Ku Tlangela Nyiko Ya Risima Ya Vutomi

VUTOMI—mawaku rifuwo ra risima swonghasi! Handle ka byona hi nge endli nchumu. Loko byo lahleka, byi nge vuyisiwi hi matimba ya munhu. Loko vutomi bya hina byi ri ekhombyeni, hi endla hinkwaswo leswi kotekaka leswaku hi byi hlayisa. Phela, van’wana va lava ni mpfuno lowu tlulaka matimba ya munhu loko va karhateka!

Ha tsundzuxiwa hi mhaka ya Bibele ya xikepe lexi nga kumiwa hi bubutsa ra matimba elwandle. Loko xi ri kusuhi ni ku fayeka, “v̌atluti [a] v̌a tšhav̌a, kutani uṅwana ni uṅwana a huwelela eka šikwembu ša yena.” Endzhakunyana, hinkwavo va vitanile Xikwembu xa ntiyiso va ku: “Oho Yehova! U nga hi lovisi.” Nakambe mhaka leyi ya Bibele yi ri: “V̌a ko v̌a tšukumeta e lwandle e šuma leši ngi ši ri e byatsweni e ku hunguta ku tika ka byona.”—Yonas 1:4-6, 14; ringanisa Mintirho 27:18, 19.

Vatluti volavo a va lava ku nyikela nhundzu ya vona leyi vonakaka leyi a va yi rhandza, leswaku va hlayisa vutomi bya vona. Hi nga ha kuma nhundzu yin’wana leyi vonakaka—ku nga ri vutomi. Naswona hikwalaho ka leswi hi rhandzaka vutomi bya hina, ha tumbela loko ku ta khombo. Ha dya, ha ambala, ni ku wundla mimiri ya hina. Hi lava vutshunguri loko hi vabya.

Hambi swi ri tano, Munyiki wa vutomi u lava leswi engetelekeke eka hina, handle ko va hina hi lava ku tisirhelela. Phela, vutomi i nyiko leyi nga hava nxavo, naswona yi huma eka Munhu wa nkoka swinene evuakweni hinkwabyo. Hi ku tlangela loku humaka embilwini ka Munyiki ni nyiko leyi, xana a hi fanelanga hi rhandza vutomi? Naswona xana sweswo a swi nge katsi ku khathalela vutomi bya van’wana?

Kutani, a swi fanelanga swi hi hlamarisa leswi Nawu lowu Yehova Xikwembu a wu nyikeke tiko ra Israyele wu katseke swileriso swo sirhelela vutomi ni rihanyo ra van’wana. (Eksoda 21:29; Deuteronoma 22:8) Hi laha ku fanaka Vakriste namuntlha va fanele va khathalela ku hlayisa rihanyo. Hi xikombiso, loko u ri ni vana ekaya, xana u swi veka erivaleni swilo swo tanihi vuhlalu, swipereta, kumbe swilo leswi tlhavaka leswi nga vavisaka n’wana loyi a tlangaka ha swona kumbe la swi mitaka handle ko vona khombo? Xana tikhemikhali ni mimirhi leyi nga ni khombo swi vekiwa laha vana va nga ta ka va nga swi fikeli ke? Loko mati ma halakela ehansi, xana u hatla u ma sula leswaku ma nga vangi khombo? Xana u ti lunghisa hi ku hatlisa tintambu ta gezi leti nga riki kahle? Xana movha wa wena wa wu lunghisa nkarhi na nkarhi? Xana u muchayeri lonene? Loko hakunene u tlangela vutomi, u ta susumeteleka ku teka magoza lamanene eka leswi ni le ka swin’wana leswi fanaka na swona.

Hambi swi ri tano, lexi khomisaka gome hi leswaku van’wana a va khathali hi vutomi bya vona. Hi xikombiso, i mani loyi namuntlha a nga swi tiviki leswaku ku dzaha fole swi onha rihanyo? Kambe, timiliyoni to tala i mahlonga ya mukhuva wolowo, hambi leswi rihanyo ra vona ri onhakaka nkarhi na nkarhi loko va dzaha musi lowu wa chefu. Van’wana na sweswi va tirhisa swidzidzirisi ni xihoko hi laha ku hoxeke, leswi onhaka rihanyo ra vona. AIDS i vuvabyi lebyi dlayaka lebyi byi nga tshungulekiki. Kambe vo tala a va ta va va papalate ku khomiwa hi vuvabyi byebyo loko a va papalate vunghwavava, tinxaka to karhi ta ku tirhisa swidzidzirisi hi ndlela leyi hoxeke ni mimpompelo ya ngati. Vona ku pfumala ku tlangela vutomi konghasi loku chavisaka!—Varhoma 1:26, 27; 2 Vakorinto 7:1.

Ku Hundzuka Ka Koteka!

Lava tlangelaka Mutumbuluxi wa vona Lonkulu, Yehova, va ni xivangelo xa matimba xo teka vutomi byi ri bya risima. Vutomi i nyiko yo kwetsima leyi humaka eka yena. Kutani va swi rhandza ku endla ku hundzuka kun’wana ni kun’wana loku faneleke leswaku va byi teka byi ri nyiko leyi humaka eka Xikwembu. Xiya ntokoto wa Kwaku, thicara ra le Ghana. Tanihi leswi a a kukutlela swakunwa swa xihoko, a a onha vutomi bya yena.

Kwaku wa tsundzuka: “Ndzi ringete ku sindzisa nsati wa mina leswaku a ndzi xixima, leswi hakanyingi a swi vanga ku holovisana ni ku lwa, ngopfu-ngopfu loko ndzi dakwile. Hikwalaho ko nwa ngopfu swakunwa swa xihoko, minkarhi yo tala a ndzi tshama ndzi ri hava mali, naswona hakanyingi a ndzi tsandzeka ku humesa mali yo wundla ndyangu. Entiyisweni, leswi swi n’wi nyangatse swinene nsati wa mina. Loko ndzi tshuka ndzi kayivele mali (naswona leswi a swi tala ku humelela), a ndzi lwela leswaku ndzi swi kota ku nwa. Siku rin’wana ndzi kale ndzi tirhisa mali leyi ndzi tihlengeleteleke yona eka vana va xikolo hi xikongomelo xo va tsarisela xikambelo xa mani na mani. Ndzi nwe ndzi dakwa swinene ndzi tlhela ndzi xavela lava ndzi nwaka na vona. Siku ra khombo ri ndzi fikele hi ku hatlisa. Loko a ku nga ri hi ku pfuniwa hi nhloko ya xikolo nkarhi na nkarhi, a ndzi ta va ndzi lahlekeriwe hi ntirho wa mina.

“Vutomi bya mina a byi bihile. A a ndzi ri ni tingana, kambe ti hele hi ku hatlisa. Kutani ndzi sungule ku ehleketa ku tisunga hikuva a ndzi ehleketa leswaku ndzi tsandziwa hi vutomi. Kambe, a ndzi nga swi koti ku tshika swakunwa swa xihoko. Kambe siku rin’wana loko ndzi ri ebyaleni ndzi nghenele timholovo to karhi ivi ndzi tlhaviwa, ndzi swi xiyile swinene leswaku ku rhandza ka mina xihoko siku rin’wana ku ta koxa vutomi bya mina.

“Nkarhi lowu hinkwawo, Timbhoni ta Yehova a a ti endzela kaya ra hina nkarhi na nkarhi, ti ringeta leswaku hi tsakela Bibele. Minkarhi yo tala mina na nsati wa mina a hi tumbela hikuva a hi ehleketa leswaku va ni miharihari. Kambe, nkarhi wun’wana ndzi tibohe ku va yingisela hikwalaho ka ntwela-vusiwana. Dyondzo ya Bibele yi endle leswaku ndzi xiya ntshembo lowunene wo hanya hi masiku emafambiselweni lamantshwa ya Xikwembu. Loko ndzi hlaya swinene Bibele hi ku pfuniwa hi Timbhoni ta Yehova, ku tlangela ka mina ku ye ku engeteleka eka Yehova tanihi Munyiki wa Vutomi ni nyiko ya yena ya vutomi, naswona ndzi tsakisiwe swinene hi ku tirha lokunene ka xitsundzuxo xa Bibele. Leswi swi ndzi khutaze ku ya emahlweni ndzi basisa vutomi bya mina. Leswi a a swi nga olovi, tanihi leswi a ndzi boheka ku hambeta ndzi papalata swakunwa swa xihoko kun’we ni vanakulobye va mina va khale. Yehova, Mutwi wa xikhongelo, u vone ku tiyimisela ka mbilu ya mina naswona u ndzi twile.a

“Nsati wa mina, hambi leswi a nga riki un’wana wa Timbhoni ta Yehova, sweswi u xixima mina ni vukhongeri bya mina hikwalaho ka ku hundzuka lokukulu loku a ku vonaka evuton’wini bya mina ni le ndyangwini wa hina. Vaakelani va hina a va ha boheki ku ta lamula mina ni nsati wa mina. Ndzi tlangela ku rhula ka mianakanyo loku ndzi nga na kona sweswi. Entiyisweni, ku tlangela Yehova Xikwembu tanihi Munyiki wa hina wa Vutomi ni ku va ni langutelo ra yena mayelana ni ku hlawuleka ka vutomi, ni ku yingisela swileriso swa yena swa ndlela yo hanya ha yona, hi yona ntsena ndlela leyinene ya vutomi.”

Nyiko Ya Xikwembu Ya Vutomi Lebyi Nga Heriki

Magidi, yo fana na Kwaku, ma pfuniwile hi Timbhoni ta Yehova ku “ambala vumunhu lebyintshwa lebyi vumbiweke hi ku ya hi ku rhandza ka Xikwembu hi ku lulama ni ku tshembeka ka ntiyiso.” (Vaefesa 4:24, NW) A va tlangeli vutomi bya vona bya sweswi ntsena kambe va tlangela ni ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki emisaveni ya paradeyisi. Bibele yi tshembisa leswaku eParadeyisini yoleyo leyi nga ta endliwa hi Xikwembu, ku hava muaki wa laha misaveni la nga ta twa ndlala nakambe, hikuva “Yehova wa tinyimpi u ta lungisela matiko hikwawo . . . e ŝwakudya ŝa tinyama le’ti noneke.”—Esaya 25:6.

Hambi leswi sweswi vutomi ku nga nyiko leyinene, i bya nkarhinyana. Un’wana ni un’wana u langutane ni rifu, naswona vona ndlela leyi rifu ri tsemaka nhlana ha yona! Ku vona murhandziwa wa wena a nyamalala exikarhi ka lava hanyaka a ya esirheni swi vavisa ngopfu. Kambe ehansi ka Mfumo wa Xikwembu, lowu nga ta lawuriwa hi Kriste, xitshembiso xa Yehova xi ta hetiseka: “Rifu a ri nga ha vi kona; hambi ya ri mahlomulo kumbe ku rila kumbe ku vaviseka a swi nga ha vi kona, hikuva leswo sungula swi hundzile.”—Nhlavutelo 21:4.

Enkarhini wolowo nyiko ya vutomi yi ta nyikiwa hi ndlela leyi hlamarisaka. Vaponi va nhlomulo wo hetelela emisaveni leyi va ta va ni lunghelo ro nghena evuton’wini lebyi heleleke. Kutani ke, hi ku pfuxiwa eku feni, ku vuyisiwa evuton’wini, Yehova Xikwembu u ta tlherisela nyiko ya yena leyi nga hava nxavo eka lava feke. (Yohane 5:24, 28, 29) Leswi swi ta vula ku vuya ka varhandziwa lava feke ni vavanuna va khale lava chavaka Xikwembu!

Xana leswi hinkwaswo a swi tshembisi? Doo, “hikuva a ku na xilo na xin’we lexi hlulaka Xikwembu.”—Luka 1:37; ringanisa Yobo 42:2.

Ku tlula kwalaho, Yehova Xikwembu hi yexe u nyike vanhu xitiyisekiso xa leswaku hinkwaswo leswi swi ta humelela. Hi ndlela yihi? Hi ku nyikela murhandziwa wa yena, N’wana wa yena la rhandzekaka, Yesu Kriste, leswaku a hi kutsula eka xidyoho ni rifu. Varhoma 8:32 ya hi tiyisekisa: “[Ye]na [Yehova Xikwembu] hakunene, [a] nga tsetselangiki N’wana wa [yena] wa xiviri kambe [u] n’wi nyiketile hikwalaho ka hina hinkwerhu, xana [a] nga tsandzekisa ku yini ku nyika swilo hinkwaswo?” Bibele yi hi byela leswaku leswi swi ta katsa ku basisa vanhu eka mahanyelo yo bola ni ku susa swilo hinkwaswo swa manyala, vugevenga ni madzolonga. (Esaya 11:9) Vutomi a byi nge he tekiwi tanihi lebyi nga riki na nkoka.

Hambi ku ri sweswi, ehansi ka swiyimo leswi nga hetisekangiki, vutomi byi nga ha tsakisa. I mani la nga wu rhandziki nun’hwelo wa swakudya lowu phomisaka marha, ku hunga ka rimoyana loko ku kufumela, ku languta ntshava yo leha, ku pela ka dyambu loko saseka, xinambyana lexi khulukaka kahle, swiluva swa mivala-vala leswi nun’hwelaka, mpfumawulo wa vuyimbeleri lebyi tsakisaka, kumbe ku yimbelela ka swinyenyana? Yimanyana. Anakanya leswaku a swi ta va njhani ku tiphina hi swilo leswi hi laha ku nga heriki?

Kutani, xana swa twisiseka ku lahla lunghelo ra risima ro hanya hi laha ku nga heriki hikwalaho ka ntsako wa nkarhinyana lowu nga kumekaka eka vutomi lebyi, lebyi nga riki na xikongomelo, bya ku titsakisa? (Ringanisa Vaheveru 11:25.) Bibele hi vutlhari yi hi khutaza ‘leswaku enkarhini lowu saleke wa ku hanya, hi nga hanyeli ku navela ka vanhu, kambe hi hanyela ku rhandza ka Xikwembu.’ (1 Petro 4:2) Ha ku khutaza hi mbilu hinkwayo, ina, ha ku khongotela, leswaku u endla sweswo hi ku dyondza Rito ra Xikwembu, Bibele, ni ku tirhisa swilo leswi u swi dyondzaka. (Yohane 13:17) Xisweswo u ta va ni vuxaka lebyinene na Yehova, Xikwembu lexi khapaka hi vunene ni tintswalo, lexi nga ku hakelaka hi vutomi lebyi nga heriki!

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 5]

Xana hanyelo ra wena ri kombisa ku tlangela vutomi?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Misava leyintshwa ya Xikwembu yi ta hi endla leswaku hi tiphina hi mintsako ya vutomi hi laha ku nga heriki!