Ha Yini Hi Fanele Hi Tlangela?
VUHANDZURI bya longo byi endle leswaku Harley a boheka ku cinca ntirho wa yena wo lunghisa michini a ya va matsalana ehofisini. Loko a vutisiwa leswaku u titwa njhani hi ku cinca loku, Harley u te: “Ndza swi tsundzuka ku tirha hi michini. Kambe, ku vula ntiyiso hinkwawo, ndza wu tsakela ntirho wa mina wa sweswi ku tlula wa nkarhi lowu hundzeke.”
Loko a hlamusela xivangelo xa ku tsaka ka yena, Harley u ri: “I langutelo ra vanhu lava ndzi tirhaka na vona. Ku hambana ni vanhu va laha a ndzi tirha kona eku sunguleni, mulanguteri wa mina wa sweswi ni vatirhi-kulorhi va tlangela leswi ndzi swi endlaka, naswona a va tshiki ku ndzi bumabumela. Leswi swi endle ku va ni ku hambana lokukulu.” Hi ku titwa a ri wa nkoka naswona a laveka, sweswi Harley i mutirhi la tsakeke.
Marito yo bumabumela kumbe yo nkhensa, loko swi fanerile ma tsakisa hakunene. Vuyelo bya ku nga tlangeli, hi hala tlhelo, byi nga va lebyi nga tsakisiki hilaha Shakespeare a vuleke hakona: “Ku hunga, ku hunga, moya wa xixika, wu ni tihanyi ku fana ni ku nga tlangeli ka munhu.” Lexi vavisaka, vo tala va kombisiwe ku nga tlangeli koloko.
Tivonele Emhakeni Yo Pfumala Ku Tlangela
Emisaveni ya namuntlha marito lama humaka embilwini ya ku tlangela a ma ha talanga. Hi xikombiso, mutsari un’wana u vutise xivutiso a ku: “Loko mutekiwa a wu kumile nkarhi wa ku rhumela 200 wa swirhambo swa nkhuvo wa vukati, ha yini a nga kumi nkarhi wa ku tsala mapapila yo nkhensa tinyiko ta 163?” Hakanyingi hambi ku ri marito lama nge “ndza nkhensa” a ma vuriwi. Ku nkhensa ku siviwa hi langutelo ra vumina hi mpimo lowu andzeke. Xiyimo lexi i xin’wana xa mimfungho ya masiku ya makumu. Muapostola Pawulo u tsundzuxile a ku: “Mi fanele mi swi xiya leswaku emasikwini ya makumu minkarhi yi ta va yi tele hi makhombo. Vanhu va ta va ni vutianakanyi swinene . . . Va ta pfumala ku nkhensa hilaha ku heleleke.”—2 Timotiya 3:1, 2, Phillips.
Minkarhi yin’wana, ku nkhensa ku siviwa hi ku tlhoma tinsiva. Marito yo nkhensa ma vuriwa ma huma embilwini handle ko anakanya ku vuyeriwa. Hambiswiritano, ku tlhoma tinsiva, hi ntolovelo a ku humi embilwini naswona ka hundzeletiwa, ku nga ha vangiwa hi nsusumeto wa vutianakanyi wa ku lava ku va emahlweni kumbe wa ku vuyeriwa ka munhu hi ndlela yo karhi. (Yudha 16) Handle ko kanganyisa loyi a byeriwaka wona, mavulavulelo yo tano yo wonga ma tikomba ma ri vuyelo bya vutikukumuxi ni ku tivona. Kutani, i mani loyi a nga lavaka ku hlaseriwa hi ku tlhomiwa tinsiva? Kambe ku nkhensa loku humaka embilwini ka phyuphyisa hakunene.
Munhu la nkhensaka wa vuyeriwa hi ku endla tano. Musa lowu a wu kumaka hikwalaho ka ku tlangela loku humaka embilwini wu hoxa xandla eka ntsako wa yena ni ku rhula. (Ringanisa Swivuriso 15:13, 15.) Naswona hi ku va ku ri mfanelo leyinene, ku nkhensa ka n’wi sirhelela eka mintlhaveko leyi hoxeke ya ku hlundzuka, mavondzo ni xikhomela.
“Tikombeni Mi Ri Ni Ku Nkhensa”
Bibele yi hi khutaza ku hlakulela moya wa ku tlangela, kumbe ku nkhensa. Pawulo u tsarile a ku: “Mayelana ni hinkwaswo nkhensani. Hikuva leswi i ku rhandza ka Xikwembu evun’weni na Kreste Yesu malunghana na n’wina.” (1 Vatesalonika 5:18) Naswona Pawulo u tsundzuxe Vakolosa a ku: “Ku rhula ka Kreste a ku mi lawule etimbilwini ta n’wina . . . Kutani tikombeni mi ri ni ku nkhensa.” (Vakolosa 3:15) Tipisalema to hlayanyana ti ni marito yo nkhensa, leswi kombisaka leswaku ku nkhensa loku humaka embilwini i vunene bya vukwembu. (Pisalema 27:4; 75:1) Kahle-kahle, Yehovha Xikwembu wa tsaka loko hi nkhensa eka timhaka ta siku na siku ta vutomi.
Kambe i swivangelo swihi emisaveni leyi leyi nga nkhensiki leswi endlaka swi hi tikela ku hlakulela moya wa ku nkhensa? Xana hi nga ri kombisa njhani langutelo ro nkhensa evuton’wini bya siku na siku? Swivutiso leswi swi ta kaneriwa exihlokweni lexi landzelaka.