Tivonele Eka Mbilu Leyi Kanganyisaka

1, 2. Ha yini swi tika ku tiva leswi mbilu ya hina yo fanekisela yi nga xiswona?

A HI NGE siku rin’wana nimixo loko wa ha etlele u twa ku vava exifuveni xa wena u tlhela u twa onge u ta heleriwa hi moya. U nga ha tivutisa, ‘Xana ndzo lava ku khomiwa hi vuvabyi bya mbilu?’ Ku swi ba hi makatla a swi nge ku pfuni kambe ku teka goza hi xihatla swi nga ku pfuna. Kutani u nga ha vitana ambulense leswaku u ta kuma mpfuno eka dokodela la nga ni vutshila. Dokodela a nga ha ku kambela kahle kumbexana a tirhisa muchini wo kambela mbilu. Ku kamberiwa hi xihatla swin’we ni ku tshunguriwa swi nga ha vula vutomi ematshan’weni ya rifu.

² Xana ku vuriwa yini hi mbilu ya hina yo fanekisela? Swi nga endleka swi nga olovi ku tiva xiyimo xa yona. Ha yini? Bibele yi ri: “Mbilu yi kanganyisa ngopfu ku tlula hinkwaswo naswona yi ni khombo. I mani la nga yi tivaka?” (Yer. 17:9) Hikokwalaho, mbilu ya hina yi nga hi kanganyisa, yi endla hi tivona hi nga ri na xiphiqo hi tlhelo ra moya kasi vanhu van’wana va vona khombo ro karhi naswona va karhateka hi hina. Ha yini hi nga ha kanganyisekaka? Mboyamelo wa xidyoho xa hina wu nga lwisana na hina, tanihi leswi Sathana swin’we ni mafambiselo lawa ya swilo swi endlaka leswaku hi nga tivi leswi mbilu ya hina yi nga xiswona. Loko hi lava ku kambisisa timbilu ta hina, hi fanele hi dyondza eka Yeremiya swin’we ni le ka Vayuda va le nkarhi wa yena.

3. I yini leswi hundzukeke swikwembu swa vanhu vo tala?

³ Vayudiya vo tala va kombise leswaku xiyimo xa timbilu ta vona xi le khombyeni hi tlhelo ra moya. Va fularhele Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso ivi va gandzela swikwembu swa Vakanana naswona ripfalo ra vona a ri nga va kingindzi. Yehovha u tlhontlhe vagandzeri volavo a ku: “Swi kwihi swikwembu swa wena leswi u tiendleleke swona? A swi suke swi yima loko swi ta kota ku ku ponisa enkarhini wa khombo ra wena. Hikuva swikwembu swa wena swi ringana ni nhlayo ya miti ya wena.” (Yer. 2:28) Kambe hina a hi tiehleketi hi ri vagandzeri va swikwembu swa hava. Hambiswiritano, loko xihlamusela-marito xin’wana xi vulavula hi “xikwembu” xi ri: “I munhu kumbe nchumu wo karhi lowu tekiwaka wu ri wa nkoka swinene.” Vanhu vo tala emisaveni va teka ntirho, rihanyo, ndyangu hambi ku ri swifuwo swi ri swilo swa nkoka evuton’wini bya vona. Kasi van’wana va teka mintlango, vanhu lava dumeke, thekinoloji, ku endzela tindhawu to karhi kumbe mindhavuko ya vona ku ri swilo swa nkoka swinene. Vo tala va teka swilo sweswo swi ri swa nkoka ku ri ni vuxaka bya vona ni Muvumbi. Xana swi nga va tano ni le ka Vakreste va ntiyiso hilaha a swi ri hakona eka Vayuda va le nkarhini wa Yeremiya?

MBILU LEYI KANGANYISAKA YI NGA HI HAMBUKISA

4. Vanhu lava a va vula va ku: “Ri kwihi rito ra Yehovha? Hi kombela ri ta,” xana sweswo a va swi vula hi mbilu hinkwayo?

⁴ Hakunene u ta swi tsakela ku xiya mongo wa leswi Yeremiya a swi vuleke loko a vula leswaku mbilu ya kanganyisa. Yeremiya u swi xiyile leswaku vanhu a va ku: “Ri kwihi rito ra Yehovha? Hi kombela ri ta.” (Yer. 17:15) Kambe, xana sweswo a va swi vula swi huma embilwini? Ndzima yoleyo ya Yeremiya yi sungula hi marito lama nge: “Xidyoho xa Yuda xi tsariwe ehansi hi xitsalo xa nsimbi. Xi kovotliwe exiphepherheleni xa mbilu ya vona hi rinhi ra dayimani.” Xiphiqo lexikulu a ku ri leswaku Vayudiya volavo a va ‘veka ntshembo wa vona eka munhu wa la misaveni, va endla nyama yi va voko ra vona, timbilu ta vona ti fularhela Yehovha.’ Kambe sweswo a swi hambanile ni vanhu va nga ri vangani, lava a va tshemba Xikwembu va tlhela va kombela nkongomiso ni mikateko ya xona.—Yer. 17:1, 5, 7.

5. Xana vanhu lava hanyeke enkarhini wa Yeremiya va angule njhani eka nkongomiso wa Yehovha?

⁵ Xiyimo xa timbilu ta vanhu vo tala xi vonake eka ndlela leyi va anguleke ha yona eka leswi Xikwembu xi swi vuleke. (Hlaya Yeremiya 17:21, 22.) Hi xikombiso, Savata a ku ri siku ro wisa eka mintirho leyi tolovelekeke naswona a ku ri nkarhi wo hlanganyela eka swilo swa moya. Vanhu lava hanyeke hi nkarhi wa Yeremiya a va nga fanelanga va endla mabindzu ya vona kumbe va endla mintirho ya vona leyi tolovelekeke hi siku ra Savata. Kambe ndlela leyi va anguleke ha yona yi kombise ndlela leyi xiyimo xa timbilu ta vona a xi ri xiswona. “A va yingisanga hambi ku ri ku rhiya ndleve ya vona, va hambete va nonon’hwisa nhamu ya vona leswaku va nga yingisi nileswaku va nga yi amukeli ndzayo.” Hambileswi a va wu tiva nawu wa Xikwembu, a va ri ni vonelo ra vona vini—a va ri ni leswi a va swi endla hi Savata.—Yer. 17:23; Esa. 58:13.

6, 7. (a) Hambiloko Mukreste namuntlha a kume ndzayo leyi humaka eka hlonga ro tshembeka, xana hi vuphukuphuku a nga ha tibyela yini? (b) Xana ku va kona ka hina eminhlanganweni ya vandlha swi nga va ekhombyeni hi ndlela yihi?

⁶ Namuntlha, a hi le hansi ka nawu wa Savata. Hambiswiritano, hi dyondza swo karhi eka ndlela leyi vanhu volavo va anguleke ha yona loko va paluxa xiyimo xa timbilu ta vona. (Kol. 2:16) Leswaku hi endla ku rhandza ka Xikwembu, hi tshike ku va ni vutianakanyi kumbe ku rhangisa swilo swa hina. Ha swi xiya leswaku ku nga va vuphukuphuku ku tihlawulela ndlela leyi hi lavaka ku tsakisa Xikwembu ha yona. Nakambe hi tiva vanhu vo tala lava tinyiketeleke ku endla ku rhandza ka Xikwembu naswona sweswo swi va phyuphyisile. Hikwalaho, xana hi nga hambukisiwa njhani?

⁷ Mukreste a nga ha tixisa a ehleketa leswaku mbilu ya yena a yi nge n’wi kanganyisi, hilaha swi veke hakona eka vo tala hi nkarhi wa Yeremiya. Hi xikombiso, wanuna a nga vula a ku, ‘Ndzi fanele ndzi khomelela swi tiya entirhweni wa mina wa ku tihanyisa leswaku ndzi ta wundla ndyangu wa mina,’ naswona sweswo swa twisiseka. Kambe ku vuriwa yini loko sweswo swo n’wi endla a ku, ‘Ndzi fanele ndzi kuma dyondzo leyi engetelekeke leswaku ndzi ta kuma kumbe ku hlayisa ntirho lowu holelaka kahle?’ Sweswo na swona swi nga ha tikomba swi twisiseka naswona swi nga n’wi endla a gimeta hi ku vula a ku, ‘Minkarhi yi cincile namuntlha naswona leswaku munhu a kota ku hanya u fanele u ya ekholichi kumbe eyunivhesiti leswaku a ta hlayisa ntirho wa yena.’ Hakunene swa olova leswaku munhu a sungula ku yi tekela ehansi ndzayo ya vutlhari ni leyinene leyi nyikeriwaka hi hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha malunghana ni dyondzo leyi engetelekeke swin’we ni hi ku sungula ku xwa eminhlanganweni! Emhakeni leyi, hakatsongo-tsongo van’wana va kuceteriwe hi mavonelo ni ndlela leyi misava yi anakanyaka ha yona. (Efe. 2:2, 3) Bibele yi hi lemukisa hilaha ku faneleke loko yi ku: “Mi nga pfumeleli misava leswaku yi mi kongomisa.”—Rhom. 12:2, Phillips.a

8. (a) I yini lexi nga ha endlaka leswaku Mukreste a tikukumuxa? (b) Ha yini ku tiva ntiyiso malunghana ni Xikwembu ni tindlela ta xona swi nga enelanga?

⁸ I ntiyiso leswaku hi lembe-xidzana ro sungula, Vakreste van’wana a va fuwile naswona swi nga endleka leswaku a va ri ni ndhuma emisaveni. Swi tano ni hi Vakreste van’wana va manguva lawa. Xana va fanele va titwa njhani loko swilo swi va fambela kahle naswona hina hi fanele hi va languta njhani? Yehovha u nyika nhlamulo hi ku tirhisa Yeremiya. (Hlaya Yeremiya 9:23, 24.) Ematshan’wini ya ku va munhu a tinyungubyisa hileswi a swi hetisiseke, i vutlhari loko a xiya leswaku ku tiva Hosi ya Vuako Hinkwabyo i swa nkoka swinene. (1 Kor. 1:31) Kambe, xana swi vula yini ku va ni ku twisisa ni vutivi hi Yehovha? I ntiyiso leswaku vanhu va le nkarhini wa Yeremiya a va ri tiva vito ra Xikwembu. Nakambe a va swi tiva leswi a swi endleke ku ponisa vakokwa wa vona eLwandle ro Tshwuka, loko va ta nghena eTikweni leri Tshembisiweke, hi minkarhi ya Vaavanyisi ni hi nkarhi wa ku fuma ka tihosi leti tshembekaka. Hambiswiritano, a va nga n’wi tivi Yehovha kumbe va va ni ripfumelo ra xiviri eka yena. Kambe va te: “Ndzi tshame ndzi nga ri na nandzu. Hakunene ku hlundzuka ka [Xikwembu] ku herile eka mina.”—Yer. 2:35.

NDLELA LEYI YEHOVHA A HI VUMBAKA HA YONA

9. Ha yini hi nga tiyisekaka leswaku swa koteka ku cinca mbilu naswona sweswo swi nga endleka njhani?

⁹ Vayuda lava Yeremiya a hundziseleke rungula ra Xikwembu eka vona a va fanele va cinca timbilu ta vona. Sweswo a swi ta va olovela hikuva Xikwembu xi vule eka lava a va ta vuya hi le vuhlongeni xi ku: “Ndzi ta va nyika mbilu ya ku ndzi tiva, leswaku hi mina Yehovha; kutani va ta va vanhu va mina, mina ndzi ta va Xikwembu xa vona, hikuva va ta tlhelela eka mina.” (Yer. 24:7) Ninamuntlha ku cinca loku fanaka ku nga koteka. Tlhandlakambirhi, vunyingi bya hina hi nga antswisa xiyimo xa mbilu ya hina hi tlhelo ra moya. Ku ni swilo swinharhu leswi nga swa nkoka: ku tiyimisela ku va ni dyondzo ya munhu hi yexe ya Rito ra Xikwembu, ku twisisa ndlela leyi Xikwembu xi tirhaka ha yona evuton’wini bya hina ni ku tirhisa leswi hi swi dyondzaka hi xona. Ku hambana ni vanhu va le nkarhini wa Yeremiya, hi fanele hi pfumelela Mukambisisi Lonkulu wa timbilu leswaku a kambisisa timbilu ta hina. Nakambe hi nga kambisisa timbilu ta hina hi ku tirhisa Bibele swin’we ni ku xiya ndlela leyi Yehovha a hi pfunaka ha yona. (Ps. 17:3) Hakunene i vutlhari ku endla tano!

10, 11. (a) Ha yini Yeremiya a ye a ya vona muvumbi? (b) I yini lexi kombaka ndlela leyi Yehovha a va vumbaka ha yona vanhu?

¹⁰ Sathana u lava ku vumba vanhu hinkwavo hi ku va sindzisa leswaku va va nchumu wo karhi, kambe ndlela leyi Xikwembu xi vumbaka vanhu ha yona yi komba leswaku xa khathala hi un’wana ni un’wana wa vona. Sweswo hi swi vona eka ntokoto wa Yeremiya. Siku rin’wana, Xikwembu xi n’wi byele leswaku a ya endlwini ya muvumbi. Muvumbi loyi a a tirha eka vhilwa ra yena kambe loko xibya lexi a ha xi endla xi onhaka, u nambe a sungula nakambe a endla xibya xin’wana a tirhisa vumba byolebyo, lebyi a bya ha tsakama. (Hlaya Yeremiya 18:1-4.) Ha yini Yeremiya a a lerisiwe ku languta sweswo naswona hi dyondza yini eka ntokoto wolowo?

¹¹ Yehovha a a lava ku komba Yeremiya ni Vaisrayele leswaku U ni matimba yo vumba vanhu ni tinxaka hi ndlela leyi A lavaka ha yona. Xana Xikwembu xi byi khoma njhani vumba? Ku hambana ni vavumbi lava nga vanhu, Yehovha a nga endli xihoxo; naswona a nga onhi ntirho wa mavoko ya yena a nga rhanganga hi ku ehleketa. Ndlela leyi vanhu va angulaka ha yona loko Yehovha a va vumba, yi endla leswaku a vona leswaku u va tirhisa njhani.—Hlaya Yeremiya 18:6-10.

12. (a) Xana Yoyakimi u angule njhani loko Yehovha a tikarhatela ku n’wi vumba? (b) Hi yihi dyondzo leyi u yi kumaka emhakeni ya Yoyakimi?

¹² Kutani, xana Yehovha u va vumba hi ndlela yihi vanhu? Nchumu lowukulu lowu a wu tirhisaka namuntlha i Bibele. Loko munhu a hlaya a tlhela a tirhisa leswi a swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu, u komba vumunhu bya yena naswona Xikwembu xi nga n’wi vumba. Kutani sweswi a hi kambisiseni xikombiso xa Hosi Yoyakimi leswaku hi vona ndlela leyi vanhu va le nkarhini wa Yeremiya a va ta vumbiwa ha yona etimhakeni ta siku ni siku. Nawu a wu vula leswaku munhu ‘a nga tshuki a dyelela mutirhi la thoriweke,’ kambe hosi yi endle tano ivi yi dyelela Vaisrayele-kulobye hi ku va tirhisa bya mahlonga leswaku va aka “yindlu leyi pfulekeke.” (Det. 24:14; Yer. 22:13, 14, 17) Xikwembu xi ringete ku vumba Yoyakimi hi ku tirhisa rito ra xona leri xi ri hundziseleke hi vaprofeta. Hambiswiritano, hosi yi landzele mboyamelo wa mbilu ya yona leyi a yi nga tshembekanga. Yi te, “A ndzi nge yingisi” hiloko yi hambeta yi famba hi ndlela leyi a yi famba ha yona loko ya ha ri yitsongo. Kutani Xikwembu xi te: “[Yoyakimi] u ta lahliwa ku fana niloko ku lahliwa mbhongolo ya xinuna, a koka-kokiwa ni ku cukumetiwa.” (Yer. 22:19, 21) Hakunene ku ta va vuphukuphuku loko ho vula hi ku: ‘Phela, leyi i ndlela leyi ndzi nga xiswona’! Namuntlha Xikwembu a xi rhumeli vaprofeta vo fana na Yeremiya kambe xa hi kongomisa. Hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha ra hi pfuna leswaku hi vona hi tlhela hi tirhisa milawu ya Bibele. Sweswo swi nga khumba vutomi bya hina bya siku ni siku, ku nga swilo swo fana ni maambalelo ni ku tilunghisa kumbe tinsimu ni mincino leyi fambisanaka ni nkhuvo wa vukati kumbe xiendlakalo xo karhi. Xana hi ta pfumelela Rito ra Xikwembu leswaku ri hi vumba?

13, 14. (a) Ha yini vini va mahlonga ya le Yerusalema va pfumele ku ntshunxa mahlonga ya vona ya Vaheveru? (b) I yini lexi kombiseke leswi timbilu ta vini va mahlonga wolawo a ti ri xiswona?

¹³ A hi kambisiseni xikombiso xin’wana. Vababilona va veke Sedekiyasi exiluvelweni xa Yuda leswaku a va hosi leyi nga hlonga. Kutani Sedekiyasi u xandzukile hi ku ka a nga yi yingisanga ndzayo leyi Xikwembu xi yi hundziseleke eka yena hi ku tirhisa Yeremiya. (Yer. 27:8, 12) Kutani Vababilona va rhendzele muti wa Yerusalema. Hosi ni tihosana ta yona va vone swi fanerile leswaku va endla hilaha Nawu a wu vula hakona leswaku va ta amukeleka eka Xikwembu. Tanihi leswi Sedekiyasi a a swi xiya leswaku Vaheveru lava a va ri mahlonga va fanele va ntshunxiwa hi lembe ra vunkombo, u endle ntwanano wo ntshunxa mahlonga wolawo. (Eks. 21:2; Yer. 34:14) Tanihi leswi muti wa Yerusalema a wu rhendzeriwe hi valala, hi xihatla swi tikombe ku ri vutlhari leswaku vanhu va hatla va ntshunxa mahlonga ya vona!—Hlaya Yeremiya 34:8-10.

¹⁴ Hi ku famba ka nkarhi, mavuthu ya le Egipta ma pfune muti wa le Yerusalema, leswi endleke leswaku Vababilona va tshika ku hlasela. (Yer. 37:5) Xana lava a va ntshunxe mahlonga ya vona a va ta endla yini? Va sindzise mahlonga lawa a va ma ntshunxile leswaku ma tlhelela evuhlongeni. (Yer. 34:11) Mhaka hileswaku loko Vayuda volavo va ri ekhombyeni, a va endla onge va yingisa milawu ya Xikwembu, onge hiloko sweswo a swi ta pfala ku nga yingisi ka vona ka le ku sunguleni. Kambe loko khombo ri nga ha va weli, va tlhelele etindleleni ta vona ta khale. Hambileswi a va endla onge va wu yingisa Nawu, swiendlo leswi va swi endleke hi ku famba ka nkarhi swi kombise leswaku etimbilwini ta vona a va nga swi lavi ku kongomisiwa ni ku vumbiwa hi Rito ra Xikwembu.

PFUMELELA YEHOVHA A KU VUMBA

15. Xana u swi lava ku fikela kwihi ku vumbiwa hi Yehovha? Kombisa.

¹⁵ Hi ku pfuniwa hi vandlha ra Yehovha ra misava hinkwayo, hi nga xiya milawu ya Bibele leyi vulavulaka hi mhaka yo karhi. Hi xikombiso, hi nga tiva ndlela leyi hi faneleke hi hlamula ha yona loko makwerhu wo karhi a nga hi khomanga kahle. (Efe. 4:32) Hi nga pfumela leswaku ndzayo ya Bibele yi lulamile naswona i ya vutlhari. Kambe, xana hi ta va vumba bya njhani? Xana hakunene hi ta pfumela ku vumbiwa hi Yehovha? Loko timbilu ta hina ti olova, hi ta tikarhatela ku cinca; Muvumbi Lonkulu u ta hi vumba leswaku hi va xibya lexi a nga xi tirhisaka swinene. (Hlaya Varhoma 9:20, 21; 2 Timotiya 2:20, 21.) Ematshan’weni ya leswaku hi va ni mbilu leyi fanaka ni ya Yoyakimi kumbe ya vini va mahlonga va nkarhi wa Sedekiyasi, hi fanele hi pfumela ku vumbiwa hi Yehovha leswaku a ta hi tirhisela xikongomelo lexinene.

16. Hi wihi ntiyiso wa nkoka lowu Yeremiya a a wu tiva?

¹⁶ Hambi ku ri Yeremiya u vumbiwe hi Xikwembu. Xana muprofeta loyi a a yi languta njhani mhaka leyi? Hi nga vona langutelo ra yena eka leswi a swi vuleke loko a ku: “Munhu loyi a fambaka a nga ka a nga wu kongomisi nkondzo wa yena.” Hiloko a kombela a ku: “Ndzi lulamise . . . Wena Yehovha.” (Yer. 10:23, 24) Vantshwa, xana mi ta n’wi tekelela Yeremiya? A swi kanakanisi leswaku mi ni swiboho swo tala leswi mi faneleke mi swi endla. Vantshwa van’wana va lava ku ‘kongomisa nkondzo wa vona.’ Xana u ta lava leswaku Xikwembu xi ku kongomisa loko u endla swiboho? Ku fana na Yeremiya, xana u ta titsongahata ivi u pfumela leswaku vanhu a va nge swi koti ku kongomisa mikondzo ya vona? Tsundzuka: Xikwembu xi ta ku vumba loko u lava nkongomiso wa xona.

17-19. (a) Ha yini Yeremiya a teke riendzo ro leha ro ya eYufrata? (b) Xana ku yingisa ka Yeremiya a ku ta ringiwa hi ndlela yihi? (c) I yini leswi hetisisiweke hi swiendlo swa Yeremiya leswi a swi katsa vamba?

¹⁷ Xiavelo xa Yeremiya a xi katsa ku yingisa nkongomiso wa Xikwembu. Loko a wu ri Yeremiya, xana a wu ta amukela nkongomiso wun’wana ni wun’wana lowu u nyikiwaka wona? Siku rin’wana, Yehovha u byele Yeremiya leswaku a teka vamba ra ntsembyana ivi a ri boha. Endzhaku ka sweswo, Xikwembu xi n’wi lerise leswaku a ya eYufrata. Languta mepe kutani u ta swi vona leswaku a a fanele a teka riendzo leri tekaka tikhilomitara ta kwalomu ka 500. Loko Yeremiya a fika kwalaho, a a fanele a tumbeta vamba rero ebakwini ra ribye ivi a tlhelela eYerusalema. Kutani hi ku famba ka nkarhi, Xikwembu xi n’wi byele leswaku a tlhela a ya teka vamba leriya. (Hlaya Yeremiya 13:1-9.) Eka riendzo rero hinkwaro, swi nga endleka leswaku Yeremiya u fambe tikhilomitara ta kwalomu ka 1 900. Vaxopaxopi va Bibele a va tshembi leswaku u fambe mpfhuka wolowo, a famba tin’hweti to hlayanyana hi milenge.b (Ezra 7:9) Hambiswiritano, sweswo hileswi vuriweke hi Xikwembu naswona hileswi Yeremiya a swi endleke.

¹⁸ Anakanya muprofeta loyi a ri karhi a tsemakanya tintshava ta le Yudiya, kutani hi ku ya hi ndlela leyi a a famba ha yona, a ri karhi a famba emananga a kongome eYufrata. U endle sweswo hinkwaswo leswaku a ya tumbeta vamba ra ntsembyana! Kumbexana ku famba ka yena nkarhi wo leha swi endle leswaku vaakelani va yena va lava ku tiva leswaku u ye kwihi. Loko a vuya, a a nga ri khomanga vamba ra ntsembyana. Hiloko Xikwembu xi n’wi byela leswaku a tlhela a teka riendzo rero ro leha, a ya teka vamba leri se a ri onhakile naswona “ri nga faneli nchumu.” Anakanya ndlela leyi a swi ta olova ha yona ku vula a ku: ‘Se swi ringene. A ndzi wu voni nkoka wa swilo leswi.’ Kambe, tanihi leswi a a vumbiwe hi Xikwembu, a nga swi endlanga sweswo. Ematshan’wini ya leswaku a gungula, u endle hilaha a lerisiweke hakona.

¹⁹ Xikwembu xi sungule ku n’wi hlamusela timhaka endzhaku ka riendzo ra yena ra vumbirhi. Ndlela leyi Yeremiya a endleke swilo ha yona, a yi ta va xikombiso lexi a a ta xi tirhisa loko a hundzisela rungula leri ra nkoka, leri nge: “Vanhu lava vo biha lava alaka ku yingisa marito ya mina, lava fambaka hi ku sihalala ka mbilu ya vona, lava hambetaka va landzelela swikwembu swimbe, va swi tirhela va tlhela va swi nkhinsamela, va ta fana ni vamba leri ri nga faneliki nchumu.” (Yer. 13:10) Hakunene leyi i ndlela leyinene, leyi Yehovha a yi tirhiseke leswaku a dyondzisa vanhu va yena! Ndlela leyi Yeremiya a yingiseke Yehovha swi huma embilwini ha yona emhakeni leyi a yi languteka yi nga ri ya nkoka, yi pfune matshalatshala ya Yehovha yo fikelela timbilu ta vanhu.—Yer. 13:11.

20. Ha yini ku yingisa ka wena ku nga hlamarisaka vanhu van’wana kambe u nga tiyiseka ha yini?

²⁰ Namuntlha Vakreste a va byeriwi ku famba mpfhuka leswaku va dyondza swo karhi eka Xikwembu. Kambe, xana swi nga ha endleka leswaku ndlela ya wena ya Vukreste leyi u yi hlawulaka, yi endla leswaku vaakelani kumbe vanhu lava u va toloveleke va hlamala kumbe va ku sola-sola? Yi nga ha katsa ndlela leyi u ambalaka ni ku tilunghisa ha yona, dyondzo leyi u yi hlawulaka, ntirho lowu u lavaka ku wu endla kumbe hambi ku ri ndlela leyi u byi langutaka ha yona byala. Xana u ta tiyimisela ku landzela nkongomiso wa Xikwembu hilaha Yeremiya a endleke hakona? Tanihi leswi u pfumelaka leswaku mbilu ya wena yi vumbiwa hi Xikwembu, swiboho leswi u swi tekaka swi nga ha endla leswaku u kota ku chumayela. Hikwalaho, ku yingisa swileriso swa Yehovha leswi kumekaka eRitweni ra yena ni ku yingisa nkongomiso lowu a wu hundziselaka hi ku tirhisa hlonga ro tshembeka, swi ta ku vuyerisa hilaha ku nga heriki. Ematshan’weni yo kongomisiwa hi mbilu leyi kanganyisaka, u nga fana na Yeremiya. Kutani tiyimisele ku pfumelela ku vumbiwa hi Xikwembu; xi pfumelele leswaku xi ku endla xibya xa nkoka lexi xi nga xi tirhisaka nkarhi wo leha.