Xana Hi Fanele Hi Khongerisa Ku Yini Eka Xikwembu?

LOKO mudyondzisiwa a kombele ndzetelo malunghana ni xikhongelo, Yesu a nga alanga ku n’wi nyika wona. Hi ku ya hi Luka 11:2-4 u n’wi hlamule a ku: “Loko mi khongela mi nge: Tatana, vito ra wena a ri kwetsimisiwe. Ku fuma ka wena a ku te. Hi nyike namuntlha xinkwa xa siku na siku. Naswona u hi rivalela swidyoho swa hina, hikuva na hina hi rivalela un’wana ni un’wana la hi dyohelaka. Kutani u nga hi yisi emiringweni.” (Douay Version ya Khatoliki) Lexi hi ntolovelo xi tiviwa tanihi Xikhongelo xa Hosi. Xi tamele timhaka to tala swinene.

Xo sungula, rito ra ku sungula ri hi byela leswaku swikhongelo swa hina swi fanele swi kongomisiwa eka mani—eka Tata wa hina. Xiya leswaku Yesu a nga kombisanga leswaku xikhongelo xi fanele xi yisiwa eka munhu un’wana, xifaniso, “mukwetsimi,” kumbe hambi ku ri eka yena n’wini. Phela, Xikwembu xi te: “A ndzi nge nyiki ku vangama ka mina eka un’wana, kumbe ku dzuneka ka mina eka swilo leswi vatliweke.” (Esaya 42:8, Dy) Xisweswo swikhongelo leswi nga kongomisiwa eka xilo xin’wana ni xin’wana kumbe eka munhu un’wana ni un’wana, ku nga ri eka Tata wa hina wa le matilweni, a swi twiwi hi yena, ku nga khathariseki leswaku mugandzeri u tshembeke ku fikela kwihi. EBibeleni, i Yehovha Xikwembu ntsena loyi a vuriwaka, “l’a yingisaka mikhongelo.”—Pisalema 65:2.

Van’wana va nga ha vula leswaku “vakwetsimi” va tirha ntsena tanihi vavulavuleri eka Xikwembu. Kambe Yesu hi yexe u te: “Hi mina ndlela, ni ntiyiso, ni vutomi; a ku na munhu loyi a taka eka Tatana, loko ku nga ri ha mina. Xin’wana ni xin’wana lexi mi xi kombelaka hi vito ra mina, ndzi ta xi endla, leswaku Tatana a dzunisiwa eka N’wana.” (Yohane 14:6, 13) Xisweswo Yesu u ma bakanyele kule mavonelo ya leswaku un’wana ni un’wana la vitaniwaka mukwetsimi a nga tirha tanihi muvulavuleri. Nakambe xiya leswi muapostola Pawulo a nga swi vula mayelana na Kreste: “A nga hi felanga ntsena—u pfuxiwile eku feni, naswona sweswi a ri evokweni ra xinene ra Xikwembu wa hi yimela a hi khongelela.” “Wa hanya hilaha ku nga heriki leswaku a ta vulavulela hinkwavo lava taka eka Xikwembu ha yena.”—Varhoma 8:34; Vaheveru 7:25, Jerusalem Bible ya Khatoliki.

Vito Leri Fanelaka Ku Kwetsimisiwa

Marito lama landzeleke ya xikhongelo xa Yesu a ma ku: “Vito ra wena a ri kwetsimisiwe.” Xana munhu a nga swi kotisa ku yini ku kwetsimisa, hi leswaku, ku tengisa, kumbe ku hlawulekisa vito ra Xikwembu handle ka loko a ri tiva ni ku ri tirhisa? Ku tlula ka 6 000 eka “Testamente ya Khale,” Xikwembu xi vitaniwa hi vito ra xona ra xiviri, ku nga Yehovha.

Nhlamuselo ya le hansi ya Eksoda 6:3 eka Douay Version ya Khatoliki yi vula leswi mayelana ni vito ra Xikwembu: “Vanhu van’wana va manguva lawa va tiendlele vito, Yehovha . . . , tanihi yona ndlela leyinene ya mavitanelo ya vito [ra Xikwembu], leri ri kumekaka ematsalweni ya Xiheveru, leri hikwalaho ko ka ri nga tirhisiwi nkarhi wo leha ri nga ha tiviwiki.” Hikokwalaho, New Jerusalem Bible ya Khatoliki yi tirhisa vito, Yahweh. Hambileswi swidyondzi swin’wana swi rhandzaka ndlela yoleyo ya mavitanelo, “Yehovha” i ndlela leyi twakalaka ni leyi ku nga khale yi ri karhi yi tirhisiwa ya ku vitana vito ra Xikwembu hi Xitsonga. Tindzimi tin’wana ti na ndlela ya tona ya ku vitana vito ra Xikwembu. Lexi xi nga xa nkoka i ku tirhisa vito rero leswaku hi ta ri kwetsimisa. Xana kereke ya wena yi ku dyondzisile ku tirhisa vito Yehovha exikhongelweni?

Timhaka Leti Faneleke Exikhongelweni

Yesu u ye emahlweni a dyondzisa vadyondzisiwa va yena ku khongela: “Ku fuma ka wena a ku te.” Evhangeli ya Matewu yi engetela marito lawa: “Ku rhandza ka wena a ku endliwe emisaveni tanihi laha ku endlekaka ha kona ematilweni.” (Matewu 6:10, Dy) Mfumo wa Xikwembu i hulumendhe leyi nga emavokweni ya Yesu Kreste. (Esaya 9:6, 7) Hi ku ya hi vuprofeta bya Bibele, wu ta susa tihulumendhe ta vanhu hinkwato ku nga ri khale, kutani wu tisa fambiselo ra ku rhula emisaveni hinkwayo. (Pisalema 72:1-7; Daniyele 2:44; Nhlavutelo 21:3-5) Xisweswo, Vakreste va ntiyiso va teka ku ta ka Mfumo ku ri mhaka leyi vuyeleriwaka eswikhongelweni swa vona. Xana kereke ya wena yi ku dyondzisile ku endla tano?

Lexi tsakisaka, Yesu u tlhele a kombisa leswaku swikhongelo swa hina swi nga katsa ni timhaka ta munhu hi xiyexe leti ti hi khumbaka. U te: “Hi nyike namuntlha xinkwa xa siku na siku. Naswona u hi rivalela swidyoho swa hina, hikuva na hina hi rivalela un’wana ni un’wana la hi dyohelaka. Kutani u nga hi yisi emiringweni.” (Luka 11:3, 4, Dy) Marito ya Yesu ma vula leswaku hi nga kombela ku rhandza ka Xikwembu etimhakeni ta siku na siku, leswaku hi nga tshinela eka Yehovha hi xilo xin’wana ni xin’wana lexi xi hi karhataka kumbe lexi xi kavanyetaka ku rhula ka hina ka miehleketo. Loko hi hamba hi kombela Xikwembu hi ndlela leyi, swi ta hi pfuna leswaku hi vona ndlela leyi hi titshegeke ha yona eka xona. Xisweswo, hi wu vona kahle ntikelo wa xona evuton’wini bya hina. Hilaha ku fanaka, loko hi kombela ku rivaleriwa swidyoho swa hina swa siku na siku eka Xikwembu, swa hi vuyerisa. Hi ndlela yeleyo hi tshama hi ri karhi hi xiya ku tsana ka hina—ni ku tiyiselela swihoxo swa van’wana hilaha ku engetelekeke. Ku khongotela ka Yesu ka leswaku hi khongelela leswaku hi nga weli emiringweni na kona ku fanerile, ngopfu-ngopfu loko hi vona ku hohloka ka ndlela ya ku tikhoma ya misava leyi. Hi ku pfumelelana ni xikhongelo xexo, hi tshama hi xalamukele ku papalata matshamelo ni swiyimo leswi swi nga hi yisaka exidyohweni.

Xisweswo, a swi kanakanisi leswaku Xikhongelo xa Hosi xi hi byela swo tala malunghana ni ku endla swikhongelo leswi tsakisaka Xikwembu. Kambe, xana Yesu a a vula leswaku hi teka xikhongelo lexi, kutani hi hamba hi xiphata ntsena hi masiku?

Ndzayo Leyi Engetelekeke Hi Xikhongelo

Yesu u nyike ndzayo leyi engetelekeke hi xikhongelo. Eka Matewu 6:5, 6, ha hlaya: “Loko mi khongela, mi nga fani ni vakanganyisi; hikuva vona va rhandza ku khongela va yimile emasinagogeni ne mahlanganeni ya tindlela, leswaku va ta voniwa hi vanhu. . . . Kambe wena loko u khongela, nghena endlwini ya wena; kutaku loko u pfarile nyangwa, khongela Tata [wa] wena la nge xihundleni, kutani Tata wa wena la vonaka exihundleni ú ta ku hakela.” Marito lawa ma hi dyondzisa leswaku xikhongelo a xi fanelanga xi endliwa hi ndlela ya ku tikurisa, ya ku tinyungubyisa leswaku u ta tsakisa un’wana. Xana wa n’wi tivisa Yehovha exihundleni leswi nga embilwini ya wena, tanihi laha Bibele yi khongotelaka ha kona?—Pisalema 62:8.

Yesu u tlhele a nyika xitsundzuxo lexi: “Eswikhongelweni swa n’wina mi nga humesi marito ya vuphukuphuku ku fana ni vahedeni, hikuva va ehleketa leswaku hi ku tirhisa marito yo tala va ta twiwa.” (Matewu 6:7, JB) Swi le rivaleni, leswaku Yesu a a nga pfumelelani ni ku nhlokohatiwa ka swikhongelo—kumbe ku hlayiwa ka swona eka buku yo karhi. Marito ya yena nakambe ma sivela ku tirhisiwa ka rosary.

Buku ya xilalelo ya Khatoliki yi ri: “Swikhongelo swa hina leswi antswaka swi nga ha va rungula leri humaka eka hina vini loko hi ya eka yena hi ku khensa kumbe loko hi pfumala swokarhi, hi minkarhi ya gome, kumbe evugandzerini bya hina bya siku na siku eka yena.” Swikhongelo swa Yesu a swi huma eka yena, a swi nga hlokohatiwanga. Hi xikombiso, hlaya xikhongelo xa Yesu lexi nga tsariwa eka Yohane ndzima 17. Xi yelana swinene ni xikhongelo xa xikombiso, xi kandziyisa ku navela ka Yesu leswaku vito ra Yehovha ri hlawuleka. Xikhongelo xa Yesu a xi huma eka yena n’wini naswona a a xi huma embilwini hakunene.

Swikhongelo Leswi Xikwembu Xi Swi Yingiselaka

Loko u dyondzisiwe ku khongela swikhongelo leswi nhlokohatiweke, ku khongela eka “vakwetsimi” kumbe eka swifaniso, kumbe ku tirhisa switirhisiwa swa vukhongeri, swo fana ni rosary, mianakanyo ya ku khongela hi ndlela leyi Yesu a nga yi vula, yi nga ku endla u titwa u xungetiwile eku sunguleni. Hambiswiritano, xilotlelo i ku lava ku tiva Xikwembu—vito ra xona, swikongomelo swa xona, vumunhu bya xona. Leswi u nga kota ku swi endla hi ku hlaya Bibele hi vukheta. (Yohane 17:3) Timbhoni ta Yehovha ti ti yimiserile naswona ta swi rhandza ku ku pfuna emhakeni leyi. Phela va pfune timiliyoni ta vanhu emisaveni hinkwayo leswaku va “nantŝ[a] v̌a v̌ona leŝaku Yehova i lo’nene ŝonghasi”! (Pisalema 34:8) Loko u ya emahlweni u tiva Xikwembu, hi kona u nga ta susumeteleka ku xi dzunisa hilaha ku engetelekeke hi xikhongelo. Naswona, loko u ya emahlweni u titshuneta eka Yehovha hi xikhongelo xa xichavo, vuxaka bya wena na yena byi ta kula.

Xisweswo, vagandzeri hinkwavo va ntiyiso va Xikwembu, va khongoteriwa leswaku va “nga tshiki ku khongela.” (1 Vatesalonika 5:17) Tiyiseka leswaku swikhongelo swa wena swi pfumelelana ni Bibele, ku katsa ni swiletelo swa Yesu Kreste. Hi ndlela yeleyo, u nga tiyiseka leswaku swikhongelo swa wena swi ta amukeriwa hi Xikwembu.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Loko hi ya emahlweni hi dyondza hi Yehovha, hi ta susumeteleka ku n’wi khongela hi laha ku engetelekeke swi huma embilwini