Va Endle Ku Rhandza Ka Yehovha

Daniyele U Tirhele Xikwembu Hi Ku Tiyisela

ASWI talanga leswaku matimu ma cinca hi ku copeta ka tihlo. Kambe sweswo hi leswi humeleleke hi 539 B.C.E., loko Mfumo wa Babilona wu wisiwa hi Vameda ni Vaperesi hi tiawara ti nga ri tingani ntsena. Hi lembe rero, Daniyele muprofeta wa Yehovha, se a a ri ni malembe ya kwalomu ka 80 a ri mubohiwa wa Muyuda la tshamaka eBabilona. Enkarhini lowu kumbexana a ri ni malembe ya kwalomu ka 90, Daniyele a a ri ekusuhi ni ku langutana ni wun’wana wa miringo leyikulu swinene ya vutshembeki byakwe eka Xikwembu.

Endzhaku ka ku wa ka Babilona, Daniyele a a vonaka onge swi n’wi fambela kahle eku sunguleni. Hosi leyintshwa a ku ri Dariyosi wa Mumeda, wanuna wa malembe ya 62 hi vukhale loyi a a rhandza Daniyele. Wun’wana wa mintirho ya Dariyosi tanihi leswi a ri hosi a ku ri ku hlawula masatrapi ya 120, ni ku veka vavanuna vanharhu eka xikhundlha lexi tlakukeke leswaku va va tindhuna-nkulu.a Daniyele a a ri wun’wana wa vavanuna volavo vanharhu lava rhandzekaka. Hi ku xiya vuswikoti bya Daniyele byo hlawuleka, Dariyosi a a ehleketa ni ku n’wi nyika xikhundlha xo va holobye-nkulu! Hambiswiritano, endzhakunyana ka sweswo, ku humelele nchumu wun’wana lowu cinceke makungu ya hosi hi ku copeta ka tihlo.

Kungu Ro Biha

Tindhuna-nkulu-kulobye ta Daniyele, ti hlangane ni ntlawa lowukulu wa masatrapi, ti tshinelele hosi hi mianakanyo ya vukanganyisi. Ti xavelele Dariyosi leswaku a veka nawu lowu nge: “Uṅwana ni uṅwana l’a nga ta khongela šikwembu šiṅwana, ni loko ku ri munhu uṅwana hi masiku ya makume manharu, loko [ku nga ri] ku khongela wena, hosi, o ta hošiwa e kheleni ra tinghala.” (Daniyele 6:7) Swi nga ha endleka leswaku Dariyosi a a vona onge vavanuna lava a va n’wi tshemba. Tanihi leswi a ri munhu wumbe, swi nga ha endleka a vone onge nawu lowu a wu ta n’wi pfuna leswaku a tiyisa xikhundlha xa yena tanihi mufumi wa tiko.

Hambiswiritano, tindhuna-nkulu leti ni masatrapi a va endlanga xileriso lexi hi xikongomelo xo lava ku pfuna hosi. A va “lav̌a nkari wa ku hehla Daniel e ntirweni wa ku fuma lowu a wu tiraka, kambe a v̌a wu kumanga, ni loko ku ri ku ṅwi sanḍa ha ntšhumu, hikuv̌a a a ri munhu l’a ṭhembekeke, kutani a ku nga ri na nanḍu e ka yena hambi byi ri v̌umbabva.” Kutani vavanuna lava vo homboloka va boha kungu va ku: “Hi nga ka hi nga kumi nkari ni loko wu ri wuṅwe wa ku hehla Daniel, loko ŝi nga ri leŝaku h[i] ta kuma nkari e nawini wa [Xikwembu] ša yena.” (Daniyele 6:4, 5) Hi ku xiya leswaku Daniyele a hamba a khongela eka Yehovha siku na siku, a a va lwela leswaku un’wana ni un’wana la endlaka leswi a kuma xigwevo xa rifu.

Kumbexana tindhuna-nkulu leti ni masatrapi a va venga Daniyele hikwalaho ka leswi “a hunḍa tinḍuna ni masatrapi hikuv̌a a ri ni moya lo’wu hlamarisaka; kambe hosi yi anakanya ku ṅwi v̌eka e henhla ka ku fuma hikwako.” (Daniyele 6:3) Vutshembeki bya Daniyele byi nga ha va byi va endle leswaku va tshika vubihi ni vumbabva bya vona hambiloko va nga swi tsakeli. Ku nga khathariseki leswaku xiyimo a xi ri njhani, vavanuna lava va sindzise hosi leswaku yi sayina xileriso xa kona, va xi endla xiphemu xa “nawu wa v̌a-Meda ni v̌a-Persia, wu nga nawu lo’wu nga riki na ku [hundzuka].”—Daniyele 6:8, 9.

Daniyele A Tshama A Tiyile

Endzhaku ko twa hi ta nawu lowuntshwa, xana Daniyele u tshike ku khongela eka Yehovha? Nikatsongo! A a nkhinsama hi matsolo endlwini ya yena ya le henhla, a khongela Xikwembu kanharhu hi siku, “kukotisa leŝi a ṭhamaka a endla e ku sunguleni.” (Daniyele 6:10) Loko a ha ri eku khongeleni, valala va yena “v̌a ta ŝiṅwe hi huwa le’yikulu, v̌a kuma Daniel a ri kari a khongela Šikwembu ša yena.” (Daniyele 6:11) Loko va teke timhaka va ya ti byela hosi, Dariyosi a a karhateke swinene hikuva nawu lowu a a wu sayinile a wu ta vanga leswaku Daniyele a nghena ekhombyeni. Mhaka ya kona yi hi byela yi ku: “Yi ringeta ku ṅwi ponisa, dyambu ri ko ri lav̌a ku pela.” Kambe hambi ku ri hosi hi yoxe a yi nga ta swi kota ku susa nawu lowu yi wu vekeke. Hiloko Daniyele a tekiwa a yisiwa ekheleni ra tinghala, leri handle ko kanakana ku nga xivandla xo enta kumbe mugodi. Hosi yi tiyisekise Daniyele yi ku: “Šikwembu ša wena leši u ši tirelaka hi ku tiyisela, a ši v̌e šona le’ši ku lamulelaka.”—Daniyele 6:12-16.

Endzhaku ko heta vusiku hinkwabyo vurhongo byi nga phahi ni ku tlhela a titsona swakudya, Dariyosi u tsutsumele le kheleni. Daniyele a a ha hanya naswona a a nga vavisiwanga! Hosi yi teke goza ra xihatla. Yi teke valala va Daniyele ni mindyangu ya vona yi va hoxa ekheleni ra tinghala tanihi nxupulo. Dariyosi u tlhele a endla leswaku swi tiveka endhawini hinkwayo hi ku vula leswaku “e ku anameni hikwaku ka ku fuma ka mina, e v̌anhu v̌a funḍa ni ku tšhav̌a Šikwembu ša Daniel.”—Daniyele 6:17-27.

Dyondzo Eka Hina

Daniyele a a ri xikombiso lexinene xa vutshembeki. Hambi ku ri hosi hi yoxe, leyi a yi nga gandzeli Yehovha, yi swi xiyile leswaku Daniyele a a N’wi tirhela “hi ku tiyisela.” (Daniyele 6:16, 20) Rimitsu ra rito ra Xiaramu leri hundzuluxeriweke va ku “ku tiyisela,” entiyisweni ri vula “ku famba u nga wisi.” Ri vula ku ya emahlweni. Wa nga vona ndlela leyi ri byi hlamuselaka kahle ha yona vutshembeki bya Daniyele lebyi nga tsekatsekiki eka Yehovha!

Daniyele a a wu sungule khale mukhuva wo tiyisela, a nga si hoxiwa ni le kheleni ra tinghala. Tanihi muntshwa la nga mubohiwa eBabilona, u ale ku dya swakudya kumbe ku nwa leswi yirisiweke hi Nawu wa Muxe kumbe leswi thyakisiweke hi mikhuva ya vuhedeni. (Daniyele 1:8) Endzhakunyana ka sweswo, hi xivindzi u twarise rungula ra Xikwembu eka Nebukadnetsara hosi ya Babilona. (Daniyele 4:19-25) Tiawara ti nga ri tingani emahlweni ka ku wa ka Babilona, Daniyele u twarise ku avanyisa ka Xikwembu eka Hosi Belxatsara handle ko chava. (Daniyele 5:22-28) Kutani loko Daniyele a langutane ni ku hoxiwa ekheleni ra tinghala, u hambete ni ndlela ya vutshembeki leyi a yi sungurile.

Na wena u nga swi kota ku tirhela Yehovha hi ku tiyisela. Xana u muntshwa? Kutani teka goza sweswi leswaku u simeka mukhuva wa ku tiyisela hi ku ala xinakulobye xo biha ni misava leyi ni mahanyelo lama onhaka. Loko ku ri leswaku u ni nkarhi wo lehanyana u tirhela Xikwembu, hlayisa ndlela ya vutshembeki hi ku tiyisela. U nga karhali, hikuva ndzingo wun’wana ni wun’wana lowu hi langutanaka na wona wu hi nyika nkarhi wa leswaku hi komba Yehovha leswaku hi tiyimiserile ku n’wi tirhela hi ku tiyisela.—Vafilipiya 4:11-13.

[Nhlamuselo ya le hansi]