Hlayisa Ntshembo Wa Wena Wu Tiyile Ku Ya Fika eMakumu

ANAKANYA xihaha-mpfhuka lexitsongo xi ri karhi xi haha eka maxelo layo biha. Muhahisi a nga ha swi koti ku vona mimfungho ya le hansi. Mapapa lama bohaneke ma n’wi phutsela. A nga ha swi koti ku vona hi fasitere ra yena, kambe u ni ntshembo wa leswaku a nga ri heta riendzo ra yena a hlayisekile. I yini lexi endlaka a va ni ntshembo lowu?

U ni switirho swa gezi leswi tshembekaka swinene leswi n’wi pfunaka ku hahisa exikarhi ka mapapa lama bohaneke ni ku kota ku phatsama exinyamini. Loko a ri emoyeni, ngopfu-ngopfu loko a ri ekusuhi ni rivala ra swihaha-mpfhuka, swihondzo leswi tsayitelaka swa n’wi kongomisa hi tielektroni, naswona u vulavurisana ni valawuri va swa le moyeni lava nga emisaveni, hi xiya-ni-moya.

Hi laha ku fanaka, hi nga langutana ni vumundzuku hi ri ni ntshembo, hambiloko swiyimo swa misava swi ya swi biha siku na siku. Riendzo ra hina efambiselweni leri ro homboloka ri nga ha languteka ri lehe swinene ku tlula ndlela leyi van’wana a va anakanya ha yona, kambe a hi tiyisekeni leswaku hi le ndleleni leyinene, hi nkarhi wa kona. Ha yini hi tiyiseka hi ndlela leyi? Hikuva hi ni nkongomiso lowu hi pfunaka ku vona swilo leswi nga vonakiki eka munhu.

Rito ra Xikwembu i ‘rivoningo endleleni ya hina,’ naswona ra “ṭhembeka, [ri] tlharihisa šihunguki.” (Pisalema 19:7; 119:105) Ku fana ni swihondzo leswi tsayitelaka leswi kombisaka muhahisi ndlela, Bibele yi hlamusela swiendlakalo swa nkarhi lowu taka hi ku pakanisa naswona yi hi nyika swiletelo leswi twisisekaka, ku endlela leswaku hi fika hi hlayisekile lomu hi yaka kona. Hambiswiritano, leswaku hi vuyeriwa eka nkongomiso wa Xikwembu, hi fanele hi wu tshemba.

Epapileni rakwe leri yaka eka Vaheveru, Pawulo u khutaze Vakreste va Vayuda leswaku va ‘khomelela va tiya eku tshembeni loko sungula ku yisa emakumu.’ (Vaheveru 3:14) Ntshembo wu nga lahleka loko ku khomelela ka hina ku nga ‘tiyisiwi.’ Hikwalaho xivutiso xa tlakuka, Xana hi nga wu tiyisa njhani ntshembo wa hina eka Yehovha ku fika emakumu?

Kombisa Ripfumelo Ra Wena

Loko muhahisi a nga si haha handle ko vona ndlela, a titshege hi switirho swakwe swa gezi ni vulawuri bya le hansi hi laha ku heleleke, u fanele a kuma ndzetelo lowu faneleke ni tiawara to tala to haha. Hi laha ku fanaka, Mukreste u fanele a kombisa ripfumelo nkarhi na nkarhi leswaku a ta hlayisa ntshembo wakwe eka nkongomiso wa Yehovha, ngopfu-ngopfu loko ku va ni swiyimo leswo nonon’hwa. Muapostola Pawulo u tsarile: “Leswi hi nga ni Moya wa ku pfumela, lowu fanaka ni wa loyi a nga tsala a ku: ‘Ndzi pfumerile, hikokwalaho ndzi vulavurile’, na hina ha pfumela, kutani hikwalaho ka swona ha vulavula.” (2 Vakorinto 4:13) Xisweswo, loko hi vulavula hi mahungu lamanene ya Xikwembu, hi kombisa ripfumelo ra hina ni ku ri tiyisa.

Magdalena, loyi a heteke mune wa malembe a ri ekampeni ya nxaniso hi nkarhi wa nyimpi ya vumbirhi ya misava, u hlamusela nkoka wa ntirho wo chumayela: “Manana u ndzi dyondzise leswaku ndzi kota ku hlayisa ripfumelo ri tiyile, i swa nkoka leswaku ndzi khumbeka hi vuhlayiseki bya van’wana hi tlhelo ra moya. Ndzi tsundzuka xiendlakalo xin’wana lexi kombisaka ndlela leyi a hi titwa ha yona. Endzhaku ka loko hi ntshunxiwile ekampeni ya nxaniso ya le Ravensbrück mina na manana hi fike ekaya hi Ravuntlhanu. Kambe endzhaku ka masiku mambirhi, hi Sonto, hi hlanganyele ni vamakwerhu eku chumayeleni hi yindlu na yindlu. A ndzi kholwa swinene leswaku loko ho tikarhatela ku pfuna van’wana leswaku va tshemba switshembiso swa Xikwembu, switshembiso swoleswo swi ta hundzuka swa xiviri eka hina.”—Ringanisa Mintirho 5:42.

Leswaku hi hlayisa ntshembo wa hina wu tiyile ku ya fika emakumu swi lava leswaku hi endla mintirho ya moya eswiyengeni swin’wana. Dyondzo ya munhu hi xiyexe i nchumu wun’wana wa nkoka lowu tiyisaka ripfumelo. Loko hi tekelela vanhu va le Beriya hi ku kambisisa Matsalwa hi ku hiseka siku na siku, swi ta hi pfuna ‘leswaku hi hlayisa ku langutela ka hina ku ya fika emakumu.’ (Vaheveru 6:11, ringanisa NW; Mintirho 17:11) I ntiyiso, dyondzo ya munhu hi xiyexe yi lava nkarhi ni ku tiyimisela. Kumbexana, hi yona mhaka leyi endleke Pawulo a tsundzuxa Vaheveru malunghana ni khombo ro “loloha,” etimhakeni to tano.—Vaheveru 6:12.

Langutelo ra vulolo ri nga ha tisa vuyelo byo biha etindhawini to tala ta vutomi. Solomoni u xiye leswaku “yindlu yi pfuta hi ku fuleriwa hi mav̌oko la’yo loloha.” (Eklesiasta 10:18) Hi ku famba ka nkarhi mpfula yi sungula ku tshona elwangwini leri nga khathaleriwiki. Loko hi debyisa mavoko ya hina hi tlhelo ra moya ni ku tsandzeka ku hlayisa ripfumelo ra hina, hi nga ha sungula ku kanakana. Hi tlhelo lerin’wana, ku anakanyisisa nkarhi na nkarhi ni ku dyondza Rito ra Xikwembu, swi ta wundla ni ku sirhelela ripfumelo ra hina.—Pisalema 1:2, 3.

Ku Kurisa Ntshembo Hi Ntokoto

Kavula, muhahisi u dyondza hi ntokoto ni hi vuleteri, leswaku switirho swakwe swa gezi swa tshembeka. Hi laha ku fanaka, ku tshemba ka hina Yehovha ka kula loko evuton’wini bya hina vini hi vona vumbhoni bya nkhathalelo wa yena. Yoxuwa u swi vonile sweswo, naswona u tsundzuxe Vaisrayele-kulobye a ku: “Pfumelani hi timbilu hikwato ta ṅwina ni mimoya hikwayo ya ṅwina, mi tiv̌a leŝaku a ku wanga na rito riṅwe ra marito hikwawo la’manene lawa Yehova, Šikwembu ša ṅwina, a ma v̌uleke henhla ka ṅwina; kambe mi endleriwe hikwawo, a ku wanga na rito riṅwe.”—Yoxuwa 23:14.

Josefina, makwerhu wa xisati la tekiweke wa le Philippines, u dyondze dyondzo leyi fanaka. U hlamusele ndlela leyi vutomi a byi ri ha yona a nga si tiva ntiyiso: “Nuna wa mina a ri xindzendzele, naswona loko a pyopyiwile, a a hlundzuka, a ndzi himetela. Vukati bya hina lebyi nga tsakisiki a byi khumba ni n’wana wa hina. Mina ni nuna wa mina a hi tirha, naswona a hi hola mali yo nyawula, kambe a hi tirhisa muholo wa hina wo tala eku gembuleni. Nuna wa mina a a ri ni vanghana vo tala swinene, kambe vo tala va vona a va lava vunghana bya yena leswaku a ta va xavela swakunwa, naswona van’wana a va ringeta ku n’wi endla a pyopyiwa leswaku va ta n’wi hleka.

“Swilo swi sungule ku cinca loko hi tive Yehovha ni ku nghenisa ndzayo ya yena embilwini. Nuna wa mina a nga ha nwi, hi tshike ku gembula naswona hi ni vanghana va ntiyiso lava va hi rhandzaka ni ku hi pfuna. Vukati bya hina bya tsakisa, naswona n’wana wa hina wa mufana u kula a ri jaha lerinene. Hi tirha tiawara titsongo, kambe hi ni mali yo tala. Ntokoto wu hi kombise leswaku Yehovha i Tatana wa rirhandzu, loyi nkarhi na nkarhi a hi kongomisaka endleleni leyinene.”

Hikwalaho ka swiletelo swa valawuri va swa le moyeni kumbe hi ku kambela switirho swa vona, minkarhi yin’wana vahahisi va xiya leswaku va fanele ku cinca ndlela ya vona. Hi laha ku fanaka, hi nga ha boheka ku cinca ndlela hi ku landza swiletelo swa Yehovha. “Tindlev̌e ta wena ti ta twa rito e nḍaku ka wena, ri ku: Ndlela hi leyi, fambani ha yona, mi nga yi hi ra šinene, kumbe hi ra šimaṭi!” (Esaya 30:21) Hi ku tirhisa Rito rakwe ni nhlengeletano ya yena, hi kuma ndzayo leyi hi pfunaka ku vona makhombo ya moya. Rin’wana ra wona ri khumba mhaka ya vanghana.

Vanghana Va Nga Hi Hambukisa

Xihaha-mpfhuka lexitsongo xi nga huma endleleni ya xona loko mindzulamiso leyi lavekaka yi nga endliwi. Hi laha ku fanaka, minhlohlotelo ya le handle nkarhi na nkarhi yi hambukisa Vakreste namuntlha. Hi hanya emisaveni leyi anakanyaka swa nyama leyi eka yona vo tala va bakanyaka mimpimanyeto ya moya, va endla mali ni ntsako swi va mhaka ya nkoka swinene. Pawulo u tsundzuxe Timotiya leswaku masiku ya makumu ma ta “nonon’hwa.” (2 Timotiya 3:1-5) Vana va kondlo-a-ndzi-dyi, lava navelaka ku amukeriwa ni ndhuma, hi vona ngopfu-ngopfu va khumbiwaka hi vunghana byo biha.—2 Timotiya 2:22.

Amanda, wa malembe ya 17 hi vukhale, wa hlamusela: “Ripfumelo ra mina ri tsanisiwile swa xinkarhana hi mpimo wo karhi hi vadyondzi-kulorhi. A va tshamela ku ndzi byela leswaku vukhongeri bya mina byi ni minsivelo yo tala naswona a byi anakanyeli, naswona leswi swi sungule ku ndzi heta matimba. Hambiswiritano, vatswari va mina va ndzi pfune ku twisisa leswaku swiletelo swa Vukreste i swa ku ndzi sirhelela ku nga ri ku ndzi sivela-sivela. Sweswi ndza swi vona leswaku misinya leyi ya milawu ya ndzi pfuna leswaku ndzi va ni vutomi lebyi enerisaka swinene ku tlula lebyiya bya khale ka vanghana va mina va le xikolweni. Ndzi dyondze ku tshemba vanhu lava va ndzi khathalelaka hakunene—vatswari va mina na Yehovha—naswona ndza tiphina hi ntirho wa vuphayona.”

Hambi hi vanhu lavakulu kumbe hi lavatsongo, hi ta hlangana ni vanhu lava sandzaka ripfumelo ra hina. Va nga ha languteka va ri tintlharhi, kambe eka Xikwembu i vanhu va nyama, lava nga riki va moya. (1 Vakorinto 2:14) Ntlawa lowu hlohlotelaka wa le Korinto esikwini ra Pawulo, a wu ri Vaxopa-xopi lava nga tintlhari ta misava. Tidyondzo ta tintlhari leti a swi kanakanisi leswaku ti kanganyise Vakreste van’wana va le Korinto leswaku va lahlekeriwa hi ripfumelo ra vona eka ntshembo wa ku pfuka ka vafi. (1 Vakorinto 15:12) Muapostola Pawulo u tsundzuxile: “Mi nga pfumeli ku xisiwa: ‘Vanghana lavo biha, va borisa mikhuva leyinene.’”—1 Vakorinto 15:33.

Hi tlhelo lerin’wana, vunghana lebyinene bya hi tiyisa emoyeni. Evandlheni ra Vukreste, hi ni lunghelo ro va ni vanhu lava kombisaka ripfumelo evuton’wini bya vona. Norman, makwerhu wa xinuna la dyondzeke ntiyiso hi 1939, wa ha ri xihlovo lexikulu xa xikhutazo eka hinkwerhu. I yini lexi hlayiseke langutelo rakwe ra moya ri ri ni matimba? Wa hlamula: “Minhlangano kun’we ni xinakulobye lexikulu ni vamakwerhu lavo tshembeka i swa nkoka. Muxaka lowu wa xinakulobye wu ndzi pfune ku vona kahle ku hambana exikarhi ka nhlengeletano ya Xikwembu ni ya Sathana.”

Ku Kanganyisa Ka Rifuwo

Brian, muhahisi la nga ni ntokoto, u hlamusela leswaku “minkarhi yin’wana muhahisi a nga ha kuma swi n’wi nonon’hwela ku tshemba switirho swakwe swa gezi—hikwalaho ka leswi ntsena rintumbuluko rakwe ri nga pfumelelaniki na swona. Vahahisi va swihaha-mpfhuka swa nyimpi lava nga ni ntokoto, ku vuriwa leswaku va haha hi xihaha-mpfhuka lexi yimeke hi nhlana, hikwalaho ka leswi timboni leti nge misaveni ti langutekaka ti fana ni tinyeleti—hambi loko switirho swa vona swa gezi swi va komba leswaku leswi va swi anakanyaka a hi swona.”

Hi ku fanana, ntumbuluko wa hina lowu nga ni vutianakanyi, wu nga hi hambukisa eka langutelo ra moya. Yesu u vule leswaku rifuwo ra “kanganyis[a],” naswona Pawulo u tsundzuxe leswaku ‘ku rhandza mali ku hambukise vo tala eripfumelweni.’—Marka 4:19; 1 Timotiya 6:10.

Ku fana ni timboni leti tsayitelaka leti kanganyisaka, vuxisi bya ku hlongorisa swilo leswi vonakaka byi nga hi hambukisa. Ematshan’wini yo veka ntshembo wa hina eka “swilo leswi languteriwaka,” hi nga hambukisiwa hi swilo swa misava leyi, leyi hundzaka. (Vaheveru 11:1; 1 Yohane 2:16, 17) Loko hi ‘tiyimisele’ ku hanya vutomi bya le henhla, swi le rivaleni leswaku hi ta va ni nkarhi wutsongo wa swilo swa moya.—1 Timotiya 6:9; Matewu 6:24; Vaheveru 13:5.

Jaha leri ngheneleke vukati leri vitaniwaka Patrick ri vula leswaku rona ni nsati wa rona va bakanyele tipakani ta moya etlhelo leswaku va tiphina hi vutomi bya le henhla. Wa hlamusela: “Hi kuceteriwe hi lava nga evandlheni, lava nga ni timovha ta xiyimo xa le henhla ni makaya ya manyunyu. Hambileswi hi nga lahlekeriwangiki hi ntshembo wa Mfumo, hi vone leswaku hi nga pfa hi hanya vutomi byo antswa hi nkarhi lowu fanaka. Hambiswiritano, hi ku famba ka nkarhi, hi xiye leswaku ntsako wa ntiyiso wu huma eku tirheleni Yehovha ni ku kula emoyeni. Sweswi vutomi bya hina byi tlhele byi va lebyo olova. Hi hungute tiawara ta hina to tirha, kutani hi maphayona ya nkarhi hinkwawo.”

Ripfumelo Ri Titshege Hi Mbilu Leyinene

Mbilu leyinene na yona i ya nkoka eku akeni ka ku tshemba Yehovha. I ntiyiso, “ku pfumela i ku tshemba loku tiyeke ehenhla ka swilo leswi languteriwaka, ni ku kholwa swinene [kumbe, “vumbhoni lebyi khorwisaka,” nhlamuselo ya le hansi eka NW] hi tlhelo ra swilo leswi nga voniwiki.” (Vaheveru 11:1) Kambe loko hi ri hava mbilu leyinene, a swi tshembisi leswaku hi nga khorwiseka. (Swivuriso 18:15; Matewu 5:6) Hikwalaho ka sweswo muapostola Pawulo u vule leswaku “a hi hinkwavo lava nga ni ku pfumela.”—2 Vatesalonika 3:2.

Kutani, xana hi nga endla yini leswaku minkarhi hinkwayo timbilu ta hina ti amukela vumbhoni hinkwabyo lebyi khorwisaka lebyi nga kona? Hi ku hlakulela timfanelo ta Xikwembu, timfanelo leti fuwisaka ni ku aka ripfumelo. Petro u hi khutaza ku ‘seketela ripfumelo ra hina hi vunene, vutivi, ku tikhoma, ku tiyisela, ku tinyiketela eka Xikwembu, rirhandzu ra vumakwerhu ni rirhandzu.’ (2 Petro 1:5-7; Vagalatiya 5:22, 23) Hi tlhelo lerin’wana, loko hi hanya vutomi bya vutianakanyi kumbe hi tirhela Yehovha ku endlela ku hetisa nawu, a hi nge pfuki hi langutele leswaku ripfumelo ra hina ri kula.

Ezra u “v̌ekile mbilu ya yena” eku hlayeni ka Rito ra Yehovha ni ku tirhisa leswi a swi dyondzaka. (Ezra 7:10) Hi laha ku fanaka Mikiya a a ri ni mbilu leyinene. “Loko nḍi ri mina, nḍi ta languta e ka Yehova, nḍi languta e ka Šikwembu ša ku hlayiseka ka mina: Šikwembu ša mina ši ta nḍi yingisa!”—Mikiya 7:7.

Magdalena, la tshahiweke eku sunguleni, na yena u rindzele Yehovha hi ku lehisa mbilu. (Habakuku 2:3) U ri: “Ana se hi ni paradeyisi ya moya. Leyi landzelaka, ku nga Paradeyisi ya xiviri, yi ta fika ku nga ri khale. Sweswi madzana ya magidi ma joyina ntshungu lowukulu. Swa ndzi nyanyula ku vona vanhu vo tarisa xileswi va khitikanela enhlengeletanweni ya Xikwembu.”

Ku Languta Eka Xikwembu Xa Ku Hlayiseka Ka Hina

Leswaku hi hlayisa ntshembo wa hina wu tiyile ku ya fikela emakumu swi lava leswaku hi kombisa ripfumelo ra hina ni ku yingisela nkongomiso lowu hi wu kumaka eka Yehovha ni nhlengeletano ya yena hi vukheta. Sweswo i swa nkoka swinene. Muhahisi u titwa a enerisekile swinene loko endzhaku ka riendzo ro leha leri nonon’hwaka, a sungula ku hahela ehansi, ivi eku heteleleni a hundza hi le mapapeni lama bohaneke a hlayisekile. Lahaya kulenyana ku vonaka misava—ya rihlaza leyi n’wi amukelaka. Rivala ra swihaha-mpfhuka ri laha hansi, ri rindzele ku n’wi amukela.

Na hina hi yimeriwe hi ntokoto lowu nyanyulaka. Misava leyi leyi nga tsakisiki, leyo homboloka yi ta pfulela misava leyintshwa leyo lulama ndlela. Hi rindzele ku amukeriwa hi Xikwembu. Hi nga fika kwalaho, loko ho yingisa marito ya mupisalema lama nge: “U ṭhembo ra mina, wena Hosi Yehova! Nḍi ku ṭhembile nḍa ha ri v̌untŝheni bya mina. . . . Nḍi ta ku tlangela hi masiku.”—Pisalema 71:5, 6.