Yehovha Wa Va Rhandza Lava ‘Vekaka Mihandzu Hi Ku Tiyisela’

1, 2. (a) Hikwalaho ka yini hi khutaziwa hi vamakwerhu lava chumayelaka hi ku tshembeka ensin’wini ya vanhu lava nga tsakeliki? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni.) (b) I yini leswi Yesu a swi vuleke hi ku chumayela ‘etikweni ra rikwavo’? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)

SERGIO NA OLINDA i vatekani lava nga maphayona lava nga emalembeni ya va-80 lava tshamaka eUnited States. Leswi se va karhatiwaka hi milenge, swa va tikela ku famba. Hambiswiritano, va hambeta va endla leswi ku nga khale va ri karhi va swi endla, ku nga ku pfuka nimixo va famba va ya edorobeni naswona va fika endhawini leyi nga ni mphesamphesa hi awara ya nkombo. Va fika va yima ekusuhi ni xitichi xa mabazi kutani va nyika vahundzi va ndlela minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni. Vanhu vo tala a va va tekeli enhlokweni kambe vatekani volavo va hambeta va yima kwalaho, va ri karhi va n’wayitela eka lava va va langutaka. Nindzhenga, va khwita va ya ekaya. Nimixo hi siku leri landzelaka hi awara ya nkombo, va tlhelela endhawini yoleyo. Entiyisweni, vatekani volavo va khomekile hi ku chumayela rungula ra Mfumo mixo wun’wana na wun’wana, ka tsevu evhikini naswona va endla tano lembe hinkwaro.

² Ku fana na Sergio na Olinda, vamakwerhu vo tala vo tshembeka emisaveni hinkwayo, i khale va ri karhi va chumayela ensin’wini ya vanhu lava nga tsakeliki. Loko u ri exin’weni xo tano, ha ku bumabumela hileswi u tiyiselaka.a Ku tiyisela ka wena loko u ri karhi u tirhela Yehovha, ku khutaza van’wana hambi ku ri vamakwerhu lava va nga ni ntokoto. Xiya marito lama vuriweke hi mulanguteri wa muganga, loko a ku: “Ndzi kuma matimba loko ndzi tirha ni vamakwerhu vo tano vo tshembeka ensin’wini. Ku tshembeka ka vona ku ndzi khutaza leswaku ndzi tiyisela ni ku va ni xivindzi loko ndzi ri ensin’wini. Xikombiso xa vona xa ndzi chavelela.”

3. Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa naswona hikwalaho ka yini?

³ Leswaku hi tiyisa ku tiyimisela ka hina ku heta ntirho wo chumayela lowu Yesu a hi aveleke wona, a hi kambisiseni tinhlamulo ta swivutiso swinharhu leswi nge: Hikwalaho ka yini mikarhi yin’wana hi titwa hi hele matimba? Hi nga yi veka njhani mihandzu? I yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi hambeta hi veka mihandzu hi ku tiyisela?

I YINI LEXI NGA HI HETAKA MATIMBA?

4. (a) Xana Pawulo u titwe njhani hi ndlela leyi Vayuda va anguleke ha yona? (b) Hikwalaho ka yini Pawulo a titwe hi ndlela yoleyo?

⁴ Loko u tshame u titwa u hele matimba loko u chumayela ensin’wini ya vanhu lava nga tsakeliki, u nga ha va u titwe hi ndlela leyi muapostola Pawulo a tshameke a titwa ha yona. Hi nkarhi wa vutirheli byakwe lebyi tekeke kwalomu ka malembe ya 30, u pfune vanhu vo tala va va vadyondzisiwa va Kreste. (Mint. 14:21; 2 Kor. 3:2, 3) Hambiswiritano, a nga swi kotanga ku hundzula Vayuda vo tala leswaku va va vagandzeri va ntiyiso. Ku hambana na sweswo, vo tala va kanete Pawulo naswona van’wana va n’wi xanisile. (Mint. 14:19; 17:1, 4, 5, 13) Xana Pawulo u titwe njhani hi ndlela leyi Vayuda va anguleke ha yona? U te: “Ndzi vula ntiyiso mayelana na Kreste . . . ndzi ni gome lerikulu ni xitlhavi lexi nga heriki embilwini ya mina.” (Rhom. 9:1-3) Hikwalaho ka yini Pawulo a titwe hi ndlela yoleyo? A a rhandza ntirho wo chumayela. A a chumayela Vayuda hi leswi a khathala ngopfu hi vona. A swi n’wi twisa ku vava loko a vona Vayuda va ala ku amukela tintswalo ta Xikwembu.

5. (a) I yini lexi hi susumetelaka ku chumayela vaakelani va hina? (b) Ha yini swi nga hlamarisi loko mikarhi yin’wana hi titwa hi hela matimba?

⁵ Ku fana na Pawulo, hi chumayela hileswi hi rhandzaka vanhu. (Mat. 22:39; 1 Kor. 11:1) Hikwalaho ka yini? Hikuva ha swi tiva leswaku vanhu lava hlawulaka ku gandzela Yehovha va ta kuma mikateko yo tala. Loko hi anakanya hi vanhu lava nga ensin’wini ya hina, hi tibyela hi ku, ‘Loko ntsena ho kota ku va pfuna va tiva leswi va kayelaka swona!’ Hikwalaho, hi hambeta hi va khutaza leswaku va dyondza ntiyiso hi Yehovha ni hi xikongomelo xa yena hi vanhu. Swi fana ni loko hi byela vanhu lava hi va chumayelaka hi ku: ‘Hi mi tisele nyiko yo xonga. Hi kombela mi yi amukela.’ Hikwalaho, a swi hlamarisi leswi hi vaka ni ‘xitlhavi embilwini’ loko vanhu va ala ku amukela nyiko yoleyo. Ku titwa hi ndlela yoleyo a swi kombisi swona leswaku a hi na ripfumelo kambe swi kombisa leswaku hi rhandza ntirho wo chumayela. Hikwalaho, hambiloko hi hlangana ni swiyimo leswi hetaka matimba ha tiyisela. Elena, la nga ni malembe yo tlula 25 a ri phayona u hlamusela leswi vo tala hi titwisaka xi swona loko a ku: “Ntirho wo chumayela a wu olovi. Hambiswiritano, a wu kona wo antswa ku tlula wona.”

HI NGA VEKA MIHANDZU HI NDLELA YIHI?

6. Hi xihi xivutiso lexi hi nga ta xi kambisisa naswona hi ta yi kuma njhani nhlamulo ya xona?

⁶ Hikwalaho ka yini hi nga tiyisekaka leswaku hambiloko nsimu yi tika hi nga swi kota ku veka mihandzu? Leswaku hi hlamula xivutiso xexo xa nkoka, a hi kambisiseni swifaniso swimbirhi swa Yesu, laha a boxeke xilaveko xo ‘veka mihandzu.’ (Mat. 13:23) Xo sungula i xa murhi wa vhinya.

7. (a) I vamani lava fanekiselaka “murimi,” “murhi wa vhinya,” ni “marhavi”? (b) Hi xihi xivutiso lexi hi lavaka ku kuma nhlamulo ya xona?

⁷ Hlaya Yohane 15:1-5, 8. Xiya leswaku Yesu u byele vaapostola a ku: “Tatana u vangamisiwa hi sweswo, leswi mi hambetaka mi tswala mihandzu yo tala ni ku tikombisa mi ri vadyondzisiwa va mina.” Yesu u vule leswaku Yehovha i “murimi”, yena i “murhi wa vhinya” naswona valandzeri vakwe i “marhavi.”b Kutani, hi yihi mihandzu leyi valandzeri va Kreste va faneleke va yi humesa? Exifanisweni lexi, Yesu a nga boxanga hi ku kongoma leswaku i yini muhandzu wa kona kambe u boxe vuxokoxoko lebyi nga hi pfunaka leswaku hi kuma nhlamulo.

8. (a) Eka xifaniso lexi, hikwalaho ka yini mihandzu yi nga kombeteli eka vadyondzisiwa lavantshwa? (b) Yehovha u langutele yini eka malandza yakwe?

⁸ Loko Yesu a vulavula hi Tata wakwe u te: “Rhavi rin’wana ni rin’wana leri nga eka mina leri nga tswaliki mihandzu wa ri susa.” Hi marito man’wana, Yehovha u hi teka hi ri malandza yakwe ntsena loko hi tswala mihandzu. (Mat. 13:23; 21:43) Hikwalaho exifanisweni lexi, mihandzu leyi Mukreste un’wana ni un’wana a faneleke a va na yona, a yi nge kombeteli eka ku endla vadyondzisiwa lavantshwa, ku nga lunghelo leri hi nga ha vaka na rona. (Mat. 28:19) Loko a swi ri tano, Timbhoni to tshembaka leti nga swi kotiki ku endla vadyondzisiwa hikwalaho ka leswi ti chumayelaka ensin’wini leyi vanhu va kona va nga tsakeliki, a ti ta fana ni marhavi lama nga vekiki mihandzu exifanisweni xa Yesu. Hambiswiritano, swi ta va swi hoxile ku gimeta hi ku vula sweswo! Hikwalaho ka yini? Hikuva a hi nge va sindzisi vanhu leswaku va va vadyondzisiwa. A swi ta va swi hambana ni tindlela ta Yehovha ta rirhandzu, loko a vula leswaku malandza yakwe a ma faneleki hikwalaho ka leswi ma tsandzekeke ku endla nchumu lowu nga ehenhla ka matimba ya wona. Hinkwaswo leswi Yehovha a swi languteleke eka hina, hi nga swi kota ku swi endla.—Det. 30:11-14.

9. (a) Hi veka mihandzu loko hi hlanganyela entirhweni wihi? (b) Hi xihi xifaniso lexi hi nga ta xi kambisisa naswona hikwalaho ka yini?

⁹ Kutani, hi yihi mihandzu leyi hi faneleke hi yi humesa? A swi kanakanisi leswaku mihandzu yi vula ntirho lowu un’wana ni un’wana wa hina a nga kotaka ku wu endla. Hi wihi ntirho lowu endlaka leswaku hi ‘veka mihandzu’? I ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu.c (Mat. 24:14) Xifaniso xa Yesu xa muhaxi xi ta hi pfuna ku twisisa mhaka leyi. A hi kambisiseni xifaniso xexo xa vumbirhi.

10. (a) Exifanisweni lexi, i yini lexi yimeriwaka hi mbewu ni misava? (b) I yini lexi humesiwaka hi rihlanga ra koroni?

¹⁰ Hlaya Luka 8:5-8, 11-15. Eka xifaniso xa muhaxi, mbewu i “rito ra Xikwembu” kumbe rungula ra Mfumo. Misava yi yimela mbilu ya munhu yo fanekisela. Mbewu leyi weleke emisaveni leyinene yi sungule ku mila, yi hluka kutani yi kula yi va leswi hi nga swi vitanaka, rihlanga ra koroni. Kutani, “yi humesa mihandzu leyi phindhiweke ka 100.” Kambe i mihandzu ya njhani leyi humesiwaka hi rihlanga ra koroni? Xana ri tswala mahlanga ya koroni lamatsongo? Doo, ri humesa mbewu leyintshwa, leyi nga ta kula yi va rihlanga. Eka xifaniso lexi, mbewu yin’we yi humese timbewu ta dzana. Xana xiphemu xexo xa le xifanisweni xi tirha njhani evutirhelini bya hina bya nsimu?

11. (a) Xana xifaniso xa muhaxi xi tirha njhani evutirhelini bya hina bya nsimu? (b) Xana hi humesa mbewu leyintshwa ya Mfumo hi ndlela yihi?

¹¹ A hi faniseni mhaka leyi hi ndlela leyi: A hi nge emalembeni lama hundzeke vatswari va hina kumbe Timbhoni tin’wana va hi byele rungula ra Mfumo. A va tsakile loko va xiya leswaku hi amukele mbewu yo fanekisela ya rungula ra Mfumo. Ku fana ni misava leyinene ya le xifanisweni xa Yesu leyi hlayiseke mbewu, na hina hi amukele rungula hi tlhela hi khomelela eka rona. Kutani, mbewu yoleyo yo fanekisela ya rungula ra Mfumo, yi sungule ku dzima timitsu yi tlhela yi kula yi va rihlanga ra koroni hi ndlela yo fanekisela naswona hi ku famba ka nkarhi a ri lunghekele ku tswala mihandzu. Tanihi leswi rihlanga ra koroni ri humesaka mbewu leyintshwa, ku nga ri rihlanga lerintshwa, na hina mihandzu leyi hi yi humesaka i mbewu leyintshwa ya Mfumo, ku nga ri vadyondzisiwa lavantshwa.d Xana hi humesa mbewu leyintshwa ya Mfumo hi ndlela yihi? Nkarhi ni nkarhi loko hi chumayela rungula ra Mfumo, hi va hi ri eku hangalaseni ka mbewu leyi byariweke etimbilwini ta hina. (Luka 6:45; 8:1) Hikwalaho, xifaniso lexi xi hi dyondzisa leswaku loko hi ya emahlweni hi chumayela rungula ra Mfumo, hi va hi ri karhi hi ‘veka mihandzu hi ku tiyisela.’

12. (a) Xana hi nga dyondza yini exifanisweni xa Yesu xa murhi wa vhinya ni xa muhaxi? (b) Xana leswi u swi dyondzeke swi ku khumba njhani?

¹² Xana hi nga dyondza yini exifanisweni xa Yesu xa murhi wa vhinya ni xa muhaxi? Swi hi pfuna hi twisisa leswaku vuswikoti bya hina byo veka mihandzu, a byi titsheganga hi ndlela leyi vanhu va le nsin’wini ya hina va angulaka ha yona. Ematshan’wini ya sweswo, byi titshege hi ku tshembeka ka hina. Pawulo u boxe ntiyiso wolowo hi ku vula a ku: “Un’wana ni un’wana u ta kuma hakelo ya yena hi ku ya hi ntirho wa yena.” (1 Kor. 3:8) Hi ta kuma hakelo hi ku ya hi ntirho wa hina, ku nga ri hi ku ya hi vuyelo bya ntirho. Matilda, loyi a nga ni malembe ya 20 a ri phayona u ri: “Swa ndzi tsakisa ku tiva leswaku Yehovha u ta hi hakela hikwalaho ka matshalatshala ya hina.”

HI NGA TIYISELA NJHANI LOKO HI RI KARHI HI VEKA MIHANDZU?

13, 14. Hi ku ya hi Varhoma 10:1, 2, i swivangelo swihi leswi endleke leswaku Pawulo a nga tshiki ku chumayela rungula ra Mfumo eka lava nga tsakeliki?

¹³ I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi ya emahlweni hi veka mihandzu hi ku tiyisela? Hilaha hi swi xiyeke ha kona, Pawulo u hetiwe matimba hileswi Vayuda va nga ri amukelangiki rungula ra Mfumo. Hambiswiritano, a nga va lan’wanga. Xiya leswi a yeke emahlweni a swi vula eka papila rakwe leri a ri tsaleleke Vakreste va le Rhoma mayelana ni ndlela leyi a a titwa ha yona hi Vayuda volavo, u te: “Leswi mbilu ya mina yi swi navelaka ni xikombelo xa mina eka Xikwembu hikwalaho ka vona, kunene i ku ponisiwa ka vona. Hikuva ndzi mbhoni ya vona leswaku va xi hisekela Xikwembu; kambe ku nga ri hikwalaho ka vutivi lebyi kongomeke.” (Rhom. 10:1, 2.) Hi swihi swivangelo leswi Pawulo a swi boxeke leswi endleke leswaku a ya emahlweni ni vutirheli byakwe?

¹⁴ Xo sungula, Pawulo u boxe swivangelo leswi endleke leswaku a ya emahlweni a chumayela Vayuda. A a susumetiwa hi ‘leswi mbilu yakwe a yi swi navela.’ A ku ri ku navela ka mbilu yakwe leswaku Vayuda van’wana va ponisiwa. (Rhom. 11:13, 14) Xa vumbirhi, Pawulo u boxe ‘xikombelo xakwe eka Xikwembu hikwalaho ka vona.’ U kombele Xikwembu hi xikhongelo leswaku xi pfuna Vayuda leswaku va amukela rungula ra Mfumo. Xa vunharhu, Pawulo u engete a ku: “Va hisekela Xikwembu.” A a vona leswinene eka vanhu. Pawulo a swi tiva leswaku leswi va hisekaka, loko vo pfuniwa va nga hundzuka vadyondzisiwa va Kreste lava hisekaka.

15. Hi nga n’wi tekelela njhani Pawulo? Nyika swikombiso.

¹⁵ Hi nga n’wi tekelela njhani Pawulo? Xo sungula, hi tikarhatela ku hlayisa ku navela ka hina ko kuma munhu loyi a nga ni “mboyamelo lowunene eka vutomi lebyi nga heriki.” Xa vumbirhi, hi khongela eka Yehovha hi kombela leswaku a pfula timbilu ta vanhu lava nga ni timbilu letinene. (Mint. 13:48; 16:14) Silvana loyi a nga ni malembe ya kwalomu ka 30 a ri phayona u te: “Loko ndzi lava ku nghena emutini wo karhi ensin’wini ya hina, ndzi rhanga hi ku kombela Yehovha leswaku a ndzi pfuna ndzi va ni langutelo lerinene.” Hi tlhela hi khongela eka Xikwembu leswaku tintsumi ti hi kongomisa eka vanhu va timbilu letinene. (Mat. 10:11-13; Nhlav. 14:6) Xiya leswi Robert, loyi a nga ni malembe yo tlula 30 a ri phayona a swi vulaka u ri: “Ku tirha swin’we ni tintsumi leti tivaka leswi endlekaka evuton’wini bya vanhu swa tsakisa.” Xa vunharhu, hi ringeta ku vona leswinene eka vanhu. Carl, nkulu la khuvuriweke kwalomu ka malembe ya 50 lama hundzeke u ri: “Ndzi xiya hambi ku ri ku tsakela kutsongo eka munhu, kumbexana ku n’wayitela, ku languteka ka xikandza kumbe swivutiso leswi kombaka leswaku u lava ku tiva.” Hakunene, hi nga swi kota ku veka mihandzu hi ku tiyisela ku fana na Pawulo.

“U NGA RI WISISI VOKO RA WENA”

16, 17. (a) Hi nga dyondza yini eka xileriso lexi kumekaka eka Eklesiasta 11:6? (b) Kombisa ndlela leyi ntirho wa hina wo byala wu va khumbaka ha yona vanhu?

¹⁶ Hambiloko swi tikomba onge rungula ra Mfumo leri hi ri chumayelaka a ri tikhumbi timbilu ta vanhu, a hi fanelanga hi wu tekela ehansi ntirho wo byala mbewu. (Hlaya Eklesiasta 11:6.) I ntiyiso leswaku vanhu vo tala a va hi yingisi kambe va hi vona loko hi ri karhi hi endla ntirho wa hina. Va yi xiya ndlela leyinene leyi hi ambalaka ha yona, mahanyelo ya hina lamanene hambi ku ri ku n’wayitela ka hina. Hi ku famba ka nkarhi, ndlela leyi hi tikhomaka ha yona yi nga endla leswaku van’wana va cinca langutelo ro biha leri va nga na rona hi hina. Sergio na Olinda lava boxiweke eku sunguleni, va swi vonile sweswo.

¹⁷ Sergio u ri: “Ku ve ni nkarhi wo karhi lowu a hi nga yi edorobeni ku ya fambisa minkandziyiso hikwalaho ka vuvabyi. Loko se hi tlhelela, lava hundzaka kwalaho va hi vutise va ku, ‘A mi lo ya kwihi? A hi nga ha mi voni.’” Olinda a ri karhi a n’wayitela u te: “Muchayeri wa bazi u hi yimisele voko naswona lava a va tshame ekusuhi na yena va huwelerile va ku, ‘Mi endla ntirho lowunene!’ Va tlhele va kombela timagazini ta hina.” Lexi hlamariseke vatekani volavo, hi leswi wanuna un’wana a fikeke a va nyika swiluva laha a va yime kona ni xigolonyana xa vona xa mikandziyiso ni ku tlhela a khensa ntirho lowu va wu endlaka.

18. Hikwalaho ka yini u tiyimisele ku “veka mihandzu hi ku tiyisela”?

¹⁸ Hakunene, loko ‘hi nga ri wisisi voko ra hina’ ku byala mbewu ya Mfumo, hi ta va hi hlanganyela eku nyikeleni ka “vumbhoni ematikweni hinkwawo.” (Mat. 24:14) Ku tlula kwalaho, hi ta titwa hi tsakile hi ku tiva leswaku hi tsakisa Yehovha, loyi a rhandzaka hinkwavo lava ‘vekaka mihandzu hi ku tiyisela’!