NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA YA VU 6
Leswi Bibele Yi Hi Dyondzisaka Swona Hi Mutsari Wa Yona
“Tsala marito hinkwawo lawa ndzi ku byelaka wona ebukwini.”—YER. 30:2.
RISIMU 96 Buku Ya Xikwembu I Ndzalama
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZAa
1. Hikwalahokayini u yi tlangela Bibele?
HA KHENSA leswi Yehovha Xikwembu a hi nyikeke Bibele! Eka yona, u hi nyika switsundzuxo leswi nga hi pfunaka hi tiyisela swiphiqo leswi hi langutanaka na swona namuntlha. U tlhela a hi nyika ntshembo lowu hi nga ta tiphina ha wona enkarhini lowu taka. Xa nkoka swinene, Yehovha u tirhise Bibele ku hi kombisa vumunhu byakwe. Loko hi anakanyisisa hi vumunhu byakwe lebyinene, ha tsaka swinene naswona hi ya hi tshinela eka yena ni ku tlhela hi va ni vuxaka lebyikulu na yena.—Ps. 25:14.
2. Yehovha u tirhise tindlela tihi leswaku a titivisa eka vanhu?
2 Yehovha u lava leswaku vanhu va n’wi tiva. Enkarhini lowu hundzeke, Yehovha u titivise hi ku tirhisa swivono, milorho hambi ku ri tintsumi. (Tinhl. 12:6; Mit. 10:3, 4) Xana a hi ta yi dyondza njhani milorho, swivono kumbe marungula lama humaka eka tintsumi loko a ma nga tsariwanga? Swa twala leswi Yehovha a leriseke vavanuna leswaku va “tsala . . . . ebukwini” leswi a a lava hi swi tiva. (Yer. 30:2) Leswi “ndlela ya Xikwembu xa ntiyiso yi [hetisekeke],” hi nga tiyiseka leswaku ndlela leyi a yi tirhisaka ku vulavula na hina i yinene naswona ya hi vuyerisa.—Ps. 18:30.
3. Yehovha u endle yini leswaku Bibele yi hlayiseka? (Esaya 40:8)
3 Hlaya Esaya 40:8. Rito ra Xikwembu ri kongomise vanhu vo tshembeka hi ndlela leyinene emalembeni ya magidi lama hundzeke. Sweswo swi endleke njhani? Phela, Matsalwa yo sungula a ma tsariwe khale etibukwini leti onhakaka naswona tibuku toleto a ta ha ri kona namuntlha. Kambe Yehovha u endle leswaku vanhu va endla tikopi ta matsalwa wolawo yo kwetsima. Hambileswi vamatsalana lava a vo va vanhu lava velekiweke na xidyoho, a va endla ntirho wa vona hi vukheta swinene. Hi xikombiso, xidyondzeki xin’wana xi tsale leswi hi Matsalwa ya Xiheveru: “Hi nga vula hi nga tipfinyingi leswaku a ku na tibuku tin’wana ta khale swinene leti hundzuluxeriweke kahle swinene hi ndlela leyi.” Hambileswi ku hundzeke nkarhi wo leha naswona a ku tirhisiwa swilo leswi onhakaka ku katsa ni swihoxo swa vakopi, hi nga tiyiseka leswaku marito lama hi ma hlayaka eBibeleni ya hina namuntlha ya huma eka Mutsari wa yona, ku nga Yehovha.
4. Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi?
4 Yehovha i Xihlovo xa “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke.” (Yak. 1:17) Bibele i yin’wana ya tinyiko ta nkoka leyi Yehovha a hi nyikeke yona. Nyiko yi hi byela swo karhi hi munyiki, ndlela leyi a hi tivaka hayona ni leswi hi swi lavaka. Swi tano na hi Munyiki wa Bibele. Loko hi kambisisa nyiko leyi, hi dyondza swo tala hi Yehovha. Hi dyondza hi ndlela leyi Yehovha a hi tivaka hayona ni leswi hi swi lavaka. Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi ndlela leyi Bibele yi kombisaka swilo swinharhu leswi hlamuselaka vumunhu bya Yehovha ku nga vutlhari, vululami ni rirhandzu rakwe. A hi rhangeni hi kambisisa tindlela leti Bibele yi kombisaka vutlhari bya Xikwembu ha tona.
BIBELE YI KOMBISA VUTLHARI BYA XIKWEMBU
5. Hi yihi ndlela leyi Bibele yi kombisaka vutlhari bya Xikwembu?
5 Yehovha wa swi tiva leswaku ha swi lava switsundzuxo swakwe swa vutlhari. Nyiko yakwe ku nga Bibele yi lo mphaa, hi vutlhari byakwe. Switsundzuxo swa Bibele swi pfuna vanhu. Bibele yi hundzula vutomi bya vanhu. Loko tibuku to sungula ta Bibele ti tsariwa, Muxe u byele vanhu va Xikwembu ku nga Vaisrayele a ku: “Marito lawa a hi ya hava eka n’wina, ma vula vutomi eka n’wina.” (Det. 32:47) Lava yingiseke Matsalwa a va ta tiphina hi ntsako. (Ps. 1:2, 3) Hambileswi Rito ra Xikwembu ri tsariweke khale, ni sweswi ra ha ri ni matimba yo hundzula vutomi bya vanhu. Hi xikombiso, eka jw.org, ehansi ka nhlokomhaka leyi nge “Bibele Yi Hundzula Vutomi Bya Vanhu,” u ta kuma mitokoto leyi tlulaka 50, leyi kombisaka ndlela leyi matimba ya Bibele ma ‘tirhaka eka lava pfumelaka eka yona’ namuntlha.—1 Tes. 2:13.
6. Hikwalahokayini hi nga vulaka leswaku a yi kona buku yo fana ni Bibele?
6 A yi kona buku leyi fanaka ni Rito ra Xikwembu. Hikwalahokayini? Hikuva Yehovha Xikwembu, Mutsari wa buku yoleyo u ni matimba hinkwawo, i wa hilaha ku nga heriki naswona vutlhari byakwe a byi pimanisiwi na nchumu. Vatsari va tibuku tin’wana to tala va fa naswona switsundzuxo leswi nga etibukwini teto mikarhi yo tala swi hundzeriwa hi nkarhi. Ku hambana na sweswo, milawu ya vutlhari leyi nga eBibeleni i ya hilaha ku nga heriki naswona yi pfune vanhu lava hanyeke emikarhini yo hambanahambana. Loko hi ri karhi hi hlaya ni ku anakanyisisa hi leswi hi swi dyondzaka ebukwini yoleyo yo kwetsima, Mutsari wa yona u tirhisa matimba yakwe ya moya lowo kwetsima ku hi pfuna hi vona ndlela leyi hi nga tirhisaka switsundzuxo swa Bibele evuton’wini bya hina. (Ps. 119:27; Mal. 3:16; Hev. 4:12) Mutsari wa Bibele la hanyaka u tiyimisele ku ku pfuna. Sweswo swi fanele swi hi endla hi lava ku yi hlaya nkarhi ni nkarhi!
Bibele yi va hlanganise njhani vanhu va Yehovha enkarhini lowu hundzeke ni namuntlha? (Vona tindzimana 7-8)
7. Xana Bibele yi va hlanganise njhani vanhu va Xikwembu enkarhini lowu hundzeke?
7 Ndlela yin’wana leyi Bibele yi kombisaka vutlhari bya Xikwembu hayona hileswi yi pfunaka vanhu va xona va va nyandza yin’we. Loko Vaisrayele va nghena eTikweni leri Tshembisiweke, a va fikanga va fumbana endhawini yin’we. Van’wana va ve vaphasi va tihlampfi, van’wana va fuwe tihomu naswona van’wana va ve varimi. A swi ta olova leswaku Vaisrayele lava tshamaka endhawini yo karhi, va nga ha khathali hi van’wana lava tshamaka etindhawini tin’wana etikweni. Kambe Yehovha u hlele leswaku Vaisrayele va hlengeletana swin’we mikarhi yo karhi elembeni leswaku va hlayeriwa ni ku hlamuseriwa Rito rakwe. (Det. 31:10-13; Neh. 8:2, 8, 18) Anakanya ndlela leyi Muisrayele wo tshembeka a nga ha vaka a titwe hayona loko a fika eYerusalema, kumbexana a vona vagandzerikulobye va timiliyoni lava sukeke etindhawini to hambanahambana etikweni rero! Hi ndlela yoleyo Yehovha a a pfuna vagandzeri vakwe leswaku va tshama va ri ni vun’we. Hi ku famba ka nkarhi, loko vandlha ra Vukreste ri simekiwa, a ri ri ni vavanuna ni vavasati lava a va vulavula tindzimi to tala naswona a va nga fani hi swa timali ni ndlela leyi va kurisiweke hayona. Kambe leswi a va rhandza Matsalwa, a va gandzela Xikwembu xa ntiyiso hi vun’we. Lava veke vapfumeri a va kota ku twisisa Rito ra Xikwembu hi ku pfuniwa ntsena hi vagandzerikulobye ni hi ku hlengeletana swin’we.—Mit. 2:42; 8:30, 31.
8. Bibele yi va hlanganisa njhani vanhu va Xikwembu namuntlha?
8 Xikwembu xa hina lexi nga ni vutlhari xi ya emahlweni xi dyondzisa vanhu va xona ni ku va hlanganisa hi ku tirhisa Bibele. Hi yona xihlovo xa swakudya leswi hi pfunaka leswaku hi tiyisa vuxaka bya hina ni Xikwembu. Nkarhi ni nkarhi hi hlangana swin’we etinhlengeletanweni ta hina ta vandlha, ta muganga ni ta xifundzha leswaku hi bula hi Matsalwa ni ku tlhela hi yingisa loko ma hlayiwa ni ku hlamuseriwa. Hikwalaho, Bibele yi pfuna vagandzeri va Yehovha leswaku “va n’wi tirhela hi mbilu yin’we.”—Sof. 3:9.
9. Hi byihi vumunhu lebyi lavekaka leswaku hi twisisa rungula ra Bibele? (Luka 10:21)
9 Xiya vumbhoni byin’wana lebyi kombisaka vutlhari bya Yehovha. U endle leswaku swiphemu swo tala swa Matsalwa swi tsariwa hi ndlela leyi nga ta twisisiwa ntsena hi vahlayi lava titsongahataka. (Hlaya Luka 10:21.) Vanhu emisaveni hinkwayo va yi hlaya Bibele. Xidyondzeki xin’wana xi xiye leswaku Bibele “a ko va buku leyi hlayiwaka ngopfu ntsena kambe yi tlhela yi va buku leyi hlayiwaka ngopfu hi vukheta ku tlula hinkwato.” Kambe yi twisisiwa ntsena hi lava titsongahataka naswona va tirhisaka leswi yi swi vulaka.—2 Kor. 3:15, 16.
10. Hi yihi ndlela yin’wana leyi Bibele yi kombisaka vutlhari bya Yehovha?
10 Nakambe ku ni ndlela yin’wana leyi hi dyondzaka vutlhari bya Yehovha hayona eBibeleni. Yehovha u tirhisa Matsalwa ku hi dyondzisa tanihi ntlawa naswona u tlhela a hi letela ni ku hi chavelela ha un’we wa hina. Ha swi xiya leswaku Yehovha wa khathala hi hina loko hi hlaya Rito rakwe. (Esa. 30:21) Loko u langutane ni xiphiqo, i kangani laha u hlayeke ndzimana eMatsalweni leyi vonakaka onge yi tsaleriwe wena? Nilokoswiritano, yi khumba vanhu va timiliyoni. Xana swi ta njhani yi ri ni rungula leri nga enkarhini naswona leri fambisanaka ni swilaveko swa wena? Leswi swi koteka ntsena hileswi Mutsari wa Bibele a nga ni vutlhari.—2 Tim. 3:16, 17.
BIBELE YI KOMBISA VULULAMI BYA XIKWEMBU
11. Xikwembu xi swi kombise njhani leswaku a xi na xihlawuhlawu loko ku tsariwa Bibele?
11 Vumunhu byin’wana lebyi Yehovha a nga na byona i vululami. (Det. 32:4) Vululami byi fambisana ni ku pfumala xihlawuhlawu naswona Yehovha a nga na xona. (Mit. 10:34, 35; Rhom. 2:11) Sweswo hi swi vona eka tindzimi leti tirhisiweke ku tsala Bibele. Eka tibuku to sungula ta Bibele ta 39, to tala ta tona a ti tsariwe hi Xiheveru ku nga ririmi leri vanhu va Xikwembu a va ri twisisa hi ku olova enkarhini wolowo. Hambiswiritano, emikarhini ya Vakreste vo sungula a ku tirhisiwa Xigriki kutani tibuku ta 27 to hetelela ta Bibele ti tsariwe hi ririmi rero. Yehovha a nga lavanga leswaku Rito rakwe ri tsariwa hi ririmi rin’we ntsena. Namuntlha vanhu va kwalomu ka nhungu wa tibiliyoni laha misaveni va vulavula tindzimi to tala. Xana vanhu vo tarisa xileswi va nga dyondza njhani hi Yehovha?
12. Daniyele 12:4 yi hetiseke njhani emasikwini lawa ya makumu?
12 Hi ku tirhisa muprofeta Daniyele, Yehovha u tshembise leswaku emikarhini ya makumu “vutivi bya ntiyiso” lebyi nga eBibeleni a “byi ta andza.” Vo tala a va ta byi twisisa. (Hlaya Daniyele 12:4.) Vutivi byolebyo byi andzile hikwalaho ka ntirho wa ku hundzuluxela, wo kandziyisa ni wo fambisa Bibele ku katsa ni tibuku leti hi pfunaka ku twisisa Bibele. Bibele i buku leyi hundzuluxeriweke ngopfu naswona leyi hangalasiweke emisaveni hinkwayo. Tibibele leti xavisiwaka eswitolo mikarhi yin’wana ta durha swinene. Ku ta fikela sweswi, vanhu va Xikwembu va hundzuluxela Bibele leyi heleleke kumbe xiphemu xa yona hi tindzimi leti tlulaka 240 naswona un’wana ni un’wana a nga ti kumela kopi mahala. Hikwalaho ka sweswo, vanhu va matiko hinkwawo va amukela “mahungu lawa lamanene ya Mfumo” makumu ma nga si fika. (Mat. 24:14) Xikwembu xa hina lexi nga ni vululami xi lava leswaku vanhu vo tala va kuma nkarhi wo xi tiva hi ku hlaya Rito ra xona. Xi endla tano hikuva xa hi rhandza swinene.
BIBELE YI KOMBISA RIRHANDZU RA XIKWEMBU
13. Hikwalahokayini hi nga vulaka leswaku Bibele yi kombisa rirhandzu ra Yehovha? (Yohane 21:25)
13 Bibele yi kombisa vumunhu bya Mutsari wa yona lebyi nga bya nkoka ku nga rirhandzu. (1 Yoh. 4:8) Xiya leswi Yehovha a swi katseke eBibeleni ni leswi a nga swi katsangiki. U hi nyike swilo leswi hi swi lavaka leswaku hi kota ku va ni vuxaka na yena, hi va lava tsakeke sweswi ni ku kuma vutomi lebyi nga heriki. Hambiswiritano, leswi Yehovha a hi rhandzaka, a nga hi tikiseli hi rungula ro tala leri swi nga bohiki leswaku hi ri tiva.—Hlaya Yohane 21:25.
14. Leswi tsariweke eBibeleni swi hi kombisa njhani leswaku Xikwembu xa hi rhandza?
14 Yehovha u tlhele a hi komba leswaku wa hi rhandza hi ku vulavula na hina hi ndlela leyi kombisaka leswaku hi va nkoka. EBibeleni a nga hi nyikanga milawu ya ntsandzavahlayi ni ku lawula xin’wana ni xin’wana lexi hi xi endlaka evuton’wini bya hina. Ematshan’weni ya sweswo, u tirhisa mitokoto, vuprofeta lebyi tsakisaka ni switsundzuxo leswi tirhaka ku hi pfuna leswaku hi tiendlela swiboho leswinene. Hi ku tirhisa tindlela leti, Rito ra Xikwembu ri endla leswaku hi xi rhandza naswona hi xi yingisa swi suka embilwini.
Hikwalahokayini hi fanele hi anakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a tirhisaneke ni malandza yakwe hayona enkarhini lowu nga hundza? (Vona ndzimana 15)
15. (a) Xana Yehovha u swi kombise njhani leswaku wa khathala hi lava hlayaka Rito rakwe? (b) Eka xifaniso, xinhwanyetana, makwerhu la ha riki muntshwa ni makwerhu waxisati la dyuhaleke va anakanyisisa hi vamani eBibeleni? (Gen. 39:1, 10-12; 2 Tih. 5:1-3; Luka 2:25-38)
15 Bibele yi kombisa leswaku Yehovha wa khathala swinene ha hina. Njhani? Rito rakwe ri tele hi mitokoto ya vanhu lava kombiseke ndlela leyi va titweke hayona. Ha yi twisisa ndlela leyi vanhu va le Bibeleni va titweke hayona hikuva a va ri vanhu lava “fanaka na hina.” (Yak. 5:17) Xa nkoka swinene, loko hi xiyisisa ndlela leyi a tirhisaneke ni vanhu lava fanaka na hina hayona, hi kota ku swi twisisa kahle leswaku “Yehovha u ni ntwelavusiwana lowukulu ni tintswalo.”—Yak. 5:11.
16. Hi dyondza yini hi Yehovha loko hi hlaya hi vanhu lava endleke swihoxo eBibeleni? (Esaya 55:7)
16 Bibele yi hi kombisa ndlela yin’wana leyi Yehovha a hi rhandzaka hayona. Matsalwa ma hi tiyisekisa leswaku Xikwembu xa hina a xi nge hi lahli loko hi endla swihoxo. Hi ku phindhaphindha Vaisrayele va dyohele Yehovha; kambe loko va hundzukile, u va rivalerile. (Hlaya Esaya 55:7.) Vakreste vo sungula a va swi tiva leswaku na vona Xikwembu xa va rhandza swinene. Hi ku kongomisiwa hi moya lowo kwetsima, muapostola Pawulo u khutaze vapfumerikulobye leswaku va ‘rivalela ni ku chavelela’ wanuna la endleke xidyoho lexikulu kambe a hundzukeke. (2 Kor. 2:6, 7; 1 Kor. 5:1-5) Swa hlamarisa leswi Yehovha a nga va tshikangiki vagandzeri vakwe hikwalaho ka leswi va endleke swidyoho! Ematshan’weni ya sweswo, u va pfunile hi ndlela ya rirhandzu, a va lulamisa ni ku tlhela a va amukela. U tshembisa ku endla leswi fanaka eka vadyohi lava hundzukaka namuntlha.—Yak. 4:8-10.
TLANGELA ‘NYIKO LEYINENE’ YA RITO RA XIKWEMBU
17. Hikwalahokayini Bibele ku ri nyiko yo nkoka?
17 Yehovha u hi nyike nyiko yo saseka. Hikwalahokayini Rito rakwe ri ri ra nkoka? Hilaha se hi dyondzeke hakona, Bibele yi kombisa vutlhari bya Xikwembu, vululami ni rirhandzu ra xona. Buku leyi yi kombisa leswaku Yehovha u lava hi n’wi tiva. U lava leswaku hi va vanghana vakwe.
18. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha n’wi khensa Yehovha hikwalaho ka ‘nyiko leyinene’ ya Bibele?
18 A hi lavi ku tlanga hi ‘nyiko leyinene’ ya Rito ra Xikwembu. (Yak. 1:17) Hikwalaho, a hi yeni emahlweni hi kombisa leswaku ha yi tlangela. Hi nga swi kombisa hi ku khongela ivi hi hlaya marito lama nga eka yona yo kwetsima ni ku anakanyisisa ha wona. Loko hi endla tano, hi nga tiyiseka leswaku Mutsari wa yona u ta katekisa matshalatshala ya hina naswona hi “ta va ni vutivi hi Xikwembu.”—Swiv. 2:5.
RISIMU 98 Matsalwa Ma Huhuteriwe Hi Xikwembu
a Bibele yi hi pfuna leswaku hi tshinela eka Yehovha. Hi nga dyondza yini ebukwini yoleyo yo kwetsima hi vutlhari, vululami ni rirhandzu ra Xikwembu? Leswi hi swi dyondzaka swi nga hi pfuna leswaku hi ri tlangela swinene Rito ra Xikwembu ni ku teka Bibele yi ri nyiko leyi humaka eka Tata wa hina wa le tilweni.