NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA YA VU 30
RISIMU 97 Rito Ra Xikwembu I Vutomi
Xana Swi Kona Leswi U Nga Swi Dyondzaka Eka Tidyondzo Ta Masungulo Ta Bibele?
“Ndzi tiyimisele ku tshama ndzi ri karhi ndzi mi tsundzuxa swilo leswi, hambileswi mi swi tivaka naswona mi tiyeke entiyisweni.”—2 PET. 1:12.
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA
Hi ta dyondza hi leswi nga ku pfunaka u tirhisa tidyondzo ta masungulo ta Bibele hambiloko ku hundze malembe yo tala u ti dyondzile.
1. Loko u dyondza ntiyiso ro sungula, xana tidyondzo ta masungulo ta Bibele ti ku khumbe njhani?
TIDYONDZO ta masungulo ta Bibele ti cince vutomi bya hina. Hi xikombiso, loko hi tiva leswaku vito ra Xikwembu i Yehovha, hi sungule ku va vanghana va xona. (Esa. 42:8) Loko hi dyondze ntiyiso hi xiyimo xa vafi, a yi nga ha hi vilerisi mhaka ya leswaku varhandziwa va hina va le ku xanisekeni. (Ekl. 9:10) Nakambe loko hi dyondza hi xitshembiso xa Xikwembu xa leswaku hi ta hanya eParadeyisini laha misaveni, hi tshike ku vilela hi vumundzuku. A hi tiyiseka leswaku a hi nge hanyi nkarhi wo koma ku nga malembe ya 70 kumbe 80 kambe hi ta hanya hilaha ku nga heriki.—Ps. 37:29; 90:10.
2. Xana 2 Petro 1:12, 13 yi swi kombisa njhani leswaku hambi ku ri Vakreste lava wupfeke va nga vuyeriwa eka tidyondzo ta masungulo ta Bibele?
2 A hi fanelanga hi titekela ehansi tidyondzo ta masungulo ta Bibele. Eka papila rakwe ra vumbirhi, muapostola Petro u tsalele Vakreste lava a va ‘tiyile entiyisweni.’ (Hlaya 2 Petro 1:12, 13.) Hambiswiritano, evandlheni a ku ri ni vanhu vo homboloka lava a va lava ku va hambukisa entiyisweni. (2 Pet. 2:1-3) Hikwalaho, Petro a a lava ku tiyisa ni ku pfuna vamakwavo leswaku va nga hambukisiwi. U endle tano hi ku va tsundzuxa hi tidyondzo leti se a va ti tiva. Tidyondzo teto a ti ta va pfuna leswaku va tshama va tshembekile ku ya fikela emakumu.
3. Hikwalahokayini Vakreste va fanele va ya emahlweni va anakanyisisa hi tidyondzo ta masungulo ta Bibele? Vula xikombiso.
3 Hambiloko hi tirhele Yehovha malembe yo tala, hi nga dyondza tidyondzo letintshwa eka tidyondzo ta Bibele ta masungulo. Hi lexi xikombiso: Musweki la nga ni vuswikoti ni loyi a ha ku sungula ku dyondza ku sweka va nga ha tirhisa swilo leswi fanaka leswaku va sweka swakudya swo karhi. Kambe a swi kanakanisi leswaku musweki la nga ni vuswikoti a nga tirhisa swilo leswi fanaka leswaku a sweka swakudya leswi hambaneke hi ndlela leyi nga phomisaka ni marha. Hilaha ku fanaka, hina lava ku nga khale hi tirhela Yehovha hi nga dyondza tidyondzo to hambana eka tidyondzo ta masungulo ta le Bibeleni ku tlula lava ha ku sungulaka ku dyondza Bibele. Hikwalahokayini hi vula tano? Hikuva swiyimo kumbe swiavelo leswi hi nga na swona entirhweni wa Yehovha swi cincile ku sukela loko hi khuvuriwile. Loko hi tirhisa tidyondzo leti hi ti dyondzeke enkarhini lowu nga hundza eka xiyimo xa hina sweswi, hi kota ku dyondza tidyondzo letintshwa leti nga hi pfunaka. A hi voneni leswi Vakreste lava wupfeke va swi dyondzaka eka tidyondzo tinharhu ta masungulo ta Bibele.
YEHOVHA I MUTUMBULUXI
4. Xana ku tiva leswaku Yehovha hi yena Mutumbuluxi swi hi khumbe njhani?
4 “Loyi a akeke swilo hinkwaswo i Xikwembu.” (Hev. 3:4) Ha swi tiva leswaku pulanete ya hina ni swilo hinkwaswo leswi hanyaka eka yona swi endliwe hi Mutumbuluxi loyi a nga ni matimba hinkwawo naswona a tlhariheke swinene. Hi yena a hi tumbuluxeke naswona u hi tiva kahle. Xa nkoka swinene, wa khathala hi hina naswona u tiva leswi hi faneleke. Hikwalaho ku tiva leswaku Yehovha hi yena Mutumbuluxi swi endle leswaku vutomi bya hina byi va ni xikongomelo.
5. I yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi titsongahata? (Esaya 45:9-12)
5 Ku tiva leswaku Yehovha i Mutumbuluxi swi hi dyondzisa leswaku hi titsongahata. Endzhaku ka loko Yobo a ringete ku kombisa leswaku a nga na nandzu, Yehovha u n’wi tsundzuxe leswaku hi Yena Mutumbuluxi la nga ni matimba hinkwawo. (Yobo 38:1-4) Xitsundzuxo xexo xi pfune Yobo a vona leswaku tindlela ta Xikwembu ti tlakukile swinene ku tlula ta vanhu. Hi ku famba ka nkarhi, muprofeta Esaya loko a seketela mhaka yoleyo u tsale a ku: “Xana vumba byi nga vutisa Muvumbi wa byona byi ku: ‘U endla yini?’”—Hlaya Esaya 45:9-12.
6. Hi rini laha swi nga swa nkoka ku ehleketa hi ndlela leyi Muvumbi wa hina a tlhariheke ni ku va ni matimba hayona? (Nakambe vona swifaniso.)
6 Loko Mukreste a tirhele Yehovha malembe yo tala, a nga sungula ku titshega hi ntokoto lowu a nga na wona ematshan’weni yo titshega hi Yehovha ni nkongomiso lowu a wu kumaka eRitweni Rakwe. (Yobo 37:23, 24) Kambe swi ta n’wi pfuna njhani Mukreste ku anakanyisisa hi vutlhari bya Yehovha lebyi nga pimanisiwiki na nchumu ni ndlela leyi Muvumbi wakwe a tlakukeke hayona. (Esa. 40:22; 55:8, 9) Mhaka leyi yi ta n’wi pfuna leswaku a tshama a ri karhi a titsongahata ni ku tlhela a va ni langutelo lerinene.
I yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi va ni langutelo lerinene hi mavonelo ya hina? (Vona ndzimana 6)d
7. Xana Rahela u endle yini leswaku a kota ku amukela ku cinca loku nhlangano wu ku endleke?
7 Rahela loyi a tshamaka eSlovenia u xiye leswaku ku anakanyisisa hi Mutumbuluxi swi n’wi pfuna leswaku a amukela ku cinca loku endliweke hi nhlangano. U ri: “Mikarhi yin’wana swa ndzi tikela ku amukela swiboho leswi endliwaka hi lava rhangelaka. Hi xikombiso, hambiloko ndzi hlalele Xiviko Xa Huvo Leyi Fumaka Xa 2023 Xa #8, swi ndzi hlamarisile ro sungula loko ndzi vona makwerhu la nga ni malebvu a nyikela mbulavulo. Hikwalaho ndzi khongele eka Yehovha leswaku a ndzi pfuna ndzi amukela ku cinca loku.” Rahela u swi xiyile leswaku Yehovha Mutumbuluxi wa tilo ni misava wa swi kota ku kongomisa nhlangano wakwe. Loko swi ku tikela ku amukela matwisiselo lamantshwa kumbe nkongomiso lowuntshwa, tinyike nkarhi wo anakanyisisa hi vutlhari ni matimba ya Mutumbuluxi wa hina.—Rhom. 11:33-36.
HIKWALAHOKAYINI XIKWEMBU XI PFUMELELA KU XANISEKA?
8. Xana ku tiva leswaku hikwalahokayini Xikwembu xi pfumelela ku xaniseka swi hi vuyerise njhani?
8 Hikwalahokayini Xikwembu xi pfumelela ku xaniseka? Van’wana lava nga yi kumeki nhlamulo ya xivutiso lexi va hlundzukele Xikwembu kumbe va ehleketa leswaku a xi kona. (Swiv. 19:3) Ku hambana na vona, u dyondze leswaku hi ku va vanhu va dyohile ni ku tlhela va nga ha hetiseki hi swona swi endleke leswaku hi xaniseka ku nga ri Yehovha. U tlhele u dyondza leswaku hikwalaho ka leswi Yehovha a hi lehiselaka mbilu, vanhu va timiliyoni va n’wi tivile ni ku tlhela va tivonela hi voxe leswaku u ta ku herisa njhani ku xaniseka. (2 Pet. 3:9, 15) Ntiyiso lowu wu ku chavelerile ni ku tlhela wu ku tshineta ekusuhi na yena.
9. Hi le ka swiyimo swihi laha hi nga ehleketisisaka hi swivangelo leswi endlaka Yehovha a pfumelela ku xaniseka?
9 Hi fanele hi lehisa mbilu loko ha ha rindzele Yehovha leswaku a herisa ku xaniseka. Kambe loko hina kumbe munhu loyi hi n’wi rhandzaka a xaniseka, a nga khomiwi kahle kumbe a fa, hi nga tivutisa leswaku hikwalahokayini Yehovha a nga hatli a teka goza. (Hab. 1:2, 3) Loko sweswo swi endleka, ku ta va ku ri vutlhari ku anakanyisisa hileswaku hikwalahokayini Yehovha a pfumelela lavo lulama va xaniseka.a (Ps. 34:19) Nakambe hi nga tlhela hi anakanyisisa hi xikongomelo xakwe xo ku herisela makumu ku xaniseka.
10. I yini leswi pfuneke Anne leswaku a kota ku tiyisela loko a loveriwe hi mhani?
10 Ku tiva xivangelo lexi endlaka Xikwembu xi pfumelela vanhu va xaniseka swi hi pfuna leswaku hi tiyisela. Anne loyi a tshamaka exihlaleni xa Mayotte, eIndian Ocean, u ri: “Ndzi twe ku vava swinene loko eka malembe lama hundzeke ndzi loveriwa hi mhani. Hikwalaho, nkarhi ni nkarhi ndzi tshamela ku titsundzuxa leswaku Yehovha a hi yena a hi xanisaka. U tiyimisele ku herisa ku xaniseka hinkwako ni ku pfuxa maxaka ya hina lama feke. Ku anakanyisisa hi ntiyiso lowu swi ndzi pfuna leswaku ndzi va ni ku rhula ka mianakanyo loku na mina ku ndzi hlamarisaka.”
11. Xana ku tiva swivangelo leswi endlaka Yehovha a pfumelela ku xaniseka, swi nga hi pfuna njhani leswaku hi nga tshiki ku chumayela?
11 Ku tiva xivangelo lexi endlaka Xikwembu xi pfumelela vanhu va xaniseka swi hi pfuna leswaku hi nga tshiki ku chumayela. Endzhaku ko hlamusela leswaku Yehovha u lehisa mbilu hileswi a lavaka leswaku vanhu va hundzuka ivi va ponisiwa, Petro u tsale a ku: “Tikambisiseni leswaku mi fanele mi va vanhu va njhani loko swi ta eka ku tikhoma ka n’wina ko kwetsima ni le ku tinyiketeleni ka n’wina eka Xikwembu.” (2 Pet. 3:11) Ku chumayela i swin’wana swa ‘swiendlo swa ku tinyiketela ka hina eka Xikwembu.’ Ku fana ni Tata wa hina, hi rhandza vanhu. Hi lava leswaku va hanya emisaveni leyintshwa ya Xikwembu yo lulama. Nakambe Yehovha u va lehisela mbilu vanhu va le mugangeni wa ka n’wina leswaku na vona va ta kuma nkarhi wo n’wi gandzela. Mawaku nkateko lowu u nga na wona wa ku va mutirhikuloni wa Xikwembu ni ku pfuna vo tala hilaha swi nga kotekaka hakona leswaku va dyondza ha xona makumu ma nga si fika!—1 Kor. 3:9.
HI HANYA “EMASIKWINI YO HETELELA”
12. Xana ku tiva leswaku hi hanya “emasikwini yo hetelela” swi endla hi tiyiseka hi yini?
12 Bibele yi swi hlamusela kahle leswaku vanhu va ta tikhoma njhani “emasikwini yo hetelela.” (2 Tim. 3:1-5) A swi kali swi lava hi languta ekule leswaku hi kota ku vona ndlela leyi vanhu va hetisisaka vuprofeta bya Bibele hikwalaho ka ndlela leyi va tikhomaka hayona. Loko hi vona mahanyelo ya vanhu ma nyanya ku biha, hi ya hi tiyiseka leswaku Rito ra Xikwembu i ntiyiso.—2 Tim. 3:13-15.
13. Hi ku ya hi xifaniso xa Yesu lexi kumekaka eka Luka 12:15-21, hi nga tivutisa yini?
13 Ku tiva leswaku hi hanya emasikwini yo hetelela swi hi pfuna leswaku hi wu tirhisa kahle nkarhi wa hina. Hi nga dyondza ku wu tirhisa kahle nkarhi wa hina eka xifaniso xa Yesu lexi nga eka Luka 12:15-21. (Yi hlaye.) Hikwalahokayini wanuna yoloye la fumeke a vitaniwe “loyi a nga anakanyiki”? A ku nga ri hileswi a a fuwile kambe hileswi a a rhangisa swilo leswi a swi nga ri swa nkoka. U ‘tihlengeletele xuma kambe a a nga fuwaka eka Xikwembu.’ U endle xihoxo lexikulu xa ku ka a nga wu tirhisi hi vutlhari nkarhi wakwe hikuva a a salele hi nkarhi wutsongo wo hanya. Xikwembu xi byele wanuna yoloye xi ku: “Va lava ku ku dlaya vusiku bya namuntlha.” Namuntlha hi nga tivutisa leswi loko makumu ya misava leyi ma ri karhi ma tshinela: ‘Xana leswi ndzi tikarhatelaka ku swi fikelela swi kombisa leswaku ndzi wu tirhisa hi vutlhari nkarhi wa mina? Xana ndzi pfuna vana va mina leswaku va fikelela yini? Xana ndzi tirhisa matimba, nkarhi ni mali ya mina leswaku ndzi tihlengeletela rifuwo kumbe ndzi tihlengeletela xuma etilweni?’
14. Hilaha ntokoto wa Miki wu swi kombisaka hakona, hikwalahokayini ku ri vutlhari ku anakanyisisa hi vumbhoni bya leswaku hi hanya emasikwini yo hetelela?
14 Hi nga languta swilo hi ndlela leyi hambaneke loko hi ehleketisisa hi vumbhoni bya leswaku hi hanya emasikwini yo hetelela. Swi ve tano eka makwerhu wa xisati Miki. U ri: “Loko ndzi heta xikolo, a ndzi lava ku dyondza hi swiharhi. Kasi hi hala tlhelo a ndzi lava ku va phayona ra nkarhi hinkwawo ni ku ya tirha laha ku nga ni xilaveko lexikulu. Vanghana va mina lava nga ni ntokoto va ndzi pfunile leswaku ndzi ehleketisisa swinene loko ndzi ta swi kota ku swi fikelela haswimbirhi. Va ndzi tsundzuxe leswaku misava leyi yi ta lovisiwa ku nga ri khale. Hi hala tlhelo va ndzi pfunile ndzi vona leswaku emisaveni leyintshwa ndzi ta va ni nkarhi wo tala wo dyondza hi swiharhi hilaha ndzi lavaka hakona. Hikwalaho ndzi hlawule ku dyondzela khoso yo koma. Yi ndzi pfune leswaku ndzi kuma ntirho lowu a ndzi tihanyisa ha wona loko ndzi ri karhi ndzi phayona. Naswona hi ku famba ka nkarhi ndzi rhurhele eEcuador laha ku nga ni xilaveko lexikulu.” Sweswi Miki na nuna wakwe i valanguteri va muganga etikweni rero.
15. Xana ku nga endleka yini hi vanhu lava nga si amukelaka mahungu lamanene? Nyika xikombiso. (Nakambe vona swifaniso.)
15 A hi fanelanga hi hela matimba loko vanhu va nga swi lavi ku twa mahungu lamanene hikuva va nga cinca. Xiya leswi endlekeleke Yakobo makwavo wa Yesu hi manana. U vone Yesu a kula a va Mesiya ni ku tlhela a va mudyondzisi lonene ku tlula hinkwavo. Nilokoswiritano, ku ringana malembe yo tala Yakobo a nga n’wi landzelanga Yesu. Kambe u ve mudyondzisiwa endzhaku ka loko Yesu a pfuxiwile naswona u ve mudyondzisiwa wo hiseka!b (Yoh. 7:5; Gal. 2:9) U nga yi tekeli ehansi mhaka yo chumayela maxaka lama nga kombisiki ku tsakela kumbe yo endzela lava nga ma amukelangiki mahungu lamanene ya Mfumo. Tsundzuka leswaku hi hanya emasikwini yo hetelela, hikwalaho ntirho wo chumayela i wa xihatla. Leswi u va byelaka swona namuntlha swi nga endla leswaku va cinca langutelo enkarhini lowu taka, kumbexana hambi ku ri endzhaku ka loko nhlomulo lowukulu wu sungurile.c
I yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi nga ma heleli mbilu maxaka ya hina lama nga riki Timbhoni? (Vona ndzimana 15)e
TSHAMA U RI KARHI U TLANGELA SWITSUNDZUXO SWA YEHOVHA
16. Xana switsundzuxo swa Yehovha swi ku vuyerise njhani? (Nakambe vona bokisi leri nge, “Tirhisa Ntiyiso Wa Le Bibeleni Leswaku U Pfuna Van’wana.”)
16 Swin’wana swa swakudya leswi hi tiyisaka ripfumelo swi lunghiseleriwe vanhu lava nga si tshamaka va twa hi tidyondzo ta masungulo ta Bibele. Hi xikombiso, mbulavulo wa le rivaleni wa vhiki ni vhiki, tinhlokomhaka tin’wana ni tivhidiyo leti nga eka jw.org ni timagazini ta vanhu hinkwavo swi endleriwe vanhu lava nga riki Timbhoni. Hambiswiritano, na hina ha vuyeriwa eka switsundzuxo sweswo. Swi hi pfuna leswaku hi ya hi n’wi rhandza swinene Yehovha, hi ri tshemba swinene Rito rakwe naswona swi hi pfuna leswaku hi va vadyondzisi lavanene va Bibele.—Ps. 19:7.
17. Hi le ka swiyimo swihi laha hi nga ehleketisisaka hi tidyondzo ta masungulo ta Bibele?
17 Hina Timbhoni ta Yehovha swa hi tsakisa loko ndlela leyi hi ma twisisaka hayona Matsalwa yi antswisiwa. Nakambe a hi ti tekeli ehansi tidyondzo ta masungulo leti hi rhangeke hi ti dyondza. Hikwalaho, loko hi ringeka ku tirhisa mavonelo ya hina ematshan’weni yo landzela nkongomiso lowu humaka enhlanganweni wa Yehovha, hi fanele hi tsundzuka leswaku loyi a kongomisaka nhlangano lowu i Muvumbi wa hina la tlhariheke naswona a nga ni matimba hinkwawo. Loko hina kumbe munhu loyi hi n’wi rhandzaka a langutane ni ndzingo wo karhi, hi fanele hi lehisa mbilu ivi hi anakanyisisa hileswaku hikwalahokayini Yehovha a pfumelele ku xaniseka. Nakambe loko hi endla xiboho xa ndlela leyi hi nga ta tirhisa nkarhi ni swilo swa hina hayona, hi fanele hi nga rivali leswaku hi hanya emasikwini yo hetelela. Onge switsundzuxo swa Yehovha swi nga yela emahlweni swi hi tlharihisa ni ku hi pfuna leswaku hi nga tshiki ku n’wi tirhela.
RISIMU 95 Ku Vonakala Ku Ya Ku Voninga
a Vona nhlokomhaka leyi nge, “Mhaka Leyi Ha Yona Ku Xaniseka Hinkwako Ku Nga Ta Hela Ku Nga Ri Khale” eka Xihondzo xo Rindza xa May 15, 2007, matl. 21-25.
c Vona nhlokomhaka leyi nge, “Hi Tiva Yini Hi Ndlela Leyi Yehovha A Nga Ta Avanyisa Vanhu eNkarhini Lowu Taka?” eka Xihondzo xo Rindza xa May 2024, matl. 8-13.
d TINHLAMUSELO TA SWIFANISO: Huvo ya vakulu a yi xi amukeli xiringanyeto xa nkulu un’wana. Endzhaku, loko nkulu yoloye a languta exibakabakeni u va ni langutelo lerinene hi mavonelo yakwe.
e NHLAMUSELO YA XIFANISO: Loko makwerhu wa xisati a ri karhi a endla dyondzo ya munhu hi yexe, u kambisisa vumbhoni lebyi kombisaka leswaku hi hanya emasikwini yo hetelela. Sweswo swi endla leswaku a fonela sesi wakwe leswaku a n’wi chumayela.