Bibele—Ntirho Wa Yona I Yini?

BIBELE i xihundla, i buku leyi a yi nga tsaleriwanga ku twisisiwa,” ku vula n’wini wa muti wun’wana. Un’wana u ri: “Ndza swi tiva leswaku Bibele i buku ya nkoka, kambe a ndzi tivi swo tala ha yona. Swa nonon’hwa ku yi twisisa.”

The Toronto Star yi vule leswaku “Vakreste vo tala va tiva . . . switsongo mayelana na Bibele.” Wansati wa Mukhatoliki u te: “Ndza tsaka swinene ku va ni Bibele. Swi ndzi tisela ku rhula embilwini.” “Bibele yi fana ni xikongomisi lexi kongomisaka munhu leswaku a hlula swihinga leswikulu swa vutomi,” ku vula muphasi wa tinhlampfi. Hi ku vula ka khale ka Muhindu, “Bibele i Rito ra Xikwembu, i nyiko eka vanhu, naswona i murhi lowu tshungulaka mavabyi ya moya.”

Ku ni malangutelo yo tala ni lama hambanaka malunghana ni ntirho wa ntiyiso wa Bibele. Kutani ke, i yini ntirho wa yona?

Bibele i buku ya nkoka swinene, naswona yi hangalasiwile hi xitalo ku tlula hinkwato leti nga kona. Endzeni ka yona ku ni tinhlamulo ta swiphiqo leswi pfilunganyaka swinene leswi munhu a langutaneke na swona kumbe leswi a nga ta langutana na swona. Ku tirha ka ndzayo ya yona a ku ringanisiwi na nchumu. Mimpimanyeto ya mahanyelo lamanene leyi matsalwa ma yi seketelaka yi tlakukile swinene. Rungula ra yona ri ni matimba naswona ra pfuna. Buku leyi ya ntikelo lowu nga riki na ku ringanisiwa yi faneriwa hi ku nyikiwa nyingiso swinene ni ku kambisisiwa.

Hi nga pfula Bibele hi ntshembo lowu tiyeke wa leswaku yi kongomile hi laha ku heleleke, ya tshembeka naswona i ya ntiyiso. Swiendlakalo swa matimu leswi rhekhodiweke eka yona swi tiyisiwa hi matimu ya misava. Hi ku phindha-phindha, leswi kumiweke hi vutshuburi swi tiyisa leswaku Bibele i ya nkoka naswona i ya ntiyiso. Ku kongoma ka vatsari va Bibele va kwalomu ka 40 ku va kombisa tanihi vavanuna lavo tshembeka. Ku twanana ka Bibele hinkwayo ku kombisa leswaku a yi sunguriwanga hi munhu. Swiendlakalo leswi tsariweke eka yona i swa ntiyiso. Vanhu lava yi vulavulaka ha vona i va ntiyiso. Tindhawu leti yi vulavulaka ha tona i ta ntiyiso. Ku tlula kwalaho, Bibele yi na vuprofeta lebyi xiyekaka lebyi handle ko kanakana byi kombisaka Yehovha Xikwembu tanihi Mutsari wa Bibele.—2 Petro 1:21.

Muleteri wa hina Lonkulu u tiyisekise leswaku vutivi bya ku rhandza ka yena ni swikongomelo swa yena a swi ta kumiwa hi lava a va ta lava ku swi tiva. Entiyisweni, Yehovha u hi byela hi ndlela leyi twisisekaka leswaku ku rhandza ka yena hi leswaku tinxaka hinkwato ta vanhu ti dyondza Rito ra yena, kutani ‘ti fikelela vutivi lebyi kongomeke bya ntiyiso.’ (1 Timotiya 2:3, 4; Swivuriso 1:5, 20-33) Lexi i xin’wana xa swilo swa nkoka swinene leswi hi nga swi endlaka evuton’wini bya hina. Lowu i ntlhontlho lowu hi bohekaka ku langutana na wona. Vakreste vo sungula va swi twisisile leswi. Un’wana wa vona u susumeteleke ku vula a ku: “Xikhongelo xa mina hi lexi: Ndzi khongela leswaku rirhandzu ra n’wina ri ya mahlweni ri kula masiku hikwawo, ri va ni vutivi [lebyi kongomeke, NW] ni ku twisisa loku hetisekeke, mi ta kota ku hlawula leswi nga swinene ku tlula swin’wana.”—Vafilipiya 1:9, 10; Vakolosa 1:9, 10.

Bibele i ndlela ya nkoka ya Muvumbi yo vula ku rhandza ka yena ni xikongomelo xa yena eka ndyangu wa vanhu, naswona yi hlamusela leswaku un’wana ni un’wana wa hina u nghena njhani eka xikongomelo xolexo. Eka yona ku rhekhodiwe swiendlakalo swa nkarhi lowu hundzeke, naswona yi nyikela xivono lexi twisisekaka hi vumundzuku. Bibele yi xaxameta dyondzo leyi lulameke naswona yi hi veka erivaleni ehenhleni ka leswi hi faneleke hi swi pfumela kumbe hi nga fanelangiki hi swi pfumela. (Mintirho 17:11; 2 Timotiya 3:16, 17) Yi nyikela milawu ya mahanyelo leyi munhu a faneleke ku hanya ha yona, naswona yi kongomisa vanhu eka ndlela leyi humelelaka ni leyi nga ni ntsako. (Matewu, tindzima 5 ku ya ka 7) Yi kandziyisa Mfumo wa Xikwembu tanihi wona ntsena ntshembo wa vanhu hinkwavo, naswona yi kombisa ndlela leyi hulumendhe ya xona yi nga xitirho xo kwetsimisa vito ra xona ni ku lwela vuhosi bya xona. Bibele yi hlamusela ndlela leyi hi faneleke ku yi landzelela leswaku hi va ni vuxaka lebyikulu ni bya rirhandzu ni Munyiki wa Vutomi bya hina, Yehovha.

Ku tlula kwalaho, Bibele hi yona ntsena buku leyi nga ta ku kongomisa eka hakelo leyikulu eka hinkwato leti vanhu va nga ti kumaka—vutomi lebyi nga heriki emisaveni ya paradeyisi tanihi vanhu lava hetisekeke. (Varhoma 6:23) N’wana a ri un’we wa Yehovha wa hi byela a ku: “Vutomi lebyi nga heriki, hi leswaku va ku tiva, wena ntsena u nga Xikwembu xa ntiyiso, na Yesu Kriste loyi u n’wi rhumeke.” (Yohane 17:3) Handle ko kanakana buku leyi ya nkoka lowukulu swinene yi fanele yi hi susumetela ku dyondza leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi kuma hakelo ya vutomi lebyi nga heriki. Bibele i buku leyi tsaleriweke ku twisisiwa, hi laha xihloko lexi landzelaka xi nga ta kombisa ha kona.