Voko Ra Yehovha A Ri Komanga

1. Muxe u swi kombise njhani leswaku a a tshemba Yehovha loko a humesa Vaisrayele eEgipta?

MUXE i un’wana wa vanhu lava boxiwaka eka buku ya Vaheveru hileswi a a ri ni ripfumelo lerikulu. (Hev. 3:​2-5; 11:​23-25) U kombise ripfumelo loko a humesa Vaisrayele eEgipta naswona Faro ni masocha yakwe a va n’wi chavisanga. Leswi a a tshemba Yehovha, u fambise Vaisrayele eLwandle ro Tshuka naswona endzhaku u va yise emananga. (Hev. 11:​27-29) Hambileswi Vaisrayele vo tala a va nga tshembi leswaku Yehovha u ta va khathalela, Muxe a nga endlanga tano, u ye emahlweni a tshemba Yehovha. Yehovha a nga n’wi khomisanga tingana Muxe hikuva hi singita u nyike vanhu mati ni swakudya emananga.a—Eks. 15:​22-25; Ps. 78:​23-25.

2. Hikwalahokayini Xikwembu xi vutise Muxe xi ku: “Xana voko ra Yehovha ri komile”? (Tinhlayo 11:​21-23)

² Hambileswi Muxe a a ri ni ripfumelo leri tiyeke, endzhakunyana ka lembe loko Vaisrayele va tshunxiwile eEgipta, u vutise Yehovha loko A ta swi kota ku nyika Vaisrayele nyama. Muxe a a vona onge Yehovha a nge swi koti ku va nyika nyama Vaisrayele va timiliyoni lava a va dzime matende emananga. Hikwalaho, Yehovha u vutise Muxe a ku: “Xana voko ra Yehovha ri komile?” (Hlaya Tinhlayo 11:​21-23.) Xiga lexi nge, “voko ra Yehovha” xi vula moya wa Xikwembu wo kwetsima kumbe matimba ya xona lama tirhaka. Kahlekahle a swi fana ni loko Yehovha a vutisa Muxe a ku, ‘Xana u ehleketa leswaku a ndzi nge swi koti ku endla leswi ndzi vuleke leswaku ndzi ta swi endla?’

3. Hi dyondza yini eka xikombiso xa Muxe ni Vaisrayele?

³ Xana u tshame u tivutisa loko Yehovha a ta swi kota ku khathalela swilaveko swa wena ni swa ndyangu wa wena? Hambi u tshama u tivutisa kumbe doo, a hi buleni hileswi endlekeleke Muxe ni Vaisrayele lava a va nga tshembi leswaku Xikwembu a xi ta va khathalela. Hi ta kambisisa Matsalwa lama nga ta hi pfuna hi ya hi tshemba leswaku voko ra Yehovha a ri komanga.

DYONDZA EKA MUXE NI LE KA VAISRAYELE

4. I yini leswi endleke vanhu va sungula ku gungulela Muxe?

⁴ A hi kambisiseni leswi endlekeke hi vuenti. Vaisrayele ni “ntlawa lowukulu wa vanhu vo hambanahambana” lava a va nga ri Vaisrayele, va hete nkarhi wo leha va ri karhi va famba emananga va suka eEgipta va ya eTikweni leri Tshembisiweke. (Eks. 12:38; Det. 8:15) Leswi vanhu a va karhele hi manna va gungurile ku katsa ni Vaisrayele vo tala lava va va joyineke. (Tinhl. 11:​4-6) Vanhu va sungule ku tsundzuka swakudya leswi a va swi dya loko va ri eEgipta. Kutani swi vonaka onge Muxe a a titwa a boheka ku nyika vanhu swilo leswi a va swi lava, hileswi a va tshamela ku n’wi rilela.—Tinhl. 11:​13, 14.

5-6. Hi dyondza yini eka ndlela leyi vamatiko va kuceteleke Vaisrayele vo tala hayona?

⁵ Vaisrayele va sungule ku ka va nga ha swi tlangeli leswi Yehovha a a va endlela swona ku fana ni vanhu vamatiko lava a va ri exikarhi ka vona. Na hina hi nga sungula ku tekelela vanhu lava nga gandzeliki Yehovha hi ku va hi nga swi tlangeli swilo leswi a hi nyikaka swona. Sweswo swi nga endleka loko hi tsundzuka swilo leswi a hi ri na swona kumbe loko hi vondzoka van’wana hikwalaho ka swilo leswi va nga na swona. Hambiswiritano, hi ta tsaka loko hi eneriseka swi nga ri na mhaka leswaku hi na yini.

⁶ Vaisrayele a va fanele va nga swi rivalanga leswi Xikwembu xi va byeleke leswaku xi ta va endlela swona loko va fika ekaya ra vona lerintshwa, ku nga Tiko leri Tshembisiweke. Xikwembu a xi ta va nyika rifuwo ro tala leri a va ta tiphina ha rona eTikweni leri Tshembisiweke ku nga ri emananga. Hilaha ku fanaka, ematshan’weni yo karhateka hileswi hi nga riki na swona emisaveni leyi, hi ta va hi endla kahle loko hi ehleketisisa hi switshembiso leswi Yehovha a nga ta hi endlela swona emisaveni leyintshwa. Nakambe hi nga tlhela hi anakanyisisa hi matsalwa lama nga ta hi pfuna hi ya hi n’wi tshemba swinene Yehovha.

7. Hikwalahokayini hi tshemba leswaku voko ra Yehovha a ri komanga?

⁷ Nilokoswiritano, u nga ha tivutisa leswaku hikwalahokayini Xikwembu xi vutise Muxe xi ku: “Xana voko ra Yehovha ri komile?” Swi vonaka onge Xikwembu a xi lava ku pfuna Muxe a vona ndlela leyi voko ra xona ri nga ni matimba hayona ni vuswikoti lebyi ri nga na byona byo pfuna munhu swi nga ri na mhaka leswaku u le kwihi. Hambileswi Vaisrayele a va ri emananga, Xikwembu a xi ta swi kota ku va nyika nyama yo tala. Xikwembu xi kombise Vaisrayele leswaku xi nga swi kota ku va pfuna kun’wana ni kun’wana laha va nga kona hi ku tirhisa “voko ra matimba ni hi voko leri tshambulutiweke.” (Ps. 136:​11, 12) Hikwalaho, loko hi ri emiringweni hi fanele hi tshemba leswaku voko ra Yehovha ri ta hi pfuna.—Ps. 138:​6, 7.

8. Hi nga swi papalata njhani ku endla xihoxo lexi endliweke hi Vaisrayele vo tala loko va ri emananga? (Nakambe vona xifaniso.)

⁸ A swi tekanga nkarhi leswaku Yehovha a nyika vanhu tin’hwari to tala leswaku va ti dya. Ku ri ni ku va va khensa singita rolero, Vaisrayele vo tala va ve ni makwanga. Va rhwalele tin’hwari to tala vusiku ni nhlikanhi. Yehovha u hlundzukele “lava a va ri ni makwanga” naswona u va xupurile. (Tinhl. 11:​31-34) Hi nga dyondza swo karhi eka mhaka leyi. Hi fanele hi tivonela leswaku hi nga vi ni makwanga. Hambi hi van’wankumi kumbe hi swisiwana, hi fanele hi tihlayisela “xuma etilweni” hi ku va ni vuxaka na Yehovha na Yesu. (Mat. 6:​19, 20; Luka 16:9) Loko hi endla tano, hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi khathalela.

9. I yini leswi hi tiyisekisaka leswaku Xikwembu xi ta hi seketela?

⁹ Namuntlha Yehovha u pfuna vanhu vakwe hi ku tirhisa voko rakwe. Hambiswiritano, sweswo a swi vuli swona leswaku swilo swi to khuluka kunene kumbe a hi nge pfuki hi khomiwe hi ndlala.b Kambe hi nga tiyiseka leswaku Yehovha a nge hi tshiki. U ta hi seketela emiringweni ya hina hinkwayo. A hi kambisiseni swiyimo swimbirhi laha hi nga kombisaka leswaku ha tshemba ku Yehovha u ta hi khathalela hi ku tirhisa voko rakwe leswaku a hi nyika leswi hi swi pfumalaka: (1) ku nga loko hi ri ni swiphiqo swa timali ni (2) loko hi pulana leswi hi nga ta tihanyisa ha swona loko se hi kurile.

LOKO HI RI NI SWIPHIQO SWA TIMALI

10. I swiyimo swihi leswi nga endlaka hi va ni swiphiqo swa timali?

¹⁰ Loko makumu ma ri karhi ma tshinela, swilo swi ta ya swi hi tikela hi tlhelo ra swa timali. Timhangu ta ntumbuluko, hasahasa ya swa tipolitiki, tinyimpi kumbe mintungu swi nga endla leswaku hi lahlekeriwa hi swilo swa hina, makaya ni ku heleriwa hi mitirho. Hi nga ha tikuma hi ri eku laveni ka ntirho endhawini leyi hi nga eka yona kumbe hi ehleketa hi ku rhurhisa ndyangu wu ya endhawini yin’wana leswaku hi kota ku wu khathalela. I yini leswi nga hi pfunaka hi endla swiboho leswi kombisaka leswaku hi tshemba Yehovha?

11. I yini leswi nga ku pfunaka leswaku u langutana ni swiphiqo swa timali? (Luka 12:​29-31)

¹¹ Nchumu wo sungula lowu u nga wu endlaka, i ku byela Yehovha leswi ku vilerisaka. (Swiv. 16:3) N’wi kombele leswaku a ku nyika vutlhari byo endla swiboho leswinene ni mbilu yo rhula naswona u papalata ‘ku tshama u ri karhi u vilela’ hi xiyimo xa wena. (Hlaya Luka 12:​29-31.) N’wi kombele leswaku a ku pfuna u eneriseka hi swilo leswi u nga na swona. (1 Tim. 6:​7, 8) Endla ndzavisiso eka mikandziyiso ya hina leswaku u kuma ndlela leyinene yo langutana ni swiphiqo swa timali. Vo tala ri va pfunile rungula leri nga eka jw.org leri vulavulaka hi ndlela yo langutana ni swiphiqo swa timali.

12. Hi swihi swivutiso leswi nga pfunaka Mukreste a endla swiboho leswi faneleke ndyangu wakwe?

¹² Van’wana va pfumele ku ya tirha ekule ni mindyangu ya vona naswona vo tala va xiye leswaku ku endla tano a hi vutlhari. Loko u nga si amukela ntirho wun’wana, u nga languti mali leyi u nga ta yi hola ntsena kambe ehleketisisa ni hi ndlela leyi ntirho wolowo wu nga ta khumba vuxaka bya wena na Yehovha hayona. (Luka 14:28) Tivutise: ‘Xana vukati bya mina byi ta khumbeka njhani loko ndzo ya tirhela ekule ni le kaya? Xana ndza ha ta swi kota ku ya etidyondzweni ni le nsin’wini?’ Loko u ri ni vana, u nga tlhela u tivutisa xivutiso lexi xa nkoka: ‘Xana vana va mina ndzi ta va kurisa njhani ni ku va “tshinya . . . hi swileriso swa Yehovha” loko ndzi ri ekule na vona?’ (Efe. 6:4) Endla swiboho leswi kombisaka leswaku u kongomisiwa hi mianakanyo ya Xikwembu, ku nga ri hi ya ndyangu kumbe vanghana lava nga yi xiximiki milawu ya Matsalwa.c Tony, loyi a tshamaka evupeladyambu bya Asia, u kume njombo yo kuma mitirho yo hlayanyana ematikweni ya le handle laha mali a a to yi nusa kunene. Hambiswiritano, endzhaku ko khongela ni ku tlhela a burisana ni nsati wakwe, u yi arile mitirho yoleyo kutani va sungule ku hunguta swixavaxavani. Loko a ehleketa hileswi endlekeke, Tony u ri: “Ndzi ve ni nkateko wo pfuna vanhu vo tala va tiva Yehovha naswona vana va hina va wu rhandza swinene ntiyiso. Hi ri hi ndyangu, hi dyondze leswaku loko hi hanya hi marito ya Matewu 6:33 Yehovha u ta hi khathalela.”

KU PULANA LESWI U NGA TA TIHANYISA HA SWONA LOKO SE U KURILE

13. Hi swihi swilo leswi hi nga swi endlaka sweswi leswi nga ta hi pfuna hi kota ku tikhathalela enkarhini lowu taka?

¹³ Hi nga kombisa leswaku hi tshemba Yehovha loko hi ri karhi hi pulana leswi hi nga ta tihanyisa ha swona loko se hi kurile. Bibele yi hi khutaza ku tirha hi matimba leswaku hi ta kota ku tikhathalela loko se hi kurile. (Swiv. 6:​6-11) Loko swi koteka, swi kahle ku tihlayisela swimalana leswi nga ta hi pfuna enkarhini lowu taka. Phela mali i xisirhelelo. (Ekl. 7:12) Hambiswiritano, a hi fanelanga hi rhangisa yona ntsena evuton’wini.

14. Vaheveru 13:5 yi hi pfuna njhani leswaku hi nga vileli ngopfu hi vumundzuku?

¹⁴ Yesu u hlamusele xifaniso lexi kombisaka ndlela leyi ku nga vuphukuphuku hayona ku tihlengeletela mali kambe u nga “fuwanga eka Xikwembu.” (Luka 12:​16-21) Hinkwerhu a hi swi tivi leswaku vumundzuku byi hi khomele yini. (Swiv. 23:​4, 5; Yak. 4:​13-15) Yesu u vule leswaku hinkwavo lava lavaka ku va vadyondzisiwa vakwe va fanele va tiyimisela ‘ku tshika’ swilo swa vona hinkwaswo. (Luka 14:​33, nhlamuselo ya le hansi.) Vakreste va le Yudiya va swi amukele hi ntsako ku lahlekeriwa hi swilo swa vona. (Hev. 10:34) Namuntlha vamakwerhu vo tala va boheke ku lahlekeriwa hi swilo swa vona swo tihanyisa hileswi va alaka ku katseka eka swa tipolitiki. (Nhlav. 13:​16, 17) I yini lexi va pfuneke ku endla tano? Hileswi va xi tshembaka hi ku helela xitshembiso xa Yehovha lexi nge: “Ndzi nga ka ndzi nga ku tshiki naswona ndzi nga ka ndzi nga ku fularheli.” (Hlaya Vaheveru 13:5.) Hi tirha hi matimba leswaku hi tihlayisela swo karhi leswi nga ta hi pfuna enkarhini lowu taka kambe loko hi weriwa hi swiendlakalo leswi nga languteriwangiki, hi tshemba leswaku Yehovha u ta hi pfuna.

15. Vatswari lava nga Vakreste va fanele va va ni langutelo rihi lerinene hi vana va vona? (Nakambe vona xifaniso.)

¹⁵ Eka mindhavuko yin’wana, vatekani va va ni vana hileswi va lavaka ku hlayisiwa loko se va dyuharile. Hi ndlela yo karhi va va lavela ntsena leswaku va va hlayisa. Kambe Bibele yi vula leswaku vatswari va fanele va khathalela vana va vona. (2 Kor. 12:14) I ntiyiso leswaku vatswari va nga ha lava ku pfuniwa loko va dyuharile naswona vana vo tala va swi tsakela ku endla tano. (1 Tim. 5:4) Vatswari lava nga Vakreste va swi tiva leswaku ntsako wu tisiwa hi ku va va pfuna vana va vona va va malandza ya Yehovha ku nga ri ku wundliwa hi vana.—3 Yoh. 4. 

16. Vatswari va nga va pfuna njhani vana va vona leswaku va kota ku tihlayisa loko se va kurile? (Vaefesa 4:28)

¹⁶ Dyondzisa vana va wena hi swiendlo ku tshemba Yehovha loko u ri karhi u va pfuna leswaku va kota ku tikhathalela loko se va kurile. Va dyondzise va ha ri vatsongo ku tirha hi matimba. (Swiv. 29:21; hlaya Vaefesa 4:28.) Loko va ri karhi va kula, va pfune leswaku va endla hilaha ku fanaka eka tidyondzo ta vona ta le xikolweni. Vatswari lava nga Vakreste va endla kahle loko va endla ndzavisiso ni ku tirhisa milawu ya le Bibeleni leswaku va pfuna vana va vona va ti hlawula hi vutlhari tidyondzo leti va nga ta ti dyondzela, leswaku va kota ku tikhathalela loko se va kurile ni ku katseka eka mitirho ya le vandlheni.

17. Hi nga tiyiseka hi yini?

¹⁷ Malandza ya Yehovha yo tshembeka ma nga tiyiseka leswaku Yehovha wa swi kota naswona wa swi lava ku ma khathalela. Loko makumu ya misava leyi ma ya ma tshinela, swi ta lava leswaku hi ya hi n’wi tshemba swinene Yehovha. Swi nga ri na mhaka leswaku ku endleka yini, a hi tiyisekeni leswaku Yehovha u ta tirhisa matimba yakwe leswaku a hi nyika leswi hi swi pfumalaka. Hi nga tiyiseka leswaku voko rakwe leri nga ni matimba ni leri tshambulutiweke, a ri komanga lerova ri nga tsandzeka ku hi pfuna.