“Xana Mbilu Ya Wena Yi Pfumelelana Na Mina?”

“A hi fambe swin’we, u vona leswaku a ndzi swi tiyiseleli ku kwetlembetana na Yehovha.”—2 TIHOSI 10:16, NW.

1, 2. (a) Xiyimo xa vukhongeri xa Israyele xi nyanye ku biha hi ndlela yihi? (b) Hi 905 B.C.E., i ku hundzuka kwihi lokukulu loku a ku ri kusuhi ni ku endleka eIsrayele?

LEMBE ra 905 B.C.E. a wu ri nkarhi wa ku hundzuka lokukulu eIsrayele. Malembe ya kwalomu ka 100 emahlweni ka rona, Yehovha a a endle leswaku mfumo lowu hlanganeke wa Israyele wu avana hikwalaho ka vugwinehi bya Solomoni. (1 Tihosi 11:9-13) Mfumo wa le dzongeni, ku nga Yuda, enkarhini wolowo a wu lawuriwa hi Rhobuwamu, n’wana wa Solomoni, kasi mfumo wa le n’walungwini, ku nga Israyele, a wu lawuriwa hi Hosi Yerobuwamu, Muefrayimi. Lexi vavisaka, mfumo wa le n’walungwini wu ve ni masungulo yo biha. Yerobuwamu a a nga swi lavi leswaku malandza yakwe ma ya emfun’weni wa le dzongeni ma ya gandzela kona etempeleni, a chava leswaku ma ta kuceteriwa ku tlhelela endlwini ya Davhida. Kutani u simeke vugandzeri bya rhole eIsrayele, xisweswo a veka masungulo ya vugandzeri bya swikwembu swa hava, lebyi veke kona ematin’wini hinkwawo ya mfumo wa le n’walungwini.—1 Tihosi 12:26-33.

² Xiyimo xi nyanye ku biha loko Akabu, n’wana wa Omri, a va hosi. Yezabele, nsati wakwe wa le tikweni rimbe, u kondletele vugandzeri bya Bali, a dlaya ni vaprofeta va Yehovha. Hambileswi muprofeta Eliya a n’wi tsundzuxeke hi matimba, Akabu a nga tikarhatanga a tshikisa nsati wakwe swiendlo swakwe. Hambiswiritano, hi 905 B.C.E., Akabu a a file, kutani ku fuma Yorama n’wana wakwe. Se a ku ri nkarhi wa ku basisiwa ka tiko. Elixa, mutlhandlami wa Eliya, u tivise Yehu, ndhuna ya mavuthu ya nyimpi, leswaku Yehovha a a n’wi tota leswaku a va hosi leyi landzelaka ya Israyele. Xana ntirho wakwe a wu ta va wihi ke? Ku heta yindlu ya vudyoho ya Akabu, a rihisela ngati ya vaprofeta leyi halatiweke hi Yezabele!—2 Tihosi 9:1-10.

3, 4. Yehonadabu u swi kombise njhani leswaku mbilu yakwe a ‘yi fambisana ni mbilu ya Yehu’?

³ Hi ku yingisa xileriso xa Xikwembu, Yehu u lerise leswaku ku dlayiwa Yezabele wo homboloka, kutani endzhaku a teka goza ro basisa Israyele hi ku heta yindlu ya Akabu. (2 Tihosi 9:15–10:14, 17) Kutani u hlangane ni museketeri. “Hiloko a hlangana na Yehonadabu, n’wana wa Rhekabi loyi a a n’wi hlanganisa. Loko a n’wi katekisile u te: ‘Xana mbilu ya wena yi fambisana na mina, tanihi leswi mbilu ya mina yi fambisanaka ni mbilu ya wena?’ Kutani Yehonadabu a ku: ‘Yi fambisana na wena.’ ‘Loko swi ri tano, tisa voko ra wena.’ Kutani a n’wi nyika voko. Hiloko a n’wi rhamba ku khandziya ekalichini swin’we na yena. Kutani a ku: ‘A hi fambe swin’we, u vona leswaku a ndzi swi tiyiseleli ku kwetlembetana na Yehovha.’ Kutani va n’wi pfuna ku khandziya ekalichini yakwe ya nyimpi.”—2 Tihosi 10:15, 16, NW.

⁴ Yehonadabu (kumbe, Yonadabu) a a nga ri Muisrayele. Hambiswiritano, ku pfumelelana ni vito ra yena (leri vulaka leswaku “Yehovha Wa Swi Rhandza,” “Yehovha I Nghanakana,” kumbe “Yehovha U Ni Malwandla”) a a ri mugandzeri wa Yehovha. (Yeremiya 35:6) Kunene, a a swi tsakela swinene ku vona leswaku Yehu a a nga “swi tiyiseleli ku kwetlembetana na Yehovha.” Hi swi tivisa ku yini? A nga hlangananga hi xiwelo ni hosi ya Israyele leyi totiweke. Yehonadabu “a a n’wi hlanganisa,” naswona a endla tano loko Yehu ana se a dlaye Yezabele ni van’wana va yindlu ya Akabu. Yehonadabu a a swi tiva leswaku ku humelela yini loko a amukela xirhambo xa Yehu xo khandziya ekalichini yakwe. Handle ko hoxisa a a seketela Yehu—na Yehovha—eka nkwetlembetano lowu wa vugandzeri bya ntiyiso ni bya mavunwa.

Yehu Na Yehonadabu Va Manguva Lawa

5. (a) I ku cinca kwihi loku nga ta endleka ku nga ri khale eka vanhu hinkwavo? (b) I mani Yehu Lonkulu, naswona i vamani lava n’wi yimelaka emisaveni?

⁵ Namuntlha, xiyimo xi ta hundzuka swinene ku nga ri khale eka vanhu hinkwavo, hilaha swi endlekeke hakona eka Israyele le ndzhaku hi 905 B.C.E. Nkarhi se wu tshinele wa leswaku Yehovha a susa vuyelo hinkwabyo byo biha bya nhlohlotelo wa Sathana, ku katsa ni vukhongeri bya mavunwa, laha misaveni. Xana Yehu wa manguva lawa i mani ke? A ku na un’wana loko a nga ri Yesu Kreste, loyi a byeriwaka marito ya vuprofeta lama nge: “We nhenha! tibohe banga ra wena e ṭhev̌eni ra wena, i ku ḍuneka ka wena ni ku kwetsima ka wena; khanḍiya golonyi ya wena u ya hlula, u ya lwela ntiyiso, ni ku lulama, ni musa.” (Pisalema 45:3, 4) Emisaveni, Yesu u yimeriwa hi “Israel wa Šikwembu,” ku nga Vakreste lava totiweke, “lava hlayisaka milawu ya Xikwembu ni ku humesa vumbhoni bya Yesu.” (Vagalatiya 6:16, BX; Nhlavutelo 12:17) Ku sukela hi 1922, vamakwavo lava va totiweke va Yesu va tsundzuxe hi ta swiendlo leswi taka swa vuavanyisi bya Yehovha, va nga chavi nchumu.—Esaya 61:1, 2; Nhlavutelo 8:7–9:21; 16:2-21.

6. I vamani lava humeke ematikweni va ta seketela Vakreste lava totiweke, naswona va nghene njhani ekalichini ya Yehu Lonkulu hi ndlela yo fanekisela?

⁶ Vakreste lava totiweke a va nga ri voxe. Tanihi leswi Yehonadabu a nga hlanganisa Yehu, vo tala lava humaka ematikweni va seketele Yesu, Yehu Lonkulu, kun’we ni vayimeri vakwe va laha misaveni, eku yimeleni ka vona vugandzeri bya ntiyiso. (Zakariya 8:23) Tanihi leswi Yesu a va vitaneke “tinyimpfu tin’wana” ta yena, hi 1932 va xiyiwe tanihi lava namuntlha va fanaka na Yehonadabu wa khale, kutani va rhamberiwe ku “khandziya ekalichini” ya Yehu wa manguva lawa. (Yohane 10:16) Njhani? Hi ku ‘hlayisa milawu ya Xikwembu’ ni ku hlanganyela ni vatotiwa ‘entirhweni wo nyikela vumbhoni ha Yesu.’ Namuntlha leswi swi katsa ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu lowu tlhomiweke, lowu Yesu a nga Hosi eka wona. (Marka 13:10) Hi 1935 “Vayonadabu” lava va tiviwe tanihi “ntshungu lowukulu” wa Nhlavutelo 7:9-17.

7. Vakreste namuntlha va swi kombise njhani leswaku ‘timbilu ta vona ta ha pfumelelana’ ni mbilu ya Yesu?

⁷ Ku sukela hi va-1930, ntshungu lowukulu ni vamakwavo lava totiweke va kombise hi vurhena leswaku va seketela vugandzeri bya ntiyiso. Ematikweni man’wana ya le Yuropa Vuxa ni le Vupela-dyambu, le Far East ni le Afrika, vo tala va vona va dlawele ripfumelo. (Luka 9:23, 24) Ematikweni man’wana, va pfaleriwe emakhotsweni, va hlaseriwe hi mintlawa ya madzolonga kumbe ku xanisiwa hi tindlela tin’wana. (2 Timotiya 3:12) Va siye matimu lamanene swonghasi ya ripfumelo! Naswona Xiviko xa Lembe ra Ntirho ra 1997 xi komba leswaku va ha tiyimisele ku tirhela Xikwembu, hambi ko humelela yini. ‘Mbilu ya vona ya ha pfumelelana’ ni mbilu ya Yesu. Leswi swi kombisiwe hi 1997, loko vahuweleri va Mfumo va 5599 931, lava ku lava ku va hinkwavo ka vona va nga “Vayonadabu,” va heteke ntsengo wa tiawara ta 1179 735 841 entirhweni wo nyikela vumbhoni ha Yesu.

Va Ha Chumayela Hi Ku Hiseka

8. Timbhoni ta Yehovha ti ku kombisa njhani ku hisekela ka tona vugandzeri bya ntiyiso?

⁸ Yehu a a dume hi ku tsutsumisa kalichi yakwe hi rivilo lerikulu—ku nga vumbhoni bya ku hisekela ka yena ku hetisisa ntirho wakwe. (2 Tihosi 9:20) Yesu, ku nga Yehu Lonkulu, u hlamuseriwa a ri la ‘dyiwaka’ hi ku hiseka. (Pisalema 69:9) Kutani a swi hlamarisi leswi Vakreste va ntiyiso va xiyiwaka hi ku hiseka ka vona. Evandlheni ni le vanhwini, va “twarisa Rito, [va] hiseka hi nkarhi wa kona hambi ku nga ri hi nkarhi wa kona.” (2 Timotiya 4:2) Ku hiseka ka vona ku vonake ngopfu eku sunguleni ka 1997, endzhaku ka loko xihloko xa Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo xi khutaze vo tala hilaha swi nga kotekaka hakona leswaku va hlanganyela entirhweni wa vuphayona bya nkarhinyana. Etikweni rin’wana ni rin’wana ku vekiwe pakani ya nhlayo yo karhi ya maphayona ya nkarhinyana. Xana n’wangulo wu ve wihi? Wu ve wunene ngopfu! Marhavi yo tala ma hundze pakani ya nhlayo leyi vekiweke. Ecuador ri veke pakani ya 4000, kambe hi March ri vike maphayona ya nkarhinyana ya 6936. Japani ri vike ntsengo wa 104 215 eka tin’hweti teto tinharhu. Le Zambia, laha pakani ya kona a ku ri 6000, ku vike maphayona ya nkarhinyana ya 6414 hi March; 6532 hi April; na 7695 hi May. Emisaveni hinkwayo, nhlohlorhi ya maphayona ya nkarhinyana ni ya nkarhi hinkwawo a yi ri 1110 251, ku nga ku engeteleka ka 34,2 wa tiphesente loko yi ringanisiwa ni ya 1996!

9. Ku tlhandlekela entirhweni wa yindlu ni yindlu, hi tihi tindlela tin’wana leti Timbhoni ta Yehovha ti kumaka vanhu ha tona leswaku ti va byela mahungu lamanene?

⁹ Muapostola Pawulo u byele vakulu va le Efesa a ku: “A ndzi mi fihlelanga nchumu xa leswi swi fanelaka ku mi pfuna, ndzi ri karhi ndzi mi tivisa Rito ni ku mi dyondzisa erivaleni ni le mindyangwini ya n’wina.” (Mintirho 20:20) Timbhoni ta Yehovha namuntlha ti tekelela xikombiso xa Pawulo naswona ti chumayela mahungu lamanene hi ku hiseka hi yindlu ni yindlu. Hambiswiritano, swi nga ha nonon’hwa ku kuma vanhu emakaya ya vona. Hikwalaho, “nandza la tshembekaka, wo tlhariha,” u khutaza vahuweleri va Mfumo leswaku va vulavula ni vanhu etindhawini ta vona ta mabindzu, eswitarateni, etibuweni ta lwandle ni le tiphakeni ta mani na mani—kwihi ni kwihi laha vanhu va kumekaka kona. (Matewu 24:45-47) Vuyelo bya kona byi ve lebyinene ngopfu.

10, 11. Xana vahuweleri va le matikweni mambirhi va ku kombise njhani ku tiyimisela ka vona lokukulu ko kuma vanhu lava tsakelaka lava hi ntolovelo va nga kumekiki emakaya ya vona?

¹⁰ Le Copenhagen, eDenmark, ntlawa lowutsongo wa vahuweleri a wu nyikela vumbhoni eswitarateni ehandle ka switichi swa switimela. Ku sukela hi January ku ya eka June, va fambise timagazini ta 4733, va kote ku vulavula ni vanhu vo tala, naswona va endle maendzo yo tala yo vuyela. Vahuweleri vo hlayanyana etikweni rero va sungule mitila ya timagazini eswitolo. Eka doroba rin’wana ku ni vuxaviselo bya swilo swo tala hi Ravuntlhanu wun’wana ni wun’wana, laha ku taka magidi ya vaendzi. Kutani vandlha ri endle malunghiselelo yo nyikela vumbhoni evuxaviselweni lebyi nkarhi na nkarhi. Endhawini yin’wana ku endzeriwa swikolo ku tameriwe xiputsa xa tibuku leti fanelaka ngopfu vadyondzisi.

¹¹ Ni le Hawaii ku endliwe matshalatshala yo fikelela lava nga kumekiki emakaya. Masimu yo hlawuleka ma katsa tindhawu ta mani na mani (switarata, tiphaka, swivandla swo paka mimovha ni switichi swa mabazi), tindhawu ta mabindzu, switolo ni timbala ta swihaha-mpfhuka, ku nyikela vumbhoni hi tinqingho, vutleketli bya mani na mani (ku chumayela emabazini) ni le tihositele ta le tikholichini. Ku tirhisiwa vukheta leswaku ku nga averiwa nhlayo leyi faneleke ya Timbhoni ensin’wini yin’wana ni yin’wana, naswona lava averiweke kona va leteriwa khwatsi. Ematikweni yo tala ku vikiwa maendlelo man’wana lama hleriweke kahle ku fana ni lawa. Hikwalaho, ku vulavuriwa ni vanhu lava tsakelaka, lava kumbexana a va nga ta kumiwa loko ku endliwa vutirheli bya yindlu ni yindlu.

Ku Yima Hi Tiyile

12, 13. (a) I rhengu rihi leri Sathana a ri tirhiseke ku lwisana ni Timbhoni ta Yehovha hi 1997? (b) Mavari-vari ya mavunwa ma kanetiwe njhani etikweni rin’wana?

¹² Ematikweni yo talanyana hi 1997, Timbhoni ta Yehovha a ti lumbetiwa hi mavari-vari yo homboloka, ya mavunwa, leswi handle ko kanakana a swi endleriwa leswaku ti mangaleriwa loko swi koteka. Kambe a ti tsekatsekanga! (Pisalema 112:7, 8) Ti tsundzuke xikhongelo xa mupisalema lexi nge: “V̌atikurisi v̌a nḍi lumbeta hi v̌unwa; kambe mina nḍi hlayisa ŝileriso ŝa wena hi mbilu ya mina hikwayo.” (Pisalema 119:69) Ku hemberiwa ko tano erivaleni ko va vumbhoni bya ku vengiwa ka Vakreste va ntiyiso, hilaha swi profetiweke hakona hi Yesu. (Matewu 24:9) Naswona minkarhi yin’wana vunwa byebyo bya kanetiwa. Wanuna un’wana eBelgium u hlaye xihloko lexi solaka Timbhoni ta Yehovha eka phepha-hungu ra siku na siku leri dumeke. Hi ku hlamarisiwa hi marito lawa yo hehla, u ye enhlanganweni eHolweni ya Mfumo hi Sonto leyi landzelaka. U endle malunghiselelo yo dyondza Bibele na Timbhoni, kutani a hambeta a endla nhluvuko hi xihatla. Emahlweni ka kwalaho, wanuna loyi a a ri xirho xa ntlawa wa swigevenga. Ku dyondza kakwe Bibele swi n’wi pfune ku cinca vutomi byakwe, ku nga nchumu lowu xiyiweke hi vanhu lava a va hanya na yena. Kavula, mutsari wa xihloko xexo xa vuhehli a a nga swi anakanyi leswaku ku ta va ni vuyelo byebyo!

¹³ Vanhu van’wana va timbilu letinene eBelgium va lwisane ni mavari-vari yo tano ya vunwa. Un’wana wa vona i khale ka holobye-nkulu loyi a vuleke leswaku u xixima Timbhoni ta Yehovha hikwalaho ka leswi ti swi endleke. Naswona xirho xa huvo ya milawu xi tsarile xi ku: “Ku hambana ni marito yo poyila lama hangalasiwaka minkarhi yin’wana, [Timbhoni ta Yehovha] eka mina a ti vonaki ti ri na khombo nikatsongo eka Mfumo. I vaaka-tiko lava rhandzaka ku rhula, va yingisa ripfalo ra vona naswona va ni xichavo eka valawuri.” I ya vutlhari hakunene marito ya muapostola Petro lama nge: “Hanyani hi mukhuva lowo saseka exikarhi ka vamatiko, leswaku loko va tshuka va mi lumbeta, va ku, mi vadyohi, va ta vona mintirho ya n’wina leyo saseka, va dzunisa Xikwembu, hi siku leri xi nga ta ta ha rona.”—1 Petro 2:12.

Ku Tlangeriwa Ka Xitsundzuxo Loku Hlawulekeke

14. Hi swihi swiviko swin’wana leswi nyanyulaka swa lava veke kona eXitsundzuxweni hi 1997?

¹⁴ Swa fanela leswaku lava vekaka vumbhoni ha Yesu va languta Xitsundzuxo xa rifu rakwe tanihi nchumu wa nkoka elembeni. Hi 1997, ku ve ni vanhu va 14 322 226 lava tlangeleke xiendlakalo lexi hi March 23. Nhlayo yoleyo yi tlula ya lava a va ri kona hi 1996 hi ntsengo lowu tlulaka 1400 000. (Luka 22:14-20) Ematikweni yo tala lava veke kona eXitsundzuxweni a va yi hundza swinene nhlayo ya vahuweleri va Mfumo, ku nga xikombiso xa ku andza loku nga languteriwaka enkarhini lowu taka. Hi xikombiso, le Haiti hi 1997 ku ve ni nhlohlorhi ya vahuweleri va 10621, kasi lava veke kona eXitsundzuxweni a va ri 67259. U nga tilangutela xiviko xa lembe eka matluka 18 ku ya eka 21, u vona leswaku i mangani matiko man’wana lama veke ni vanhu vo tala ku tlula vahuweleri eka xiendlakalo lexi.

15. Ematikweni man’wana, vamakwerhu va swi hlule njhani swihinga leswikulu leswaku va tlangela Xitsundzuxo?

¹⁵ Eka van’wana, ku ya eXitsundzuxweni a swi nga olovi. Le Albania a ku vekiwe nkarhi wo sivela ku famba-famba ku sukela hi 7:00 nimadyambu hikwalaho ka hasahasa leyi a yi ri kona etikweni. Mintlawa leyitsongo ya 115 etikweni leri hinkwaro yi sungule Xitsundzuxo hi 5:45 nimadyambu. Dyambu a ri pela hi 6:08 nimadyambu, ri fungha ku sungula ka Nisan 14. Swifanekiselo swi hundzisiwe kwalomu ka 6:15 nimadyambu. Etindhawini to tala loko ku ba 6:30 nimadyambu se a ku pfariwile hi xikhongelo, kutani lava a va ri kona va hatlise va ya emakaya ku nga si fika nkarhi lowu vekiweke wo sivela ku famba-famba. Hambiswiritano, lava veke kona eXitsundzuxweni a va ri 3154, loko va ringanisiwa ni nhlohlorhi ya vahuweleri va 1090. Etikweni rin’wana ra le Afrika, hasahasa etikweni yi endle leswaku swi nga koteki ku ya eHolweni ya Mfumo, kutani vakulu vambirhi va bohe ku ya ekaya ra nkulu wa vunharhu leswaku va ya endla malunghiselelo ya leswaku xiendlakalo lexi xi tlangeriwa hi mintlawa-ntlawa yitsongo. Leswaku va fika ekaya ra nkulu loyi, vakulu lavambirhi a va fanele va tsemakanya nkova wa mati ya thyaka. Hambiswiritano, a ku lwiwa endhawini yoleyo, naswona vatumbeleri a va balesela un’wana ni un’wana loyi a ringetaka ku tsemakanya nkova lowu. Nkulu un’wana u hatlise a tsemakanya ku nga endleki nchumu. Lowa vumbirhi a a ri karhi a tsemakanya loko a twa ku balesela ka xibalesa. U bvutame ehansi ivi a kasa a ya laha ku hlayisekeke, makulu ma ri karhi ma hundzetela ehenhlanyana ka nhloko yakwe. Nhlangano wa vakulu wu khomiwe kahle, naswona swilaveko swa vandlha swi khathaleriwile.

“Va Huma eMatikweni Hinkwawo, Ni Le Tinxakeni Hinkwato . . . Va Tindzimi Hinkwato”

16. Ntlawa wa nandza la tshembekaka, wo tlhariha wu ma endle njhani malunghiselelo ya leswaku mahungu lamanene ma hangalasiwa exikarhi ka mintlawa leyitsongo leyi vulavulaka tindzimi to karhi?

¹⁶ Muapostola Yohane u vule leswaku ntshungu lowukulu a wu ta “huma ematikweni hinkwawo, ni le tinxakeni hinkwato, [wu ri wa] swivongo hinkwaswo ni [wa] tindzimi hinkwato.” (Nhlavutelo 7:9) Hikwalaho, Huvo leyi Fumaka yi endla malunghiselelo ya leswaku tibuku ti kumeka hi tindzimi leti engetelekeke—ku katsa ni leti vulavuriwaka hi tinxaka ta le kule ni mintlawa leyitsongo ya vanhu. Hi xikombiso, eMozambhiki, xiphephana lexi nge Vutomi eMisaveni Leyintshwa Ya Ku Rhula xi humesiwe hi tindzimi tin’wana ta ntlhanu. Le Nicaragua, broxara leyi nge Tsakela Vutomi eMisaveni Hi Masiku! yi humesiwe hi Ximiskito—buku yo sungula ya Sosayiti ya Watch Tower hi ririmi rero. Maindiya yo tala lama vulavulaka Ximiskito ma amukele broxara leyi hi ntsako loko ma yi vona hi ririmi ra wona. Hi 1997, Sosayiti yi pfumelele ku humesa tibuku hi tindzimi tin’wana ta 25, naswona yi kandziyise timagazini to tlula gidi ra timiliyoni.

17. Hi wihi ntlawa wa ririmi ro karhi lowu pfuniweke eKorea, naswona tivhidiyo ti wu pfune swinene ku fikela kwihi ntlawa lowu wa vaaka-tiko?

¹⁷ Le Korea ntlawa wa ririmi rin’wana wu pfuniwile. Hi 1997 ku ve ni ntsombano wo sungula hi ririmi ra mavoko ra le Korea. Ku ni mavandlha ya 15 lama tirhisaka ririmi ra mavoko eKorea lama nga ni vahuweleri va 543, kambe lava veke kona entsombanweni a va ri 1174, kutani ku khuvuriwa 21 wa vona. Ku pfuna lava feke tindleve lava nga ma twisisiki hi ku olova marito lama vuriwaka hi nomu kumbe lama tsariwaka, ku humesiwa tibuku eka tivhidiyo hi tindzimi to hambana-hambana ta mavoko ta 13. Xisweswo, lava feke tindleve va pfuniwa ku “hlaya” ni ku dyondza mahungu lamanene, naswona ku va ni vuyelo lebyi tsakisaka. Le United States, khale a swi teka ni ntlhanu wa malembe leswaku munhu la feke tindleve a endla nhluvuko ku fikela laha a khuvuriwaka. Leswi se ku nga ni tivhidiyo to hlayanyana hi Ririmi ra Mavoko ra le Amerika, van’wana lava feke tindleve se swi va tekela kwalomu ka lembe ntsena.

‘Ku Tshama eKalichini’

18. Loko Yehu a hlangane na Yehonadabu, xana u sungule ku endla yini?

¹⁸ Le ndzhaku hi 905 B.C.E., loko Yehu a hlangane na Yehonadabu, u sungule ku lovisa vugandzeri bya mavunwa. U humese xirhambo xi ya eka vagandzeri hinkwavo va Bali a ku: “Endlelani Baal nhlengeletano le’yo kwetsima.” Kutani a rhuma vanhu etikweni hinkwaro a ta tiyiseka leswaku ku nga siyiwi ni mugandzeri ni un’we wa Bali. Loko mintshungu yi nghenetela etempeleni leyikulu ya xikwembu lexi xa mavunwa, ku tiyisekisiwile leswaku a ku na mugandzeri wa Yehovha kwalaho. Eku heteleleni, Yehu ni vuthu rakwe va lovise vagandzeri va Bali. “Yehu a herisa ŝeŝo Baal e šikari ka Israele.”—2 Tihosi 10:20-28.

19. Hikwalaho ka leswi rindzeleke vanhu, hi fanele hi kombisa moya wa muxaka muni, naswona hi fanele hi gingiriteka swinene entirhweni wihi?

¹⁹ Namuntlha, ku avanyisiwa ka makumu ka vukhongeri hinkwabyo bya mavunwa ku tshinele swinene. Hi ku kongomisiwa hi tintsumi, Vakreste va twarisa mahungu lamanene eka vanhu hinkwavo, va va khutaza ku chava Xikwembu, ni ku tihambanisa ni vukhongeri bya mavunwa. (Nhlavutelo 14:6-8; 18:2, 4) Lava titsongahataka va khutaziwa ku tiveka ehansi ka Mfumo wa Xikwembu lowu lawuriwaka hi Hosi leyi vekiweke hi Yehovha exiluvelweni, ku nga Yesu Kreste. (Nhlavutelo 12:10) Enkarhini lowu wu nyanyulaka, a hi fanelanga hi pfumelela ku hiseka ka hina ku vohla loko hi yima hi tiyile eku seketeleni ka vugandzeri bya ntiyiso.

20. U tiyimisele ku endla yini eka lembe ra ntirho ra 1998?

²⁰ Siku rin’wana, loko Hosi Davhida a ri ni ntshikilelo lowukulu, u khongele a ku: “Mbilu ya mina yi tiyile, oho Šikwembu! mbilu ya nga yi tiyile; nḍi ta yimbelela tinsimu ta ku v̌onga. Nḍi ta ku twarisa e šikari ka tinšaka ta v̌anhu, we Hosi!” (Pisalema 57:7, 9) Onge na hina hi nga yima hi tiyile. Hi lembe ra ntirho ra 1997, hambileswi a ku ri ni swihinga swo tala, Yehovha Xikwembu u dzunisiwile hi mpfumawulo lowukulu. Onge a nga dzunisiwa hi ndlela leyi fanaka, kumbe leyi engetelekeke eka lembe leri ra ntirho. Naswona onge swi nga va tano ku nga khathariseki leswi Sathana a nga ringetaka ku swi endla leswaku a hi heta matimba kumbe ku hi kaneta. Xisweswo, hi ta kombisa leswaku mbilu ya hina yi tshama yi ri leyi pfumelelanaka ni mbilu ya Yehu Lonkulu, Yesu Kreste, naswona hi ta angula hi moya-xiviri wa hina hinkwawo eka xikhutazo lexi huhuteriweke lexi nge: “Tiṭakeleni ha Yehova, mi v̌a mi ṭakisisa, ṅwina v̌a ku lulama! Yimbelelani hi ku ṭaka, ṅwina hikwenu v̌a timbilu to lulama.”—Pisalema 32:11.

U Nga Hlamusela Ke?

◻ I ku cinca kwihi loku endlekeke eIsrayele hi 905 B.C.E.?

◻ I mani Yehu wa manguva lawa, naswona “ntshungu lowukulu” wu swi kombise njhani leswaku ‘timbilu ta wona ti pfumelelana’ ni mbilu ya yena?

◻ I tinhlayo tihi eka xiviko xa lembe leti kombisaka ku hiseka loku Timbhoni ta Yehovha ti ku kombiseke hi lembe ra ntirho ra 1997?

◻ Ku nga khathariseki leswi Sathana a nga hi endlaka swona, i moya wihi lowu hi nga ta wu kombisa hi lembe ra ntirho ra 1998?

[Chati leyi nga eka tluka 18-21]

1997 SERVICE YEAR REPORT OF JEHOVAH’S WITNESSES WORLDWIDE

(See bound volume)

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

Nhlayo leyi hlamarisaka ya lava veke kona eXitsundzuxweni i xikombiso xa ku andza loku nga languteriwaka enkarhini lowu taka

[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]

Tanihi leswi Yehonadabu a seketeleke Yehu, ni “ntshungu lowukulu” namuntlha wu seketela Yehu Lonkulu, Yesu Kreste, ni vamakwavo lava totiweke