U Kote Ku Tirhela Yehovha Hambi A Dyuharile

VANHU vo tala lava dyuhaleke va vona onge malembe ya vona lama saleke ma hava ntshembo wa ntsako. Xitlangi xin’wana lexi dumeke lexi dyuhalaka xi te: “Ndzi onhe vutomi bya mina, naswona a ndzi nge he swi koti ku byi cinca . . . Loko ndzi tifambela ndzi ri swanga, ndzi tsundzuka khale ka mina, naswona a ndzi yi tsakeli ndlela leyi ndzi hanyeke ha yona . . . a ndzi ku kumi ku wisa naswona a ndzi tshamiseki.”

Wansati la dyuhaleke loyi a hanyeke emalembeni ya kwalomu ka 2 000 lama hundzeke a a nga ri na xiphiqo xa muxaka wolowo. A a ri noni ya malembe ya 84, kambe a tiyile, a tsakile naswona a tsakeriwa swinene hi Xikwembu. Vito ra yena a ku ri Ana, naswona a a ri ni xivangelo xo hlawuleka xo kuma ntsako. A ku ri xihi?

“A Nga Suki eTempeleni”

Luka mutsari wa Evhangeli u hi pfuna ku tiva Ana. U ri: “A ku ri na Ana, muprofeta wa xisati n’wana Fanuwele, wa va ka Asere” eIsrayele. Tanihi muprofeta wa xisati, a a ri ni nyiko ya moya wo kwetsima wa Xikwembu, kumbe matimba lama tirhaka, hi ndlela yo hlawuleka. Naswona Ana u ve ni lunghelo lerikulu ra ku profeta eka xiendlakalo xin’wana xo hlawuleka.

Luka u ri: “[Wansati loyi, NW] a a dyuharile ngopfu. Loko a tekiwa a ha ri lontshwa, ú hanyile ni nuna wa yena malembe ya 7, kutani a feriwa hi nuna. A a ri ni malembe ya 84.” (Luka 2:36, 37) Swi tikomba onge Ana u ve noni a ha ri ntsongo swinene. Vavasati va Vakreste lava nga tinoni va malembe wahi ni wahi va yi tiva ndlela leyi swi hlomulaka mbilu ha yona ku loveriwa hi wanuna loyi va n’wi rhandzaka. Hambi swi ri tano, ku fana ni vavasati vo tala va namuntlha, Ana a nga pfumelanga leswaku mhaka leyi yo biha yi n’wi tshikisa ku tirhela Xikwembu.

Luka u hi byela leswaku Ana “a nga suki eTempeleni” eYerusalema. (Luka 2:37) A a yi tlangela swinene mikateko leyi a a yi kuma hi ku tirha endlwini ya Xikwembu. Swiendlo swa yena swi kombise leswaku, ku kotisa Davhida hosi ya mupisalema ya Israyele, a a kombela nchumu wun’we ntsena eka Yehovha. A ku ri yini? Davhida u yimbelerile a ku: “Nḍi komberile šilo šiṅwe ka Yehova, nḍa ha ši nav̌ela ngopfu: Hi leŝaku nḍi ṭhama e ndlwini ya Yehova hi masiku hikwawo ya ku hanya ka mina, nḍi ta hlalela ku kwetsima ka Yehova, nḍi v̌a nḍi kambisisa tempele ya yena.” (Pisalema 27:4) Emhakeni leyi, nakambe, Ana u fana ni vavasati va Vakreste namuntlha lava tsakelaka ku va kona endhawini ya vugandzeri bya Yehovha.

Ana u endlele Yehovha ntirho wo kwetsima vusiku ni nhlikanhi. U swi endle “hi ku titsona swakudya ni ku khongela,” leswi kombisaka ku rila ni ku navela lokukulu. (Luka 2:37) Ku titsongahata ka Vayuda ematimbeni ya Vamatiko loku heteke malembe xidzana yo tala, kun’we ni swiyimo swa vukhongeri leswi a swi ya swi biha, leswi fikeke etempeleni ni le ka vaprista va yona, ku fanele ku ri swona leswi vangeleke Ana a titsona swakudya ni ku khongela hi matimba eka Yehovha Xikwembu. Kambe a ri ni xivangelo xa ku tsaka, ngopfu-ngopfu hikwalaho ka nchumu wun’wana lowu xiyekaka lowu endlekeke hi siku leri nyanyulaka hakunene elembeni ra 2 B.C.E.

Mikateko Leyi Nga Rindzeriwangiki

Eka siku leri ra nkoka swinene, xihlangi Yesu xi tisiwe etempeleni ya le Yerusalema hi mana wa xona, Mariya, ni tata wa xona wa muwundli, Yosefa. Simiyoni la dyuhaleke u vone n’wana loyi kutani a vula marito ya vuprofeta enkarhini wolowo. (Luka 2:25-35) Ana a a ri etempeleni tanihi ntolovelo. Luka wa vika: “Enkarhini wolowo a tshinela.” (Luka 2:38, NW) Vona ndlela leyi Ana a faneleke a tsake ha yona loko mahlo yakwe ya vudyuhari ma vona loyi a a ta va Mesiya!

Emasikwini ya 40 emahlweni ka sweswo, ntsumi ya Xikwembu a yi hlamarise varisi ekusuhi na Betlehema hi marito lama nge: “Vonani, ndzi mi tivisa mahungu lamanene lama nga ta tsakisa tiko hinkwaro swinene; hileswaku namuntlha mi velekeriwile Mulondzovoti emutini wa Davhida; i Kriste, Hosi.” Ntshungu wa vuthu ra le tilweni wu dzunise Yehovha kutani wu engetela wu ku: “Ku dzuneka a ku ve eka Xikwembu ematilweni ya le henhla-henhla, ku rhula a ku ve emisaveni eka vanhu lava xi va tsakelaka.” (Luka 2:8-14) Hi ku fanana, Ana sweswi u susumeteleke ku nyikela vumbhoni hi Loyi a a ta va Mesiya!

Loko a vona n’wana Yesu, Ana “a nkhensa Xikwembu, a vula ta Yesu eka hinkwavo lava languteleke ku kutsuriwa ka Yerusalema.” (Luka 2:38) Ku kotisa Simiyoni la dyuhaleke, loyi na yena a veke ni lunghelo ra ku vona xihlangi Yesu etempeleni, handle ko kanakana a a ri karhi a navela, a khongela ni ku rindzela Mukutsuri la tshembisiweke. A nga swi kotanga ku pfala nomu hikwalaho ka mahungu lamanene ya leswaku Yesu hi yena Mukutsuri.

Hambi leswi Ana a nga vangiki na yona mianakanyo ya leswaku u ta va a hanya loko Yesu se a kurile, u endle yini? Hi ntsako u nyikele vumbhoni eka van’wana malunghana ni nkutsulo lowu a wu ta tisiwa hi Mesiya loyi a taka.

Xikombiso Lexinene Xa Ana

I vanhu vangani va vukhongeri emisaveni lava va nga nyikelaka vumbhoni byo tano kumbe va gandzela vusiku ni nhlikanhi va ri ni malembe ya 84? Kumbexana, a va ta va se va wu kombele khale mudende. Ana na Simiyoni a va nga fani na vona. Va veke swikombiso leswinene eka malandza hinkwawo lama dyuhaleke ya Yehovha. Hakunene, a va rhandza yindlu ya Yehovha ya vugandzeri, naswona va n’wi dzunisile hi timbilu ta vona hinkwato.

Ana i xikombiso lexinene ngopfu xa noni leyi a yi chava Xikwembu. Entiyisweni nhlamuselo ya Luka ya wansati loyi wo dyuhala la titsongahataka yi fana kahle ni timfanelo ta noni leyinene, leti kombisiwaka eka 1 Timotiya 5:3-16. Kwalaho muapostola Pawulo u ri wansati loyi wa noni “ú tshama a ri karhi a kombela . . . ni ku khongela vusiku ni nhlekanhi,” i ‘wansati wa wanuna un’we,’ naswona ‘u gingiritekela ntirho wun’wana ni wun’wana lowunene.’ Ana a a ri wansati wa muxaka wolowo.

Namuntlha, hi kuma tinoni to tshembeka leti dyuhaleke ti endlela Xikwembu ntirho wo kwetsima vusiku ni nhlikanhi eka magidigidi ya mavandlha ya Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo. Mawaku ku tlangela loku hi nga na kona leswi hi nga na “Vaana” lava va manguva lawa exikarhi ka hina!

Hambi loko se va kurile hi malembe, vavanuna ni vavasati va nga tinyiketela eka Xikwembu, va swi kombisa hi nkhuvulo wa mati. Vadyuhari va nga swi kota ku tirhela Yehovha hambi va kurile ni ku nyikela vumbhoni hi Mfumo wa Vumesiya lowu sweswi wu simekiweke ematilweni, ni lowu ku nga ri khale wu nga ta tisa mikateko leyi fuweke eka vanhu lava yingisaka. Vadyuhari lava sweswi va endlelaka Xikwembu ntirho wo kwetsima va nga vula hi xivindzi leswaku Yehovha wa va katekisa, hi laha Ana a katekisiweke ha kona eka malembe xidzana lama hundzeke. U kote ku tirhela Yehovha ni ku dzunisa vito rakwe ro kwetsima hambi a dyuharile—na vona va nga swi kota.