Va Tsaka Lava Titsongahataka
“Xikwembu xi alela lava tikurisaka, kambe xi tsetselela lava titsongahataka.”—1 PETRO 5:5.
1, 2. EDyondzweni yakwe ya le Ntshaveni, Yesu u yi hlanganise njhani mhaka ya ku va la katekeke na mhaka ya ku titsongahata?
XANA ku kateka na ku titsongahata swa fambelana? Eka dyondzo yakwe leyi dumeke swinene, Yesu Kreste munhu lonkulu ku tlula hinkwavo lava tshameke va hanya, u hlamusela mikateko kumbe mintsako ya kaye. (Matewu 5:1-12) Xana Yesu u kombise ku yelana exikarhi ka ku kateka ni ku titsongahata? Ina, u swi kombisile, hikuva ku titsongahata ka katseka eka mikateko yo hlayanyana leyi a yi boxeke. Hi xikombiso, munhu u fanele ku titsongahata leswaku a khathalela xilaveko xakwe xa moya. Hi lava titsongahataka ntsena lava nga ni ndlala ni torha ra leswo lulama. Naswona lava tikukumuxaka a va fumiwi hi vunene naswona va hava musa, naswona a hi vakondleteri va ku rhula.
2 Lava titsongataka va katekile hikuva ku titsongahata swi fanerile naswona swi kombisa ku tshembeka. Ku tlula kwalaho, lava titsongahataka va katekile hi leswi ku titsongahata swi kombisaka vutlharhi; swi endla leswaku munhu a va ni vuxaka lebyikulu na Yehovha Xikwembu ni Vakreste-kulobye. Ku tlula kwalaho, vanhu lava titsongahataka va katekile hikuva ku titsongahata ka vona swi kombisa leswaku va ni rirhandzu.
3. Ha yini ku tshembeka swi hi susumetela ku titsongahata?
3 Ha yini ku tshembeka swi lava leswaku hi titsongahata? Xivangelo xin’wana hi leswaku hinkwerhu ka hina hi tswariwe hi nga hetisekanga naswona hi tshamela ku endla swihoxo. Muapostola Pawulo u vule leswi landzelaka hi yena n’wini: “Ndza swi tiva leswaku leswinene a swi akanga eka mina, hileswaku entumbulukweni wa mina wa laha misaveni; ku navela ku endla leswo lulama ku kona eka mina; kambe ku swi endla a ku kona.” (Varhoma 7:18) Ina, hinkwerhu ka hina hi dyohile naswona hi pfumala ku kwetsima ka Xikwembu. (Varhoma 3:23) Ku tshembeka ku ta endla leswaku hi nga tikukumuxi. Ku pfumela leswaku hi hoxile swi lava ku titsongahata, naswona ku tshembeka ku ta hi pfuna ku amukela ndzayo loko hi endla xihoxo. Tanihi leswi hi talaka ku hluleka ku endla leswi hi swi navelaka, hi ni xivangelo lexinene xo va lava titsongahataka.
4. Hi xihi xivangelo lexikulu xa ku titsongahata ka hina lexi nyikeriweke eka 1 Vakorinto 4:7?
4 Muapostola Pawulo u hi nyika xivangelo xin’wana xa mhaka leyi ku tshembeka ku faneleke ku hi susumetela ku titsongahata ha yona. U ri: “I mani la ku tlakuseke ku tlula van’wana xana? Xana u na yini lexi u nga nyikiwangiki xana? Kutani loko u nyikiwile, hikwalaho ka yini u tidzunisa, wonge hi loko u nga swi kumanga hi ku nyikiwa xana?” (1 Vakorinto 4:7) Handle ko kanakana, loko hi tidzunisa, hi tikukumuxa hi leswi hi nga na swona, kumbe hi vuswikoti bya hina, hi ta va hi nga kombisi ku tshembeka. Ku tshembeka swi hi pfuna ku va ni ripfalo lerinene emahlweni ka Xikwembu, leswaku hi ‘hanya hi ndlela leyinene eka swilo hinkwaswo.’—Vaheveru 13:18.
5. Ku tshembeka nakambe ku ta hi pfuna njhani loko hi endle xihoxo?
5 Ku tshembeka swi hi pfuna ku titsongahata loko hi endle xihoxo. Swi ta endla leswaku hi lunghekela ku amukela ndzayo, ematshan’wini yo ringeta ku tiyimelela kumbe ku komba un’wana hi rintiho. Hi xikombiso, hambi loko Adamu a vone Evha nandzu, Davhida a nga vonanga Batixeba nandzu, a ku, ‘Na yena ingi a nga hlambelanga erivaleni. Mina a ndzi nga ta tikhoma.’ (Genesa 3:12; 2 Samuwele 11:2-4) Kunene, hi nga vula leswaku hi tlhelo rin’wana, ku tshembeka swi hi pfuna ku titsongahata; kasi na kona ku titsongahata ku hi pfuna leswaku hi tshembeka.
Ku Va Ni Ripfumelo Eka Yehovha Swi Hi Pfuna Leswaku Hi Titsongahata
6, 7. Ku va ni ripfumelo eka Xikwembu swi hi pfuna njhani leswaku hi titsongahata?
6 Ku va ni ripfumelo eka Yehovha na swona swi ta hi pfuna ku titsongahata. Entiyisweni, ku tlangela ndlela leyi Muvumbi ni Hosi ya Vuako Hinkwabyo a nga nkulukumba ha yona swi ta hi sivela ku titeka hi ri vanhu va nkoka ku tlurisa mpimo. Muprofeta Esaya u hi nyika xitsundzuxo lexinene swonghasi emhakeni leyi! Eka Esaya 40:15, 22, ha hlaya: “V̌onani, e mahlweni ka yena, matiko ma fana ni nṭhonsi le’ri tengatengaka e mbiteni, ma fana ni nṭhuri lo’wu nge šikalweni. . . . Hi yena l’a ṭhameke mpfhukeni, e henhla ka širenḍev̌utana ša misav̌a, kutani v̌aaki v̌a yona v̌a fana ni tindžiya.”
7 Ku va ni ripfumelo eka Yehovha nakambe swi ta hi pfuna loko hi vona onge a hi khomiwanga kahle. Ematshan’wini yo hlundzukisiwa hi mhaka leyi, hi ta yimela Yehovha hi ku titsongahata, hi laha mupisalema a hi tsundzuxaka ha kona eka Pisalema 37:1-3, 8, 9. Muapostola Pawulo u vula mhaka leyi fanaka: “Varhandziwa, mi nga tshuki mi tirihisela mi ri n’wina; kambe kendlukelani vukari bya Xikwembu, hikuva ku tsariwile va ku: ‘Ku rihisa i ka mina; hi mina loyi ndzi nga ta rihisela, ku vula Hosi.’”—Varhoma 12:19.
Ku Titsongahata I Ndlela Ya Vutlharhi
8. Ha yini ku titsongahata swi endla leswaku hi va ni vuxaka lebyinene na Yehovha?
8 Swivangelo swo vula leswaku ku titsongahata i ndlela ya vutlharhi swi tele. Xin’wana xa swona hi leswaku swi endla leswaku hi va ni vuxaka lebyinene na Muvumbi wa hina, hi laha ana se swi kombisiweke ha kona. Rito ra Xikwembu ri swi veka erivaleni eka Swivuriso 16:5, ri ku: “Munhu uṅwana ni uṅwana l’a tikurisaka hi mbilu, i manyala e ka Yehova.” Nakambe hi hlaya leswi landzelaka eka Swivuriso 16:18: “Ku tikurisa ku rangela ku lov̌a, ku tiḍunisa ku rangela ku wa.” Hi ku famba ka nkarhi ku tikukumuxa ku hundzuka gome. Swa boha leswaku swi va tano hikwalaho ka leswi hi swi hlayaka eka 1 Petro 5:5 leyi nge: “Hinkwenu ambalani ku titsongahata, mi tiveka ehansi, van’wana eka van’wana, hikuva va khale va te: ‘Xikwembu xi alela lava tikurisaka, kambe xi tsetselela lava titsongahataka.’” U ta kuma mhaka leyi fanaka eka xifaniso lexi Yesu a xi nyikeke xa Mufarisi ni muluvisi lava a va ri eku khongeleni. Loyi a kumiweke a lulamile swinene a ku ri muluvisi la titsongahataka.—Luka 18:9-14.
9. Ku titsongahata swi pfuna yini loko hi ri emaxangwini?
9 Ku titsongahata i ndlela ya vutlharhi hikuva swi endla leswaku swi hi olovela ku amukela xitsundzuxo lexi nga eka Yakobo 4:7 leyi nge: “Hikokwalaho, titsongahateni emahlweni ka Xikwembu.” Loko hi titsongahata, a hi nge xandzuki loko Yehovha a hi pfumelela ku xaniseka. Ku titsongahata swi ta hi pfuna ku pfumelelana ni swiyimo swa hina ni ku tiyisela. Munhu la tikukumuxaka a nga eneriseki, minkarhi hinkwayo u lava leswi engetelekeke, naswona wa xandzuka loko ti bihile. Hi tlhelo rin’wana, munhu wo titsongahata u tiyisela swiphiqo ni miringo, hi laha Yobo a endleke ha kona. Yobo u lahlekeriwe hi rifuwo rakwe hinkwaro naswona u biwe hi vuvabyi byo vava, ivi nsati wakwe a n’wi kucetela ku teka ndlela ya vutikukumuxi, a ku: “Rukana Šikwembu, u fa!” Xana yena u hlamurise ku yini ke? Bibele ya hi byela: “A ku ka yena: u v̌ulav̌ula kukotisa šihunguki loko ši v̌ulav̌ula. Šana hi ta amukela le’ŝo saseka e mav̌okweni ya Šikwembu, hi nga amukeri ŝo biha-ke? E timhakeni toleto hikwato Yobo a nga dyohanga hi nomu wa yena.” (Yobo 2:9, 10) Tanihi leswi Yobo a a titsongahata, a nga xandzukanga, kambe u amukele hinkwaswo leswi Yehovha a swi pfumeleleke ku ta ehenhla ka yena. Kutani eku heteleleni u kume hakelo leyi fuweke.—Yobo 42:10-16; Yakobo 5:11.
Ku Titsongahata Swi Endla Leswaku Hi Va Ni Vuxaka Lebyinene Ni Van’wana
10. Ku titsongahata ku byi antswisa njhani vuxaka lebyi hi nga na byona ni Vakreste-kulorhi?
10 Ku titsongahata i ndlela ya vutlharhi hikuva swi endla leswaku hi va ni vuxaka lebyinene na Vakreste-kulorhi. Muapostola Pawulo u hi tsundzuxa kahle a ku: “Mi nga endli nchumu hi moya wa ku tirhandza, kumbe hi ku tidzunisa hi swa hava, kambe un’wana ni un’wana a a titsongahate eka van’wana, a nga anakanyi leswaku wa va tlula hi vunene. Un’wana ni un’wana wa n’wina a nga tshuki a tikarhatela leswi swi nga swa yena ntsena, kambe a a tikarhatele ni leswi swi nga swa van’wana.” (Vafilipiya 2:3, 4) Ku titsongahata swi ta hi sivela ku phikizana ni van’wana kumbe ku ringeta ku tikurisa eka van’wana. Mianakanyo yo tano yi hi tisela swiphiqo ni ku tisa swiphiqo eka Vakreste-kulorhi.
11. Ha yini ku titsongahata ku nga endlaka leswaku hi papalata ku endla swihoxo?
11 Hakanyingi ku titsongahata ku ta hi pfuna ku papalata ku endla swihoxo. Njhani? Hikuva ku titsongahata ku ta hi sivela ku titshemba ku tlula mpimo. Ku ri na sweswo, hi ta amukela xitsundzuxo xa Pawulo lexi nga eka 1 Vakorinto 10:12 leyi nge: “Loyi a anakanyaka leswaku wa ha yimile, a a tivonele leswaku a nga wi.” Munhu la tikukumuxaka u tishemba ku tlula mpimo, kutani u tala ku endla swihoxo hikwalaho ka minkucetelo ya le handle kumbe hikwalaho ka ku tsana ka yena.
12. Ku titsongahata ku ta hi susumetela ku hlangavetana ni ndzhwalo wihi wa Matsalwa?
12 Ku titsongahata swi ta hi pfuna ku pfumelelana ni xilaveko xo tiveka ehansi ka van’wana. Eka Vaefesa 5:21, ha tsundzuxiwa: “Titsongahateni, van’wana eka van’wana, hikwalaho ka xichavo lexi mi nga na xona eka Kriste.” Xana a swi fanelanga leswaku hinkwerhu ka hina hi titsongahata eka van’wana? Vana va fanele ku titsongahata eka vatswari va vona, vavasati eka vanuna va vona, ni vavanuna eka Kreste. (1 Vakorinto 11:3; Vaefesa 5:22; 6:1) Kutani evandlheni rihi ni rihi ra Vukreste, vanhu hinkwavo, ku katsa ni malandza ya vutirheli, va fanele va titsongahata eka vakulu. Nakambe, xana a hi ntiyiso leswaku vakulu va fanele ku titsongahata eka ntlawa wa nandza wo tshembeka, loyi ngopfu-ngopfu a yimeriwaka hi mulanguteri wa xifundzha? Nakambe, mulanguteri wa xifundzha u fanele ku titsongahata eka mulanguteri wa muganga, naswona mulanguteri wa muganga u fanele ku titsongahata eka Komiti ya Rhavi ya ndhawu leyi a tirhaka eka yona. Ku vuriwa yini hi swirho swa Komiti ya Rhavi? Va fanele ‘ku titsongahata, van’wana eka van’wana,’ ni le ka Huvo leyi Fumaka, leyi yimelaka ntlawa wa nandza la tshembekaka, wo tlhariha, loyi na yena a nga ni vutihlamuleri eka Yesu, Hosi leyi vekiweke exiluvelweni. (Matewu 24:45-47) Tanihi huvo yihi na yihi ya vakulu, swirho swa Huvo leyi Fumaka swi fanele ku xiximana eka mavonelo ya swona. Hi xikombiso, un’wana wa vona a nga ha ehleketa onge vonelo rakwe ri lulamile. Kambe loko nhlayo leyi eneleke ya swirho leswin’wana yi nga si pfumelelana ni xiringanyeto xa yena, u fanele ku vekela mhaka yakwe etlhelo. Kunene, hinkwerhu ka hina hi fanele ku titsongahata, hikuva hinkwerhu ka hina hi le hansi ka van’wana.
13, 14. (a) Ngopfu-ngopfu hi le xiyin’weni xihi laha ku titsongahata ku nga ta hi pfuna eka xona? (b) Petro u veke xikombiso xihi malunghana ni ku amukela ndzayo?
13 Ku titsongahata ngopfu-ngopfu i ndlela ya vutlharhi hi leswi swi endlaka leswaku swi hi olovela ku amukela ku layiwa ni ku tshinyiwa. Hinkwerhu swa hi fanela ku tshinyiwa nkarhi wun’wana, naswona hi fanele ku yingisa xitsundzuxo lexi nga eka Swivuriso 19:20, leyi nge: “Yingisela ku byeriwa, u amukela ku laya, u ta tlhariha munḍuku.” Hakanyingi ku vuriwa leswaku vanhu lava titsongahataka a va vaviseki kumbe ku hlundzuka loko va tshinyiwa. Ku tlula kwalaho, muapostola Pawulo, eka Vaheveru 12:4-11, u hi tsundzuxa leswaku ku amukela ndzayo hi ku titsongahata i vutlharhi. Hi nga langutela ku kongomisa vumundzuku bya hina hi vutlharhi hi ndlela leyi ntsena, ivi hi kuma hakelo ya vutomi lebyi nga heriki. Byebyo ku ta va vuyelo lebyi tsakisaka swonghasi!
14 Emhakeni leyi hi nga yisa nyingiso eka xikombiso xa muapostola Petro. U nyikiwe ndzayo yo vava hi muapostola Pawulo, hi laha hi nga swi vonaka ha kona eka Vagalatiya 2:14, leyi nge: “Loko ndzi vonile leswaku leswi va swi endlaka a swi fambelani ni ntiyiso wa Evhangeli, ndzi byerile Petro emahlweni ka vona hinkwavo, ndzi ku: ‘U Muyuda wena hi ku velekiwa, kambe u hanya hi mukhuva wa vamatiko, ku nga ri wa Vayuda; hikwalaho ka yini u sindzisa vamatiko ku hanya hi mukhuva wa Vayuda ke?’” Xana muapostola Petro u karhatekile? Ni loko a karhatekile a nga tshamisanga sweswo, hi laha swi nga voniwaka ha kona hi leswi endzhaku a vulavuleke hi “makwerhu Pawulo murhandziwa wa hina” eka 2 Petro 3:15, 16.
15. Ku titsongahata na ku tsaka ka hina swi yelana njhani?
15 Nakambe ku na mhaka ya ku lava ku tienerisa. Entiyisweni hi nge vi lava tsakeke loko hi nga eneriseki hi leswi hi nga na swona, hi malunghelo ya hina, hi leswi hi katekisiwaka ha swona. Mukreste la titsongahataka u va ni langutelo leri nge: “Loko Xikwembu xi swi lava ndzi nga swi amukela,” ku nga leswi muapostola Pawulo entiyisweni a vulaka swona eka 1 Vakorinto 10:13, leyi nge: “A mi si humeleriwa hi miringo leyi tlulaka matimba ya munhu. Xikwembu xa tshembeka, xi nga ka xi nga pfumeri leswaku mi hlangana ni ndzingo lowu wu mi hlulaka; loko wu tshuka wu mi tela, xi ta mi nyika matimba ya ku tiyisela, mi ko mi huma eka wona.” Kutani ha swi vona leswaku ku titsongahata nakambe i ndlela ya vutlharhi, hikuva swi hi nyika ntsako, ku nga khathariseki leswaku hi langutana ni xiyimo xa njhani.
Rirhandzu Ri Ta Hi Pfuna Leswaku Hi Titsongahata
16, 17. (a) Hi xihi xikombiso xa Matsalwa lexi kombisaka mfanelo leyikulu leyi hi pfunaka ku titsongahata? (b) Hi xihi xikombiso xa vanhu va misava lexi na xona xi kombisaka mhaka leyi?
16 Eka hinkwaswo, rirhandzu ro pfumala vutianakanyi, a·gaʹpe, ri ta hi pfuna ku titsongahata. Ha yini Yesu a kote ku tiyisela maxangu yakwe hi ku titsongahata swonghasi emhandzini ya nxaniso, hi laha Pawulo a hlamuselaka Vafilipiya ha kona? (Vafilipiya 2:5-8) Ha yini a a ri hava mianakanyo ya ku tiringanisa na Xikwembu? Hikuva, hi laha a vuleke ha kona: “Ndzi rhandza Tatana.” (Yohane 14:31) Hi swona leswi endleke leswaku minkarhi hinkwayo a dzunisa ni ku xixima Yehovha, Tata wakwe wa le tilweni. Hi xikombiso, nkarhi wun’wana u tiyise leswaku i Tata wakwe wa le tilweni ntsena loyi a lulameke.—Luka 18:18, 19.
17 Xikombiso xa mhaka leyi i xiendlakalo lexi humeleleke evuton’wini bya John Greenleaf Whittier, un’wana wa vatlhokovetseri vo sungula va le Amerika. Wanuna loyi u ve ni xigangu a ha ri ntsongo, naswona siku rin’wana eka mphikizano wo peleta marito, xigangu xakwe xi pelete rito ro karhi hi ndlela leyi faneleke, kasi yena a a hoxile. Xigangu xakwe xi karhateke swinene ha swona. Ha yini ke? Hi laha mutlhokovetseri a tsundzukaka ha kona, xi te: “Swa ndzi vavisa leswi ndzi peleteke rito leriya kahle. A ndzi swi rhandzi ku ku tlula hi nchumu wo karhi . . . hikuva ndza ku rhandza.” Ina, loko hi rhandza munhu un’wana, hi ta tsakela leswaku munhu yoloye a va la tlakukeke eka hina, hayi a va ehansi ka hina, hi ku va hi n’wi rhandza.
18. Ku titsongahata swi ta hi pfuna ku yingisa xitsundzuxo xihi xa Matsalwa?
18 Leyi i dyondzo leyinene eka Vakreste hinkwavo, ngopfu-ngopfu vamakwerhu va xinuna. Loko makwerhu a kume malunghelo yo hlawuleka ya ntirho, ematshan’wini yo va ya kumiwa hi hina, xana hi ta tsaka na yena, kumbe timbilu ta hina ti ta tala hi mavondzo? Loko hi rhandza makwerhu hakunene, hi ta swi tsakela leswi a kumeke xiavelo kumbe malunghelo ya ntirho wo tano wo hlawuleka. Ina, ku titsongahata ku ta endla leswaku swi hi olovela ku yingisa xitsundzuxo lexi nge: “Mi tlula van’wana hi ku kombana xichavo.” (Varhoma 12:10) Vuhundzuluxeri byin’wana byi hlayekisa xileswi: “Xiximani van’wana ku tlula leswi mi tixiximisaka xiswona.” (New International Version) Nakambe ha tsundzuxiwa hi muapostola Pawulo: “Tirhelanani hi rirhandzu.” (Vagalatiya 5:13) Ina, loko hi ri ni rirhandzu, hi ta swi tsakela ku tirhela vamakwerhu, hi khathalela swilaveko ni vuhlayiseki bya vona ku tlula bya hina, leswi lavaka ku titsongahata. Ku titsongahata nakambe ku ta hi sivela ku tikurisa, leswi nga ta endla leswaku hi nghenisela van’wana moya wo va ni mavondzo eka hina. Pawulo u tsale leswaku rirhandzu “a ri tinyungubyisi, a ri tikurisi.” Ha yini ke? Hikuva ku tinyungubyisa ni ku tikurisa swi vangiwa hi vutianakanyi ni ku tivona, kasi rirhandzu ri hava vutianakanyi.—1 Vakorinto 13:4.
19. Hi swihi swikombiso swa Bibele leswi kombisaka leswaku ku titsongahata ni rirhandzu swa fambelana, tanihi ku tinyungubyisa ni vutianakanyi?
19 Vuxaka lebyi Davhida a a ri na byona na Hosi Sawulo kun’we ni n’wana wakwe Yonatani i xikombiso lexi xiyekaka xa ndlela leyi rirhandzu ni ku titsongahata swi fambelanaka ha yona, ni ndlela leyi ku tinyungubyisa ni vutianakanyi swi fambelanaka ha yona. Hikwalaho ka leswi Davhida a a humelela enyimpini, vavasati va Israyele va yimbelerile va ku: “Saul o dlele khume ra madzana, kambe Davida o dlele dzana ra madzana!” (1 Samuwele 18:7) Tanihi leswi Sawulo a a nga titsongahati nikatsongo, kambe a karhatiwa hi ku tinyungubyisa, ku sukela kwalaho u hlakulele rivengo ro lava ku dlaya Davhida. Moya wakwe a wu hambane ngopfu ni moya wa n’wana wakwe Yonatani! Hi hlaya leswaku Yonatani a a rhandza Davhida hi ndlela leyi a a rhandza moya wakwe ha yona. (1 Samuwele 18:1) Kutani Yonatani u angule njhani loko hi ku famba ka nkarhi swi tikomba leswaku Yehovha a a katekisa Davhida ku tlula yena, ni leswaku hi yena loyi a a ta tlhandlama Sawulo tanihi hosi ya Israyele, hayi Yonatani? Xana Yonatani u ve ni mavondzo? Nikatsongo! Hikwalaho ka leswi a a rhandza Davhida swinene, u vule leswi landzelaka, hi laha hi hlayaka ha kona eka 1 Samuwele 23:17: “U nga tšhav̌i, hikuv̌a v̌oko ra tatana Saul ri nga ka ri nga ku kumi; u ta fuma Israel, na mina nḍi ta v̌a nḍuna ya wena; tatana Saul wa ŝi tiv̌a na yena.” Rirhandzu lerikulu leri Yonatani a a rhandza Davhida ha rona ri n’wi susumetele ku titsongahata a amukela leswi a swi voneke ku ri ku rhandza ka Xikwembu malunghana ni loyi a a ta tlhandlama tata wakwe tanihi hosi ya Israyele.
20. Yesu u ku kombise njhani ku fambelana lokukulu exikarhi ka rirhandzu ni ku titsongahata?
20 Swin’wana leswi kombisaka ku fambelana ka rirhandzu ni ku titsongahata hi leswi humeleleke hi vusiku byo hetelela lebyi Yesu Kreste a a ri ni vaapostola vakwe ha byona a nga si fa. Eka Yohane 13:1, hi hlaya leswaku Yesu, “a a rhandza vanhu va yena laha misaveni, kutani ú va rhandzile ngopfu ku yisa eku heteleleni.” Endzhaku ka sweswo, hi hlaya leswaku Yesu u hlambise vaapostola vakwe milenge, a tirha tanihi nandza wa le hansi. Yoleyo a ku ri dyondzo ya matimba swonghasi ya ku titsongahata!—Yohane 13:1-11.
21. Hi ku komisa, ha yini hi fanele ku titsongahata?
21 Entiyisweni hi ni swivangelo swo tala swo titsongahata. Ku titsongahata swi fanerile, naswona swi kombisa ku tiveka ehansi. I xikombiso xa ripfumelo. Swi endla leswaku hi va ni vuxaka lebyinene na Yehovha Xikwembu kun’we na vapfumeri-kulorhi. I ndlela ya vutlharhi. Ku tlula kwalaho, i xikombiso xa rirhandzu naswona swi tisa ntsako wa ntiyiso.
A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini Ke?
◻ Ku tshembeka ku hi pfuna ku titsongahata hi tindlela tihi?
◻ Ha yini ku va ni ripfumelo eka Yehovha swi nga hi pfunaka ku titsongahata?
◻ I yini leswi kombisaka leswaku ku titsongahata i ndlela ya vutlharhi?
◻ Ha yini rirhandzu ri hi pfuna swinene leswaku hi titsongahata?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]
Yobo u titsongahatile swinene eka Yehovha. A nga ‘xi rhukananga Xikwembu leswaku a fa’
[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]
Petro u titsongahatile swinene loko Pawulo a n’wi tshinya erivaleni