Ripfumelo—Ri Tiyisa Vuxaka Bya Hina Na Yehovha

RIPFUMELO ri ni matimba swinene. Hi xikombiso, hambileswi Sathana a lavaka ku dlaya vuxaka bya hina na Yehovha, ripfumelo ri endla leswaku hi kota “ku timela . . . miseve hinkwayo leyi pfurhaka ya lowo homboloka.” (Efe. 6:16) Loko hi ri ni ripfumelo hi ta swi kota ku tiyisela swiphiqo leswikulu ku fana ni tintshava. Yesu u byele vadyondzisiwa vakwe a ku: “Loko mi ri ni ripfumelo leri ringanaka ni ndzoho ya sinapi, mi ta byela ntshava leyi mi ku, ‘Suka laha u ya lahaya,’ kutani yi ta suka.” (Mat. 17:20) Leswi hi swi tivaka leswaku ripfumelo ri nga tiyisa vuxaka bya hina na Yehovha, hi fanele hi anakanyisisa hi swivutiso leswi: Ripfumelo i yini? Xana timbilu ta hina ti fambisana njhani ni ripfumelo ra hina? Hi nga ri tiyisa njhani ripfumelo ra hina? Nakambe hi fanele hi va ni ripfumelo eka mani?—Rhom. 4:3.

RIPFUMELO I YINI?

Ripfumelo a hi ku pfumela ntsena leswi Bibele yi swi vulaka, hikuva “madimona ma kholwa [leswaku Xikwembu xi kona] ma tlhela ma rhurhumela.” (Yak. 2:19) Loko swi ri tano, ripfumelo i yini?

Bibele yi vula leswaku ripfumelo ri katsa swilo swimbirhi. Xo sungula, “ripfumelo i ku langutela loku tiyisekisiweke ka swilo leswi tshembiwaka.” (Hev. 11:1a) Loko u ri ni ripfumelo, u tshemba leswaku hinkwaswo leswi Yehovha a swi vulaka i ntiyiso naswona swi ta endleka. Hi xikombiso, Yehovha u byele Vaisrayele a ku: “Loko n’wina mo tlula ntwanano wa mina wa nhlikanhi ni ntwanano wa mina wa vusiku, leswaku nhlikanhi ni vusiku swi nga humeleli hi nkarhi wa swona, hi ku fanana ntwanano wa mina wu nga tluriwa hi Davhida nandza wa mina.” (Yer. 33:20, 21) Xana u tshama u chuha leswaku swi nga endleka dyambu ri nga xi kumbe ri nga peli lerova nhlikanhi ni vusiku swi nga ha vi kona? Loko u nga yi kanakani milawu ya ntumbuluko leyi endlaka leswaku misava yi ya emahlweni yi rhendzeleka endhawini ya yona ni ku rhendzeleka hi dyambu, xana u ehleketa leswaku swi nga endleka Muendli wa milawu yoleyo a tsandzeka ku endla leswi a swi tshembisaka? A nge tsandzeki!—Esa. 55:10, 11; Mat. 5:18.

Xa vumbirhi, ripfumelo i “vumbhoni lebyi tiyeke bya leswi nga swa xiviri hambiloko swi nga voniwi.” Ripfumelo ri hlamuseriwa tanihi “vumbhoni lebyi tiyeke,” kumbe vumbhoni lebyi khorwisaka bya swilo leswi nga vonakiki eka vanhu kambe swi nga swa xiviri. (Hev. 11:1b) Xana swa koteka ku tshemba swilo leswi nga vonakiki? A hi nge n’wana u ku vutisa a ku, ‘U swi tivisa ku yini leswaku moya wu kona?’ Hambileswi u nga si tshamaka u vona moya kambe u ta pfuna n’wana a anakanyisisa hi vumbhoni bya leswaku moya wu kona byo tanihi ku hefemula, leswi moya wu swi endlaka ni swin’wana. Loko n’wana a kholwa vumbhoni bya leswaku moya wu kona hambi a nga wu voni, u sungula ku pfumela leswaku swa koteka ku tshemba swilo leswi nga vonakiki. Hilaha ku fanaka, ripfumelo ri seketeriwe eka vumbhoni lebyi tiyeke.—Rhom. 1:20.

LESWAKU HI VA NI RIPFUMELO HI FANELE HI RHANDZA NTIYISO

Leswi ripfumelo ri seketeriwe eka vumbhoni lebyi tiyeke, munhu u fanele a rhanga a va ni “vutivi lebyi kongomeke bya ntiyiso” leswaku a ta va ni ripfumelo. (1 Tim. 2:4) Kambe vutivi byi ri byoxe a byi enelanga. Muapostola Pawulo u tsale a ku: “Munhu u kombisa ripfumelo hi mbilu.” (Rhom. 10:10) Munhu u fanele a pfumela leswi a swi dyondzaka eBibeleni a tlhela a swi rhandza. Sweswo swi endla leswaku a kombisa ripfumelo, leswi vulaka ku hanya hi ndlela leyi tsakisaka Xikwembu. (Yak. 2:20) Munhu loyi a nga riki na mhaka na wona ntiyiso a nga ha ala hambi ku ri vumbhoni lebyi nga erivaleni hikwalaho ka leswi a nga swi laviki ku cinca ripfumelo rakwe kumbe hi leswi a lavaka ku endla leswi a swi rhandzaka. (2 Pet. 3:3, 4; Yudha 18) Sweswo a swi hlamarisi hikuva emikarhini ya Bibele, van’wana hambileswi va voneke masingita a va ri kombisanga ripfumelo. (Tinhl. 14:11; Yoh. 12:37) Moya wa Xikwembu lowo kwetsima wu pfuna ntsena vanhu lava rhandzaka ntiyiso leswaku va va ni ripfumelo.—Gal. 5:22; 2 Tes. 2:10, 11.

LESWI ENDLEKE DAVHIDA A VA NI RIPFUMELO LERI TIYEKE

Hosi Davhida hi un’wana wa lava a va ri ni ripfumelo leri tiyeke. (Hev. 11:32, 33) Hambiswiritano, van’wana endyangwini wa ka vona a va nga ri na ripfumelo ro tiya. Hi xikombiso, Eliyabu buti wa Davhida, u tshama a kombisa ku pfumala ripfumelo hi ku holovela Davhida hikuva Davhida a karhateka hikwalaho ka leswi Goliyadi a tlhontlha vuthu ra Vaisrayele. (1 Sam. 17:26-28) A nga kona munhu loyi a velekiwaka a ri ni ripfumelo; naswona a hi ri kumi tanihi ndzhaka eka vatswari, hikwalaho Davhida u ve ni ripfumelo hikuva a ri ni vuxaka ni Xikwembu.

Pisalema 27 yi hi byela leswaku swi tise ku yini leswaku Davhida a va ni ripfumelo ro tiya. (Ndzimana 1) Davhida u anakanyisise hi leswi humeleleke evuton’wini byakwe ni ndlela leyi Yehovha a tirhisaneke ni valala vakwe ha yona. (Tindzimana 2, 3) A swi rhandza swinene ku va endlwini ya Yehovha. (Ndzimana 4) Davhida a gandzela Xikwembu ni vapfumeri kulobye etabernakeleni. (Ndzimana 6) A khongela eka Yehovha hi mbilu hinkwayo. (Tindzimana 7, 8) Nakambe Davhida a a swi lava ku leteriwa tindlela ta Xikwembu. (Ndzimana 11) Ripfumelo a ri ri ra nkoka eka Davhida lerova u kale a vutisa a ku: “A ndzi ta va ndzi ri kwihi loko a ndzi nga ri na ripfumelo?”—Ndzimana 13. (nwt)

NDLELA YO TIYISA RIPFUMELO RA WENA

U nga va ni ripfumelo ro fana ni ra Davhida loko wo endla swilo leswi hlamuseriweke eka Pisalema 27. Leswi ripfumelo ri titshegeke hi vutivi lebyi kongomeke, loko u ya u dyondza Rito ra Xikwembu ni minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni, moya wa Xikwembu wu ta ku pfuna leswaku u va ni ripfumelo. (Ps. 1:2, 3) Tinyike nkarhi wo anakanyisisa hi leswi u swi dyondzaka. Loko u anakanyisisa hi leswi u swi dyondzaka, u ta ya u n’wi rhandza swinene Yehovha. Loko u ya u rhandza Yehovha, u ta navela ku kombisa ripfumelo hi ku n’wi gandzela eminhlanganweni ni hi ku byela van’wana hi ntshembo lowu u nga na wona. (Hev. 10:23-25) Nakambe hi kombisa leswaku hi ni ripfumelo loko hi ya emahlweni hi ‘khongela hi nga tshiki.’ (Luka 18:1-8) Hikwalaho, “khongelani minkarhi hinkwayo” eka Yehovha mi ri karhi mi tshemba leswaku wa “mi khathalela.” (1 Tes. 5:17; 1 Pet. 5:7) Ripfumelo ri endla leswaku hi endla leswinene, naswona loko hi endla leswinene ripfumelo ra hina ra tiya.—Yak. 2:22.

KOMBISA RIPFUMELO EKA YESU

Hi vusiku byo hetelela Yesu a nga si dlayiwa, u byele vadyondzisiwa vakwe a ku: “Kombisani ripfumelo eka Xikwembu, mi kombisa ripfumelo ni le ka mina.” (Yoh. 14:1) Hikwalaho, hi fanele hi va ni ripfumelo eka Yehovha ni le ka Yesu. U nga ri kombisa njhani ripfumelo eka Yesu? A hi kambisiseni tindlela tinharhu.

Yo sungula, teka nkutsulo ku ri nyiko leyi Xikwembu xi ku nyikeke yona. Muapostola Pawulo u te: “Ndzi hanya hi ripfumelo leri nga eka N’wana wa Xikwembu, loyi a ndzi rhandzeke kutani a tinyiketa hikwalaho ka mina.” (Gal. 2:20) Loko u kombisa ripfumelo eka Yesu, u va u pfumela leswaku nkutsulo wa ku pfuna na wena, wu endla leswaku u rivaleriwa swidyoho, wu ku nyika ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki naswona wu swi veka erivaleni leswaku Xikwembu xa ku rhandza. (Rhom. 8:32, 38, 39; Efe. 1:7) Loko hakunene u pfumela leswaku nkutsulo wa pfuna, na wena a wu nge titwi nandzu kumbe ku titeka u ri xikangalafula.—2 Tes. 2:16, 17.

Ya vumbirhi, tshinela eka Yehovha hi xikhongelo, hikwalaho ka leswi Yesu a hi pfuleleke ndlela hi gandzelo ra nkutsulo. Leswi Yesu a hi kutsuleke, hi nga khongela eka Yehovha “hi ntshunxeko wo vulavula, leswaku hi ta kuma tintswalo ni musa lowu nga faneriwiki hi ta pfuneka enkarhini wa kona.” (Hev. 4:15, 16; 10:19-22) Xikhongelo xi endla leswaku hi tiyimisela swinene ku hlula miringo.—Luka 22:40.

Ya Vunharhu, yingisa Yesu. Muapostola Yohane u tsale a ku: “Un’wana ni un’wana loyi a kombisaka ripfumelo eka N’wana u ni vutomi lebyi nga heriki; loyi a nga yingisiki N’wana a nge byi kumi vutomi, naswona vukarhi bya Xikwembu byi tshama eka yena.” (Yoh. 3:36) Xiya leswaku Yohane u vulavule hi lava kombisaka ripfumelo ni lava nga yingisiki. Hikwalaho loko u yingisa Yesu u kombisa leswaku u ni ripfumelo eka yena. U yingisa Yesu hi ku landzela “nawu wa Kreste,” lowu katsaka swilo hinkwaswo leswi a swi leriseke ni ku swi dyondzisa. (Gal. 6:2) Nakambe u va u yingisa Yesu loko u landzela nkongomiso lowu a wu nyikelaka hi ku tirhisa “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha.” (Mat. 24:45) Loko u yingisa Yesu, u ta kota ku tiyisela swiphiqo leswi chavisaka ku fana ni mheho.—Luka 6:47, 48.

‘TIAKENI ERIPFUMELWENI RA N’WINA RO KWETSIMA SWINENE’

Siku rin’wana wanuna un’wana u huwelele Yesu a ku: “Ndzi ni ripfumelo! Ndzi pfune laha ndzi lavaka ripfumelo kona!” (Mar. 9:24) Wanuna loyi a ri ni ripfumelo ro karhi kambe hi ku titsongahata u xiye leswaku a lava ripfumelo leri engetelekeke. Hinkwerhu hi ta pfa hi lava ripfumelo leri engetelekeke ku fana ni wanuna yoloye loko hi ri eka swiyimo swo karhi. Kambe hinkwerhu hi nga swi kota ku tiyisa ripfumelo ra hina sweswi. Hilaha se hi swi voneke ha kona, hi tiyisa ripfumelo ra hina loko hi dyondza Rito ra Xikwembu ni ku anakanyisisa hi rona naswona sweswo swi endla leswaku hi n’wi rhandza swinene Yehovha. Nakambe ripfumelo ra hina ra kula loko hi gandzela Yehovha swin’we ni vamakwerhu, loko hi byela van’wana hi ntshembo wa hina ni loko hi phikelela exikhongelweni. Xa nkoka ngopfu, loko hi tiyisa ripfumelo ra hina, hi kuma mikateko leyi hlamarisaka. Rito ra Xikwembu ri hi khutaza ri ku: “Varhandziwa, hi ku tiaka eripfumelweni ra n’wina ro kwetsima swinene . . . tihlayiseni erirhandzwini ra Xikwembu.”—Yudha 20, 21.