“Dzunisa Yehovha, Wena Moya-xiviri Wa Mina”

NANCY u ri: “Etin’hwetini ta sweswinyana, ntirho wa mina wa le nsin’wini wu ve lowu phirhaka ni lowu nga tsakisiki.”a A a ri phayona, ku nga muhuweleri wa mahungu lamanene, ku ringana malembe ya khume. Kambe, u engetela a ku: “A ndzi swi rhandzi leswi ndzi humelelaka. Ndzi vonaka ndzi nyikela rungula ra Mfumo hi ndlela leyi nga kombisiki ku hiseka naswona swi nga humi embilwini. Xana ndzi fanele ndzi endla yini?”

Nakambe xiya mhaka ya Keith, nkulu evandlheni ra Timbhoni ta Yehovha. U hlamale ngopfu ku twa nsati wakwe a ku: “U fanele u ri ni lexi ku karhataka. Eka xikhongelo lexi wa ha ku xi endlaka, u khongelele ni swakudya, hambileswi ku nga riki nkarhi wa swakudya!” Keith u ri: “Ndza swi vona leswaku swikhongelo swa mina swi hundzuke swi fana ni xiphato.”

Handle ko kanakana, a wu swi lavi leswaku marito ya wena ya ku nkhensa Yehovha Xikwembu ma nga kombisi ku hiseka naswona ma nga humi embilwini. Ku ri na sweswo, u lava leswaku ma vuriwa hi mbilu hinkwayo, ma huma emintlhavekweni leyi kombisaka ku nkhensa. Hambiswiritano, ntlhaveko wu nge ambariwi kumbe wu hluvuriwa ku fana ni nguvu. Wu fanele wu huma endzeni ka munhu. Xana munhu a nga titwa a tsakile embilwini hi ndlela yihi? Pisalema ya vu-103 ya hi voningela emhakeni leyi.

Hosi Davhida wa tiko ra Israyele ra khale u qambhe Pisalema leyi ya vu-103. U yi sungula hi marito lama nge: “Dzunisa Yehovha, Wena moya-xiviri wa mina, ni hinkwaswo leswi nga endzeni ka mina, a swi dzunise vito rakwe ro kwetsima.” (Pisalema 103:1, NW) Buku yin’wana ya tinhlamuselo yi ri: “Rito dzunisa, hilaha ri tirhisiweke hakona eka Xikwembu, ri vula ku nkhensa, nkarhi hinkwawo ri kombisa ku va ni rirhandzu lerikulu eka yena swin’we ni ku n’wi tlangela.” Hi ku navela ku nkhensa Yehovha hi mbilu leyi teleke rirhandzu ni ku tlangela, Davhida u khutaza moya-xiviri wakwe—yena n’wini—leswaku wu “dzunisa Yehovha.” Kambe, i yini lexi susumetaka Davhida leswaku mbilu yakwe yi lava ku dzunisa Xikwembu lexi a xi gandzelaka?

Davhida u ya emahlweni a ku: “U nga riv̌ali mitiro ya yena [Yehovha] hikwayo le’yinene!” (Pisalema 103:2) Swi le rivaleni leswaku ku titwa u lava ku nkhensa Yehovha ka yelana ni ku yi anakanyisisa hi ku tlangela “mitiro ya yena.” Kahle-kahle Davhida a a ehleketa yini loko a vulavula hi mintirho ya Yehovha? Ku languta ntumbuluko wa Yehovha Xikwembu, ku fana ni xibakabaka lexi teleke tinyeleti hi siku leri xi nga riki na mapapa, hakunene ku nga endla leswaku mbilu yi tala hi ku nkhensa Muvumbi. Matilo lama teleke tinyeleti ma khumbe Davhida swinene. (Pisalema 8:3, 4; 19:1) Kambe, eka Pisalema ya vu-103, Davhida u tsundzuka mintirho ya Yehovha ya muxaka wun’wana.

Yehovha U Ku ‘Rivalela Milandzu Ya Wena Hinkwayo’

Eka pisalema leyi, Davhida u rungula swiendlo swa Xikwembu swa tintswalo ta rirhandzu. Loko a kongomisa eka xiendlo xo sungula ni xa nkoka eka swona, wa yimbelela a ku: ‘Yehovha u ku rivalela milandzu ya wena hinkwayo.’ (Pisalema 103:3) Davhida a a swi tiva kahle leswaku u le vudyohweni. Endzhaku ka loko Natani lowa muprofeta a tile eka yena hikwalaho ka vuoswi lebyi a byi endleke na Bati-xeba, Davhida u pfumerile a ku: “Nḍi dyohele wena [Yehovha], wena ntsena; nḍi endlile le’ŝo biha e mahlweni ka wena.” (Pisalema 51:4) Hi mbilu leyi tshovekeke, u komberile a ku: “Oho, Šikwembu! nḍi twele v̌usiwana hi tintŝalo ta wena; hi musa lo’wukulu wa wena, hlangula ŝidyoho ŝa mina. Nḍi hlantŝe kunene, u susa ku homboloka ka mina, u nḍi basisa hi ku susa ŝiv̌i ŝa mina.” (Pisalema 51:1, 2) Davhida u fanele a tsake ngopfu ku tiva leswaku u rivaleriwile! Leswi a a ri munhu la nga hetisekangiki, u endle swidyoho swin’wana evuton’wini byakwe, kambe a nga tshikanga ku hundzuka, a amukela ku tshinyiwa, kutani a lulamisa tindlela takwe. Ku anakanyisisa hi swiendlo leswi hlamarisaka swa musa wa Xikwembu ku susumete Davhida leswaku a dzunisa Yehovha.

Na hina hi vadyohi, a swi tano ke? (Varhoma 5:12) Hambi ku ri muapostola Pawulo u te: “Kunene ndza wu tsakela nawu wa Xikwembu hi ku ya hi munhu loyi ndzi nga yena endzeni, kambe eswirhweni swa mina ndzi vona nawu wun’wana lowu lwaka ni nawu wa mianakanyo ya mina, wu ndzi endla khumbi ra nawu wa xidyoho lowu nga eswirhweni swa mina. Mina munhu wa maxangu! I mani loyi a nga ta ndzi ponisa eka miri lowu weriwaka hi rifu leri?” (Varhoma 7:22-24) Hi nga tsaka swonghasi leswi Yehovha a nga ku hlayisiki ku tlula ka hina nawu! Loko hi hundzuka ivi hi lava ku rivaleriwa u hi rivalela a tsakile.

Davhida wa titsundzuxa a ku: “[Yehovha hi yena] l’a hanyisaka mav̌abyi ya wena hikwawo.” (Pisalema 103:3) Tanihi leswi ku hanyisa ku nga xiendlo xa ku vuyisela, a swi vuli ku rivaleriwa ka xidyoho ntsena. Swi katsa ku susiwa ka “mav̌abyi”—vuyelo byo biha bya xihoxo xa tindlela ta hina. Eka misava leyintshwa leyi nga ta endliwa hi yena, Yehovha u ta byi herisa hi ku helela vuyelo bya xidyoho emirini, byo kota vuvabyi ni rifu. (Esaya 25:8; Nhlavutelo 21:1-4) Hambiswiritano, ni namuntlha, Xikwembu xa hi hanyisa eka mavabyi ya moya. Eka vanhu van’wana, leswi swi katsa ripfalo ro biha ni ku va ni vuxaka lebyi onhakeke na xona. “U nga riv̌ali” swilo leswi Yehovha ana se a swi endleleke un’wana ni un’wana wa hina emhakeni leyi.

U ‘Kutsula Vutomi Bya Wena’

Davhida u yimbelerile a ku: ‘Yehovha u kutsula vutomi bya wena ekheleni.’ (Pisalema 103:4) ‘Khele’ i sirha leri tolovelekeke ra vanhu—ku nga Sheol, kumbe Hayidesi. Ni le mahlweni ko va Davhida a va hosi ya Israyele, u tikume a langutane ni rifu. Hi xikombiso, Hosi Sawulo wa Israyele u hlakulele rivengo leri dlayaka eka Davhida kutani a lava ku n’wi dlaya hi minkarhi yo hambana-hambana. (1 Samuwele 18:9-29; 19:10; 23:6-29) Vafilista na vona a va lava ku dlaya Davhida. (1 Samuwele 21:10-15) Kambe Yehovha u n’wi ponisile “e kheleni” nkarhi wun’wana ni wun’wana. Davhida u fanele a nkhense ngopfu loko a tsundzuka swiendlo leswi swa Yehovha!

Xana swi tano ni le ka wena? Xana Yehovha u ku hlayisile eminkarhini ya gome ni ya ku lahlekeriwa? Kumbe, xana u nga tsundzuka minkarhi leyi a kutsuleke vutomi bya Timbhoni takwe to tshembeka ekheleni ra Sheol eminkarhini ya hina? Kumbexana eka magazini lowu u khumbiwile hi ku hlaya timhaka leti rungulaka swiendlo swakwe swa ku ponisa. Ha yini u nga tinyiki nkarhi wa ku swi anakanya hi ku tlangela swiendlo leswi swa Xikwembu xa ntiyiso? Entiyisweni, hinkwerhu ka hina hi ni xivangelo xa ku nkhensa Yehovha hikwalaho ka ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi.—Yohane 5:28, 29; Mintirho 24:15.

Yehovha u hi nyika vutomi ni swilo leswi endlaka leswaku byi tsakisa naswona byi va ni xikongomelo. Mupisalema u vula leswaku Xikwembu ‘xi ku tlhandleka harhi ya nsovo ni tintswalo.’ (Pisalema 103:4) Loko hi ri eku pfumaleni, Yehovha a nga hi fularheli, kambe wa hi pfuna hi nhlengeletano yakwe leyi vonakalaka ni vakulu lava vekiweke, kumbe varisi evandlheni. Mpfuno wo tano wu hi pfuna leswaku hi langutana ni swiyimo leswi hi ringaka handle ko lahlekeriwa hi ku tixixima ni xindzhuti xa hina. Varisi va Vakreste va khathala swinene hi tinyimpfu. Va khutaza lava vabyaka ni lava tshikileriweke naswona va endla hinkwaswo leswi nge mandleni ya vona ku vuyisa lava humeke endleleni. (Esaya 32:1, 2; 1 Petro 5:2, 3; Yudha 22, 23) Moya wa Yehovha wu susumeta varisi lava leswaku va va ni ntwela-vusiwana ni rirhandzu entlhambini. Hakunene ‘musa wakwe wa rirhandzu ni tintswalo’ swi fana ni harhi leyi hi bombisaka ni leyi hi endlaka hi va lava xiximekaka! A hi dzuniseni Yehovha ni vito rakwe ro kwetsima, hi nga swi rivali swiendlo swakwe.

Loko a ya emahlweni ni ku titsundzuxa, mupisalema Davhida u yimbelerile a ku: ‘Yehovha u xurhisa vutomi bya wena hi leswo nandziha; vuntshwa bya wena byi pfuxiwa kukotisa bya gama.’ (Pisalema 103:5) Vutomi lebyi Yehovha a hi nyikaka byona hi lebyi enerisaka ni lebyi tsakisaka. Phela, ku tiva ntiyiso hi koxe i rifuwo leri nga ringanisiwiki na nchumu naswona i xihlovo xa ntsako lowukulu! Naswona anakanya ndlela leyi ntirho lowu Yehovha a hi nyikeke wona wu enerisaka ha yona, ntirho wa ku chumayela ni ku endla vadyondzisiwa. Swi tsakisa swonghasi ku kuma munhu la tsakelaka ku dyondza hi Xikwembu xa ntiyiso ni ku n’wi pfuna leswaku a tiva Yehovha naswona a n’wi dzunisa! Kambe, hambiloko munhu wihi na wihi laha hi tshamaka kona a yingisa kumbe a nga yingisi, i lunghelo lerikulu ku hoxa xandla entirhweni lowu fambisanaka ni ku kwetsimisiwa ka vito ra Yehovha ni ku lweriwa ka vuhosi byakwe.

Loko hi ri karhi hi phikelela entirhweni wa ku huwelela Mfumo wa Xikwembu, xana u kona la nga karhaliki kumbe ku hela matimba? Kambe Yehovha u hambeta a pfuxeta ntamu wa malandza yakwe, a ma endla ma fana ni ‘magama’ lama nga ni timpapa leti nga ni matimba naswona ma hahelaka ehenhla empfhukeni. Hi nga tsaka swonghasi leswi Tata wa hina wa le tilweni la nga ni rirhandzu a hi nyikaka “matimba lamakulu,” leswaku hi hetisisa vutirheli bya hina bya siku ni siku hi vutshembeki!—Esaya 40:29-31, NW.

Hi xikombiso: Clara u tirha ntirho wa nkarhi hinkwawo wa ku tihanyisa naswona u tirha tiawara ta kwalomu ka 50 n’hweti yin’wana ni yin’wana entirhweni wa nsimu. U ri: “Nkarhi wun’wana ndzi titwa ndzi karhele kutani ndzi tisindzisa leswaku ndzi ya ensin’wini ntsena hileswi ku nga ni loyi ndzi lunghiseleleke ku tirha na yena. Kambe loko ndzi humile, minkarhi hinkwayo ndzi titwa ndzi ri ni matimba.” Na wena u nga ha va u kume matimba evutirhelini bya Vukreste hikwalaho ka nseketelo lowu humaka eka Xikwembu. Onge u nga susumeteleka ku vula ku fana na Davhida emaritweni yakwe yo sungula ya pisalema leyi, loko a ku: “Dzunisa Yehovha, Wena moya-xiviri wa mina, ni hinkwaswo leswi nga endzeni ka mina, a swi dzunise vito rakwe ro kwetsima.”

Yehovha U Ponisa Vanhu Vakwe

Mupisalema u tlhela a yimbelela a ku: “Yehova o av̌anyisela la’v̌a šanisiwaka hikwav̌o, a v̌a endlela hi ku lulama. O tiv̌isile Moše e tindlela ta yena, ni v̌ana v̌a Israel e mitiro ya yena.” (Pisalema 103:6, 7) Kumbexana Davhida u ehleketa hi ku ‘xanisiwa’ ka vana va Israyele emasikwini ya Muxe hi Vaegipta lava tshikilelaka. Ku anakanya hi ndlela leyi Yehovha a endleke leswaku tindlela takwe ta ku kutsula ti tiviwa ha yona hi Muxe, ku fanele ku endle leswaku mbilu ya Davhida yi nkhensa.

Hi nga susumeteleka ku nkhensa hi ndlela leyi fanaka hi ku anakanya hi swiendlo swa Xikwembu eka Vaisrayele. Kambe hi nga rivali ku anakanyisisa hi mintokoto ya malandza ya Yehovha ya manguva lawa, leyi fanaka ni leyi ku vulavuriwaka hi yona eka tindzima 29 na 30 ta buku leyi nge Timbhoni Ta Yehovha I Vahuweleri Va Mfumo Wa Xikwembu. Timhaka leti tsariweke eka yona ni le ka tibuku tin’wana ta Sosayiti ya Watch Tower, ti hi pfuna ku vona ndlela leyi Yehovha a pfuneke vanhu vakwe va manguva lawa ha yona leswaku va tiyiselela ku khotsiwa, ku pfukeriwa hi mintshungu, ku yirisiwa, ku yisiwa etikampeni ta nxaniso ni ku tirhisiwa tanihi mahlonga etikampeni. Ku ve ni swiyimo leswi ringaka ematikweni lama hlaseriweke hi nyimpi yo fana na Burundi, Liberia, Rwanda ni le khale ka Yugoslavia. Rini na rini loko ku humelela nxaniso, nkarhi hinkwawo voko ra Yehovha ri hlayise malandza yakwe yo tshembeka. Loko hi anakanyisisa hi swiendlo leswi swa Xikwembu xa hina lexikulu, Yehovha, swi ta endla leswaku hi vuyeriwa ku fana na Davhida loko hi anakanyisisa hi swiendlo swa ku ponisiwa swa le Egipta.

Anakanya nakambe hi ndlela leyi Yehovha a hi ponisaka ha yona hi tintswalo eku tikeriweni hi xidyoho. U lunghiselele “ngati ya Kreste” leswaku “a basisa mapfalo ya hina emintirhweni leyi feke.” (Vaheveru 9:14) Loko hi hundzuka eswidyohweni swa hina kutani hi lava ku rivaleriwa exisekelweni xa ngati leyi halakeke ya Kreste, Xikwembu xi susa ku tlula ka hina nawu ekule na hina—“hi laha v̌uša byi hambaneke ni v̌upeladyambu” hakona—kutani xi endla leswaku hi tlhela hi tsakeriwa hi xona. Anakanya ni hi malunghiselelo ya Yehovha lawa a ma tisaka hi mihlangano ya Vukreste, vunakulobye lebyi akaka, varisi evandlheni ni tibuku leti sekeriweke eBibeleni leti hi ti kumaka hi “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha.” (Matewu 24:45) Xana swiendlo leswi hinkwaswo swa Yehovha a swi hi pfuni leswaku hi tiyisa vuxaka bya hina na yena? Davhida u ri: “Yehova o ni tintŝalo ni ku ṭeṭelela, o hlwela ku kariha, o tele v̌unene. . . . A nga hi endlelanga hi mpimo wa ku dyoha ka hina, a nga hi rihisanga hi mpimo wa milanḍu ya hina.” (Pisalema 103:8-14) Hakunene ku anakanyisisa hi nkhathalelo wa Yehovha wa rirhandzu ku nga hi susumeta leswaku hi kwetsimisa ni ku twarisa vito rakwe ro kwetsima.

‘Dzunisani Yehovha, N’wina Mintirho Yakwe Hinkwayo’

Loko “masiku” ya “munhu wa nyama” ma ringanisiwa na Yehovha la nga fiki, “Xikwembu lexi tshamaka hilaha ku nga riki na makumu,” ma komile swinene—“ma fana ni ya byanyi bya rihlaza.” Kambe Davhida u anakanyisisa hi ku tlangela a ku: “Kambe musa wa rirhandzu wa Yehovha wu sukela laha ku nga riki na makumu ku ya enkarhini lowu nga riki na makumu, eka lava va n’wi chavaka, ni ku lulama kakwe eka vana va vana va vona, eka lava va hlayisaka ntwanano wakwe ni lava va tsundzukaka swileriso swakwe leswaku va swi hetisisa.” (Genesa 21:33, nhlamuselo ya le hansi ya NW; Pisalema 103:15-18, NW) Yehovha a nga va rivali lava n’wi chavaka. Hi nkarhi lowu faneleke, u ta va nyika vutomi lebyi nga heriki.—Yohane 3:16; 17:3.

Loko Davhida a kombisa ku tlangela vuhosi bya Yehovha, u ri: “Yehova o v̌ekile šiluvelo ša yena e matilweni, kutani v̌uhosi bya yena byi fuma ŝilo hikwaŝo.” (Pisalema 103:19) Hambileswi vuhosi bya Yehovha byi voniweke hi mahlo hi nkarhi wa mfumo wa Israyele, kahle-kahle xiluvelo xakwe xi le tilweni. Tanihi leswi a nga Muvumbi, Yehovha i Hosi leyi Fumaka vuako hinkwabyo naswona u endla ku rhandza ka yena etilweni ni le misaveni hi ku ya hi swikongomelo swakwe.

Davhida u khutaze ni swivumbiwa swa le tilweni leswi nga tintsumi. U yimbelela a ku: “Nkhensani Yehova, ṅwina tinṭumi ta yena, le’ti tiyeke matimba, le’ti endlaka ŝileriso ŝa yena hi ku yingisa mpfumawulo wa rito ra yena! Nkhensani Yehova, ṅwina tinyimpi ta yena hikwato, le’ti ṅwi tirelaka hi ku endla leŝi a ŝi ranḍaka! Nkhensani Yehova, ṅwina mitiro hikwayo ya yena, e matlhelweni ya ku fuma ka yena hikwawo! Moya wa nga, nkhensa Yehova!” (Pisalema 103:20-22) Xana ku anakanyisisa hi swiendlo swa Yehovha swa tintswalo ta rirhandzu eka hina a swi fanelanga swi hi susumetela ku n’wi dzunisa na hina? Swi fanerile! Kutani hi nga tiyiseka leswaku mpfumawulo wa marito ya hina lawa munhu ha un’we a dzunisaka Xikwembu ha wona, wu ta twakala exikarhi ka vayimbeleri lava dzunisaka lava katsaka ni tintsumi to lulama. Onge hi nga dzunisa Tata wa hina wa le tilweni hi mbilu hinkwayo, minkarhi hinkwayo hi vulavula kahle hi yena. Hakunene, a hi anakanyisiseni hi marito ya Davhida lama nge, “Dzunisa Yehovha, Wena moya-xiviri wa mina.”

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]

Davhida u anakanyisise hi swiendlo swa Yehovha swa tintswalo ta rirhandzu. Xana na wena u endla tano?