Hambeta U Tirhela Ku Ponisiwa Ka Wena!
“Varhandziwa, . . . hambetani mi tirhela ku ponisiwa ka n’wina hi ku chava ni ku rhurhumela.”—VAFILIPIYA 2:12.
1, 2. Hi yihi mianakanyo leyi tolovelekeke leyi endleke leswaku vanhu vo tala va vona onge a va swi koti ku cinca ndlela leyi vutomi bya vona byi vaka ha yona?
“XANA u velekiwe u ri tano?” Xivutiso xexo xa ha ku humelela exifunengetweni xa magazini lowu dumeke. Ehansi ka nhloko-mhaka leyi a ku ri ni marito lama nge: “Vumunhu, malangutelo hambi ku ri leswi u swi hlawulaka evuton’wini. Minkambisiso leya ha ku endliwaka yi komba leswaku hakanyingi i swilo leswi u nga lo tswariwa na swona.” Marito yo tano ma nga vangela van’wana ku vona onge a va swi koti ku lawula vutomi bya vona.
2 Van’wana va vona onge ndlela leyi nga tsakisiki leyi vatswari va vona va va kuriseke ha yona kumbe madyondziselo lama nga pfuniki ya vadyondzisi va vona, hi ndlela yo karhi swi va vangele ku tikuma va hanya vutomi lebyi nga tsakisiki. Va nga vona va boheka ku phindha swihoxo leswi endliweke hi vatswari va vona, va endla hi ku ya hi minsusumeto ya vona yo biha, va va lava nga tshembekiki eka Yehovha—hi ku komisa, va hlawula swilo leswi hoxeke. Xana sweswo hi leswi Bibele yi dyondzisaka swona? Entiyisweni ku ni vanhu va vukhongeri lava kandziyisaka leswaku Bibele yi dyondzisa swin’wana swo fana ni leswi, dyondzo ya ku kunguhateriwa. Hi ku ya hi dyondzo leyi, Xikwembu ana se xi kunguhate khale hi ta xiendlakalo xin’wana ni xin’wana evuton’wini bya wena.
3. Hi rihi rungula leri khutazaka leri Bibele yi nga na rona malunghana ni vuswikoti bya hina byo tihlamulela hi vumundzuku bya hina?
3 Mianakanyo leyi hinkwayo leyi hambanaka yi ni mongo wun’we: A ku na leswi u nga swi endlaka hi vutomi bya wena. Yoleyo i mhaka leyi hetaka matimba, a swi tano ke, naswona ku hela matimba swi tisa xiphiqo xin’wana. Swivuriso 24:10 yi ri: “Loko u ṭana sikwini ra khombo, matimba ya wena maṭanana.” Hambiswiritano, hi khutaziwa ku dyondza leswaku hi ku ya hi Bibele, hi nga ‘tirhela ku ponisiwa ka hina.’ (Vafilipiya 2:12) Xana hi nga wu tiyisa njhani ntshembo wa hina eka dyondzo leyi yinene ya Matsalwa?
Ntirho Wo “Aka” Lowu Hi Wu Endlaka Eka Hina
4. Hambileswi 1 Vakorinto 3:10-15 yi vulavulaka hi ku aka hi swilo leswi nga tshwiki, i yini leswi mhaka leyi yi nga vuliki swona?
4 Xiya xifaniso xa muapostola Pawulo lexi kumekaka eka 1 Vakorinto 3:10-15. Kwalaho, u vulavula hi ntirho wo aka wa Vukreste, naswona mongo wa xifaniso xa yena wu nga tirha eka vutirheli bya le ndzeni ni bya le handle. Xana u vula leswaku ku va mudyondzisiwa a hetelela a hlawule ku tirhela Yehovha ni ku tshama a tshembekile swi titshege hi ku helela hi lava va n’wi dyondziseke ni ku n’wi letela? E-e. Pawulo a a kandziyisa nkoka wa ku va mudyondzisi a endla leswi a nga swi kotaka entirhweni wo aka. Kambe hilaha hi dyondzeke hakona eka xihloko lexi hundzeke, a a nga vuli leswaku xichudeni kumbe mudyondzisiwa a ku na lexi a nga xi endlaka emhakeni leyi. I ntiyiso, xifaniso xa Pawulo xi kombetela eka ntirho lowu hi wu endlaka eka van’wana, ku nga ri ku tiaka. Leswi swi le rivaleni hikuva Pawulo u vulavula hi ntirho wo aka lowu nga endliwangiki kahle wu ri lowu lovisiwaka ivi muaki a pona. Hambiswiritano, minkarhi yin’wana Bibele yi tirhisa xiga-ririmi xexo eka ntirho lowu hi wu endlaka eka hina vini.
5. I Matsalwa wahi lama kombisaka leswaku Vakreste va fanele va endla ntirho wo “aka” eka vona vini?
5 Hi xikombiso, xiya Yudha 20, 21: “N’wina, varhandziwa, hi ku tiaka eripfumelweni ra n’wina ro kwetsima swinene, mi khongela hi moya wo kwetsima, tihlayiseni erirhandzwini ra Xikwembu.” Laha Yudha u tirhisa rito ra Xigriki leri vulaka “ku aka” leri fanaka ni leri Pawulo a ri tirhisaka eka 1 Vakorinto ndzima 3, kambe yena u vonaka a vulavula hi ku tiaka ehenhla ka masungulo ya ripfumelo ra hina. Luka, loko a vika hi ta xifaniso xa Yesu xa wanuna loyi a akeke yindlu yakwe ehenhla ka ribye, u tirhisa rito ra Xigriki leri vulaka “masungulo” leri fanaka ni leri tirhisiwaka hi Pawulo exifanisweni xakwe xa ku aka ka Vukreste. (Luka 6:48, 49) Ku tlula kwalaho, Pawulo u tirhisa mianakanyo ya ku akiwa ehenhla ka “masungulo” loko a khutaza Vakreste-kulobye leswaku va endla nhluvuko wa moya. Ina, Rito ra Xikwembu ri dyondzisa leswaku hi endla ntirho wo “aka” eka hina vini.—Vaefesa 3:15-19; Vakolosa 1:23; 2:7.
6. (a) Kombisa ndlela leyi mudyondzisiwa un’wana ni un’wana wa Vukreste a vaka kona ha yona hi ntirho wo khomisana wa ku aka. (b) I vutihlamuleri byihi lebyi mudyondzisiwa un’wana ni un’wana a nga na byona?
6 Xana ku aka Mukreste i ntirho wa munhu un’we? A hi nge u endla xiboho xo aka yindlu. U ya eka muendli wa tipulani leswaku a ku pfuna hi tona. Hambiloko u tiyimisele ku endla swo tala eka ntirho lowu, u qacha muaki leswaku a ta tirha na wena ni ku ku tsundzuxa malunghana ni tindlela letinene leti u nga ti tirhisaka. Loko a veka masungulo lama tiyeke, a ku pfuna ku twisisa tipulani ta kona, a ringanyeta swo aka ha swona swo tiya leswi faneleke ku xaviwa, naswona a ku dyondzisa swo tala malunghana ni ku aka, handle ko kanakana u ta pfumela leswaku u endle ntirho lowunene. Kambe ku vuriwa yini loko u honisa xitsundzuxo xakwe, u xava swo aka ha swona swo chipa kumbe leswi nga tiyangiki, u tlhela u hambuka eka tipulani leti endliweke? Ina, u nge soli muaki kumbe muendli wa tipulani loko yindlu yi wa! Hi ku fanana, mudyondzisiwa un’wana ni un’wana wa Mukreste u ve kona hikwalaho ka ku pfunana. Yehovha i mutshila lonkulu. U seketela Mukreste la tshembekaka loyi tanihi un’wana wa “vatirhi-kulobye ni Xikwembu,” a dyondzisaka ni ku aka xichudeni. (1 Vakorinto 3:9) Kambe ni xichudeni xa katseka. Eku heteleleni hi xona xi nga ni vutihlamuleri eka ndlela ya xona ya vutomi. (Varhoma 14:12) Loko xi lava ku va ni timfanelo letinene ta Vukreste, xi fanele xi tikarhata swinene leswaku xi ti fikelela, xi ti aka eka xona.—2 Petro 1:5-8.
7. I swiphiqo swihi leswi Vakreste van’wana va langutanaka na swona, naswona va nga chaveleriwa hi yini?
7 Kutani, xana leswi swi vula leswaku switekela, mbango ni ntikelo wa vadyondzisi va hina a swi pfuni nchumu? A swi tano. Rito ra Xikwembu ri teka xin’wana ni xin’wana xa swona xi ri xa nkoka ni ku va lexi tirhaka. Mimboyamelo yo tala ya vudyoho, leyi nga riki yinene yi kumiwe hi ndzhaka naswona swi nga tika swinene ku lwisana na yona. (Pisalema 51:5; Varhoma 5:12; 7:21-23) Vuleteri bya vatswari ni xiyimo xa le kaya swi nga va ni nkucetelo lowukulu eka vana—lowunene kumbe lowo biha. (Swivuriso 22:6; Vakolosa 3:21) Yesu u sole varhangeri va vukhongeri bya Vayuda hikwalaho ka vuyelo byo biha lebyi dyondzo ya vona yi veke na byona eka van’wana. (Matewu 23:13, 15) Namuntlha, timhaka teto ta hi khumba hinkwerhu ka hina. Hi xikombiso, van’wana eka vanhu va Xikwembu va langutana ni swiphiqo leswi vangiweke hi leswi va kuleke hi ndlela yo vava. Hi fanele hi va ni musa ni ntwela-vusiwana eka vanhu vo tano. Naswona va nga chaveleriwa hi rungula ra Bibele ra leswaku a va kunguhateriwanga ku phindha swihoxo swa vatswari va vona kumbe va va lava nga tshembekiki. Xiya ndlela leyi tin’wana ta tihosi ta khale ta Yuda ti kombisaka yinhla leyi ha yona.
Tihosi Ta Yuda—Ti Tihlawulerile
8. Hi xihi xikombiso xo biha lexi Yotama a vekeriweke xona hi tata wa yena, kambe u hlawule ndlela yihi?
8 Uziya u ve hosi ya Yuda a ha ri ni malembe ya 16 kutani a fuma malembe ya 52. Eka xiphemu lexikulu xa nkarhi lowu a fumeke ha wona, a a “endla leŝo lulama e mahlweni ka Yehova, hikwaŝo hi laha Amatsia, tata wa yena, a endleke ha kona.” (2 Tihosi 15:3) Yehovha u n’wi katekise hi ku endla leswaku a hlula hi ndlela leyi hlamarisaka etinyimpini. Kambe lexi vavisaka, ku humelela ka Uziya ku endle leswaku a sungula ku tivona. U sungule ku tikukumuxa kutani a xandzukela Yehovha hi ku nyikela murhi wa risuna ealtarini etempeleni, ku nga ntirho lowu a wu endliwa hi vaprista ntsena. Uziya u tshinyiwile kambe a angula hi vukari. Hiloko a tsongahatiwa—a biwa hi nhlokonho kutani a boheka ku ya hanya vutomi byakwe hinkwabyo a ri yexe. (2 Tikronika 26:16-23) Xana n’wana wakwe Yotama u angurise ku yini eka leswi hinkwaswo? Jaha leri ingi ri kuceteriwe hi ku olova hi tata wa rona naswona ingi ri bakanye ndzayo ya Yehovha. Vanhu hi xitalo kumbexana a va ri swikombiso swo biha tanihi leswi a va endla mikhuva ya vukhongeri leyi hoxeke. (2 Tihosi 15:4) Kambe Yotama u hlawule ndlela yakwe. ‘U hambete a endla leswi lulameke emahlweni ka Yehovha.’—2 Tikronika 27:2.
9. Hi swihi swikombiso swin’wana leswinene leswi Akazi a veke na swona, kambe vutomi byakwe byi ve njhani?
9 Yotama u fume malembe ya 16, a tshama a tshembekile eka Yehovha vutomi byakwe hinkwabyo. Hikwalaho, n’wana wakwe Akazi a a ri ni xikombiso lexinene xa tatana wo tshembeka. Naswona Akazi a a ri ni swikombiso swin’wana leswinene. U ve ni nkateko wo hanya hi nkarhi lowu vaprofeta vo tshembeka, ku nga Esaya, Hosiya na Mikiya a va profeta hi ku gingiriteka etikweni. Kambe u hlawule ndlela yo biha. “A nga endlanga le’ŝi lulameke mahlweni ka Yehova, kukotisa Davida, tata wa yena.” U endle swifaniso swa Bali a swi gandzela a tlhela a hisa van’wana va vana va yena endzilweni wa magandzelo lama endleriwaka swikwembu swa vahedeni. Hambileswi a a ri ni swikombiso leswinene, u tsandzeke hi ndlela leyi vavisaka tanihi hosi ni nandza wa Yehovha.—2 Tikronika 28:1-4.
10. Akazi a a ri tatana wa muxaka muni, kambe Hezekiya n’wana wakwe u hlawule ndlela yihi?
10 Loko swi ta emhakeni ya vugandzeri lebyi tengeke, swa nonon’hwa ku anakanya hi tatana wo biha ku fana na Akazi. Hambiswiritano, n’wana wakwe Hezekiya a nga ta tihlawulela tatana! Handle ko kanakana, vana lavatsongo lava Akazi a va dlayeke a endlela Bali magandzelo ha vona a va ri vamakwavo va Hezekiya. Xana mhaka leyi yo biha yi vangele Hezekiya ku hanya vutomi lebyi nga kombisiki ku tshembeka eka Yehovha? Ku hambana ni sweswo, Hezekiya u ve yin’wana ya tihosi letikulu ta Yuda leti a ti hlayiwa kunene—wanuna wo tshembeka, wo tlhariha ni la rhandzekaka. “Yehova a a ri na yena.” (2 Tihosi 18:3-7) Kahle-kahle, swi vonaka onge Hezekiya loko a ha ri hosana leyitsongo u ve mutsari la huhuteriweke wa Pisalema ya vu-119. Loko swi ri tano, swi le rivaleni leswaku ha yini a tsale marito lama nge: “Moya wa mina wu rila hi mahlomulo.” (Pisalema 119:28) Hambileswi a a ri emaxangwini lama vavisaka, Hezekiya u pfumelele Rito ra Yehovha ri n’wi kongomisa evuton’wini. Pisalema 119:105 yi ri: “Rito ra wena i riv̌oningo e milengeni ya mina, ni ku v̌onakala e ndleleni ya mina.” Ina, Hezekiya u hlawule ndlela ya yena—ndlela leyinene.
11. (a) Hambileswi tata wakwe a a ri xikombiso lexinene, ku xandzuka ka Manase emahlweni ka Yehovha a ku kule ku fikela kwihi? (b) Manase u hlawule ku endla yini eku heteleleni ka vutomi byakwe, naswona hi nga dyondza yini eka leswi?
11 Kambe lexi hlamarisaka, eka yin’wana ya tihosi letinene ngopfu ta le Yuda ku hume yin’wana ya tihosi to biha swinene. Manase n’wana Hezekiya u seketele vugandzeri bya swikwembu swa hava, vungoma ni madzolonga lama hangalakeke hi mpimo lowukulu swinene. Rungula ri vula leswaku “Yehova a ṭhama a v̌ulav̌ula na Manase ni tiko ra yena,” kumbexana hi ku tirhisa vaprofeta. (2 Tikronika 33:10) Vayuda hi ntolovelo va pfumela leswaku Manase u angule hi ku lerisa leswaku Esaya a pulukanyisiwa hi ku sahiwa. (Ringanisa Vaheveru 11:37.) Hambi sweswo hi swona kumbe e-e, Manase a nga swi yingisanga switsundzuxo swa Xikwembu. Kahle-kahle, u lerise leswaku vana va yena van’wana va hisiwa va ha hanya va va magandzelo, hilaha kokwa wa yena Akazi a endleke hakona. Kambe loko wanuna loyi wo biha a langutane ni miringo leyikulu endzhaku evuton’wini bya yena, u hundzukile a tshika mikhuva yakwe. (2 Tikronika 33:1-6, 11-20) Xikombiso xakwe xi hi dyondzisa leswaku munhu loyi a hlawuleke ndlela yo biha a swi vuli leswaku a swi nge koteki ku n’wi kutsula. A nga hundzuka.
12. I tindlela tihi to hambana leti Amoni na Yosiya n’wana wakwe va ti hlawuleke malunghana ni ku tirhela Yehovha?
12 Amoni n’wana wa Manase a a fanele a dyondze swo tala eku hundzukeni ka tata wa yena. Kambe u hlawule ndlela leyi hoxeke. Kahle-kahle Amoni u “dyoh[e] hi ku tlurisa,” ku kondza a dlayiwa eku heteleleni. Yosiya n’wana wakwe a a hambane swinene na yena. Handle ko kanakana Yosiya u hlawule ku dyondza eka leswi swi endlekeke eka kokwa wakwe. U sungule ku fuma a ri ni malembe ya nhungu ntsena hi vukhale. Loko a ri ni malembe ya 16 ntsena, u sungule ku lavisisa Yehovha ivi endzhaku a vonaka a ri hosi leyi nga xikombiso, leyi tshembekaka. (2 Tikronika 33:20–34:5) U hlawule ndlela yakwe—ndlela leyinene.
13. (a) Hi dyondza yini eka tihosi ta le Yuda leti hi ti kambisiseke? (b) Vuleteri bya vatswari i bya nkoka ku fikela kwihi?
13 Nkambisiso lowu wo koma wa tihosi ta nkombo ta le Yuda wu hi dyondzisa dyondzo ya matimba. Etimhakeni tin’wana, tihosi to biha ti ve ni vana lavanene, hi hala tlhelo, tihosi letinene ti ve ni vana lavo biha. (Ringanisa Eklesiasta 2:18-21.) Leswi a swi tsongahati nkoka wa vuleteri bya vatswari. Vatswari lava dyondzisaka vana va vona ndlela ya Yehovha entiyisweni va nyika vana va vona nkarhi lowunene wa leswaku va va malandza ya Yehovha lama tshembekaka. (Deteronoma 6:6, 7) Hambiswiritano, vana van’wana va hlawula ku teka ndlela leyi hoxeke, hambiloko vatswari lava tshembekaka va endla matshalatshala lamanene. Vana van’wanyana va hlawula ku rhandza Yehovha ni ku n’wi tirhela, hambiloko vatswari va vona va ri ni nhlohlotelo wo biha. Va humelela evuton’wini bya vona hikwalaho ka nkateko wa yena. Xana minkarhi yin’wana wa tivutisa leswaku ku ta humelela yini hi wena? Kutani xiya switiyisekiso swin’wana swa Yehovha swa leswaku u nga swi kota ku hlawula ndlela leyinene!
Yehovha Wa Ku Tshemba!
14. Hi swi tivisa ku yini leswaku Yehovha u twisisa ku tsana ka hina?
14 Yehovha u vona swilo hinkwaswo. Swivuriso 15:3 yi ri: “Mahlo ya Yehova ma languta hikwako, ma šiya la’v̌o biha ni la’v̌o lulama.” Hosi Davhida u vule leswi landzelaka hi Yehovha: “Mahlo ya wena ma vone ni xitumbulukwa xa mina, naswona swiphemu swa xona hinkwaswo swi tsariwe ebukwini ya wena, malunghana ni masiku lawa swi vumbiweke ha wona ku nga si va ni xin’we xa swona.” (Pisalema 139:16, NW) Kutani Yehovha wa yi tiva mimboyamelo yo biha leyi u lwaka na yona—hambi u lo tswariwa na yona kumbe u yi kume hikwalaho ka minkucetelo yin’wana leyi u nga kotiki ku yi lawula. U swi twisisa kahle leswaku leswi swi ku khumbe njhani. U twisisa ku tsana ka wena ku tlula ni leswi wena u ku twisisaka xiswona. Naswona u ni tintswalo. A nga hi languteli ku endla swilo leswi swi nga hi hlulaka.—Pisalema 103:13, 14.
15. (a) Hi xihi xihlovo xin’wana xa nchavelelo eka lava va vavisiweke hi van’wana hi vomu? (b) Yehovha u fundzha un’wana ni un’wana wa hina hi ku n’wi nyika vutihlamuleri byihi?
15 Hi tlhelo rin’wana, Yehovha a nga hi teki hi ri vanhu lava hluriwaka hi nchumu wun’wana ni wun’wana. Loko hi endliwe swilo swo biha enkarhini lowu hundzeke, hi nga chaveleriwa hi xitiyisekiso xa leswaku Yehovha u venga mahanyelo wolawo hinkwawo yo biha. (Pisalema 11:5; Varhoma 12:19) Kambe xana u ta hi sirhelela loko hi hambuka hi vomu hi teka ndlela leyi hoxeke? Kavula a nge hi sirheleli. Rito ra yena ri ri: “Un’wana ni un’wana u ta rhwala mpingu wakwe.” (Vagalatiya 6:5) Yehovha u fundzha xivumbiwa xin’wana ni xin’wana xa yena lexi tlhariheke hi vutihlamuleri byo endla leswi lulameke ni ku n’wi tirhela. Swi hilaha Muxe a byeleke tiko ra Israyele hakona: “Namuntlha nḍi v̌itana tilo ni misav̌a, ti v̌a timboni ta mina e mahlweni ka ṅwina, leŝaku nḍi v̌ekile mahlweni ka wena e v̌utomi ni rifu, e ku kateka ni ku rukana; hlawula v̌utomi leŝaku u hanya, wena ni v̌atukulu v̌a wena.” (Deteronoma 30:19) Yehovha wa tiyiseka leswaku na hina hi nga hlawula ndlela leyinene. Hi swi tivisa ku yini sweswo?
16. Hi nga humelerisa ku yini eku ‘tirheleni ku ponisiwa ka hina’?
16 Xiya leswi muapostola Pawulo a swi tsaleke: “Hikwalaho, varhandziwa, . . . hambetani mi tirhela ku ponisiwa ka n’wina hi ku chava ni ku rhurhumela; hikuva Xikwembu hi xona lexi, hi ku ya hi leswi xi swi tsakelaka, xi tirhaka endzeni ka n’wina leswaku mi va ni matimba ya ku rhandza ni ku endla.” (Vafilipiya 2:12, 13) Rito ro sungula ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “tirhela” laha ri vula ku hetisisa nchumu wo karhi. Kutani a nga kona eka hina loyi a kunguhateriweke leswaku a tsandzeka kumbe a tshika. Yehovha Xikwembu u fanele a tiyiseka leswaku hi nga hetisisa ntirho lowu a hi nyikeke wona leswaku hi wu endla—ntirho lowu yisaka eku ponisiweni ka hina—handle ka swona ingi a nga ma huhutelanga marito yo tano. Kambe hi humelerisa ku yini? A hi humeleli hi matimba ya hina. Loko a hi ri ni matimba lama eneleke, a hi nga ta “chava ni ku rhurhumela.” Ku ri na sweswo, Yehovha ‘wa tirha endzeni ka hina,’ moya wa yena lowo kwetsima wa tirha emianakanyweni ni le timbilwini ta hina, wu hi pfuna “ku rhandza ni ku endla.” Leswi hi nga ni mpfuno wolowo wa rirhandzu, xana ku ni xivangelo xa leswaku hi nga hlawuli ndlela leyinene evuton’wini kutani hi famba hi yona? A xi kona!—Luka 11:13.
17. I ku cinca kwihi loku hi nga ku endlaka eka hina vini, naswona Yehovha u hi pfunisa ku yini leswaku hi endla tano?
17 Ku ta va ni swihinga leswi hi nga ta fanela ku swi hlula—kumbe mahanyelo ni swikombiso swo biha leswi nga soholotaka miehleketo ya hina vutomi hinkwabyo. Hambiswiritano, hi nga swi hlula swilo leswi hi mpfuno wa moya wa Yehovha! Hilaha Pawulo a tsaleleke Vakreste va le Korinto hakona, Rito ra Xikwembu ri ni matimba swinene lerova ri wisetela hambi ku ri “swilo leswi simekiweke swi tiya.” (2 Vakorinto 10:4) Kahle-kahle, Yehovha a nga hi pfuna leswaku hi hundzuka hi ndlela leyi xiyekaka. Rito ra yena ri hi khutaza ku “cukumeta vumunhu bya khale” ni ku “ambala vumunhu lebyintshwa lebyi tumbuluxiweke hi ku ya hi ku rhandza ka Xikwembu hi ku lulama ka ntiyiso ni vutshembeki.” (Vaefesa 4:22-24) Xana moya wa Yehovha wu nga hi pfuna hakunene leswaku hi hundzuka hi ndlela yoleyo? Hakunene wu nga hi pfuna! Moya wa Xikwembu wu humesa mihandzu eka hina—timfanelo letinene ni ta risima leti hinkwerhu hi rhandzaka ku ti hlakulela. Yo sungula eka tona i rirhandzu.—Vagalatiya 5:22, 23.
18. I ndlela yihi leyi munhu un’wana ni un’wana loyi a anakanyaka a kotaka ku yi hlawula hi ku hetiseka, naswona leswi swi fanele swi hi pfuna ku tiyimisela ku endla yini?
18 Emhakeni leyi ku ni ntiyiso wo hlawuleka lowu ntshunxaka. Yehovha Xikwembu u ni rirhandzu leri nga hikiwangiki, naswona hina hi endliwe hi xifaniso xa yena. (Genesa 1:26; 1 Yohane 4:8) Kutani hi nga tihlawulela ku rhandza Yehovha. Naswona rirhandzu rero—ku nga ri vutomi lebyi a hi hanya byona khale, ku nga ri swihoxo leswi hi susumeteriweke ku swi endla, ku nga ri mboyamelo lowu hi tswariweke na wona wo endla leswi hoxeke—i xilotlelo xa vumundzuku bya hina. Ku rhandza Yehovha Xikwembu hi leswi Adamu na Evha a va fanele va swi endla leswaku va tshama va tshembekile aEdeni. Rirhandzu ro tano i nchumu lowu un’wana ni un’wana wa hina a wu lavaka leswaku a pona Armagedoni ni ku hlula ndzingo wo hetelela emakumu ka Mfumo wa Kreste wa Gidi ra Malembe. (Nhlavutelo 7:14; 20:5, 7-10) Un’wana ni un’wana wa hina, ku nga khathariseki swiyimo swa yena, a nga ri hlakulela rirhandzu ro tano. (Matewu 22:37; 1 Vakorinto 13:13) A hi tiyimiseleni ku rhandza Yehovha ni ku aka ehenhla ka rirhandzu rero hilaha ku nga heriki.
U Swi Vonisa Ku Yini Ke?
◻ I mianakanyo yihi leyi tolovelekeke leyi kanetanaka ni dyondzo leyinene ya Bibele malunghana ni vutihlamuleri bya un’wana ni un’wana?
◻ Hi wihi ntirho wo aka lowu Mukreste un’wana ni un’wana a faneleke a wu endla eka yena n’wini?
◻ Swikombiso swa tihosi ta Yuda ti swi kombisa njhani leswaku munhu un’wana ni un’wana u hlawula ndlela yakwe?
◻ Yehovha u hi tiyisekisa njhani leswaku hi nga hlawula ndlela leyinene evuton’wini, hambi hi hanya ni vanhu lava nga swikombiso swo biha?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]
Xana vumundzuku bya wena byi lawuriwa hi switekela?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 17]
Hambileswi tata wa yena a a ri xikombiso xo biha, Hosi Yosiya u hlawule ku tirhela Xikwembu