I Yini Leswi Yehovha A Swi Lavaka Eka Hina Namuntlha?
“Rito ri huma epapeni ri ku: ‘Loyi i N’wananga, la rhandzekaka, loyi ndzi n’wi amukeleke; n’wi yingiseni.’”—MATEWU 17:5.
1. Xana Nawu wu xi hetisise rini xikongomelo xa wona?
YEHOVHA u nyike tiko ra Israyele Nawu, lowu a wu hlanganisa swilo swo tala. Malunghana na swona, muapostola Pawulo u tsarile a ku: “A swi ri swilaveko swa le nawini mayelana ni swa nyama naswona a swi simekiwile ku fikela nkarhi lowu vekiweke wo lulamisa swilo.” (Vaheveru 9:10) Loko Nawu wu kongomise masalela ya Vaisrayele leswaku ma amukela Yesu tanihi Mesiya kumbe Kreste, wu fikelele xikongomelo xa wona. Xisweswo, Pawulo u te: “Kreste hi yena makumu ya Nawu.”—Varhoma 10:4; Vagalatiya 3:19-25; 4:4, 5.
2. I vamani lava a va ri ehansi ka Nawu, naswona va ntshunxiwe rini ehansi ka wona?
2 Xana leswi swi vula leswaku Nawu a wu bohi eka hina namuntlha? Kahle-kahle, vanhu vo tala a va nga ri ehansi ka Nawu, hilaha mupisalema a hlamuseleke hakona a ku: “[Yehovha] o hlav̌utele Yakob e rito ra yena, na Israel, e milawu ya yena ni ŝileriso ŝa yena; a nga endlanga ŝeŝo e ka matiko maṅwana, kambe a ma tiv̌i ŝileriso ŝa yena.” (Pisalema 147:19, 20) Loko Xikwembu xi simeke ntwanano lowuntshwa exisekelweni xa gandzelo ra Yesu, hambi ri ri tiko ra Israyele a ri nga ha boheki ku yingisa Nawu. (Vagalatiya 3:13; Vaefesa 2:15; Vakolosa 2:13, 14, 16) Kutani ke, loko Nawu wu nga ha bohi, xana Yehovha u lava yini eka lava va tiyimiseleke ku n’wi tirhela namuntlha?
Leswi Yehovha A Swi Lavaka
3, 4. (a) Kahle-kahle, Yehovha u lava yini eka hina namuntlha? (b) Ha yini hi fanele hi landzelerisisa mikondzo ya Yesu?
3 Elembeni ro hetelela ra vutirheli bya Yesu, vaapostola vakwe, Petro, Yakobo na Yohane, va fambe na yena entshaveni leyi tlakukeke, kumbexana eNtshaveni ya Herimoni. Kwalaho va vone xivono xa vuprofeta mayelana na Yesu loko a ri eku vangameni lokukulu, kutani va twa rito ra Xikwembu ri ku: “Loyi i N’wananga, la rhandzekaka, loyi ndzi n’wi amukeleke; n’wi yingiseni.” (Matewu 17:1-5) Kahle-kahle hi sweswo leswi Yehovha a swi lavaka eka hina—ku yingisa N’wana wa yena ni ku landzela xikombiso ni tidyondzo ta yena. (Matewu 16:24) Xisweswo, muapostola Petro u tsarile a ku: “Kreste u xanisekele n’wina, a mi siyela ntila leswaku mi landzelerisisa mikondzo yakwe.”—1 Petro 2:21.
4 Ha yini hi fanele hi landzelerisisa mikondzo ya Yesu? Hikuva loko hi tekelela yena, hi ta va hi tekelela Yehovha Xikwembu. Yesu a a n’wi tiva kahle Tatana, tanihi leswi a heteke malembe ya ntsandza-vahlayi a ri na yena etilweni loko a nga si ta emisaveni. (Swivuriso 8:22-31; Yohane 8:23; 17:5; Vakolosa 1:15-17) Loko a ha ri emisaveni, Yesu u yimele Tata wakwe hi ku tshembeka. U te: “Ndzi vulavula swilo leswi hilaha Tatana a ndzi dyondziseke hakona.” Kahle-kahle, Yesu u tekelele Yehovha hi ku helela, lerova a ku: “Loyi a ndzi voneke u vone na Tatana.”—Yohane 8:28; 14:9.
5. Vakreste va le hansi ka nawu wihi, naswona nawu lowu wu sungule rini ku tirha?
5 Ku yingisela Yesu ni ku n’wi tekelela swi vula yini? Xana swi vula ku va ehansi ka nawu? Pawulo u tsarile a ku: ‘Mina a ndzi le hansi ka nawu.’ Laha a a vulavula hi “ntwanano wa khale,” ntwanano wa Nawu lowu endliweke na Israyele. Pawulo u pfumerile leswaku a a ri “ehansi ka nawu wa Kreste.” (1 Vakorinto 9:20, 21; 2 Vakorinto 3:14) Loko ntwanano wa Nawu wa khale wu hela, “ntwanano lowuntshwa” hi wona wu sunguleke ku tirha, kun’we ni “nawu wa Kreste” lowu malandza hinkwawo ya Yehovha ma faneleke ma wu yingisa namuntlha.—Luka 22:20; Vagalatiya 6:2; Vaheveru 8:7-13.
6. “Nawu wa Kreste” wu nga hlamuseriwa njhani, naswona hi wu yingisa njhani?
6 Yehovha a nga endlanga leswaku “nawu wa Kreste” wu tsariwa wu va xileriso, wu va na swilo swo tala, hilaha swi veke hakona hi ntwanano wa Nawu wa khale. Nawu lowu wuntshwa wa valandzeri va Kreste a wu katsi nxaxamelo wo leha wa swilo leswi faneleke ku endliwa ni leswi nga fanelangiki. Hambiswiritano, eRitweni ra yena, Yehovha u nghenise swiyenge swa mune swa timhaka leti nyikeriweke hi vuxokoxoko malunghana ni vutomi ni tidyondzo ta N’wana wa yena. Ku tlula kwalaho, Xikwembu xi huhutele van’wana va valandzeri vo sungula va Yesu leswaku va nyikela swiletelo leswi tsariweke mayelana ni mahanyelo ya vanhu, timhaka ta vandlha, vutomi bya ndyangu ni timhaka tin’wana. (1 Vakorinto 6:18; 14:26-35; Vaefesa 5:21-33; Vaheveru 10:24, 25) Loko hi endla leswaku vutomi bya hina byi fambisana ni xikombiso ni tidyondzo ta Yesu Kreste, naswona hi yingisa ndzayo ya vatsari lava huhuteriweke va Bibele va lembe-xidzana ro sungula, hi ta va hi yingisa “nawu wa Kreste.” Yehovha u lava leswaku malandza yakwe ma endla tano namuntlha.
Nkoka Wa Rirhandzu
7. Yesu u wu kandziyise njhani mongo wa nawu wakwe hi nkarhi wa Paseka yo hetelela leyi a yi tlangeleke ni vaapostola vakwe?
7 Hambileswi rirhandzu a ri ri ra nkoka ehansi ka Nawu, hi rona nsinya wa nawu wa Kreste. Mhaka leyi yi kandziyisiwe hi Yesu loko a hlangana ni vaapostola vakwe leswaku va tlangela Paseka hi 33 C.E. Hi ku ya hi nkatsakanyo wa muapostola Yohane mayelana ni leswi endlekeke evusikwini byebyo, eka marito yakwe lama fikelelaka mbilu, Yesu u vulavule hi rirhandzu hi minkarhi ya 28. Leswi swi kombise vaapostola vakwe mongo kumbe nhlamuselo ya nawu wakwe. Hikwalaho, Yohane u sungule rungula rakwe ra swiendlakalo swa madyambu wolawo lama nga rivalekiki, hi marito lama nge: “Hikuva a a swi tiva emahlweni ka nkhuvo wa paseka leswaku a wu fikile nkarhi wa yena wa leswaku a suka emisaveni leyi a ya eka Tatana, Yesu u va rhandzile vanhu vakwe lava a va ri emisaveni, u va rhandze ku fikela emakumu.”—Yohane 13:1.
8. (a) I yini lexi kombisaka leswaku vaapostola a va tshamela ku phikizana? (b) Yesu u dyondzise vaapostola vakwe ku titsongahata hi ndlela yihi?
8 Yesu a a rhandza vaapostola vakwe, hambileswi va nga lavangiki ku yingisa loko a ringeta ku va pfuna leswaku va tshika ku navela ko biha loku a va ri na kona ka ku fuma van’wana ni ku va ni xikhundlha. Tin’hweti ti nga ri tingani emahlweni ka ku fika ka vona eYerusalema, ‘va phikizanile hi leswaku i mani lonkulu eka vona.’ Naswona loko va nga si fika emutini lowu leswaku va ta tlangela Paseka, va tlhele va lwetana hi xikhundlha. (Marka 9:33-37; 10:35-45) Leswaku xiphiqo lexi xi hambetile swi kombisiwa hi leswi humeleleke endzhakunyana ka loko vaapostola va nghene ekamareni ra le henhla, va tlangela swin’we Paseka ya vona yo hetelela. Enkarhini wolowo, a nga kona loyi a tirhiseke nkarhi lowu a endla ntirho lowu tolovelekeke wa ku amukela vaendzi, hi ku va hlambisa milenge. Leswaku a va dyondzisa ku titsongahata, Yesu u va hlambise milenge hi yexe.—Yohane 13:2-15; 1 Timotiya 5:9, 10.
9. Yesu u hlangavetane njhani ni xiyimo lexi humeleleke endzhaku ka Paseka yo hetelela?
9 Hambileswi a va dyondziseke ku titsongahata, loko va hete ku tlangela Paseka, kutani Yesu a simeka Xitsundzuxo xa rifu rakwe leri a ri tshinele, xiya leswi endlekeke nakambe. Rungula ra Evhangeli ya Luka ri ri: “Ku tlhela ku pfuka ku kanetana lokukulu exikarhi ka vona malunghana ni loyi a vonakaka a ri lonkulu eka hinkwavo.” Ematshan’weni yo hlundzukela vaapostola ni ku va holovela, Yesu hi musa u va tsundzuxe leswaku va fanele va hambana ni vafumi va misava lava lwelaka matimba. (Luka 22:24-27) Kutani u boxe nchumu lowu nga vuriwaka xisekelo xa nawu wa Kreste, a ku: “Ndzi mi nyika xileriso lexintshwa, leswaku mi rhandzana; tanihi leswi ndzi mi rhandzeke, rhandzanani na n’wina.”—Yohane 13:34.
10. Yesu u va nyike xileriso xihi vadyondzisiwa vakwe, naswona a xi katsa yini?
10 Endzhaku, hi madyambu wolawo, Yesu u kombise ndlela leyi rirhandzu ro fana ni ra Kreste ri faneleke ri anama ha yona. U te: “Xileriso xa mina hi lexi, hileswaku mi rhandzana hilaha ndzi mi rhandzeke hakona. A nga kona la nga ni rirhandzu ro tlula leri, ra leswaku munhu a nyiketa moya-xiviri wakwe hikwalaho ka vanakulobye.” (Yohane 15:12, 13) Xana Yesu a a vula leswaku valandzeri vakwe va fanele va tiyimisela ku fela vapfumeri-kulobye loko swi laveka? Wolawo a ma ri matwisiselo ya Yohane, loyi a voneke xiendlakalo lexi hi mahlo, hikuva endzhaku u tsarile a ku: “Xisweswo rirhandzu se ha ri tiva, hikuva yena [Yesu Kreste] u nyikete moya-xiviri wakwe a wu nyiketela hina; kutani hina hi boheka ku nyiketa mimoya-xiviri ya hina hi yi nyiketela vamakwerhu.”—1 Yohane 3:16.
11. (a) Hi wu hetisisa njhani nawu wa Kreste? (b) Yesu u nyike xikombiso xihi?
11 Kutani nawu wa Kreste a hi wu hetisisi hi ku dyondzisa van’wana ha yena ntsena. Nakambe hi fanele hi hanya hi tlhela hi tikhoma hilaha Yesu a endleke hakona. Kunene, Yesu a a vulavula ni vanhu hi marito lamanene lama hlawuriweke kahle. Kambe a a va dyondzisa ni hi ku va vekela xikombiso. Hambileswi Yesu a a ri xivumbiwa xa moya xa matimba loko a ha ri etilweni, u tirhise nkarhi wolowo a endla ku rhandza ka Tata wakwe emisaveni ni ku kombisa ndlela leyi hi faneleke hi hanya ha yona. A a ri munhu wo titsongahata, wa musa ni ku anakanyela van’wana, a pfuna lava tikeriwaka hi vutomi ni lava tshikileriweke. (Matewu 11:28-30; 20:28; Vafilipiya 2:5-8; 1 Yohane 3:8) Naswona Yesu u khutaze valandzeri vakwe leswaku va rhandzana, tanihi leswi na yena a va rhandzeke.
12. Ha yini ku nga vuriwaka leswaku nawu wa Kreste a wu tsongahati mfanelo ya ku rhandza Yehovha?
12 Ku rhandza Yehovha—xi nga xileriso lexikulu eNawini—ku yelana njhani ni nawu wa Kreste? (Matewu 22:37, 38; Vagalatiya 6:2) Xana a hi ka nkoka nikatsongo? Nikatsongo! Ku rhandza Yehovha ni ku rhandza Vakreste-kulorhi a swi hambaniseki. Munhu u ta va a nga rhandzi Yehovha hakunene loko a nga rhandzi makwavo, hikuva muapostola Yohane u te: “Loko mani na mani a ku: ‘Ndzi rhandza Xikwembu,’ kasi u venga makwavo, i muhembi. Hikuva loyi a nga rhandziki makwavo, la n’wi vonaka, a nge swi koti ku rhandza Xikwembu lexi a nga si tshamaka a xi vona.”—1 Yohane 4:20; ringanisa 1 Yohane 3:17, 18.
13. Ku ve ni vuyelo byihi loko vadyondzisiwa va yingise xileriso lexintshwa xa Yesu?
13 Loko Yesu a nyike vadyondzisiwa vakwe xileriso lexintshwa xa ku rhandzana hilaha a va rhandzeke hakona, u hlamusele vuyelo lebyi leswi a swi ta va na byona. U te: “Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.” (Yohane 13:35) Hi ku ya hi Tertullian, loyi a hanyeke malembe yo tlula dzana endzhaku ka rifu ra Yesu, rirhandzu ra Vakreste vo sungula ri ve ni vuyelo byebyo. Tertullian u tshahe vanhu lava nga riki Vakreste lava vuleke leswi landzelaka hi valandzeri va Kreste: ‘Vonani ndlela leyi va rhandzanaka ha yona ni ku tiyimisela ka vona ku felana.’ Hi nga tivutisa, ‘Xana ndzi kombisa rirhandzu ro tano eka Vakreste-kulorhi lerova swi tikomba leswaku ndzi un’wana wa vadyondzisiwa va Yesu?’
Ndlela Leyi Hi Kombisaka Rirhandzu Ra Hina Ha Yona
14, 15. I yini leswi nga endlaka leswaku swi nga olovi ku yingisa nawu wa Kreste, kambe i yini leswi nga hi pfunaka ku wu yingisa?
14 I swa nkoka leswaku malandza ya Yehovha ma kombisa rirhandzu leri fanaka ni ra Kreste. Kambe, xana wena swa ku tikela ku rhandza Vakreste-kuloni lava kombisaka moya wa vutianakanyi? Phela, hilaha hi voneke hakona, hambi ku ri vaapostola va phikizanile ni ku ringeta ku lwela leswaku ku endliwa leswi rhandziwaka hi vona. (Matewu 20:20-24) Vagalatiya na vona a va hanyisana ku vava. Loko Pawulo a kombise leswaku ku rhandza munhu-kulobye a swi hetisisa Nawu, u va tsundzuxe a ku: “Kambe, loko mi tshamela ku lumana ni ku mitana, tivoneleni leswaku mi nga lovisani.” Endzhaku ka loko a kombise ku hambana ka mintirho ya nyama ni mihandzu ya moya wa Xikwembu, Pawulo u tlhele a va tsundzuxa a ku: “Hi nga tshuki hi tikurisa, hi pfuxa ku phikizana, hi va ni mona eka van’wana.” Kutani muapostola loyi u te: “Hambetani mi rhwalelana mindzhwalo, xisweswo mi hetisisa nawu wa Kreste.”—Vagalatiya 5:14–6:2.
15 Xana Yehovha u koxa swo tala loko a lava leswaku hi yingisa nawu wa Kreste? Hambileswi swi nga hi tikelaka ku va ni musa eka lava va hi tlhaveke hi marito ni ku hi vavisa emintlhavekweni, hi fanele hi ‘tekelela Xikwembu tanihi vana lava rhandzekaka, kutani hi hambeta hi famba erirhandzwini.’ (Vaefesa 5:1, 2) Hi fanele hi hambeta hi languta xikombiso xa Xikwembu, lexi “[tiyisekisaka] rirhandzu ra xona n’wini eka hina, hileswi Kreste a hi feleke, loko ha ha ri vadyohi.” (Varhoma 5:8) Loko hi va vo sungula ku pfuna van’wana, ku katsa ni lava va hi khomeke hi ndlela yo biha, swi nga hi tsakisa ku tiva leswaku hi tekelela Xikwembu naswona hi yingisa nawu wa Kreste.
16. Hi swi kombisa njhani leswaku hi rhandza Xikwembu na Kreste?
16 Hi fanele hi tsundzuka leswaku rirhandzu ra hina hi ri kombisa hi leswi hi swi endlaka, ku nga ri hi leswi hi swi vulaka. Hambi a ri Yesu u tshama a langutana ni ku endla ku rhandza ka Xikwembu loku tikaka ku ku amukela hikwalaho ka hinkwaswo leswi a swi katseka. Yesu u khongerile a ku: “Tatana, loko u swi rhandza, susa xinwelo lexi eka mina.” Kambe hi ku hatlisa u tlhele a ku: “Nilokoswiritano, ku nga endleki ku rhandza ka mina, kambe a ku endleke ka wena.” (Luka 22:42) Ku nga khathariseki maxangu hinkwawo lawa Yesu a ma voneke, u endle ku rhandza ka Xikwembu. (Vaheveru 5:7, 8) Ku yingisa i vumbhoni bya rirhandzu leri hi nga na rona naswona swi kombisa leswaku hi teka ndlela ya Xikwembu yi ri ndlela leyinene ngopfu. Bibele yi ri: “Ku rhandza Xikwembu, hi kona ku hlayisa swileriso swa xona.” (1 Yohane 5:3) Nakambe Yesu u byele vaapostola vakwe a ku: “Loko mi ndzi rhandza, mi ta hlayisa swileriso swa mina.”—Yohane 14:15.
17. I xileriso xihi xo hlawuleka lexi Yesu a xi nyikeke valandzeri vakwe, naswona hi swi tivisa ku yini leswaku xi tirha ni le ka hina namuntlha?
17 Handle ko lerisa valandzeri vakwe leswaku va rhandzana, hi xihi xileriso xo hlawuleka lexi Kreste a va nyikeke xona? U va lerise leswaku va endla ntirho wo chumayela lowu a va leteleke wona. Petro u te: “U hi lerise leswaku hi chumayela evanhwini ni ku nyikela vumbhoni bya rixaladza.” (Mintirho 10:42) Yesu u lerise hi ku kongoma a ku: “Hikokwalaho fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, mi va khuvula hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima, mi va dyondzisa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.” (Matewu 28:19, 20; Mintirho 1:8) Yesu u kombise leswaku swileriso sweswo a swi ta tirha ni le ka valandzeri vakwe sweswi, “[e]nkarini wa makumu,” hikuva u te: “Mahungu lamanene lawa ya mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” (Daniyele 12:4; Matewu 24:14) Kunene, i ku rhandza ka Xikwembu leswaku hi chumayela. Hambiswiritano, van’wana va nga anakanya leswaku Xikwembu xi koxa swo tala hi ku lava leswaku hi endla ntirho lowu. Kambe xana swi tano hakunene?
Leswi Nga Endlaka Wu Vonaka Wu Tika
18. Hi fanele hi tsundzuka yini loko hi xaniseka hikwalaho ka ku endla leswi Yehovha a swi lavaka eka hina?
18 Hilaha hi voneke hakona, ku sukela eku sunguleni, Yehovha u lave leswaku vanhu va hanya hi ku pfumelelana ni swilaveko swo karhi. Naswona, tanihi leswi a swi nga fani leswi va komberiweke ku swi endla, ni miringo leyi va langutaneke na yona a yi nga fani. N’wana wa Xikwembu la rhandzekaka u langutane ni miringo yo nonon’hwa swinene, eku heteleleni a dlayiwa hi mukhuva wa nsele, hileswi a endleke leswi Xikwembu a xi lava leswaku a endla swona. Kambe, loko hi xaniseriwa ku endla leswi Yehovha a lavaka swona, hi fanele hi tsundzuka leswaku a hi yena a hi ringaka. (Yohane 15:18-20; Yakobo 1:13-15) Ku xandzuka ka Sathana ku vange xidyoho, ku xaniseka ni rifu, naswona hi yena loyi a vangeke leswaku ku va ni swiyimo leswi hi ntolovelo swi endlaka leswaku swi nonon’hwa swinene ku va malandza ya Yehovha ma endla leswi a swi lavaka eka wona.—Yobo 1:6-19; 2:1-8.
19. Ha yini ku ri lunghelo ku endla leswi Xikwembu xi hi kombeleke swona hi ku tirhisa N’wana wa xona?
19 Hi ku tirhisa N’wana wa yena, Yehovha u lerise leswaku enkarhini lowu wa makumu, malandza ya Yena ma chumayela emisaveni hinkwayo leswaku Mfumo wa yena hi wona ntsena lowu nga ta herisa ku xaniseka hinkwako ka vanhu. Hulumendhe leyi ya Xikwembu yi ta herisa swiphiqo hinkwaswo leswi nga kona emisaveni—nyimpi, vugevenga, vusweti, ku dyuhala, vuvabyi ni rifu. Mfumo lowu wu ta tlhela wu tisa paradeyisi yo saseka emisaveni leyi, laha lava feke va nga ta pfuxeriwa eka yona. (Matewu 6:9, 10; Luka 23:43; Mintirho 24:15; Nhlavutelo 21:3, 4) Mawaku lunghelo lerikulu swonghasi ro chumayela mahungu lamanene malunghana ni swilo swo tano! Kutani ke, swi le rivaleni leswaku leswi Yehovha a lavaka leswaku hi swi endla a swi na xiphiqo. Hi langutana ni nkaneto, kambe wu vangiwa hi Sathana Diyavulosi ni misava ya yena.
20. Hi nga hlangavetana njhani ni mphikamakaneta yihi ni yihi leyi tisiwaka hi Diyavulosi?
20 Xana hi nga hlangavetana njhani ni mphikamakaneta yihi ni yihi leyi tisiwaka hi Sathana? Hi ku tsundzuka marito lama nge: “Ṅwana nga, tlhariha, u ṭakisa mbilu ya mina, nḍi ta kuma rito e ku hlamula [la] nḍi rukanaka.” (Swivuriso 27:11) Yesu u nyike Yehovha nhlamulo ya ndzhukano wa Sathana hi ku suka etilweni laha a a hanya hi ku hlayiseka, a ta endla leswi rhandziwaka hi Tata wakwe emisaveni. (Esaya 53:12; Vaheveru 10:7) Loko a ve munhu wa nyama, Yesu u tiyisele ndzingo wun’wana ni wun’wana lowu a langutaneke na wona, hambi ku ri ku fa emhandzini ya nxaniso. Loko hi n’wi landzela tanihi Xikombiso xa hina, na hina hi nga tiyisela maxangu ni ku endla leswi Yehovha a swi lavaka eka hina.—Vaheveru 12:1-3.
21. U titwa njhani hi rirhandzu leri kombisiwaka hi Yehovha ni hi N’wana wa yena?
21 Vona rirhandzu leri Xikwembu ni N’wana wa xona va hi kombiseke rona! Hikwalaho ka gandzelo ra Yesu, vanhu lava yingisaka va ni ntshembo wa ku hanya hi masiku eParadeyisini. Kutani hi nga pfumeleli nchumu wu kavanyeta ntshembo wa hina. Ku ri na sweswo, un’wana ni un’wana wa hina a a anakanyisise hi leswi Yesu a endleke swi koteka, ku fana na Pawulo, loyi a nga te: “N’wana wa Xikwembu, [u ndzi rhandzile] kutani a tinyiketa hikwalaho ka mina.” (Vagalatiya 2:20) Naswona onge hi nga kombisa ku nkhensa loku humaka embilwini eka Yehovha Xikwembu xa hina xa rirhandzu, lexi nga laviki swo tala ngopfu eka hina.
A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini Ke?
◻ Yehovha u lava yini eka hina namuntlha?
◻ Eka madyambu yakwe yo hetelela loko a ri ni vaapostola vakwe, Kreste u wu kandziyise njhani ntikelo wa rirhandzu?
◻ Hi nga swi kombisa njhani leswaku hi rhandza Xikwembu?
◻ Ha yini ku ri lunghelo ku endla leswi Yehovha a swi lavaka eka hina?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]
Yesu u dyondzise dyondzo yihi hi ku hlambisa vaapostola vakwe milenge?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 25]
Ku nga khathariseki nkaneto, ku chumayela mahungu lamanene i lunghelo leri tsakisaka