Swivutiso Swa Vahlayi
Xana vuyelo bya mintirho ya vuprista lebyi tlakukeke bya Kreste Yesu, lebyi boxiweke eka Vaheveru 4:15, 16, byi tirha njhani eka “tinyimpfu tin’wana” sweswi?
Hambi loko xiphemu xa Yesu tanihi Muprista Lonkulu xi ri ni nkoka lowukulu eka lava va nga ta va na yena etilweni, Vakreste lava nga ni mintshembo ya la misaveni va pfuneka hambi ku ri namuntlha eka mintirho ya Yesu ya vuprista.
Ku sungula hi Adamu, vanhu va ve ni ndzhwalo wa xidyoho. Ha xaniseka hi ndzhaka ya ku nga hetiseki, tanihi laha Vaisrayele va endleke ha kona. Va langute eka ntlhandlamano wa vaprista lavakulu ni le ka vaprista-kulobye, lava nyikelaka magandzelo ya swidyoho swa vona vini ni swa vanhu lavan’wana. Hi ku famba ka nkarhi, Yesu u totiwe tanihi muprista “hi mukhuv̌a wa Melkisedek.” Endzhaku ka ku pfuxiwa ka yena, Yesu u humelele emahlweni ka Yehovha a ya nyikela ntikelo wa gandzelo rakwe tanihi munhu la hetisekeke.—Pisalema 110:1, 4.
Xana leswi swi vula yini eka hina namuntlha? Epapileni rakwe leri yaka eka Vaheveru, Pawulo u hlamusele ntirho wa Yesu tanihi Muprista Lonkulu. Eka Vaheveru 5:1, ha hlaya: “Muprista un’wana ni un’wana Lonkulu, leswi a hlawuriweke exikarhi ka vanhu, ú vekiwile leswaku a ta yimela vanhu eku hlanganeni ka vona ni Xikwembu, ni leswaku a humesa tinyiko ni magandzelo hikwalaho ka swidyoho swa vona.” Kutani eka tindzimana 5 na 6, Pawulo u kombise leswaku Yesu u ve muprista lonkulu, leswi nga hi vuyerisaka.
Njhani? Pawulo u tsarile: “Hambileswi a a ri N’wana wa Xikwembu, ú dyondzile ku yingisa hi mhaka ya ku xaniseka ka yena. Kutani loko a endliwile la hetisekeke, ú hundzukile xihlovo xa ku ponisiwa loku nga heriki eka hinkwavo lava va n’wi yingisaka.” (Vaheveru 5:8, 9) Xo sungula, ndzimana yoleyo yi nga ha hi endla hi anakanya hi ndlela leyi hi nga ta kota ku pfuneka ha yona emisaveni leyintshwa, loko lava tshembekaka eka Xikwembu na Yesu va ta suseriwa xiyimo xa vona xa vudyoho kutani va kuma vutomi lebyi nga heriki. Koloko i ku langutela loku tiyeke, loku sekeriweke egandzelweni ra nkutsulo ra Yesu ni le ntirhweni wakwe tanihi Muprista Lonkulu.
Hambi swi ri tano, entiyisweni hi nga pfuneka hambi ku ri sweswi eka xiphemu kumbe eka ntirho wakwe tanihi Muprista Lonkulu. Xiya Vaheveru 4:15, 16: “Hikuva Muprista Lonkulu loyi hi nga na yena a hi loyi a tsandzekaka ku hi twela vusiwana emikarhalweni ya hina, kambe hi loyi a ringiweke hi matlhelo hinkwawo ku fana na hina, ntsena yena a nga dyohanga. Hikokwalaho, a hi tshineleni kusuhi ni xiluvelo xa tintswalo, hi ri ni ku tshemba leswaku hi ta tsetseleriwa ni ku kuma tintswalo leti nga ta hi pfuna eminkarhini ya ku pfumala.” Xana ‘minkarhi ya ku pfumala’ yi ta va rini? Hi loko hi lava musa ni tintswalo leti nga fanelangiki. Hikwalaho ka ku nga hetiseki ka hina, hinkwerhu ha swi lava sweswi.
Vaheveru 4:15, 16 yi tiyisa yinhla ya leswaku Yesu—loyi sweswi a nga muprista etilweni—na yena a ri munhu, xisweswo a nga va ni ntwela-vusiwana. Eka vamani? Eka hina. Rini? Sweswi. Loko a ri munhu, Yesu u tokote mintshikilelo leyi fanaka ni ya vanhu. Minkarhi yin’wana Yesu u khomiwe hi ndlala ni torha. Naswona hambi leswi a hetisekile, a karhala. Sweswo swi fanele ku hi tiyisekisa. Ha yini? Hikuva Yesu u tokote ku karhala ka ntumbuluko, wa yi tiva ndlela leyi hi titwaka ha yona minkarhi yo tala. Nakambe, tsundzuka leswaku Yesu a a fanele ku langutana ni timholovo ta mavondzo exikarhi ka vaapostola va yena. (Marka 9:33-37; Luka 22:24) Ina, u ve na ku hetiwa matimba. Xana leswi a swi nge hi nyiki ntshembo wa leswaku wa swi twisisa loko hi khomisiwa tingana kumbe hi hetiwa matimba? Hakunene.
Loko u hetiwa matimba, xana u nga endla yini? Xana muapostola Pawulo u vule leswaku hi fanele ku rindza, ku kondza Muprista wa hina Lonkulu Yesu, a ku pfuna ku hetiseka emianakanyweni ni le mirini emisaveni leyintshwa? E-e. Pawulo u te: “Hi ta tsetseleriwa ni ku kuma tintswalo leti nga ta hi pfuna eminkarhini ya ku pfumala,” naswona leswi swi katsa ni minkarhi ya sweswi. Ku tlula kwalaho, loko Yesu a ha ri munhu, u tokote maxangu ni ku xaniseka, a tlhela a “ringi[wa] matlhelo hinkwawo ku fana na hina.” (Xiitaliki i xerhu.) Kutani loko hi langutana ni swilo swa muxaka wolowo, u lunghekele ku hi pfuna, swi titshege hi ku twisisa kakwe leswi hi swi tokotaka. Xana leswi a swi ku tshineti eka yena?
Sweswi xiya ndzimana 16. Pawulo u vula leswaku hina—leswi swi katsa ni vatotiwa ni lava va tinyimpfu tin’wana—hi tshinelela Xikwembu hi ku vulavula hi ntshunxekile. (Yohane 10:16) Muapostola a nga vuli leswaku eswikhongelweni swa hina hi nga vula xin’wana ni xin’wana lexi hi xi lavaka, hambi ku ri ku xi hlundzukela, swilo leswi nga riki na mongo. Ematshan’wini ya sweswo, exisekelweni xa gandzelo ra Yesu ni le xiphen’wini xakwe tanihi Muprista Lonkulu, hi nga xi tshinelela Xikwembu ku nga khathariseki leswaku hi vadyohi.
Ndlela yin’wana leyi hi nga pfunekaka ha yona hambi ku ri namuntlha eka mintirho ya Muprista Lonkulu, Yesu Kreste yi katsa swidyoho kumbe swihoxo swa hina. Entiyisweni a hi languteli leswaku eka fambiselo leri ra swilo Yesu u ta tirhisa gandzelo rakwe ra risima hi laha ku heleleke. Hambi loko a nga swi endla, hi ta tama hi nga ri na byona vutomi lebyi nga heriki. Tsundzuka mhaka leyi rhekhodiweke eka Luka 5:18-26, leyi vulavulaka hi wanuna la khwanyaneke swirho loyi masangu ya yena ma nembeletiweke hi le lwangwini leri hahluriweke? Yesu u te ka yena: “Nakulorhi, u rivaleriwile swidyoho swa wena!” Sweswo a swi nga vuli swidyoho swakwe swa xiviri leswi endleke a khwanyana swirho. A swi vula swidyoho leswi tolovelekeke swa munhu, hi ndlela yin’wana a swi katsa ku nga hetiseki ka yena ka ndzhaka, leswi vangeke makhombo.
Yesu a ta rhwala swidyoho swa vanhu, hikwalaho ka gandzelo leri a ta ri nyikela, tanihi leswi xiphongho xa Azazele xi rhwaleke swidyoho swa Israyele hi Siku ro Phahlelana Mariyeta. (Levhitika 16:7-10) Hambi swi ri tano, wanuna la khwanyaneke swirho u tame a ha ri munhu. A a ta tlhela a dyoha, naswona hi ku famba ka nkarhi a ta fa, hi laha vadyohi va endlaka ha kona. (Varhoma 5:12; 6:23) Leswi Yesu a swi vuleke a swi vuli leswaku wanuna loyi u kume vutomi lebyi nga heriki hi ku hatlisa. Kambe wanuna loyi u katekisiwile hi ku rivaleriwa hi nkarhi wolowo.
Xiya xiyimo xa hina sweswi. Hikwalaho ka ku nga hetiseki, hi dyoha siku na siku. (Yakobo 3:2) Xana hi nga endla yini ha swona? Phela, etilweni hi ni Muprista Lonkulu wa tintswalo loyi ha yena hi nga tshinelelaka Yehovha hi xikhongelo. Ina, hi laha Pawulo a tsaleke ha kona, hinkwerhu ka hina “a hi tshineleni kusuhi ni xiluvelo xa [Xikwembu] xa tintswalo, hi ri ni ku tshemba leswaku hi ta tsetseleriwa ni ku kuma tintswalo leti nga ta hi pfuna eminkarhini ya ku pfumala.” Hikwalaho, hinkwerhu lava namuntlha hi nga va tinyimpfu tin’wana hi kuma mikateko leyi hlamarisaka, ku katsa ni ripfalo leri baseke, swi huma eka mintirho ya Kreste muprista lonkulu.
Vakreste hinkwavo lava nga ni ntshembo wa laha misaveni va nga languta emahlweni eka mikateko leyi hlamarisaka emisaveni leyintshwa leyi tshinelaka. Kutani Muprista wa hina Lonkulu wa le tilweni u ta tirhisa hi laha ku heleleke gandzelo rakwe ra risima, leri yisaka eku rivaleriweni loku heleleke ka xidyoho. U ta tlhela a kurisa mikateko hi ku khathalela rihanyo ra vanhu ra miri ni ra moya. Naswona Yesu u ta ndlandlamuxa dyondzo ya vanhu va Xikwembu emisaveni, tanihi leswi ku dyondzisa Nawu a ku ri vutihlamuleri lebyikulu bya vaprista eIsrayele. (Levhitika 10:8-11; Deteronoma 24:8; 33:8, 10) Hikwalaho, loko sweswi hi ri karhi hi pfuneka eka mintirho ya vuprista bya Yesu, ku ni swilo swo tala leswi hi yimeleke!