Vakreste Va Kuma Ntsako Hi Ku Tirhela Van’wana

“Ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.”—MINTIRHO 20:35.

1. Hi rihi langutelo ro biha leri andzeke namuntlha, naswona ha yini ri ri ni khombo?

EKU heleni ka makume ya malembe ya va-1900, langutelo ra “ku va wo rhanga” a ri andze ngopfu. Entiyisweni, langutelo ra “ku va wo rhanga” ri vula “vumina” naswona ri vula langutelo leri hlanganisaka vutianakanyi ni makwanga leswi fambisanaka ni ku nga anakanyeli van’wana. Hi nga tiyiseka leswaku hi lembe ra 2000, langutelo ra ku va wo rhanga ra ha ri kona. I kangani u twa xivutiso lexi nge, “Swi ta ndzi pfuna ha yini” kumbe, “Xana ndzi ta kuma yini eka xona?” Langutelo ro tano ra vutianakanyi a ri tisi ntsako. Ri hambane swinene ni nsinya wa nawu lowu Yesu a wu vuleke: “Ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.”—Mintirho 20:35.

2. Xana hi nga swi vona njhani leswaku ku nyika swi tisa ntsako?

² Xana i ntiyiso leswaku ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela? Ina. Anakanya hi Yehovha Xikwembu. Hi yena a “nga ni xihlovo xa vutomi.” (Pisalema 36:9) U hi nyika hinkwaswo leswi hi swi pfumalaka leswaku a hi tsakisa ni ku hi endla hi va lava vuyerisaka. Hakunene, i Xihlovo xa “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke.” (Yakobo 1:17) Yehovha, “Xikwembu lexi tsakeke,” u tshama a ri eku nyikeni. (1 Timotiya 1:11) U rhandza vanhu, naswona u va nyika swo tala. (Yohane 3:16) Nakambe, anakanya hi ndyangu wa vanhu. Loko u ri mutswari, wa swi tiva leswaku ku laveka ku titsona swilo swo tala ku fikela kwihi, ni ku nyika ku fikela kwihi, loko u kurisa n’wana. Naswona ku ringana malembe yo tala n’wana a nga swi xiyi leswaku u titsona swilo swo tala. Hinkwaswo a nga swi tekeli enhlokweni. Hambiswiritano, swa ku tsakisa ku vona n’wana wa wena a kula hikwalaho ka ku nyika ka wena loku pfumalaka vutianakanyi. Hikwalaho ka yini? Hikuva wa n’wi rhandza.

3. Ha yini swi tsakisa ku tirhela Yehovha ni vapfumeri-kulorhi?

³ Hi ndlela leyi fanaka, vugandzeri bya ntiyiso byi hlawulekisiwa hi ku nyika loku sekeriweke erirhandzwini. Tanihi leswi hi rhandzaka Yehovha naswona hi rhandzaka vapfumeri-kulorhi, swa hi tsakisa ku va tirhela, ku tinyiketela ku va endlela swilo. (Matewu 22:37-39) Munhu wihi na wihi loyi a gandzelaka a ri ni nsusumeto wa vutianakanyi u hetelela a nga tsakanga. Kambe lava va tirhelaka van’wana handle ka vutianakanyi, va kuma ntsako hakunene, hikuva va anakanyisisa swinene hi leswi va nga nyikaka swona ku tlula leswi va vonaka onge va nga swi kuma. Ntiyiso lowu wu twisisiwa hi ku kambisisa ndlela leyi marito man’wana ya le Bibeleni lama fambisanaka ni vugandzeri bya hina ma tirhisiwaka ha yona eMatsalweni. Exihlokweni lexi ni lexi landzelaka hi ta bula hi manharhu ya marito lawa.

Vutirheli Bya Yesu Byo Pfuna Mani Na Mani

4. Hi xihi xivumbeko xa “vutirheli bya mani na mani” xa le ka Vujagana?

⁴ Eka Xigriki xo sungula, rito rin’wana ra nkoka leri fambisanaka ni vugandzeri hi leri nge lei·tour·giʹa, leri hundzuluxeriwaka ri va “vutirheli bya mani na mani” eka Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa. Eka Vujagana rito lei·tour·giʹa ri hundzuriwe ri va rito “liturgy [swinawana swa vukhongeri].”a Hambiswiritano, swinawana swa vukhongeri bya Vujagana leswi tshikilelaka entiyisweni a hi vutirheli lebyi vuyerisaka bya mani na mani.

5, 6. (a) I vutirheli byihi bya mani na mani lebyi a byi endliwa le Israyele, naswona a byi pfuna njhani? (b) I vutirheli byihi bya mani na mani lebyikulu lebyi siveke lebyi a byi endliwa le Israyele, naswona ha yini?

⁵ Muapostola Pawulo u tirhise rito ra Xigriki leri yelanaka ni leri nge lei·tour·giʹa leri vulaka vaprista va le Israyele. U te: “Muprista un’wana ni un’wana wa yima siku rin’wana ni rin’wana leswaku a endla vutirheli bya mani na mani [xivumbeko xa lei·tour·giʹa] ni ku nyikela switlhavelo leswi fanaka ko tala.” (Vaheveru 10:11) Vaprista va Valevhi a va endla vutirheli bya mani na mani bya nkoka le Israyele. A va dyondzisa Nawu wa Xikwembu va tlhela va nyikela switlhavelo leswi a swi siva swidyoho swa vanhu. (2 Tikronika 15:3; Malakiya 2:7) Loko vaprista ni vanhu va landzela Nawu wa Yehovha, tiko a ri va ni swivangelo swa ku tsaka.—Deteronoma 16:15.

⁶ Ku endla vutirheli bya mani na mani ehansi ka Nawu a ku ri lunghelo ra xiviri eka vaprista va Vaisrayele, kambe ntirho wa vona a wa ha vanga wa nkoka loko tiko ra Israyele ri ta va ri fularheriwile hikwalaho ka ku nga tshembeki ka rona. (Matewu 21:43) Yehovha u lunghiselele nchumu wun’wana lowukulu—vutirheli bya mani na mani lebyi a byi endliwa hi Yesu, Muprista lonkulu la Tlakukeke. Hi hlaya leswi malunghana na yena: “Hikwalaho ka leswi yena a hanyaka hi masiku, ntirho wakwe wa vuprista a wu na vatlhandlami nikatsongo. Hikwalaho, nakambe wa swi kota ku va ponisa hi ku helela lava tshinelelaka Xikwembu ha yena, hikuva nkarhi hinkwawo wa hanya leswaku a va kombelela.”—Vaheveru 7:24, 25.

7. Ha yini vutirheli bya mani na mani lebyi endliwaka hi Yesu byi pfuna hi ndlela leyi nga ringanisiwiki na nchumu?

⁷ Yesu u hambeta a ri muprista hilaha ku nga heriki, a nga tlhandlamiwi hi munhu. Hikwalaho, hi yena ntsena la nga ponisaka vanhu hi ku helela. U endla vutirheli byolebyo bya mani na mani lebyi nga ringanisiwiki na nchumu, ku nga ri etempeleni leyi endliweke hi vanhu, kambe etempeleni yo fanekisela, ku nga lunghiselelo lerikulu ra Yehovha ra vugandzeri leri sunguleke ku tirha hi 29 C.E. Sweswi Yesu u tirha eNdhawini yo Kwetsima Ngopfu ya tempele yoleyo, etilweni. I “nandza [lei·tour·gosʹ] wa vanhu wa le ndhawini yo kwetsima ni wa ntsonga wa ntiyiso, lowu yimisiweke hi Yehovha, ku nga ri hi munhu.” (Vaheveru 8:2; 9:11, 12) Hambileswi Yesu a nga ni xikhundlha lexi tlakukeke, wa ha ri “nandza wa vanhu.” U tirhisa vulawuri bya yena lebyi tlakukeke leswaku a nyika, ku nga ri ku teka. Naswona ku nyika ko tano ku n’wi tisela ntsako. I xiphemu xa “ntsako lowu a wu vekiwe emahlweni ka yena” lexi nga tlhela xi n’wi tiyisa leswaku a tiyisela eka pfhumba ra yena ra laha misaveni.—Vaheveru 12:2.

8. Xana Yesu u byi endle njhani vutirheli byo pfuna mani na mani leswaku a siva ntwanano wa Nawu?

⁸ Ku ni mhaka yin’wana ya vutirheli bya Yesu byo pfuna mani na mani. Pawulo u tsarile: “Yesu u kume vutirheli lebyinene ngopfu bya le rivaleni, lerova hi tlhelo hi yena muhlanganisi wa ntwanano wo antswa lowu yelanaka, lowu simekiweke hi nawu ehenhla ka switshembiso swo antswa.” (Vaheveru 8:6) Muxe a a ri muhlanganisi eka ntwanano lowu a wu ri xisekelo xa vuxaka bya Israyele na Yehovha. (Eksoda 19:4, 5) Yesu hi yena muhlanganisi eka ntwanano lowuntshwa, lowu endleke swi koteka leswaku ku tswariwa tiko lerintshwa, “ku nga Israyele wa Xikwembu,” leri vumbiwaka hi Vakreste lava totiweke hi moya lava humaka etinxakeni to tala. (Vagalatiya 6:16; Vaheveru 8:8, 13; Nhlavutelo 5:9, 10) Hakunene byolebyo a ku ri vutirheli lebyikulu byo pfuna mani na mani! Ha tsaka swinene leswi hi tolovelaneke na Yesu, nandza wa vanhu loyi ha yena hi nga nyikelaka vugandzeri lebyi amukelekaka eka Yehovha!—Yohane 14:6.

Vakreste Na Vona Va Endla Vutirheli Byo Pfuna Mani Na Mani

9, 10. Hi yihi mixaka yin’wana ya vutirheli byo pfuna mani na mani lebyi endliwaka hi Vakreste?

⁹ A ku na munhu la endlaka vutirheli byo pfuna mani na mani lebyi tlakukeke ku tlula bya Yesu. Hambiswiritano, loko Vakreste lava totiweke va kuma hakelo ya vona ya le tilweni, va tshama etindhawini ta vona etlhelo ka Yesu ivi va hlanganyela evutirhelini bya yena byo pfuna mani na mani tanihi tihosi ni vaprista va le tilweni. (Nhlavutelo 20:6; 22:1-5) Kambe, Vakreste lava nga emisaveni va endla vutirheli byo pfuna mani na mani, naswona va kuma ntsako lowukulu hi ku endla vutirheli byebyo. Hi xikombiso, loko swakudya swi kayivela le Palestina, muapostola Pawulo u yise minyikelo leyi humaka eka vamakwerhu va le Yuropa leswaku a pfuneta ku antswisa ntshikilelo lowu Vakreste va Vayuda va le Yudiya a va ri eka wona. Byolebyo a ku ri vutirheli byo pfuna mani na mani. (Varhoma 15:27; 2 Vakorinto 9:12) Namuntlha, Vakreste va tsakela ku endla vutirheli lebyi fanaka, va nyikela mpfuno wa xihatla loko vamakwavo va ri emaxangwini, va weriwe hi makhombo ya ntumbuluko kumbe loko va weriwe hi makhombo man’wana.—Swivuriso 14:21.

¹⁰ Pawulo u tlhele a vulavula hi vutirheli byin’wana byo pfuna mani na mani loko a tsala: “Hambiloko ndzi chuluriwa ku fana ni gandzelo ra swakunwa exitlhavelweni ni le ntirhweni wa le rivaleni lowu ripfumelo ri mi kongomiseke eka wona, ndza tsaka ni ku khana swin’we na n’wina hinkwenu.” (Vafilipiya 2:17) Loko Pawulo a tikarhatela ku pfuna Vafilipiya, sweswo a ku ri vutirheli byo pfuna mani na mani lebyi a byi endliwa hi rirhandzu ni hi ku hiseka. Vutirheli byo pfuna mani na mani lebyi fanaka na byebyo bya endliwa namuntlha, ngopfu-ngopfu hi Vakreste lava totiweke, lava nga “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha,” lava phamelaka swakudya swa moya hi nkarhi lowu faneleke. (Matewu 24:45-47) Ku tlula kwalaho, tanihi ntlawa, va va “vaprista vo kwetsima,” lava lerisiweke ku “nyikela switlhavelo swa moya leswi amukelekaka eka Xikwembu ha Yesu Kreste” ni ku “twarisa hinkwako-nkwako vunene bya loyi a [va] vitaneke [va] huma emunyameni [va] nghena eku vonakaleni kakwe loku hlamarisaka.” (1 Petro 2:5, 9) Ku fana na Pawulo, va ma tsakela malunghelo yo tano hambileswi va ‘tichululaka’ leswaku va hetisisa vutihlamuleri bya vona. Vanakulobye va vona va “tinyimpfu tin’wana” va hlanganyela na vona naswona va va seketela entirhweni wo byela vanhu hi Yehovha ni swikongomelo swa yena.b (Yohane 10:16; Matewu 24:14) Mawaku ndlela leyi vutirheli byo pfuna mani na mani byi nga byikulu hakona ni ku tlhela byi tsakisa!—Pisalema 107:21, 22.

Endla Ntirho Wo Kwetsima

11. Xana muprofeta wa xisati Ana u vekele Vakreste hinkwavo xikombiso lexinene hi ndlela yihi?

¹¹ Rito rin’wana ra Xigriki leri fambisanaka ni vugandzeri bya hina i la·treiʹa, leri hundzuluxeriwaka ri va “ntirho wo kwetsima” eka Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa. Ntirho wo kwetsima wu fambisana ni swiendlo swa vugandzeri. Hi xikombiso, noni tlhelo muprofeta wa xisati Ana wa malembe ya 84 hi vukhale u hlamuseriwa tanihi loyi “a a nga kali etempeleni, a a endla ntirho wo kwetsima [rito ra Xigriki leri yelanaka na la·treiʹa] vusiku ni nhlikanhi a ri karhi a titsona swakudya, a endla ni swikombelo.” (Luka 2:36, 37) Ana a a gandzela Yehovha nkarhi na nkarhi. I xikombiso lexinene eka hina hinkwerhu—lavatsongo ni lavakulu, vavanuna ni vavasati. Tanihi leswi Ana a a khongela eka Yehovha hi mbilu hinkwayo a tlhela a n’wi gandzela nkarhi na nkarhi etempeleni, ntirho wa hina wo kwetsima wu katsa xikhongelo ni ku va kona eminhlanganweni.—Varhoma 12:12; Vaheveru 10:24, 25.

12. Hi xihi xivumbeko lexikulu xa ntirho wa hina lowo kwetsima, naswona xi tlhela xi va vutirheli byo pfuna mani na mani hi ndlela yihi?

¹² Muapostola Pawulo u boxe xivumbeko lexikulu xa ntirho wa hina lowo kwetsima loko a tsala a ku: “Xikwembu, lexi ndzi endlaka ntirho wa xona wo kwetsima hi moya wa mina mayelana ni mahungu lamanene ya N’wana wa xona, i mbhoni ya mina emhakeni ya leswaku a ndzi tshiki ku vulavula hi n’wina eswikhongelweni swa mina nkarhi hinkwawo.” (Varhoma 1:9) Ina, ku chumayela mahungu lamanene i vutirheli byo pfuna mani na mani eka lava va ma twaka naswona i xiendlo xo gandzela Yehovha Xikwembu. Hambi ha yingisiwa kumbe e-e, ntirho wo chumayela i ntirho wo kwetsima lowu endleriwaka Yehovha. Ku lwela ka hina ku byela van’wana hi timfanelo letinene ni swikongomelo leswi vuyerisaka swa Tata wa hina la rhandzekaka wa le tilweni entiyisweni swi hi tisela ntsako lowukulu.—Pisalema 71:23.

Hi Wu Endlela Kwihi Ntirho Wo Kwetsima?

13. Hi wihi ntshembo wa lava va endlaka ntirho wo kwetsima exivaveni xa le ndzeni xa tempele ya moya ya Yehovha, naswona i vamani lava va tsakaka na vona?

¹³ Pawulo u tsalele Vakreste lava totiweke a ku: “Hi ku vona leswaku hi ta amukela mfumo lowu nga ta ka wu nga ninginisiwi, a hi yeni emahlweni hi kuma musa lowu nga faneriwiki, lowu ha wona hi nga ha endlelaka Xikwembu ntirho wo kwetsima hilaha ku amukelekaka hi nchavo lowu nga ni vukwembu ni ku xixima.” (Vaheveru 12:28) Leswi va ku languteleke hi ku tiyiseka ku dya ndzhaka ya Mfumo, vatotiwa a va tsekatsekisiwi eripfumelweni loko va ri karhi va gandzela La Nge Henhla-henhla. Va n’wi endlela ntirho wo kwetsima endlwini yo Kwetsima ni le xivaveni xa le ndzeni xa tempele ya Yehovha ya moya ntsena, naswona va swi langutele hi mahlo-ngati ku ya tirha na Yesu eNdhawini yo Kwetsima Ngopfu, etilweni hi koxe. Vanakulobye va vona, ku nga ntlawa wa tinyimpfu tin’wana, va tsaka na vona hi ntshembo wa vona lowu hlamarisaka.—Vaheveru 6:19, 20; 10:19-22.

14. Xana ntshungu lowukulu wu vuyeriwa hi ndlela yihi eka vutirheli bya Yesu byo pfuna mani na mani?

¹⁴ Kambe, ku vuriwa yini hi lava va tinyimpfu tin’wana? Hilaha muapostola Yohane a swi voneke hakona ka ha ri emahlweni, ntshungu lowukulu wa vona wu humelerile emasikwini lawa ya makumu, naswona wu “hlantswe tinguvu ta [wona] to leha [wu] ti endla to basa hi ngati ya Xinyimpfana.” (Nhlavutelo 7:14) Leswi swi vula leswaku, ku fana ni vagandzeri-kulobye lava totiweke, va kombisa ripfumelo evutirhelini bya Yesu byo pfuna mani na mani, ku nyikela ka yena vutomi bya yena lebyi hetisekeke tanihi munhu wa nyama hikwalaho ka vanhu. Tinyimpfu tin’wana na tona ta vuyeriwa eka vutirheli bya Yesu byo pfuna mani na mani hi leswi ti ‘hlayisaka ntwanano wa Yehovha.’ (Esaya 56:6) Hambileswi va nga hlanganyeliki eka ntwanano lowuntshwa, kambe va yingisa milawu leyi fambisanaka na wona va tlhela va va ni ntirhisano eka malunghiselelo lama endliwaka hi ku tirhisa wona. Va hlangana na Israyele wa Xikwembu, va dyela etafuleni rin’we ra moya va tlhela va tirha swin’we ni swirho swa wona, va dzunisa Xikwembu erivaleni va tlhela va nyikela switlhavelo swa moya leswi xi tsakisaka.—Vaheveru 13:15.

15. Xana ntshungu lowukulu wu endla ntirho wo kwetsima wu ri kwihi, naswona nkateko lowu wu va khumba njhani?

¹⁵ Hikwalaho, ntshungu lowukulu wu voniwa wu “yime emahlweni ka xiluvelo ni le mahlweni ka Xinyimpfana, wu ambale tinguvu to leha to basa.” Ku tlula kwalaho, va le “[mahlweni] ka xiluvelo xa Xikwembu; va xi endlela ntirho wo kwetsima nhlikanhi ni vusiku etempeleni ya xona; kutani Loyi a tshameke exiluvelweni u ta vamba ntsonga wa yena ehenhla ka vona.” (Nhlavutelo 7:9, 15) Le Israyele, vaproselita a va gandzela exivaveni xa le handle xa tempele ya Solomoni. Hi ndlela leyi fanaka, ntshungu lowukulu wu gandzela Yehovha exivaveni xa le handle xa tempele ya yena ya moya. Ku tirha ka vona kwalaho swi va endla leswaku va tsaka. (Pisalema 122:1) Hambiloko wo hetelela wa vanakulobye va vona lava totiweke a kuma ndzhaka ya yena ya le tilweni, va ta hambeta va endlela Yehovha ntirho wo kwetsima tanihi vanhu va yena.—Nhlavutelo 21:3.

Ntirho Wo Kwetsima Lowu Nga Amukelekiki

16. I switsundzuxo swihi leswi nyikeriwaka malunghana ni ntirho wo kwetsima?

¹⁶ Emasikwini ya Vaisrayele va khale, ntirho wo kwetsima a wu fanele wu endliwa hi ku pfumelelana ni milawu ya Yehovha. (Eksoda 30:9; Levhitika 10:1, 2) Hilaha ku fanaka namuntlha, leswaku ntirho wa hina lowo kwetsima wu amukeleka eka Yehovha, ku ni swilaveko leswi hi faneleke hi swi fikelela. Hi yona mhaka Pawulo a tsaleleke Vakolosa a ku: “Hina . . . [a hi tshikanga] ku mi khongelela ni ku kombela leswaku mi tala vutivi lebyi kongomeke bya ku rhandza ka xona hi vutlhari hinkwabyo ni ku twisisa ka moya, leswaku mi famba hi mukhuva lowu fanelaka eka Yehovha leswaku mi n’wi tsakisa hi ku helela mi ri karhi mi veka mihandzu entirhweni wun’wana ni wun’wana lowunene ni ku kula eku tiveni ka Xikwembu hi ku kongoma.” (Vakolosa 1:9, 10) A swi le ka hina ku kambisisa ndlela leyi faneleke yo gandzela Xikwembu. Vutivi lebyi kongomeke bya Matsalwa, ku twisisa swilo swa moya ni vutlhari bya vukwembu i swa nkoka. Handle ka swona, swilo swi nga famba ximatsi.

17. (a) Xana ntirho lowo kwetsima wu soholotiwe hi ndlela yihi enkarhini wa Muxe? (b) Xana ntirho lowo kwetsima wu nga endliwa njhani hi ndlela leyi hoxeke namuntlha?

¹⁷ Tsundzuka Vaisrayele enkarhini wa Muxe. Ha hlaya: “Xikwembu xi hundzuluka xi va nyiketa leswaku va endlela vuthu ra le tilweni ntirho wo kwetsima.” (Mintirho 7:42) Vaisrayele volavo a va vone swiendlo swa Yehovha swa matimba leswi a va endleleke swona. Kambe, va hundzukele eka swikwembu swin’wana, va anakanya leswaku swi ta va pfuna. A va nga tshembekanga, kasi ku laveka ku tshembeka loko ntirho wa hina wo kwetsima wu ta tsakisa Xikwembu. (Pisalema 18:25) I ntiyiso, a hi vangani lava namuntlha va xandzukelaka Yehovha leswaku va ya gandzela tinyeleti ni marhole ya nsuku, kambe ku ni swivumbeko swin’wana swa ku gandzela swifaniso swa hava. Yesu u tsundzuxe malunghana ni ku tirhela “Rifuwo,” kasi Pawulo yena u vule leswaku makwanga i ku gandzela swikwembu swa hava. (Matewu 6:24; Vakolosa 3:5) Sathana u tiendla xikwembu. (2 Vakorinto 4:4) Muxaka wo tano wa ku gandzela swifaniso wu andzile naswona i ntlhamu. Hi xikombiso, anakanya hi munhu loyi a tivulaka la landzelaka Yesu kambe loyi pakani ya yena ya xiviri ku nga ku fuwa kumbe loyi a titshembaka swinene a tlhela a tshemba mianakanyo ya yena. Kahle-kahle, xana u tirhela mani? Xana u hambana njhani ni Vayuda va le nkarhini wa Esaya lava hlambanyeke hi vito ra Yehovha kambe va tekeke ku dzuneka ka mintirho ya yena leyikulu va ku nyika swifaniso leswi nga basangiki?—Esaya 48:1, 5.

18. Xana ntirho lowo kwetsima wu endliwe njhani hi ndlela yo biha enkarhini lowu hundzeke ni namuntlha?

¹⁸ Yesu u tlhele a tsundzuxa: “Nkarhi wa ta lowu un’wana ni un’wana loyi a mi dlayaka a nga ta anakanya leswaku u endlele Xikwembu ntirho wo kwetsima.” (Yohane 16:2) Sawulo, loyi a veke muapostola Pawulo, handle ko kanakana a a anakanya leswaku u tirhela Xikwembu loko ‘a seketela ku dlayiwa hi vomu ka Stefano’ a tlhela a ‘va ni mahika ya nxungeto ni ku va dlaya hi vomu vadyondzisiwa va Hosi.’ (Mintirho 8:1; 9:1) Namuntlha, vanhu van’wana lava sungulaka ku dlayetela ni ku herisiwa ka rixaka na vona va tivula lava gandzelaka Xikwembu. Ku ni vanhu vo tala lava tivulaka lava gandzelaka Xikwembu, kambe lava vugandzeri bya vona entiyisweni byi kongomisiweke eka swikwembu swa vutiko, swa rixaka, swa rifuwo, vona vini, kumbe swikwembu swin’wana.

19. (a) Xana hi wu languta njhani ntirho wa hina lowo kwetsima? (b) I muxaka wihi wa ntirho wo kwetsima lowu nga ta hi tisela ntsako?

¹⁹ Yesu u te: “U fanele ku gandzela Yehovha Xikwembu xa wena, naswona u fanele ku endlela yena ntsena ntirho wo kwetsima.” (Matewu 4:10) A a vulavula na Sathana, kambe i swa nkoka swinene leswaku hinkwerhu hi yingisa marito lawa ya yena! Ku endlela Hosi Leyikulu ya vuako hinkwabyo ntirho wo kwetsima i lunghelo leri tlakukeke, leri hlamarisaka. Naswona ku nga vuriwa yini hi ku endla vutirheli bya mani na mani lebyi fambisanaka ni vugandzeri bya hina? Ku endlela vanhu-kulorhi vutirheli lebyi i ntirho lowu tsakisaka lowu tisaka ntsako lowukulu. (Pisalema 41:1, 2; 59:16) Kambe, vutirheli byo tano byi tisa ntsako wa xiviri loko ntsena byi endliwa hi mbilu hinkwayo na hi ndlela leyi faneleke. I vamani lava kahle-kahle va gandzelaka Xikwembu hi ndlela leyi faneleke? Xana Yehovha u amukela ntirho wo kwetsima wa vamani? Hi nga kota ku hlamula xivutiso xexo loko ntsena hi kambisisa rito ra vunharhu ra le Bibeleni leri fambisanaka ni vugandzeri bya hina. Hi ta ri kambisisa exihlokweni lexi landzelaka.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?

• I vutirheli byihi lebyikulu byo pfuna mani na mani lebyi Yesu a byi endlaka?

• I vutirheli byihi byo pfuna mani na mani lebyi Vakreste va byi endlaka?

• Xana ntirho lowo kwetsima wa Vakreste i yini, naswona wu endleriwa kwihi?

• Leswaku ntirho wa hina wo kwetsima wu tsakisa Xikwembu, xana hi fanele hi kuma yini?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Vatswari va kuma ntsako lowukulu loko va nyika

[Swifaniso leswi nga eka tluka 13]

Vakreste va endla vutirheli byo pfuna mani na mani loko va pfuna van’wana ni loko va twarisa mahungu lamanene

[Xifaniso lexi nga eka tluka 14]

Hi lava vutivi lebyi kongomeke ni ku twisisa leswaku hi ta tiyiseka leswaku ntirho wa hina wo kwetsima wa amukeleka eka Xikwembu