NDZIMA 12
U Nga Endla Njhani Leswaku U Va Munghana Wa Xikwembu?
1, 2. I vamani lava a va ri vanghana va Yehovha?
I MANI loyi u lavaka leswaku a va munghana wa wena? I munhu loyi u n’wi tsakelaka ni loyi mi twananaka. U ni vumunhu ni timfanelo leti u ti tsakelaka.
2 Yehovha Xikwembu u hlawula vanhu vo karhi leswaku va va vanghana vakwe. Hi xikombiso, Abrahama a ri un’wana wa vanghana va Xikwembu. (Esaya 41:8; Yakobo 2:23) Nakambe Yehovha a a tsakela Davhida. U vule leswaku Davhida a ri ‘wanuna la amukelekaka embilwini yakwe.’ (Mintirho 13:22) Muprofeta Daniyele a ri “loyi a navelekaka swinene” eka Yehovha.—Daniyele 9:23.
3. Ha yini Abrahama, Davhida na Daniyele a va ri vanghana va Yehovha?
3 Swi tise ku yini leswaku Abrahama, Davhida na Daniyele va va vanghana va Yehovha? Yehovha u byele Abrahama a ku: ‘U yingise rito ra mina.’ (Genesa 22:18) Yehovha u va munghana wa lava n’wi yingisaka hi ku titsongahata. Hambi ku ri tiko ri nga va munghana wa Yehovha. Yehovha u byele tiko ra Israyele a ku: “Yingisani rito ra mina kutani ndzi ta va Xikwembu xa n’wina, n’wina mi ta va vanhu va mina.” (Yeremiya 7:23) Kutani na wena u fanele u yingisa Yehovha loko hakunene u lava ku va munghana wakwe.
YEHOVHA U SIRHELELA VANGHANA VAKWE
4, 5. Yehovha u va sirhelela njhani vanghana vakwe?
4 Bibele yi vula leswaku Yehovha u lava tindlela to “kombisa ntamu wakwe eka lava mbilu ya vona yi hetisekeke eka yena.” (2 Tikronika 16:9) Eka Pisalema 32:8, Yehovha u tshembisa vanghana vakwe a ku: “Ndzi ta endla leswaku u va ni ku twisisa naswona ndzi ku letela hi ndlela leyi u faneleke u famba ha yona. Ndzi ta ku tsundzuxa ndzi veke tihlo ra mina ri ri ehenhla ka wena.”
5 Nala loyi a nga ni matimba u lava ku endla leswaku hi nga vi vanghana va Xikwembu. Kambe Yehovha u lava ku hi sirhelela. (Hlaya Pisalema 55:22.) Tanihi vanghana va Yehovha, hi n’wi tirhela hi timbilu ta hina hinkwato. Ha tshembeka eka yena hambiloko hi ri eka swiyimo swo tika. Nakambe hi ni ntshembo lowu mupisalema a ri na wona. U tsale leswi hi Yehovha: “Hikuva u le vokweni ra mina ra xinene, a ndzi nge tsekatsekisiwi.” (Pisalema 16:8; 63:8) Sathana u ringeta njhani ku hi sivela ku va vanghana va Xikwembu?
XIHEHLO XA SATHANA
6. Hi swihi swilo leswi Sathana a swi vulaka hi vanhu?
6 Eka Ndzima 11 hi dyondze leswaku Sathana u tlhontlhe Yehovha ni ku vula leswaku i muhembi naswona u tsona vanhu swilo leswinene, hi ku nga pfumeleli Adamu na Evha leswaku va tiendlela xiboho xa leswinene ni leswi nga riki swinene. Buku ya Yobo yi dyondzisa leswaku Sathana u tlhela a hehla vanhu lava lavaka ku va vanghana va Xikwembu. Sathana u vula leswaku va tirhela Xikwembu hikwalaho ka leswi va lavaka ku kuma swo karhi ku nga ri hileswi va xi rhandzaka. Nakambe Sathana u vule leswaku a nga swi kota ku tshikisa munhu un’wana ni un’wana ku gandzela Xikwembu. A hi vone leswi hi nga swi dyondzaka eka Yobo swin’we ni le ka ndlela leyi Yehovha a n’wi sirheleleke ha yona.
7, 8. (a) Yehovha a a titwa njhani hi Yobo? (b) I yini leswi Sathana a swi vuleke hi Yobo?
7 Xana Yobo a ku ri mani? A a ri wanuna lonene loyi a hanyeke emalembeni ya kwalomu ka 3 600 lama hundzeke. Yehovha u vule leswaku hi nkarhi wolowo a ku nga ri na munhu wo fana na yena emisaveni. Yobo a a chava Xikwembu naswona a a venga swilo swo biha. (Yobo 1:8) Yobo a a ri munghana wa xiviri wa Yehovha.
8 Sathana u vule leswaku Yobo a nga tirheli Xikwembu swi huma embilwini. Sathana u byele Yehovha a ku: “Xana wena a wu vekanga rihlampfu [kumbe rirhangu] ku n’wi sirhelela ni ku sirhelela yindlu yakwe ni hinkwaswo leswi a nga na swona matlhelo hinkwawo? U katekise ntirho wa mavoko yakwe, naswona swifuwo swakwe swi tele hinkwako-nkwako emisaveni. Kambe, ndzi kombela leswaku u cinca u tshambuluta voko ra wena, u khumba hinkwaswo leswi a nga na swona kutani u vona loko a nga ta ka a nga ku rhukani exikandzeni.”—Yobo 1:10, 11.
9. Yehovha u pfumelele Sathana ku endla yini?
9 Sathana u vule leswaku Yobo a a tirhela Yehovha hikwalaho ka leswi a ta kuma swo karhi eka Yena. Sathana u tlhele a vula leswaku a nga tshikisa Yobo ku tirhela Yehovha. Yehovha a nga pfumelelananga na yena Sathana, kambe U n’wi nyike mpfumelelo wo ringa Yobo ku vona loko a ri munghana Wakwe hikwalaho ka leswi A n’wi rhandzaka.
SATHANA A HLASELA YOBO
10. Xana Sathana u n’wi hlasele njhani Yobo naswona Yobo u endle yini?
10 Xo sungula, Sathana u yive kumbe ku dlaya swifuwo hinkwaswo swa Yobo. Kutani u dlaye malandza yo tala ya Yobo. Yobo u lahlekeriwe hi swilo hinkwaswo. Xo hetelela, Sathana u tirhise xidzedze ku dlaya vana va khume va Yobo. Kambe Yobo u tshame a tshembekile eka Yehovha. “Eka hinkwaswo leswi, Yobo a nga dyohanga kumbe ku vula leswi nga fanelangiki eka Xikwembu.”—Yobo 1:12-19, 22.
Yehovha u katekise Yobo hikwalaho ka leswi a veke munghana wakwe wo tshembeka
11. (a) I yini swin’wana leswi Sathana a swi endleke eka Yobo? (b) Xana Yobo u endle yini?
11 Sathana a nga lan’wanga. U tlhontlhe Xikwembu hi ku vula leswi: “Khumba marhambu yakwe ni nyama yakwe kutani u vona loko a nga ta ka a nga ku rhukani exikandzeni.” Kutani Sathana u hlasele Yobo hi vuvabyi byo vava swinene. (Yobo 2:5, 7) Nilokoswiritano, Yobo u tshame a tshembekile eka Yehovha. U te: “Ndzi nga ka ndzi nga tshiki vutshembeki bya mina kukondza ndzi timeka!”—Yobo 27:5.
12. Yobo u swi kombise njhani leswaku Sathana i muhembi?
12 Yobo a a nga tivi nchumu hi swihehlo swa Sathana naswona a a nga swi tivi leswaku ha yini a xaniseka swonghasi. A a ehleketa leswaku Yehovha hi yena a n’wi vangelaka swiphiqo. (Yobo 6:4; 16:11-14) Nilokoswiritano, Yobo u tshame a tshembekile eka Yehovha. Se a swi ri erivaleni leswaku swihehlo swa Sathana i mavunwa. Yobo a nga tirheli Xikwembu hikwalaho ka leswi a a lava ku kuma swo karhi. A a ri munghana wa Xikwembu hikwalaho ka leswi a a xi rhandza. Swihehlo hinkwaswo swa Sathana a ku ri mavunwa!
13. Hi byihi vuyelo lebyi veke kona hikwalaho ka leswi Yobo a tshameke a tshembekile?
13 Hambileswi Yobo a a nga swi tivi leswi a swi endleka etilweni, u tshame a tshembekile eka Xikwembu naswona u kombise leswaku Sathana u hombolokile. Yehovha u katekise Yobo hikwalaho ka leswi a veke munghana wakwe wo tshembeka.—Yobo 42:12-17.
NDLELA LEYI SATHANA A KU HEHLAKA HA YONA
14, 15. Hi xihi xihehlo lexi Sathana a hehlaka vanhu hinkwavo ha xona?
14 U nga dyondza dyondzo ya nkoka eka leswi humeleleke Yobo. Namuntlha, Sathana u vula leswaku hi tirhela Yehovha hikwalaho ka leswi hi nga ta kuma swo karhi eka Yena. Eka Yobo 2:4, Sathana u vule leswi: “Hinkwaswo leswi munhu a nga na swona u ta swi humesa leswaku a ponisa moya-xiviri wakwe.” Kutani Sathana a a nga hehli Yobo ntsena kambe a a hehla ni vanhu hinkwavo leswaku va tirhela Xikwembu hikwalaho ka leswi va lavaka ku kuma swo karhi. Endzhaku ka loko ku hundze madzana ya malembe Yobo a file, Sathana a a ri karhi a tlhontlha Yehovha ni ku hehla malandza yakwe. Hi xikombiso, eka Swivuriso 27:11 hi hlaya leswi: “N’wananga, tlhariha u tsakisa mbilu yanga, leswaku ndzi ta angula loyi a ndzi tlhontlhaka.”
15 U nga hlawula ku yingisa Yehovha ni ku va munghana Wakwe wo tshembeka, u kombisa leswaku Sathana i muhembi. Hambiloko u fanele u endla ku cinca lokukulu evuton’wini bya wena leswaku u va munghana wa Xikwembu, xolexo i xiboho lexinene ku tlula hinkwaswo! Xiboho lexi i xa nkoka. Sathana u vula leswaku u nge tshembeki eka Xikwembu loko u ri ni swiphiqo. U ringeta ku hi endla hi nga tshembeki eka Xikwembu. Njhani?
16. (a) Hi tihi tindlela leti Sathana a ti tirhisaka leswaku a ringeta ku sivela vanhu ku tirhela Yehovha? (b) Diyavulosi a nga ringeta ku endla yini leswaku a ku tshikisa ku tirhela Yehovha?
16 Sathana u tirhisa tindlela to tala leswaku a ringeta ku hi sivela ku va vanghana va Xikwembu. U hlasela “ku fana ni nghala leyi vombaka, yi lava wa ku n’wi dya.” (1 Petro 5:8) U nga hlamali loko vanghana va wena, maxaka ni van’wana va ringeta ku ku sivela ku dyondza Bibele ni ku endla leswinene. U nga ha titwa onge u le ku hlaseriweni.a (Yohane 15:19, 20) Sathana u tlhela a ti hundzula “ntsumi ya ku vonakala.” Kutani a nga ha ringeta ku hi endla leswaku hi nga n’wi yingisi Yehovha. (2 Vakorinto 11:14) Ndlela yin’wana leyi Sathana a yi tirhisaka leswaku a hi tshikisa ku tirhela Yehovha i ku hi endla hi ehleketa leswaku a hi nge pfuki hi fanelekile ku N’wi tirhela.—Swivuriso 24:10.
YINGISA SWILERISO SWA YEHOVHA
17. Ha yini hi yingisa Yehovha?
17 Loko hi yingisa Yehovha, hi kombisa leswaku Sathana i muhembi. I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi yingisa Yehovha? Bibele yi ri: “U fanele u rhandza Yehovha Xikwembu xa wena hi mbilu ya wena hinkwayo ni hi moya-xiviri wa wena hinkwawo ni hi matimba ya wena lamakulu hinkwawo.” (Deteronoma 6:5) Hi yingisa Yehovha hikuva ha n’wi rhandza. Loko ndlela leyi hi n’wi rhandzaka ha yona yi ya yi kula, hi ta lava ku endla swilo hinkwaswo leswi a hi kombelaka leswaku hi swi endla. Muapostola Yohane u tsale a ku: “Ku rhandza Xikwembu, hi kona ku hlayisa swileriso swa xona; kasi loko swi ri swileriso swa xona a swi tiki.”—1 Yohane 5:3.
18, 19. (a) Hi swihi swilo swin’wana leswi Yehovha a vulaka leswaku swi bihile? (b) Hi swi tiva njhani leswaku Yehovha a nga hi kombeli ku endla swilo leswi hi nga taka hi nga swi koti ku swi endla?
18 Kambe ku vuriwa yini hi swilo leswi Yehovha a hi byelaka leswaku swi bihile? Ku ni swikombiso swin’wana ebokisini leri nge “Venga Leswi Yehovha A Swi Vengaka.” Eku sunguleni, u nga ha ehleketa leswaku swin’wana swa swilo sweswo a swi bihanga. Kambe loko u hlaya tindzimana ta Bibele ni ku tlhela u ehleketisisa ha tona hi vukheta, u ta twisisa leswaku i vutlhari ku yingisa milawu ya Yehovha. U nga tlhela u vona swi fanerile ku cinca ndlela leyi u hanyaka ha yona. Hambileswi ku endla leswi swi nga ha tikaka minkarhi yin’wana, loko u cinca ndlela leyi u hanyaka ha yona, u ta va ni ku rhula ni ntsako hi ku tiva leswaku u munghana wo tshembeka wa Xikwembu. (Esaya 48:17, 18) Hi swi tiva njhani leswaku swa koteka ku endla ku cinca loku?
19 Yehovha a nge pfuki a hi kombele ku endla nchumu lowu hi nga taka hi nga swi koti ku wu endla. (Deteronoma 30:11-14) Tanihi Munghana wa xiviri, u hi tiva ku antswa ku tlula ndlela leyi hi ti tivisaka xiswona. U tiva vuswikoti ni ku tsana ka hina. (Pisalema 103:14) Muapostola Pawulo u hi khutaza a ku: “Xikwembu xa tshembeka, a xi nge mi tshiki mi ringiwa hi ndlela leyi tlulaka leswi mi nga swi tiyiselaka, kambe loko mi ringiwa xi ta mi nyika ndlela yo huma, leswaku mi kota ku swi tiyisela.” (1 Vakorinto 10:13) Hi nga tiyiseka leswaku minkarhi hinkwayo Yehovha u ta hi nyika matimba yo endla leswi nga swinene. U ta ku nyika “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke” leswaku a ku pfuna u tiyisela swiyimo swo tika. (2 Vakorinto 4:7) Endzhaku ka loko Pawulo a vone ndlela leyi Yehovha a n’wi pfuneke ha yona eminkarhini yo tika, u te: “Eka swilo hinkwaswo ndzi ni ntamu hikwalaho ka loyi a ndzi nyikaka matimba.”—Vafilipiya 4:13.
DYONDZA KU RHANDZA LESWI XIKWEMBU XI SWI RHANDZAKA
20. Hi tihi timfanelo leti u faneleke u ti tekelela naswona ha yini?
20 Loko hi lava ku va vanghana va Yehovha, hi fanele hi tshika ku endla leswi Yehovha a vulaka leswaku swi bihile, kambe hi fanele hi tlhela hi endla swo tlula sweswo. (Varhoma 12:9) Vanghana va Xikwembu va endla leswi xi swi rhandzaka. Swilo leswi xi swi rhandzaka swi hlamuseriwe eka Pisalema 15:1-5. (Hlaya.) Vanghana va Yehovha va tekelela timfanelo takwe naswona va kombisa “rirhandzu, ntsako, ku rhula, ku va ni mbilu yo leha, musa, vunene, ripfumelo, ku olova, ku tikhoma.”—Vagalatiya 5:22, 23.
21. U nga swi endlisa ku yini leswaku u dyondza ku kombisa timfanelo leti Xikwembu xi ti rhandzaka?
21 U nga swi endlisa ku yini leswaku u dyondza ku kombisa timfanelo leti to saseka? U fanele u dyondza leswi Yehovha a swi rhandzaka hi ku hlaya ni ku dyondza Bibele nkarhi ni nkarhi. (Esaya 30:20, 21) Loko u ri karhi u endla leswi, ndlela leyi u rhandzaka Yehovha ha yona yi ta kula naswona loko yi ya yi kula u ta lava ku n’wi yingisa.
22. Hi byihi vuyelo lebyi nga ta va kona loko u yingisa Yehovha?
22 Ku cinca loku u nga ha ku endlaka evuton’wini bya wena ku nga ha fanisiwa ni ku hluvula swiambalo swa khale kutani u ambala leswintshwa. Bibele yi vula leswaku u fanele u ‘hluvula vumunhu bya khale’ kutani u ambala “vumunhu lebyintshwa.” (Vakolosa 3:9, 10) Hambileswi swi nga taka swi nga olovi, loko hi endla ku cinca loku ni ku yingisa Yehovha, u tshembisa ku hi nyika “hakelo leyikulu.” (Pisalema 19:11) Hlawula ku yingisa Yehovha kutani u kombisa leswaku Sathana i muhembi. Tirhela Yehovha ku nga ri hi leswi u lavaka mikateko ya le nkarhini lowu taka kambe hikwalaho ka leswi u n’wi rhandzaka hi mbilu hinkwayo. Kutani u ta va munghana wa xiviri wa Xikwembu!
a Leswi a swi vuli swona leswaku Sathana u lawula vanhu lava ringetaka ku ku sivela ku dyondza Bibele. Kambe Sathana i “xikwembu xa mafambiselo lawa ya swilo” naswona ‘misava hinkwayo yi le hansi ka matimba yakwe.’ Kutani a swi hlamarisi loko van’wana va ringeta ku hi sivela ku tirhela Yehovha.—2 Vakorinto 4:4; 1 Yohane 5:19.