I Yini Xivandzana Xa Tinhloko Ta Nkombo Lexi Hlamuseriwaka Eka Nhlavutelo Ndzima 13?
Nhlamulo ya Bibele
Xivandzana xa tinhloko ta nkombo lexi ku vulavuriwaka ha xona eka Nhlavutelo 13:1 xi fanekisela fambiselo ra tipolitiki ra misava hinkwayo.
Xi ni vulawuri, matimba ni xiluvelo leswi kombisaka leswaku i mfumo.—Nhlavutelo 13:2.
Xi fuma ehenhla ka “tinyimba hinkwato ni vanhu hinkwavo ni tindzimi hinkwato ni matiko hinkwawo,” leswi vulaka leswaku xi ni matimba yo tlula ya mfumo wa tiko rin’we.—Nhlavutelo 13:7.
Xi ni xivumbeko xa swivandzana swa mune leswi hlamuseriwaka eka vuprofeta bya Daniyele 7:2-8, lexi katsa xa yingwe, mikondzo ya bere, nomu wa nghala ni timhondzo ta khume. Swivandzana leswi hlamuseriwaka eka vuprofeta bya Daniyele swi fanekisela tihosi kumbe mimfumo yo karhi leyi fumaka hi ku landzelelana ka yona. (Daniyele 7:17, 23) Hikokwalaho, xivandzana lexi ku vulavuriwaka ha xona eka Nhlavutelo ndzima 13 xi fanekisela nhlengeletano ya tipolitiki leyi vumbiwaka hi mimfumo.
Xi “huma elwandle,” leri fanekiselaka mintshungu leyi nga ni hasahasa leyi tihulumendhe ta vanhu ti humaka eka yona.—Nhlavutelo 13:1; Esaya 17:12, 13.
Bibele yi vula leswaku nomboro kumbe vito ra xivandzana leri nge 666 “i nhlayo ya munhu.” (Nhlavutelo 13:17, 18) Marito wolawo ma kombisa leswaku xivandzana lexi nga eka Nhlavutelo ndzima 13 i nchumu wa vanhu, a hi xivumbiwa xa moya kumbe dimona.
Hambileswi swi nga talangiki swilo leswi matiko ma pfumelelanaka eka swona, ma va nyandza yin’we eka xikongomelo xo tiyisa vulawuri bya wona ematshan’weni yo titsongahatela vulawuri bya Mfumo wa Xikwembu. (Pisalema 2:2) Ma ta tlhela ma hlengeletana ku lwa ni mavuthu ya Xikwembu lama rhangeriwaka hi Yesu Kreste eArmagedoni kambe nyimpi leyi yi ta endla leswaku matiko ma lovisiwa.—Nhlavutelo 16:14, 16; 19:19, 20.
“Timhondzo ta khume ni tinhloko ta nkombo”
Tinomboro tin’wana ti tirhisiwa hi ndlela yo fanekisela eBibeleni. Hi xikombiso, nomboro ya khume ni ya nkombo ti fanekisela ku hetiseka. Lexi nga ku pfunaka ku twisisa nhlamuselo ya “timhondzo ta khume ni tinhloko ta nkombo” ta xivandzana lexi ku vulavuriwaka ha xona eka Nhlavutelo ndzima 13 i “xifaniso xa xivandzana” lexi ku vulavuriwaka ha xona endzhaku ka nkarhi eka Nhlavutelo, ku nga xivandzana xa muvala wo tshwuka lexi nga ni tinhloko ta nkombo ni timhondzo ta khume. (Nhlavutelo 13, 1, 14, 15; 17:3) Bibele yi vula leswaku tinhloko ta nkombo ta xivandzana lexi xo tshwuka ti fanekisela “tihosi ta nkombo” kumbe mimfumo.—Nhlavutelo 17:9, 10.
Hilaha ku fanaka, tinhloko ta nkombo ta xivandzana lexi ku vulavuriwaka ha xona eka Nhlavutelo 13:1 ti fanekisela mimfumo ya nkombo: ku nga mimfumo ya misava leyi veke ni vulawuri lebyikulu ematin’wini naswona yi xaniseke vanhu va Xikwembu—Egipta, Asiriya, Babilona, Meda-Peresiya, Grikiya, Rhoma ni Anglo-Amerika. Loko hi gimeta hileswaku timhondzo ta khume ti fanekisela mimfumo hinkwayo, leyikulu ni leyitsongo, kutani xidlodlo lexi nga ehenhla ka rimhondzo ha rin’we xi komba leswaku tiko rin’wana ni rin’wana ri fuma hi nkarhi wun’we ni mfumo wa misava lowu fumaka hi nkarhi wolowo.