Ku Vulavula Hi Tindzimi—Mukhuva Lowu Kulaka

“MATIMBA ma lawule ririmi ra mina kutani marito ma khuluka tanihi mati. Mawaku ntsako wa kona! A a ndzi titwa ndzi tengile swinene. A ndzi si tshama ndzi titwa hi ndlela yoleyo,” ku vule munhu un’wana loyi a nga va ni ntokoto lowu hlamarisaka wo vulavula hi “ririmi leri nga tiviwiki.”

Hi yoleyo nhlamuselo ya munhu un’wana ya ntokoto wakwe wo sungula wa ku vulavula hi “ririmi leri nga tiviwiki.” Hi ku fanela van’wana va nga vutisa, ‘kambe i yini sweswo?’ Swi vula mukhuva kumbe dyondzo ya le tikerekeni tin’wana laha vavanuna ni vavasati va vulaka leswaku va susumetiwa hi moya wa Xikwembu ku vulavula hi tindzimi timbe kumbe to hlamarisa leti va nga ti tiviki.

I mukhuva lowu kulaka wa vukhongeri. Wu tshame wu xiyiwa tanihi xiendlakalo lexi humelelaka ntsena eka vapfumeri va Pentekosta, ku vulavula hi tindzimi sweswi ku fikelele mintlawa yo hambana-hambana ya vukhongeri, ku katsa ni bya Mabaptist, Maepiscopal, Malutere, Mamethodist, Mapresbeteriya, ni Marhoma Khatoliki. Ndlela leyi munhu a vaka a ri ha yona loko a ri exiyin’weni lexi yi hlamuseriwe tanihi ku nyanyuka, ku penga, ku hlanya ni ku hahama. Van’wana va swi vule ku hlangana nhloko. Ku ni nchumu lowu hlamarisaka ni vungoma leswi fambisanaka ni ku vulavula hi tindzimi kumbe ku ngheniwa hi moya.

Ha Yini Namuntlha Ku Rhandziwa Nyiko Ya Tindzimi?

Ebukwini ya yena leyi nge Tongues of the Spirit, Cyril G. Williams u ringanyeta leswaku ku nga va ku ri ni “vuxaka exikarhi ka ku tsandzeka ni ku rhandza ‘tindzimi.’” U ku hlamusela tanihi nchumu wo ntshunxa lowu “fanaka ni murhi lowu hungutaka ntshikilelo” ni “xitlhantlhi xa ku kwetlembetana ka le ndzeni.” Ku karhateka entirhweni wa kereke, gome ra mintlhaveko, ku tsandzeka eka ntirho-vutomi, ku loveriwa hi murhandziwa, ntshikilelo wa le kaya kumbe mavabyi endyangwini, swi kombisiwa tanihi swilo leswi engetelaka ku vulavula ko tano ka ku nyanyuka.

Hi laha ku fanaka, John P. Kildahl eka The Psychology of Speaking in Tongues, u vule leswaku “ku vilela ka laveka emahlweni ko kota ku vulavula hi tindzimi.” Hi vulavisisi bya munhu hi xiyexe ni ku vulavurisana ka vukheta, ku kumiwe leswaku “ku tlula 85 wa tiphesente ta lava vulavulaka hi tindzimi va kayakaye ngopfu va nga si vulavula hi tindzimi.” Hi xikombiso, manana un’wana u lave ku vulavula hi tindzimi leswaku a khongelela jaha rakwe leri a a ri ri ni vuvabyi bya khensa. Wanuna un’wana u sungule ku vulavula hi tindzimi enkarhini lowu a a nga tivi leswaku a nga ku yini loko a tlakusiwa entirhweni. Wansati un’wana u sungule ku vulavula hi tindzimi endzaku ka loko nuna wakwe a joyine Nhlangano wo Lwisana ni Xihoko.

Xana I Yini Leswi Swi Twiwaka?

Munhu un’wana loyi a ku ri ro sungula a vulavula hi tindzimi u vikile: “Ndzi twe ku hisa miri hinkwawo, ni ku titimela, ndzi dzuka nyuku wo tala, ndzi rhurhumela, ndzi twa onge miri wa mina wu karhele.” Leswi fambisanaka ni ntokoto wo vulavula hi tindzimi, hakanyingi i ku tikhoma loku nga tolovelekangiki loku van’wana va twaka ku nyangatsa. Hi xikombiso, “nhwanyana un’wana u lave ku vindziwa hi marhi ya yena loko a navile a tshame exitulwini, nhamu yakwe yi ri endzhaku ka xona, swirhendze swa yena swi ri ehansi, milenge ya yena yi tiyile.” Nkarhi wun’wana loko ku ri ni nhlengeletano ya kereke “wanuna un’wana u tlule a ya hala ni hala ekerekeni.”

Profesa William J. Samarin wa tsala: “Eka vanhu van’wana ku vulavula hi tindzimi i xikombiso xo va u khuvuriwe hi Moya lowo Kwetsima.” Handle ka swona, “va titwa va nga hetisekangi ngopfu.” Nakambe ku tekiwa tanihi “nhlamulo ya xikhongelo, xitiyisekiso xa rirhandzu ra Xikwembu ni ku amukeriwa hi xona.” Van’wana va vule leswaku swi va siya va ri ni ku titwa lokunene, ntsako ni ku rhula ni “matimba lamakulu” ni “ku titwa u hlawulekile.”

Xana hakunene ku vulavula hi ku nyanyuka i xikombiso xa leswaku moya lowo kwetsima wa tirha? Xana ntokoto wolowo wu hlawula munhu tanihi Mukreste wa ntiyiso? Xana ku vulavula hi tindzimi i xiphemu xa vugandzeri lebyi amukeriwaka namuntlha? Swivutiso leswi swi lava nhlamulo leyi tiyeke. Ha yini? Hikuva hi lava leswaku vugandzeri bya hina byi amukeriwa ni ku katekisiwa hi Xikwembu.