Masiku Yo Hetelela Ma Ta Fika Rini?

MAGAZINI lowu wa ha ku humesiwaka lowu vuriwaka Sky & Telescope wu ri: “Emalembeni lama tlulakanyana biliyoni, hi langutele leswaku Misava yi va mananga lama vavuriweke, lama nga kwandzasi leri nga mapa lama omeke. Swa tika ku anakanya ndlela leyi swivumbiwa leswi nga ni tisele to tala swi nga ta hanya ha yona.” Ha yini? Magazini lowu vuriwaka Astronomy, wu vika leswaku: “Dyambu ri ta hisa hi matimba ivi ri endla leswaku malwandle ma vila kasi matiko-nkulu wona ma ta vavuka.” Wu ya emahlweni wu ku: “Xiendlakalo lexi xi nga ni khombo a ko va ntiyiso lowu karhataka ntsena—i nchumu lowu hi nga taka hi nga wu balekeli.”

Hambiswiritano, Bibele yi ri: “[Xikwembu xi] simeke misava etindhawini leti [xi] ti endleleke tona; a yi nge tsekatsekisiwi hilaha ku nga riki na makumu, kumbe hi masiku.” (Pisalema 104:5) Handle ko kanakana, Muvumbi wa misava a nga tlhela a tiyisekisa leswaku yi hambeta yi ri kona. Entiyisweni, u ‘yi vumbe leswaku ku akiwa eka yona.’ (Esaya 45:18) Kambe a ku nga ta tshama vanhu vo homboloka lava a va ta tlhela va fa. Xikwembu xi veke nkarhi lowu xi nga ta vuyetela vulawuri bya xona hi ku tirhisa Mfumo lowu ku vulavuriwaka ha wona eka Daniyele 2:44.

Yesu u chumayele hi Mfumo wa Xikwembu. U vulavule hi nkarhi wa ku avanyisa matiko ni vanhu. U lemuxe hi nhlomulo lowu a wu ta va wukulu ku tlula wihi na wihi lowu tshameke wu va kona. U tlhele a nyikela xikombiso lexi a xi ta kombisa loko makumu ya misava ma tshinele.—Matewu 9:35; Marka 13:19; Luka 21:7-11; Yohane 12:31.

Leswaku munhu wa nkoka wo fana na Yesu a nga vulavula hi swilo swo tano swi endle leswaku vanhu vo tala va tivutisa malunghana ni swiendlakalo leswi. Xana swiendlakalo swoleswo a swi ta humelela rini? Van’wana va ringete ku kumisisa nkarhi lowu makumu ma nga ta fika ha wona hi ku dyondza vuprofeta bya Bibele ni ntlhandlamano wa minkarhi. Un’wana loyi a endleke ndzavisiso wa mhaka leyi a ku ri Nkulukumba Isaac Newton, mutshila wa tinhlayo wa lembe-xidzana ra vu-17, musunguri wa nawu wa nkoka-misava tlhelo loyi a nga ta ni mhaka ya ku hlayela.

Yesu u va byele vadyondzisiwa va yena a ku: “A hi swa n’wina ku tiva minkarhi kumbe tinguva leswi Tatana a swi vekeke hi vulawuri byakwe.” (Mintirho 1:7) Naswona loko a nyikela “xikombiso xa vukona bya [yena] ni xa makumu ya mafambiselo ya swilo,” u te: “Malunghana ni siku ra kona ni nkarhi wa kona a ku na munhu la swi tivaka, hambi ku ri tintsumi ta le matilweni hambi ku ri N’wana, kambe swi tiviwa hi Tatana ntsena.” (Matewu 24:3, 36) Kutani endzhaku ko komba ku yelana exikarhi ka ku lovisiwa ka vanhu lavo homboloka va le nkarhini wa Nowa ni ndzoviso lowu a wu ta endleka hi nkarhi wa “vukona bya N’wana wa munhu,” Yesu u te: “Hikokwalaho tshamani mi rindzile, hikuva a mi ri tivi siku leri Hosi ya n’wina yi nga ta ta ha rona.”—Matewu 24:39, 42.

Hikwalaho hambileswi hi nga byeriwangiki nkarhi lowu kongomeke lowu makumu ya “mafambiselo [lawa] ya swilo,” “xikombiso” lexi Yesu a xi nyikeleke a xi ta hi endla hi swi tiva loko se hi ri enkarhini lowu vuriwaka ‘masiku yo hetelela.’ (2 Timotiya 3:1) A wu ta va nkarhi wa leswaku hi ‘hiteka’ leswaku hi ta “humelela loko mi balekela swilo leswi hinkwaswo leswi nga ta humelela.”—Luka 21:36.

Loko a nga si nyikela xikombiso xa xiviri, Yesu u lemuxile: “Tivoneleni leswaku mi nga xisiwi; hikuva vo tala va ta ta hi vito ra mina, va ku, ‘Ndzi yena,’ ni leswaku, ‘Nkarhi lowu faneleke wu tshinele.’ Mi nga va sali endzhaku. Ku tlula kwalaho, loko mi twa hi ta tinyimpi ni mpfilumpfilu, mi nga chavisiwi. Hikuva swilo leswi swi fanele ku humelela ku sungula, kambe makumu a ma humeleli hi nkarhi wolowo.”—Luka 21:8, 9.

I Yini Xikombiso?

Loko a hi byela leswi a swi ta fungha masiku yo hetelela, Yesu u ye emahlweni a ku: “Tiko ri ta pfukela tiko rin’wana, ni mfumo wu ta pfukela mfumo wun’wana; ku ta va ni ku tsekatseka lokukulu ka misava, naswona ku ta va ni mintungu ni ku kayivela ka swakudya; ku ta va ni swivono leswi chavisaka ni swikombiso leswikulu leswi humaka etilweni.” (Luka 21:10, 11) Yesu u tlhele a ku: “Mahungu lamanene lawa ya mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” (Matewu 24:14) Swiendlakalo leswi Yesu a vulavuleke ha swona—ku nga tinyimpi, ku tsekatseka ka misava, mintungu, ku kayivela ka swakudya—a swi nga ta va swi ri swintshwa. Swi ve kona matimu ya vanhu ma ha ku sungula. Ku hambana ka kona hileswaku hinkwaswo ka swona a swi ta humelela hi nkarhi wun’we.

Tivutise, ‘Hi rini laha swilo hinkwaswo leswi boxiweke eka Tievhangeli swi humeleleke endhawini yin’we?’ Ku sukela hi lembe ra 1914, ku ve ni tinyimpi ta misava leti tsemaka nhlana; ku tsekatseka ka misava lokukulu loku nga ni vuyelo lebyi chavisaka byo tanihi titsunami; ku hangalaka ka mavabyi lama dlayaka yo tanihi dari, mukhuhlwana na AIDS; vanhu va timiliyoni va sika va tlhela va fa hikwalaho ka ku pfumaleka ka swakudya; ku chava ka vanhu emisaveni hinkwayo hikwalaho ka minxungeto ya vutherorisi ni matlhari lama nga ta yayarhela vanhu vo tala; ni ku chumayeriwa ka mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni emisaveni hinkwayo loku endliwaka hi Timbhoni ta Yehovha. Swiendlakalo leswi swi endleke hilaha Yesu a profeteke hakona.

Nakambe, tsundzuka leswi muapostola Pawulo a swi tsaleke a ku: “Tiva leswi, leswaku emasikwini yo hetelela ku ta fika minkarhi ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona. Hikuva vanhu va ta va lava tirhandzaka, varhandzi va mali, lava titivaka, lava titlakusaka, vasandzi, lava nga yingisiki vatswari, lava nga nkhensiki, lava nga tshembekiki, lava nga riki na xinakulobye xa ntumbuluko, lava nga laviki ntwanano hambi wu ri wihi, valumbeti, lava nga tikhomiki, lava nga ni tihanyi, lava nga rhandziki vunene, vaxengi, lava omeke tinhloko, lava tikukumuxaka hi ku tinyungubyisa, lava rhandzaka mintsako ku ri ni ku rhandza Xikwembu, va ri ni xivumbeko xa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu kambe va tikomba va nga tshembeki eka matimba ya kona.” (2 Timotiya 3:1-5) Ina, “minkarhi ya mangava” leyi funghiweke hi vuhomboloki byo tala, ku nga chavi Xikwembu, tihanyi ni rivengo ra vutianakanyi a swi ta va emisaveni hinkwayo.a

Kambe, xana ‘masiku yo hetelela’ lawa a ma ta rhangela makumu ma ta va kona enkarhini lowu taka? Xana byi kona vumbhoni byin’wana lebyi a byi ta kombisa leswaku ma ta sungula rini?

Xana ‘Nkarhi Wa Makumu’ A Wu Ta Sungula Rini?

Endzhaku ka loko a hlamuseriwe swiendlakalo leswi a swi ta humelela eka malembe lama landzeleke, muprofeta Daniyele u byeriwe leswi: “Enkarhini wolowo [‘nkarhi wa makumu’ lowu ku vulavuriweke ha wona eka Daniyele 11:40] Mikayele [Yesu Kreste] u ta yima, hosana leyikulu leyi yi yimelaka vana va vanhu va wena.” (Daniyele 12:1) Xana Mikayele a a ta endla yini?

Buku ya Nhlavutelo yi vulavula hi nkarhi lowu Mikayele a a ta va Hosi. Yi ri: “Ku tlhekeka nyimpi etilweni: Mikayele ni tintsumi ta yena va lwa ni dragona, dragona yona yi lwa yi ri ni tintsumi ta yona kambe a yi hlulanga, naswona ndhawu ya vona a ya ha kumekanga etilweni. Hiloko dragona leyikulu yi lahleriwa ehansi, nyoka ya khale, leyi vuriwaka Diyavulosi na Sathana, leyi xisaka misava hinkwayo leyi akiweke; yi lahleriwa ehansi emisaveni, ni tintsumi ta yona ti lahleriwa ehansi na yona. Tsakani hikwalaho ka swona, n’wina matilo na n’wina lava tshamaka eka wona! Khombo eka misava ni lwandle, hikuva Diyavulosi u xikele eka n’wina, a hlundzukile swinene, hi ku tiva leswaku u ni nkarhi wo koma.”—Nhlavutelo 12:7-9, 12.

Ntlhandlamano wa minkarhi wa le Bibeleni wu kombisa leswaku nyimpi leyi ya ku hlongoriwa ka Sathana ni madimona ya yena etilweni, a yi ta vangela leswaku ku va ni khombo lerikulu emisaveni hikwalaho ka ku hlundzuka ka Diyavulosi hi ku tiva leswaku u saleriwe hi nkarhi wutsongo wa ku lawula misava. Ku hlundzuka ka yena a ku ta nyanya emasikwini yo hetelela ku kondza a ya hluriwa hi ku helela enyimpini ya Armagedoni.—Nhlavutelo 16:14, 16; 19:11, 15; 20:1-3.

Endzhaku ko vulavula hi vuyelo bya nyimpi yoleyo ya le tilweni, muapostola Yohane u te: “Ndzi twa rito lerikulu etilweni ri ku: ‘Sweswi ku ponisa ni matimba ni mfumo wa Xikwembu xa hina ni vulawuri bya Kreste wa xona se swa tirha, hikuva muhehli wa vamakwerhu u lahleriwe ehansi, yena loyi a va hehlaka vusiku ni nhlikanhi emahlweni ka Xikwembu xa hina!’” (Nhlavutelo 12:10) Xana u swi xiyile leswaku ndzimana leyi yi tivisa ku simekiwa ka Mfumo lowu nga le hansi ka Kreste? Ina, Mfumo wolowo wa le tilweni wu vekiwe hi 1914.b Hambiswiritano, hilaha Pisalema 110:2 yi kombisaka hakona, Yesu a a ta fuma “exikarhi ka valala va [yena]” ku fikela loko Mfumo wu ta lawula misava hilaha wu endlaka hakona etilweni.—Matewu 6:10.

Lexi tsakisaka, ntsumi leyi byeleke muprofeta Daniyele hi swiendlakalo leswi a swi ta va kona yi tlhele yi ku: “Loko ku ri wena, Wena Daniyele, endla marito lawa ma va xihundla, u lemela buku, ku fika enkarhini wa makumu. Vo tala va ta famba-famba, kutani vutivi bya ntiyiso byi ta andza.” (Daniyele 12:4) Mhaka leyi yi nyikela vumbhoni lebyi engetelekeke bya leswaku sweswi hi le ‘nkarhini wa makumu.’ Leswi vuprofeta lebyi byi vulaka swona se swi vekiwe erivaleni naswona sweswi swa twarisiwa emisaveni hinkwayo.c

‘Masiku Yo Hetelela’ A Ma Ta Fika Rini eMakumu?

Bibele a yi vuli hi ku kongoma leswaku masiku yo hetelela a ma ta leha ku fika kwihi. Kambe emasikwini yo hetelela, xiyimo xa laha misaveni xi ta nyanya loko nkarhi wa Sathana wu ri karhi wu ya wu koma. Muapostola Pawulo u lemuxile leswaku “vanhu vo homboloka ni vaxisi va ta ya emahlweni va nyanya evubihini bya vona, va hambukisa, na vona va hambukisiwa.” (2 Timotiya 3:13) Naswona loko a vulavula hi swilo leswi a swa ha ta endleka, Yesu u te: “Masiku wolawo ma ta va masiku ya nhlomulo lowu ku nga si tshamaka ku humelela wo fana na wona ku sukela eku sunguleni ka ntumbuluko lowu Xikwembu xi wu tumbuluxeke ku fika enkarhini wolowo, naswona a wu nge he humeleli nakambe. Entiyisweni, loko Yehovha a a nga ma hungutanga masiku wolawo, ku hava nyama leyi a yi ta ponisiwa. Kambe hikwalaho ka vahlawuriwa lava a va hlawuleke, u ma hungutile masiku wolawo.”—Marka 13:19, 20.

Swin’wana swa swiendlakalo leswi swi nga ta humelela i “nhlomulo lowukulu,” ku katsa na Armagedoni, ni ku pfaleriwa ka Sathana ni madimona yakwe leswaku va nga karhati misava. (Matewu 24:21) “Xikwembu, lexi xi nga hembiki,” xi hi tiyisekisile leswaku swilo leswi swi ta endleka. (Tito 1:2) Armagedoni ni ku pfaleriwa ka Sathana ekheleni ro enta swi ta kombisa ku va Xikwembu xi teke goza.

Muapostola Pawulo u huhuteriwe ku hi byela hi ku kongoma leswaku i yini leswi a swi ta rhanga swi humelela loko ndzoviso wa Xikwembu wu nga si fika. Malunghana ni “ta minkarhi ni ta tinguva,” u tsarile: “Siku ra Yehovha ri ta kukotisa khamba nivusiku. Loko va ku: ‘Ku rhula ni nsirhelelo,’ kutani ndzoviso wa xitshuketa wu ta va wela hi xihatla kukotisa xitlhavi xa maxangu eka wansati la tikeke; naswona a va nge baleki nikatsongo.” (1 Vatesalonika 5:1-3) Leswaku i yini lexi nga ta endla vanhu va huwelela mavunwa va ku “ku rhula ni nsirhelelo” a swi vuriwi, swi ta paluxeka enkarhini lowu taka; kambe a swi nge siveli ku ta ka siku ra Yehovha ro avanyisa.d

Loko hi khorwiseka leswaku vuprofeta lebyi i ntiyiso, ku tiva ntiyiso swi fanele swi hi susumetela ku teka goza. Hi ndlela yihi? Petro wa hlamula: “Leswi swilo leswi hinkwaswo swi nga ta n’oka, n’wina mi fanele mi va vanhu va muxaka muni hi tlhelo ra swiendlo swo kwetsima swa ku tikhoma ni swiendlo swa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu, mi ri karhi mi rindzela ni ku hamba mi tsundzuka vukona bya siku ra Yehovha!” (2 Petro 3:11, 12) Kambe, u nga ha tivutisa, ‘Xana leswi swi ta ndzi pfuna njhani?’ Xihloko lexi landzelaka xi ta hlamula xivutiso xexo.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 5]

Yesu u vule leswaku i Xikwembu ntsena lexi tivaka “siku ra kona ni nkarhi wa kona”

[Xifaniso lexi nga eka tluka 4]

Nkulukumba Isaac Newton

[Xihlovo Xa Kona]

© A. H. C./age fotostock

[Swifaniso leswi nga eka tluka 7]

Xikombiso lexi Yesu a xi nyikeleke xi voniwe ku sukela hi 1914

[Swihlovo Swa Kona]

© Heidi Bradner/Panos Pictures 

© Paul Smith/Panos Pictures