Ndlela Yo Khuma Leyi Yaka eNtshunxekweni

AHI vangani vanhu vo tlhariha lava alaka leswaku vuako hinkwabyo byi lawuriwa hi milawu ya ntumbuluko. Milawu leyi yi lawula hinkwaswo ku sukela eka tiathomo letitsongo ku ya eka swirimela leswi nga ni magidi ya timiliyoni ta tinyeleti. Loko milawu ya ntumbuluko a yi nga ri kona, makungu ni ku twisisa a swi nga ta va kona; hambi vutomi a byi nga ta va kona. Hi ku twisisa milawu ya ntumbuluko ni ku tirha hi ku twanana na yona, munhu u kote ku endla swihlamariso, swo tanihi ku famba en’wetini ni ku humesa swifaniso swa mivala hinkwayo swi suka endhawini yihi ni yihi emisaveni hambi ku ri leswi sukaka ehandle ka mbango wa misava, ivi swi vonaka eka thelevhixini emakaya ya hina.

Kambe ku vuriwa yini hi milawu ya mahanyelo? Xana ku namarhela yona swa pfuna ni ku vuyerisa? Vo tala va vona onge ku hava milawu ya mahanyelo, kutani va hlawula filosofi kumbe vukhongeri lebyi pfumelelaka xin’wana ni xin’wana lexi laviwaka hi ku navela ka vona.

Kambe, ku ni van’wana lava hlawulaka ndlela yin’wanyana, ‘ndlela yo khuma leyi yisaka evuton’wini’ hi laha yi kombisiwaka ha kona eBibeleni. A hi fanelanga hi hlamala leswi lava hlamulaka hi ndlela leyi va nga talangiki, hikuva Yesu u vule leswi hi ndlela leyo khuma: “Lava va yi kumaka a va talanga.” (Matewu 7:14) Ha yini va nga talanga?

Hikuva ndlela leyo khuma yi ni swipimelo swa milawu ni misinya ya milawu ya Xikwembu. Yi tsakisa ntsena munhu la rhandzaka ku fambisana ni milawu ya Xikwembu hi mbilu yakwe hinkwayo. Ku hambana ka yona ngopfu ni ndlela leyo anama, leyi nyikaka ntshunxeko wa vukanganyisi kambe lowu kahle-kahle wu ku nghenisaka evuhlongeni, ndlela yo khuma, leyi tikombaka yi ri ni swinawanawana, yi nyika munhu ntshunxeko eka xin’wana ni xin’wana lexi nga xa nkoka. Swipimelo swa yona swi vekiwe hi “Nawu lowu hetisekeke wa ku ntshunxeka.”—Yakobo 1:25.

Mukhuva Lowu Ndlela Yo Khuma Yi Ntshunxaka Ha Wona

I ntiyiso, a hi nkarhi hinkwawo swi olovaka ku tshama endleleni leyo khuma. Munhu un’wana ni un’wana la hanyaka a nga hetisekanga naswona u ni mboyamelo lowu a tswariweke na wona wa ku endla leswo biha. Xisweswo munhu a nga ha voyamela eku hambukeni katsongo. Hambi swi ri tano, hakelo ya ku namarhela ‘ndlela leyo khuma’ yi lava hi tilaya kumbe ku endla mindzulamiso yihi hambi yihi leyi lavekaka, hikuva Xikwembu xi hi ‘dyondzisa leswaku hi pfuneka.’—Esaya 48:17; Varhoma 3:23.

Hi xikombiso: Vatswari lava tlhariheke va kunguhatela vana va vona ‘mpimo wa swakudya.’ Leswi nkarhi wun’wana swi vula ku ka va nga cincacinci nkarhi wa ku dya. Kambe loko vana va kurile, va ta yi twisisa ndzayo ya vatswari va vona ya rirhandzu. Loko va ri vakulu, va ta va va nyikiwe xikombiso xa swakudya leswi nga ni rihanyo. Naswona mixakaxaka ya swakudya leswi nga ni vutomi, leswi nga kona, yi ta va endla va titwa va nga boheleriwanga.

Hi tlhelo ra moya, Xikwembu xi endla tano eka lava nga endleleni yo khuma leyi yaka evuton’wini. Xi hlakulela ku navela lokunene eka lavo rhula, loku tisaka ntsako ni ntshunxeko wa ntiyiso. Lexi xi swi endla hi ku va nyika Rito ra xona, Bibele. Tlhandlakambirhi, xi hi rhamba leswaku hi khongelela moya wo kwetsima leswaku wu ta hi pfuna, naswona xi hi lerisa ku aka vuxaka ni Vakreste-kulorhi, lava nga hi khutazaka ku ka hi nga hambuki endleleni leyo khuma. (Vaheveru 10:24, 25) Ina, Xikwembu i rirhandzu, naswona mfanelo leyi leyikulu i xisekelo xa swikongomelo ni matirhelo ya xona.—1 Yohane 4:8.

Loko u ri na rirhandzu, ku rhula, vunene, ku tikhoma, ni mihandzu yin’wana ya moya wa Xikwembu, ndlela leyo khuma a yi tikombi yi ri na swinawanawana. Hi laha matsalwa ma vulaka ha kona, “ku hava nawu lowu lwaka ni leswo tano.” (Vagalatiya 5:22, 23) “Laha Moya wa Hosi wu nga kona, ku ntshunxeka ku kona.” (2 Vakorinto 3:17) Hambi sweswi, Vakreste va xiviri va xi kuma xikombiso xa ntshunxeko wolowo. A va ha fikeriwi hi minchavo yo tala leyi karhataka vanhu namuntlha, tanihi ku chava vumundzuku ni ku chava ka hava mayelana ni rifu. Vona ku tsakisa ka swona ku ehleketisisa hi nkarhi lowu taka laha “ku tiv̌a Yehova ku [nga] ta eneta misav̌a, tani hi leŝi mati ma funengetaka v̌uento bya lwandle”! (Esaya 11:9) Hi nkarhi wolowo, ku chavisiwa hi vugevenga a ku nge he vi kona. Mimpfungura ni migogo swi ta va swi fambele makumu. Hinkwerhu hi ta titwa hi ntshunxekile, hi hlayisekile—vusiku ni nhlikanhi, ekaya ni le handle. Wolowo wu ta va wu ri ntshunxeko hakunene!

Hi Tiyisekisiwa Hi Mpfuno Wa Xikwembu

I ntiyiso, ku hanya hi mimpimanyeto ya Xikwembu swi lava matshalatshala, kambe “milawu leyi ya xona a yi tiki,” hambi eka vanhu lava nga hetisekangiki. (1 Yohane 5:3) Loko hi ri karhi hi tolovela ndlela leyo khuma ni ku vona mpfuno wa ku famba ha yona, swi endla hi ya hi nyenya ngopfu swiendlo ni mianakanyo leyi kombisaka lava nga endleleni leyo anama. (Pisalema 97:10) Ku yingisa milawu ya Xikwembu swi tsakisa ripfalo leri hinkwerhu hi nga na rona hi ntumbuluko. Ematshan’wini ya ku ‘vaviseka timbilu’ ni “ku hela ka timbilu” loku nga kona eka vo tala, Xikwembu xa tshembisa: “Maŝiv̌o, malanḍa ya mina ma ta yimbelela hi ku ṭaka ka timbilu.” Ee, mbilu leyi leteriweke hi Yehovha ya tsaka ni ku ntshunxeka.—Esaya 65:14.

Yesu u fele leswaku hi kota ku kuma ntshunxeko wa xiviri. Bibele yi ri: “Xikwembu xi rhandzile misava swonghasi, xi ko xi nyika N’wana wa xona la nga un’we, leswaku un’wana ni un’wana la pfumelaka ka yena, a nga lovi, kambe a va ni vutomi lebyi nga heriki.” (Yohane 3:16) Sweswi, leswi a nga Hosi ya Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni, Yesu u tamele mimpfuno ya gandzelo rero. Endzhakunyana ka ‘nhlomulo lowukulu,’ laha ndlela leyo anama ni lava nga eka yona va nga ta herisiwa, hi ku lehisa mbilu u ta sungula ku fambisa vanhu lava yingisaka exiphen’wini lexi seleke xa ndlela yo khuma ku ya fika emakumu, eku hetisekeni ka munhu. (Nhlavutelo 7:14-17; Matewu 24:21, 29-31) Eku heteleleni hi ta xi vona hi xiviri xitshembiso lexikulu lexi nge: “Swivumbiwa . . . swi ta ntshunxiwa na swona evuhlongeni bya leswo bola, ku ta amukela ku ntshunxeka loko kwetsima loku nga ka vana va Xikwembu.” Ntshunxeko lowu wu humaka eka Xikwembu wu nge tsandziwi hi nchumu. Hambi rifu wu ta ri herisa.—Varhoma 8:21; Nhlavutelo 21:3, 4.

Hi ku vona ni ku twisisa kahle leswaku ndlela leyo khuma yi kongoma kwihi, munhu a nga swi kota kahle ku langa ndlela leyi ni ku hambeta a famba ha yona. Vantshwa ngopfu-ngopfu va pfuniwa ku ka va nga languti swilo swa sweswi ntsena ni ku ka va nga karhateki hi leswi va swi tekaka swi ri swipimelo leswi vekiwaka hi milawu ya Xikwembu. Va dyondza ku teka leswi swi ri xikombiso xa rirhandzu ra Xikwembu ni xisirhelelo xa swiendlo swo biha swa ndlela leyo anama. (Vaheveru 12:5, 6) Kunene, munhu u fanele ku lehisa mbilu, a ri karhi a tsundzuka leswaku swi teka nkarhi ku hlakulela timfanelo ni ku navela leswi tsakeriwaka hi Xikwembu, tanihi leswi swi tekaka nkarhi leswaku murhi wa mihandzu wu veleka mihandzu leyinene. Kambe murhi wolowo wu ta veleka loko wu hlakuleriwa ni ku cheletiwa.

Hikwalaho, dyondza Rito ra Xikwembu, endla vunghana ni Vakreste van’wana, naswona u ‘phikelela ku khongelela’ moya wo kwetsima. (1 Vatesalonika 5:17) Tshemba Xikwembu leswaku xi ku pfuna ku “lulamisa tindlela ta wena.” (Swivuriso 3:5, 6) Kambe ke, xana leswi hinkwaswo swa pfuna? Xana swa tirha? Ee, swi tirhile eka Tom kun’we na Mary, lava ku vulavuriweke ha vona exihlokweni lexi hundzeke.

Va Tshike Ku Famba eNdleleni Leyo Anama

Tom wa tsala: “Exikarhi ka malembe ya va-70, hi vonane ni Timbhoni ta Yehovha loko un’wana a nghene ekaya ra hina. Bulo ri hi yise edyondzweni ya Bibele. Ndzi sungule ku basisa mahanyelo ya mina hakatsongo-tsongo. Ndzi khuvuriwe hi 1982 kutani sweswi ndzi le vandlheni ra rikwerhu. Sweswi jaha ra hina ri khuvuriwile na rona. Ndzi nkhensa nghamu ya mina hi ku ndzi tiyiselela emalembeni hinkwawo lawa a ndzi nga si dyondza ntiyiso. Ngopfu-ngopfu ndzi nkhensa Yehovha ni N’wana wakwe, Kreste Yesu, eka hinkwaswo leswi va hi nyikeke swona ni ntshembo lowu sweswi hi nga na wona hi vumundzuku.”

Kutani ku vuriwa yini hi Mary? Loko a ri yena, u vone onge Xikwembu xi nge pfuki xi n’wi rivalerile, kambe a a lava ku dyondza ha xona leswaku ku pfuneka vana vakwe. Loko a twe leswaku Timbhoni ta Yehovha ti dyondzisa muakelani wakwe Bibele, u kombele ku dyondzeriwa na yena. Hambi swi ri tano, mikhuva yo biha leyi a yi n’wi hungukisile yi n’wi sivele ku endla nhluvuko. Dyondzo a yi famba yi pfa yi yima endleleni. Hambi swi ri tano, xin’hwanyetana xakwe xa malembe ya nkombo xi n’wi khongoterile. “U nga tshiki, Mhani. U nga swi kota!” Kutani Mary a ringeta hi matimba.

Loko nuna loyi a tekaneke na yena hi xintu loyi na yena a tirhisa swidzidzirisi hi ndlela yo biha, a vuye ekaya, na yena u dyondze na vona. Eku heteleleni hinkwavo va hlule mikhuva leyo biha. Kutani, loko va tsarise vukati bya vona hi nawu ni ku tinyiketela hi nkhuvulo, va ve ni ntsako lowukulu ni ku titwa ro sungula va ri ndyangu wa xiviri. Lexi twisaka ku vava, eku heteleleni Mary u dlayiwe hi AIDS, kambe u fe mbilu yakwe yi khomelele exitshembisweni xa Bibele xa mpfuko wa vafi ni ku hanya eparadeyisini emisaveni, leyi basisiweke swivati hinkwaswo swa ndlela leyo anama ya khombo.

Ina, swa koteka ku chupula eka ndlela leyo anama, ya budula, leyi yisaka eku loveni. Kreste Yesu u te: “Vutomi lebyi nga heriki, hi leswaku va ku tiva, wena ntsena u nga Xikwembu xa ntiyiso, na Yesu Kriste loyi u n’wi rhumeke.” (Yohane 17:3) Kutani ke, ha yini u nga bohi ku famba hi ndlela yo khuma leyi yisaka evuton’wini lebyi nga heriki? Hi ku yingisa swinene ni ku tirhisa leswi u swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu, u nga tivonela xitshembiso xa Bibele lexi tsakisaka: “Mi ta tiva ntiyiso, kutani ntiyiso wu ta mi ntshunxa.”—Yohane 8:32.