Ku Ta Va Ni Ku Pfuxiwa Ka Lavo Lulama
“Leswi ndzi swi languteleke eka Xikwembu . . . hileswaku lavo lulama ni lava nga lulamangiki va ta pfuka eku feni.”—MINTIRHO 24:15.
1. Hi xihi xiyimo lexi vanhu va langutaneke na xona ku sukela exidyohweni xa Adamu na Evha?
“HIKWAŜO leŝi v̌oko ra wena ri nga ŝi kumaka ku tira, ŝi tire hi matimba ya wena, hikuv̌a šiv̌andleni ša v̌afi laha u yaka kona, a ka ha ri na ntiro, hambi makungu, ni ku tiv̌a, hambi v̌utlhari.” (Eklesiasta 9:10) Hi marito lawa ma nga ri mangani, lama hlawuriweke kahle, Solomoni Hosi ya vutlharhi u hlamusela xiyimo lexi langutaneke ni rixaka rin’wana ni rin’wana ra vanhu ku sukela exidyohweni xa vatswari va hina vo sungula, Adamu na Evha. Handle ko hlawula, rifu ri namarhele un’wana ni un’wana—swigwili ni swisiwana, tihosi ni vanhu ntsena, lavo tshembeka ni lava nga riki na ripfumelo. Kunene, rifu ‘ri fumile tanihi hosi.’—Varhoma 5:17, ringanisa NW.
2. Ha yini vanhu van’wana vo tshembeka va hele matimba enkarhini lowu wa makumu?
2 Ku nga khathariseki nhluvuko wa sweswinyana wa sayense ya vutshunguri, rifu ra ha fuma tanihi hosi ni namuntlha. Hambi leswi swi nga hlamarisiki, van’wana va nga ha va va hele matimba loko eku heteleleni va langutana ni nala loyi lonkulu. Ha yini? Ina, le ndzhaku hi va 1920, Sosayiti ya Watch Tower yi twarise rungula leri nge “Timiliyoni leti hanyaka sweswi a ti nge fi.” Xana timiliyoni leti ku ta va vamani? I “tinyimpfu” leti ku vulavuriweke ha tona emaritweni ya Yesu malunghana ni tinyimpfu ni timbuti. (Matewu 25:31-46) Vanhu lava vo fana ni tinyimpfu ku profetiwe leswaku va ta humelela enkarhini wa makumu, naswona ntshembo wa vona wu ta va ku kuma vutomi lebyi nga heriki emisaveni ya paradeyisi. Loko nkarhi wu ri karhi wu hundza, vanhu va Xikwembu va twisise ku antswa hi xiyimo xa “tinyimpfu” leti eswikongomelweni swa Yehovha. Ku xiyiwe leswaku vanhu lava va yingisaka a va ta hambanisiwa ni “timbuti” leti nga yingisiki, naswona endzhaku ka loko timbuti ti lovisiwile, tinyimpfu ti ta dya ndzhaka ya xivandla xa la misaveni xa Mfumo lexi lunghiseleriweke tona.
Ku Hlengeletiwa Ka Lava Fanaka Ni Tinyimpfu
3. Xana vanhu va Xikwembu va tikarhatele ntirho wihi ku sukela hi 1935?
3 Ku sukela hi 1935, ‘nandza wo tshembeka’ u tikarhatele ku kuma vanhu lava lava fanaka ni tinyimpfu ni ku va tisa enhlengeletanweni ya Yehovha. (Matewu 24:45; Yohane 10:16) Vakreste lava dyondzisekaka va xiye leswaku Yesu sweswi wa fuma eMfun’weni wa le tilweni wa Yehovha ni leswaku wu tshinela hi xihatla nkarhi wa ku hela ka mafambiselo lawa ya swilo yo biha ni ku nghena ka misava leyintshwa leyi ku lulama ku nga ta aka eka yona. (2 Petro 3:13; Nhlavutelo 12:10) Emisaveni yoleyo leyintshwa, marito lama nyanyulaka ya Esaya ma ta hetiseka: “O ta lov̌isa rifu hi laha ku nga heriki.”—Esaya 25:8.
4. Hambi leswi va nga ni ntshembo lowu tiyeke wa ku vona vuhosi bya Yehovha byi lweriwa eArmagedoni, i yini leswi endlekeke eka tinyimpfu tin’wana?
4 Tanihi leswi makumu ya misava ya Sathana ma tshineleke swinene, Vakreste lava fanaka ni tinyimpfu va ta swi tsakela ngopfu ku hanya ku fikela loko vuhosi bya Yehovha byi lweriwa enhlomulweni lowu nga ta wela Babilona Lonkulu ni misava ya Sathana hinkwayo. (Nhlavutelo 19:1-3, 19-21) Eka vanhu vo tala, a swi endlekanga sweswo. Vo tala lava a va ri ni ntshembo wa ku va exikarhi ka “timiliyoni” leti nga ta ka ti nga fi, va file hakunene. Van’wana va dlawele ntiyiso emakhotsweni ni le tikampeni ta nxaniso kumbe va dlayiwa hi vanhu lava hisekelaka vukhongeri ku tlula mpimo. Van’wana va fe etimhangwini kumbe eka leswi vuriwaka makhombo ya ntumbuluko—vuvabyi ni vudyuhari. (Pisalema 90:9, 10; Eklesiasta 9:11) Kunene, vo tala va ha ta fa ku nga si fika makumu. Xana volavo va ta ku vona njhani ku hetiseka ka xitshembiso xa misava leyintshwa leyi ku lulama ku nga ta aka eka yona?
Ntshembo Wa Ku Pfuxiwa
5, 6. Hi byihi vumundzuku bya lava nga ni ntshembo wa laha misaveni lava faka emahlweni ka Armagedoni?
5 Muapostola Pawulo u nyike nhlamulo loko a vulavula emahlweni ka Felikisi mufumi wa Rhoma. Hi laha swi tsariweke ha kona eka Mintirho 24:15, Pawulo u vule hi xivindzi a ku: “Leswi ndzi swi languteleke eka Xikwembu . . . hileswaku lavo lulama ni lava nga lulamangiki va ta pfuka eku feni.” Ntshembo wa ku pfuxiwa wu hi nyika xivindzi loko hi langutane ni maxangu. Hikwalaho ka ntshembo wolowo, vanghana va hina lava rhandzekaka lava vabyaka, va tlhela va xiya leswaku va ta fa, a va heli mbilu. Hambi ku endleka yini na yini, va swi tiva leswaku va ta kuma hakelo hikwalaho ka ku tshembeka. Hikwalaho ka ntshembo wa ku pfuxiwa, vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava nga ni xivindzi lava langutanaka ni ku dlayiwa hi vaxanisi va swi tiva leswaku vaxanisi va vona a va nge hluli. (Matewu 10:28) Loko ku fa munhu evandlheni, ha karhateka hi ku lahlekeriwa hi yena. Hi nkarhi lowu fanaka, loko a ri wa tinyimpfu tin’wana, ha tsaka hi leswaku mupfumeri-kulorhi u hlayise vutshembeki ku fikela emakumu naswona sweswi u wisile, u langutele vumundzuku bya misava leyintshwa ya Xikwembu.—1 Vatesalonika 4:13.
6 Ina, ntshembo wa ku pfuxiwa i xiphemu xa nkoka xa ripfumelo ra hina. Kambe, ha yini ripfumelo ra hina eku pfuxiweni ri tiyile, naswona i vamani lava nga ni ntshembo lowu fanaka?
7. Mpfuko-wa-vafi i yini, naswona hi wahi matsalwa man’wana lama hlamuselaka ku tiyiseka ka wona?
7 Rito ra Xigriki leri vulaka “mpfuko-wa-vafi” i a·naʹsta·sis, leri hi ku kongoma ri vulaka “ku sisimuka.” Kahle-kahle ri vula ku pfuka eku feni. Lexi xiyekaka, rito “mpfuko-wa-vafi” a ri kona eMatsalweni ya Xiheveru, kambe ntshembo wa ku pfuxiwa eku feni wu hlamuseriwa hi ndlela leyi nga rivaleni. Hi xikombiso, hi wu vona emaritweni lama vuriweke hi Yobo loko a ri eku xanisekeni kakwe: “Yo! loko ngi u nḍi fihlile šiv̌andleni ša v̌afi, . . . u nḍi v̌ekela siku leri u nga ta nḍi anakanya ha rona.” (Yobo 14:13) Hi laha ku fanaka, eka Hosiya 13:14, ha hlaya: “Nḍi ta v̌a kuṭula e šiv̌andleni ša v̌afi, nḍi v̌a lamulela e ku feni. Wena, rifu, nḍhombo wa wena wu kwihi? Wena, sira, ku hlula ka wena ku kwihi?” Eka 1 Vakorinto 15:55, muapostola Pawulo u tshahe marito lawa, naswona u kombise leswaku ku hluriwa ka rifu loku profetiweke ku hetisisiwa hi ku pfuxiwa ka vafi. (Ina, etsalweni rolero Pawulo a a vulavula hi ku pfuxiwa ka le tilweni.)
Vapfumeri Va ‘Hlayiwa Lava Lulameke’
8, 9. (a) Xana vanhu lava nga hetisekangiki va nga hlanganyela njhani eku pfuxiweni ka lavo lulama? (b) Hi xihi xisekelo xa ntshembo wa hina wa vutomi lebyi nga ta ka byi nga herisiwi hi rifu?
8 Emaritweni lawa a ma byeleke Felikisi, lama tshahiweke eka ndzimana 5, Pawulo u vule leswaku ku ta va ni ku pfuxiwa ka lavo lulama ni lava nga lulamangiki. Xana lavo lulama lava nga ta pfuxiwa i vamani? Ina, ku hava munhu loyi a tswariwaka a lulamile. Hinkwerhu hi tswariwa hi ri vadyohi, naswona hi endla swidyoho evuton’wini bya hina hinkwabyo—leswi endlaka leswaku hi faneriwa hi rifu hi tindlela timbirhi. (Varhoma 5:12; 6:23) Hambi swi ri tano, eBibeleni hi kuma rito leri nge ku “hlayiwa la lulameke.” (Varhoma 3:28) Leswi swi vula vanhu ntsena lava rivaleriwaka swidyoho swa vona hi Yehovha, hambi loko va nga hetisekanga.
9 Marito lawa ma tirhisiwa ngopfu malunghana ni Vakreste lava totiweke lava nga ni ntshembo wa le tilweni. Eka Varhoma 5:1, muapostola Pawulo u ri: “Leswi hi nga endliwa lava lulameke hi mhaka ya ku pfumela, hi ni ku rhula ni Xikwembu, hi Hosi ya hina Yesu Kriste.” Vakreste hinkwavo lava totiweke va hlayiwa lava lulameke hikwalaho ka ripfumelo. Ripfumelo eka yini? Hi laha Pawulo a nyikaka vuxokoxoko ha kona ebukwini ya Varhoma, i ripfumelo eka Yesu Kreste. (Varhoma 10:4, 9, 10) Yesu u fe a ri munhu wo hetiseka naswona endzhaku ka sweswo u pfuxiwe eku feni kutani a tlhandlukela etilweni a ya nyikela hi ntikelo wa vutomi byakwe hikwalaho ka hina. (Vaheveru 7:26, 27; 9:11, 12) Loko Yehovha a amukela gandzelo rolero, Yesu, entiyisweni u xave rixaka ra vanhu ri huma evuhlongeni bya xidyoho ni rifu. Lava kombisaka ripfumelo elunghiselelweni leri va vuyeriwa swinene eka rona. (1 Vakorinto 15:45) Hikwalaho ka rona vavanuna ni vavasati vo tshembeka va ni ntshembo wa ku kuma vutomi lebyi nga taka byi nga herisiwi hi nala wo biha, rifu.—Yohane 3:16.
10, 11. (a) Hi kwihi ku pfuka loku nga ta kumiwa hi Vakreste vo tshembeka lava totiweke? (b) Hi kwihi ku pfuka loku a ku languteriwe hi vagandzeri va le mahlweni ka Vukreste?
10 Hikwalaho ka gandzelo ra nkutsulo ra Yesu, vatotiwa vo tshembeka, lava hlayiwaka lava lulameke, va ni ntshembo lowu tiyeke wa ku pfuxiwa tanihi swivumbiwa swa moya leswi nga riki na ku fa, ku fana na Yesu. (Nhlavutelo 2:10) Ku pfuxiwa ka vona ku hlamuseriwa eka Nhlavutelo 20:6, leyi nge: “Munhu loyi a vonaka ku pfuka eku feni loku ko rhanga ú katekile, naswona ú hlawulekile. Rifu ra vumbirhi a ri na matimba ehenhla ka vanhu lavo tano, kambe va ta va vaprista va Xikwembu ni va Kriste, kutani va ta fuma swin’we na Kriste malembe ya 1 000.” Loku i ku pfuxeriwa ku ya etilweni. Kambe, xiya leswaku Bibele yi ku vitana ‘ku pfuka loko rhanga,’ leswi vulaka leswaku ku na kun’wana loku landzelaka.
11 Eka Vaheveru ndzima 11, Pawulo u vulavule hi malandza yo tala ya Xikwembu ya le mahlweni ka Vukreste lama kombiseke ripfumelo leri tiyeke eka Yehovha Xikwembu. Na vona a va kombisa ripfumelo eku pfuxiweni ka vafi. Eka ndzimana 35 ya ndzima yoleyo, Pawulo u vulavula hi ku pfuxiwa ka mahlori loku endlekeke ematin’wini ya Israyele, a ku: “Vavasati va tlhele va kuma vafi va vona lava pfuxiweke eku feni. Van’wana va kombiwile maxangu, kambe va ala ku ntshunxiwa, leswaku va ta pfukela evuton’wini lebyi antswaka.” Timbhoni toleto ta khale leti tshembekeke ti nga langutela ku pfuxiwa ko antswa loku, hi xikombiso, ku tlulaka loku katsaka, Eliya na Elixa. (1 Tihosi 17:17-22; 2 Tihosi 4:32-37; 13:20, 21) Ntshembo wa vona a wu ri wa ku pfuxeriwa emisaveni leyi malandza ya Xikwembu ma nga taka ma nga xanisiwi hikwalaho ka ripfumelo ra wona, misava leyi vavasati va nga ta ka va nga feriwi hi varhandziwa va vona. Ina, a va langutele ku pfuka eku feni va hanya emisaveni leyi na hina hi yi languteleke. (Esaya 65:17-25) Leswi Yehovha a swi paluxeke eka vona malunghana ni misava leyi leyintshwa a swi nga ringani ni swa hina. Hambi swi ri tano, a va swi tiva leswaku ya ta, naswona a va lava ku hanya eka yona.
Ku Pfuxeriwa eMisaveni
12. Xana lavo tshembeka va le mahlweni ka Vukreste va hlayiwe lava lulameke? Hlamusela.
12 Xana ku pfuka ka vavanuna ni vavasati lava va le mahlweni ka Vukreste emisaveni yoleyo leyintshwa hi fanele ku ku teka tanihi xiphemu xa ku pfuxiwa ka lavo lulama? Swi fanele swi va tano hakunene, hikuva Bibele yi vula leswaku va lulamile. Hi xikombiso, mudyondzisiwa Yakobo u vulavula hi wanuna ni wansati va minkarhi ya khale lava vuriweke lava lulameke. Wanuna loyi a ku ri Abrahama, musunguri wa rixaka ra Vaheveru. Malunghana na yena hi hlaya leswi: “‘Abrahama ú pfumerile eka Xikwembu, kutani xi n’wi hlayile la lulameke hikwalaho ka swona.’ Kutani ú vuriwile nakulobye wa Xikwembu.” Wansati loyi a ku ri Rahava, loyi a a nga ri Muisrayele, loyi a kombiseke ripfumelo eka Yehovha. ‘U vuriwe la lulameke’ kutani a va xiphemu xa rixaka ra Vaheveru. (Yakobo 2:23) Xisweswo, vavanuna ni vavasati va khale lava kombiseke ripfumelo leri tiyeke eka Yehovha ni switshembiso swa yena va tlhela va hlayisa vutshembeki ku fikela eku feni va hlayiwe lava lulameke hi Yehovha hikwalaho ka ripfumelo ra vona, naswona a swi kanakanisi leswaku va ta va kona eku ‘pfuxiweni ka lavo lulama.’
13, 14. (a) Hi swi tivisa ku yini leswaku Vakreste lava nga ni ntshembo wa laha misaveni va nga hlayiwa lava lulameke? (b) Xana leswi swi vula yini eka vona?
13 Hambi swi ri tano, ku vuriwa yini hi vanhu lava fanaka ni tinyimpfu namuntlha, lava nga ni ntshembo wa laha misaveni lava tinyiketelaka eka Yehovha ni lava faka va tshembekile enkarhini lowu wa makumu? Xana va ta hlanganyela eku pfuxiweni ka lavo lulama? Swi tano hakunene. Ntshungu lowukulu wa lavo tshembeka wu voniwe exivonweni hi muapostola Yohane. Xiya ndlela leyi a va hlamuselaka ha yona: “Ndzi languta, kutani ndzi vona ntshungu lowukulu wa vanhu; a ku nga ri na un’we la kotaka ku va hlaya. A va huma ematikweni hinkwawo, ni le tinxakeni hinkwato, va ri va swivongo hinkwaswo ni va tindzimi hinkwato. A va yimile emahlweni ka xiluvelo ni le mahlweni ka Xinyimpfana va ambele tinguvu to leha leto basa, va tamele mincindzu emandleni ya vona. A va huwelela hi rito leri tlakukeke va ku: ‘Ku ponisiwa ku huma eka Xikwembu xa hina lexi tshameke exiluvelweni, ni le ka Xinyimpfana!’”—Nhlavutelo 7:9, 10.
14 Xiya leswaku vatitsongahati lava va tiyiseka swinene hi ku pona ka vona, naswona va vula leswaku ku huma eka Yehovha na Yesu, “Xinyimpfana.” Tlhandla-kambirhi, va yime emahlweni ka Yehovha ni Xinyimpfana, hinkwavo va ambale swo basa. Ha yini swi ri swo basa? Xivumbiwa xa le tilweni xi byela Yohane xi ku: “Va hlantswile tinguvu ta vona, va ti basisile hi ngati ya Xinyimpfana.” (Nhlavutelo 7:14) EBibeleni, muvala wo basa i xikombiso xa ku tenga, ku lulama. (Pisalema 51:7; Daniyele 12:10; Nhlavutelo 19:8) Mhaka ya leswaku ntshungu lowukulu wu vonaka wu ambale tinguvu to basa yi vula leswaku Yehovha u va languta tanihi lava lulameke. Xana sweswo swi endlekisa ku yini? Hikuva, hi ndlela yo fanekisela, va hlantswe tinguvu ta vona engatini ya Xinyimpfana. Va kombisa ripfumelo engatini leyi halatiweke ya Yesu Kreste, hikwalaho va hlayiwa lava lulameke tanihi vanghana va Xikwembu va ri ni ntshembo wo pona nhlomulo lowukulu. Hikwalaho, Mukreste wihi na wihi wo tshembeka la tinyiketeleke, loyi sweswi a nga xiphemu xa “ntshungu lowukulu,” loyi a faka emahlweni ka nhlomulo lowukulu a nga tiyiseka leswaku u ta va xiphemu xa lavo lulama lava nga ta pfuxeriwa emisaveni.
15. Tanihi leswi lava lulameke ni lava nga lulamangiki va nga ta pfuxiwa, hi byihi vuyelo bya ku pfuxiwa ka lavo lulama?
15 Ku pfuxiwa koloko ku hlamuseriwa eka Nhlavutelo ndzima 20, ndzimana 13, hi marito lawa: “Lwandle ri tlherisa lava feleke eka rona. Rifu ni [Haydesi, NW] swi tlherisa vafi lava a va ri ka swona, kutani hinkwavo va avanyisiwa hi ku ya hi leswi va swi endleke.” Xisweswo, eSikwini ra ku Avanyisa lerikulu ra Yehovha ra gidi ra malembe, hinkwavo lava nga emianakanyweni ya Xikwembu va ta pfuxiwa—lava lulameke ni lava nga lulamangiki. (Mintirho 17:31) Kambe, lavo lulama swi ta antswa swinene eka vona! Ana se va kombise ripfumelo evuton’wini bya vona. Ana se va ni vuxaka lebyikulu na Yehovha naswona va ni ntshembo wa leswaku swikongomelo swakwe swi ta hetiseka. Timbhoni to lulama ta le mahlweni ka Nguva ya Vukreste ti ta pfuka eku feni ti ri karhi ti navela ku tiva leswaku switshembiso swa Yehovha malunghana ni Mbewu swi hetiseke njhani. (1 Petro 1:10-12) Va tinyimpfu tin’wana lava Yehovha a va tekaka va lulamile enkarhini wa hina va ta huma emasirheni va tsakela ku vona misava ya Paradeyisi leyi va vulavuleke ha yona loko va twarisa mahungu lamanene emafambiselweni lawa ya swilo. Wolowo wu ta va nkarhi wa ntsako hakunene!
16. Xana hi nga ku yini hi ku pfuxiwa eSikwini ra ku Avanyisa ka lava faka enkarhini wa hina?
16 ESikwini rolero ro Avanyisa ra gidi ra malembe, xana lava feke va tshembekile emalembeni lawa yo hetelela ya mafambiselo ya swilo ya Sathana va ta pfuxiwa rini? Bibele a yi swi boxi. Hambi swi ri tano, xana a hi ntiyiso leswaku lava hlayiwaka lava lulameke lava faka enkarhini wa hina va fanele ku rhanga va pfuxiwa, xisweswo va kota ku va ni ntshungu lowukulu wa vaponi va Armagedoni entirhweni wo vuyisa tinxaka ta khale loko ti pfuka eku feni? Ina, i ntiyiso hakunene!
Ntshembo Lowu Chavelelaka
17, 18. (a) Ntshembo wa ku pfuxiwa wu nyika nchavelelo wihi? (b) Xana hi susumeteriwa ku twarisa yini ha Yehovha?
17 Ntshembo wa ku pfuxiwa wu nyika matimba ni nchavelelo eka Vakreste hinkwavo namuntlha. Loko hi tshama hi tshembekile, ku hava khombo kumbe nala loyi a nga hi tekelaka hakelo yerhu! Hi xikombiso, eka 1992 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, eka tluka 177, ku ni swifaniso swa Vakreste lava nga ni xivindzi va le Etiyopiya lava hlawuleke ku fa ematshan’weni yo landzula ripfumelo ra vona. Marito ya le hansi ka swifaniso leswi ma ri: “Tinghohe leti hi langutelaka ku ti vona loko ku pfuxiwa vafi.” Ku ta va lunghelo lerikulu hakunene ku kota ku va tiva, swin’we ni van’wana va ntsandza-vahlayi lava kombiseke ku tshembeka loku fanaka loko va langutane ni rifu!
18 Ku vuriwa yini hi varhandziwa va hina ni vanghana va hina lava hikwalaho ka ku dyuhala kumbe vuvabyi va nga taka va nga poni nhlomulo lowukulu? Hi ku landza ntshembo wa ku pfuxiwa, va ta kuma vumundzuku lebyi tsakisaka loko va tshama va tshembekile. Naswona loko hi xivindzi hi kombisa ripfumelo egandzelweni ra nkutsulo ra Yesu, na hina hi langutele vumundzuku lebyi tsakisaka. Ha yini? Hikuva, ku fana na Pawulo, hi ni ntshembo wa leswaku “lavo lulama ni lava nga lulamangiki va ta pfuka eku feni.” Hi timbilu ta hina hinkwato, hi nkhensa Yehovha hikwalaho ka ntshembo lowu. Kunene, swi hi susumetela ku phindha marito ya mupisalema lama nge: “Mi twarisa ku kwetsima ka [Xikwembu] e šikari ka matiko, ni mahlori ya yena e šikari ka matiko hikwawo! Hikuv̌a Yehova hi lo’nkulu, wa ḍuneka ngopfu!”—Pisalema 96:3, 4.
Xana U Nga Hlamusela?
◻ Hi wahi matsalwa lama pfunaka ku tiyisa ntshembo wa hina wa ku pfuxeriwa emisaveni?
◻ Xana Vakreste sweswi va hlayiwa lava lulameke hi xisekelo xihi?
◻ Xana ntshembo wa ku pfuxiwa wu hi nyika xivindzi ni ku tiyimisela hi ndlela yihi?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]
Ku fana na Pawulo, Vakreste lava totiweke va ni ntshembo wa ku pfuxeriwa ku ya etilweni