Swikombo Swa Mikandziyiso Leyi Nga Eka Xiyimiso Xa Mihlangano Xa Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wo Chumayela
NOVEMBER 4-10
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 1 YOHANE 1-5
“Mi Nga Rhandzi Misava Kumbe Swilo Leswi Nga Emisaveni”
(1 Yohane 2:15, 16) Mi nga rhandzi misava kumbe swilo leswi nga emisaveni. Loko mani na mani a rhandza misava, rirhandzu ra Tatana a ri kona eka yena; 16 hikuva hinkwaswo leswi nga emisaveni—ku navela ka nyama ni ku navela ka mahlo ni ku bombisa rifuwo ra munhu ra vutomi—a swi humi eka Tatana, kambe swi huma emisaveni.
Landzela Ntila Lowu Vekiweke Hi Yesu
13 Van’wana va nga tibyela leswaku a hi swilo hinkwaswo leswi biheke emisaveni. Hambiswiritano, misava ni mintlhamu ya yona swi nga hi hambukisa hi ku olova hi tshika ku tirhela Yehovha. Naswona a ku na nchumu lexi humaka emisaveni lexi endleriweke ku hi tshineta ekusuhi ni Xikwembu. Hikwalaho loko hi sungula ku rhandza swilo swa misava, hambiloko swi nga bihanga hi swoxe, hi tipeta ekhombyeni. (1 Timotiya 6:9, 10) Nakambe, swilo swo tala emisaveni swi bihile swinene naswona swi nga va ni vuyelo lebyo biha eka hina. Loko hi hlalela tifilimi kumbe minongonoko ya thelevhixini leyi ndhundhuzelaka madzolonga, ku rhandza rifuwo kumbe vudlakuta, hi nga sungula ku amukela swilo swo tano—ivi swi hundzuka miringo eka hina. Loko hi dzumba ni vanhu lava rhandzaka swilo swa le henhla kumbe lava hlongorisaka timhaka ta mabindzu, na hina hi nga sungula ku vona swilo swo tano swi ri swa nkoka ngopfu.—Matewu 6:24; 1 Vakorinto 15:33.
(1 Yohane 2:17) Ku tlula kwalaho, misava ya hundza ni ku navela ka yona, kambe loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu u tshama hi masiku.
Anakanyisisa Hi Muxaka Wa Munhu Loyi U Faneleke U Va Yena
18 Nchumu wun’wana lowu hi pfunaka ku lwisana ni “swilo leswi nga emisaveni” i ku tsundzuka marito ya Yohane lama huhuteriweke lama nge: “Misava ya hundza ni ku navela ka yona, kambe loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu u tshama hi masiku.” (1 Yoh. 2:17) Mafambiselo ya Sathana ma tikomba onge ma ta tshama hilaha ku nga heriki. Nilokoswiritano, ma ta lovisiwa siku rin’wana. Swilo hinkwaswo leswi nga laha misaveni ya Sathana swi ta herisiwa ku nga ri khale. Ku tsundzuka mhaka yoleyo swi ta hi pfuna leswaku hi nga kanganyisiwi hi Diyavulosi.
Endla Ndzavisiso
(1 Yohane 2:7, 8) Varhandziwa, ndzi mi tsalela xileriso, ku nga ri lexintshwa, kambe xileriso xa khale lexi mi xi tweke ku sukela eku sunguleni. Xileriso lexi xa khale i rito leri mi ri tweke. 8 Nakambe, ndzi mi tsalela xileriso lexintshwa, mhaka leyi nga ntiyiso eka yena ni le ka n’wina, hikuva munyama wa hundza naswona ku vonakala ka ntiyiso se ka voninga.
Switsundzuxo Swa Yehovha Swa Tshembeka
14 Matsalwa ya Vukreste ya Xigriki ma ni switsundzuxo swo tala swa leswaku hi kombisana rirhandzu. Yesu u vule leswaku xileriso xa vumbirhi lexikulu i xa ku “rhandza warikwenu kukota loko u tirhandza.” (Mat. 22:39) Hilaha ku fanaka, Yakobo, makwavo wa Yesu hi manana u vule leswaku rirhandzu i “nawu wa vuhosi.” (Yak. 2:8) Muapostola Yohane u tsarile a ku: “Varhandziwa, ndzi mi tsalela xileriso, ku nga ri lexintshwa, kambe xileriso xa khale lexi mi xi tweke ku sukela eku sunguleni.” (1 Yoh. 2:7, 8) Yohane a a kombetela eka yini loko a vulavula hi “xileriso xa khale”? A a kombetela eka xileriso xo kombisa rirhandzu. A xi ri xa “khale” hikuva Yesu a a xi vule khale, “ku sukela eku sunguleni,” hileswaku makume ya malembe emahlweni ka kwalaho. Kambe a xi ri “lexintshwa” hikuva a xi lava leswaku ku kombisiwa rirhandzu leri pfumalaka vutianakanyi, leri vadyondzisiwa a swi ta lava va ri kombisa loko va langutana ni swiyimo leswintshwa. Tanihi vadyondzisiwa va Kreste, xana a hi swi tlangeli switsundzuxo leswi hi pfunaka ku tivonela leswaku hi nga vi ni moya wa vutianakanyi lowu teleke emisaveni leyi, lowu nga endlaka leswaku hi nga va rhandzi vanhu van’wana?
(1 Yohane 5:16, 17) Loko mani na mani a vona makwavo a endla xidyoho lexi nga vangiki rifu, u ta n’wi kombelela, naswona xi ta n’wi nyika vutomi, ina, xi ta nyika lava nga dyohiki hi ku dyoha loku vangaka rifu. Xi kona xidyoho lexi vangaka rifu. A ndzi n’wi byeli swona leswaku a endla xikombelo malunghana ni xidyoho xexo. 17 Vubihi hinkwabyo i xidyoho; kambe xi kona xidyoho lexi nga vangiki rifu.
it-1-E 862 ¶5
Ku Rivalela
I swinene ku va hi khongela eka Xikwembu leswaku xi rivalela vanhu van’wana, hambi ku ri vamakwerhu. Muxe u khongerile eka Yehovha a kombelela tiko ra Israyele ku rivaleriwa xihoxo xa rona hi leswi vanhu a va dyohela Xikwembu naswona Yehovha u xi twile xikhongelo xakwe. (Tin 14:15-20) Solomoni na yena u khongerile loko ku nyiketeriwa tempele, a kombela Yehovha leswaku a rivalela vanhu vakwe loko va n’wi dyohela kutani va hundzuka eka swidyoho swa vona. (1Th 8:30, 33-40, 46-52) Ezra u khongerile a vula swidyoho swa Vayuda lava a va ri evuhlongeni. Xikhongelo xakwe lexi khumbaka mbilu ni xikhutazo xakwe, swi endle ku vanhu va teka goza kutani Yehovha a va rivalela. (Ezr 9:13–10:4, 10-19, 44) Yakobo u khutaze loyi a vabyaka hi tlhelo ra moya leswaku a vitana vakulukumba va vandlha leswaku va n’wi khongelela naswona “loko a lo endla swidyoho, u ta rivaleriwa swona” Hambiswiritano ku ni “xidyoho lexi vangaka rifu” ku nga ku dyohela moya lowo kwetsima, loko munhu a endla xidyoho hi vomu a nge rivaleriwi. Mukreste a nga fanelanga a khongelela vanhu lava dyohaka hi vomu.—1Yh 5:16; Mt 12:31; Hv 10:26, 27; vona XIDYOHO, MINA; MOYA.
Ku Hlayiwa Ka Bibele
(1 Yohane 1:1–2:6) Lexi a xi ri kona ku sukela eku sunguleni, lexi hi xi tweke, lexi hi xi voneke hi mahlo ya hina, lexi hi xi languteke hi vukheta ni ku xi khoma hi mavoko ya hina, lexi yelanaka ni rito ra vutomi, 2 (ina, vutomi byi kombisiwile, naswona hina hi byi vonile, kutani hi nyikela vumbhoni ni ku mi vikela hi vutomi lebyi nga heriki lebyi a byi ri na Tatana kutani byi kombisiwa hina,) 3 lexi hi xi voneke ni ku xi twa hi mi vikela xona na n’wina, leswaku na n’wina mi hlangana na hina. Ku tlula kwalaho, hi hlangana na Tatana ni N’wana wa yena Yesu Kreste. 4 Naswona hi tsala swilo leswi leswaku ntsako wa hina wu hetiseka. 5 Kutani leri i rungula leri hi ri tweke eka yena naswona hi mi tivisa rona, leswaku Xikwembu i ku vonakala, naswona munyama a wu vi kona nikatsongo loko hi ri ni vun’we na xona. 6 Loko hi ku: “Hi ni xinakulobye na xona,” kasi hi tama ha ha famba emunyameni, ha hemba naswona a hi hanyi hi ntiyiso. 7 Hambiswiritano, loko hi famba eku vonakaleni tanihi laha na xona xi nga eku vonakaleni, hi na xona xinakulobye eka un’wana ni un’wana, naswona ngati ya Yesu N’wana wa xona ya hi basisa eswidyohweni hinkwaswo. 8 Loko hi ku: “A hi na xidyoho,” ha tixisa naswona a hi na ntiyiso. 9 Loko hi vula swidyoho swa hina, xa tshembeka naswona xi lulamile lerova xi nga hi rivalela swidyoho swa hina ni ku hi basisa evubihini hinkwabyo. 10 Loko hi ku: “A hi dyohanga,” hi xi endla muhembi, naswona rito ra xona a ri kona eka hina.
2 Vana vanga lavatsongo, ndzi mi tsalela swilo leswi leswaku mi nga tshuki mi endla xidyoho. Kambe, loko mani na mani a endla xidyoho, hi ni mupfuni eka Tatana, a nga Yesu Kreste, loyi a lulameke. 2 Naswona yena i gandzelo ra ku vuyelelana ra swidyoho swa hina, kambe ku nga ri swa hina ntsena, ni swa misava hinkwayo. 3 Kutani hi ku endla leswi hi va ni vutivi bya leswaku se ha n’wi tiva, hileswaku, loko hi ya emahlweni hi hlayisa swileriso swa yena. 4 Loyi a nge: “Se ndza n’wi tiva,” kasi a nga hlayisi swileriso swa yena, i muhembi, naswona munhu yoloye a nga na ntiyiso. 5 Kambe mani na mani la hlayisaka rito ra yena, entiyisweni rirhandzu ra Xikwembu ri hetisekisiwile eka munhu yoloye. Hi ku endla leswi hi va ni vutivi bya leswaku hi ni vun’we na yena. 6 Loyi a nge u tshama a ri ni vun’we na yena u boheka ku tama a fambisa leswi yena a fambiseke swona.
NOVEMBER 11-17
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 YOHANE 1–YUDA
“Hi Fanele Hi Tirha Hi Matimba Leswaku Hi Tshama Entiyisweni”
(Yudha 3) Varhandziwa, hambileswi a ndzi endla matshalatshala hinkwawo ku mi tsalela hi ta ku ponisiwa loku hi nga na kona hi ku fanana, ndzi swi kuma swi fanela leswaku ndzi mi tsalela ndzi mi khongotela ku lwa hi matimba mi lwela ripfumelo leri nyikiweke vakwetsimi kan’we swi helela kwalaho.
“Hambetani Mi Kuma Matimba Ehosini”
8 Ha ma tiva makungu ya Sathana hikuva Matsalwa ma paluxa marhengu ya yena lamakulu. (2 Vakorinto 2:11) Diyavulosi u tirhise swiphiqo leswikulu swa ikhonomi, ku feriwa hi varhandziwa, nkaneto wa le ndyangwini, ku xaniseka emirini ni ku hlekuriwa swi nga fanelanga hi vanghana va mavunwa eka Yobo lowo lulama. Yobo u karhateke swinene a twa onge Xikwembu xi n’wi fularherile. (Yobo 10:1, 2) Hambileswi Sathana a nga ta ka a nga swi vangi swiphiqo swoleswo hi ku kongoma namuntlha, maxangu yo tano ma va wela Vakreste vo tala naswona Diyavulosi a nga tirhisa wona leswaku a vuyeriwa.
9 Makhombo ya moya ma andzile enkarhini lowu wa makumu. Hi hanya emisaveni leyi ku hlongorisiwaka swinene swilo leswi vonakaka ku ri ni tipakani ta moya. Nkarhi na nkarhi swihaxa-mahungu swi kombisa leswaku rimbewu leri nga riki enawini ri tisa ntsako ku nga ri nhlomulo. Naswona vanhu vo tala va hundzuke “lava rhandzaka mintsako ku ri ni ku rhandza Xikwembu.” (2 Timotiya 3:1-5) Ku va ni mianakanyo yo tano swi nga xungeta ku tiya ka hina hi tlhelo ra moya handle ka loko ho “lwa hi matimba [hi] lwela ripfumelo.”—Yudha 3.
Endla Ndzavisiso
(Yudha 4) Xivangelo xa mina hileswaku vanhu van’wana va ngungumele va nghena, lava va vekeriweke vuavanyisi lebyi khale hi Matsalwa, i vanhu lava nga xiximiki Xikwembu, lava hundzulaka musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu xa hina wu va xisirhelelo xa ku tikhoma ko biha naswona va kumeka va nga tshembekanga eka N’wini tlhelo Hosi ya hina yi ri yin’we, Yesu Kreste.
(Yudha 12) Vona i maribye lama tumbeleke endzeni ka mati enkhubyeni wa n’wina wa rirhandzu loko va ri karhi va dya na n’wina, i varisi lava tiphamelaka handle ka ku chava; i mapapa yo pfumala mpfula lama yisiwaka hala ni hala hi timheho; i mirhi eku heleni ka xixikana, kambe leyi nga riki na mihandzu, leyi feke kambirhi, leyi se yi simuriweke;
it-2-E 279
Nkhuvo Wa Rirhandzu
Bibele a yi hlamuseli nchumu hi nkhuvo lowu wa rirhandzu ni leswaku a wu endliwa kangani. (Yudha 12) Yesu swin’we ni vaapostola vakwe a hi vona lava leriseke leswaku nkhuvo lowu wu va kona naswona swi ti komba onge a ku nga ri xikolokolo leswaku wu endliwa. Van’wana va vula leswaku Vakreste lava a va ri na swa vona a va hlengeleta swakudya, va rhamba vamakwerhu lava pfumalaka. Hinkwavo, lava nga riki na vatswari, tinoni, lava fuweke ni swisiwana a va dya swin’we tanihi vamakwerhu.
it-2-E 816
Ribye
Rito ra Xigriki leri nge, spi·lasʹ, ri kombetela eka muxaka wa ribye leri tumbeleke endzeni ka mati. Yuda u ri tirhisile a kombetela eka vanhu lava ngheneke evandlheni ra Vukreste va ri ni makungu yo biha. Maribye lama kumekaka endzeni ka mati elwandle ma ni khombo eka swikepe, hilaha ku fanaka, vanhu lava va ni khombo eka vanhu hinkwavo evandlheni. Yuda u vula leswi hi vanhu va muxaka wolowo: “Vona i maribye lama tumbeleke endzeni ka mati enkhubyeni wa n’wina wa rirhandzu loko va ri karhi va dya na n’wina.”—Yudha 12.
(Yudha 14, 15) Ina, lowa vunkombo enxaxamelweni lowu sukelaka eka Adamu, Enoko, na yena u profetile malunghana na vona, loko a ku: “Maswivo! Yehovha u fikile ni timiriyadi takwe to kwetsima, 15 a ta avanyisa hinkwavo, ni ku va vona nandzu hinkwavo lava nga xiximiki Xikwembu malunghana ni swiendlo swa vona hinkwaswo swa ku ka va nga xiximi Xikwembu leswi va swi endleke hi ndlela ya ku ka va nga xiximi Xikwembu, ni malunghana ni swilo hinkwaswo leswi tsemaka nhlana leswi vadyohi lava nga xiximiki Xikwembu va xi lumbeteke swona.”
“U Tsakise Xikwembu Swinene”
Enoko u profete a ku yini? U te: “Maswivo! Yehovha u fikile ni timiriyadi takwe to kwetsima, a ta avanyisa hinkwavo, ni ku va vona nandzu hinkwavo lava nga xiximiki Xikwembu malunghana ni swiendlo swa vona hinkwaswo swa ku ka va nga xiximi Xikwembu leswi va swi endleke hi ndlela ya ku ka va nga xiximi Xikwembu, ni malunghana ni swilo hinkwaswo leswi tsemaka nhlana leswi vadyohi lava nga xiximiki Xikwembu va xi lumbeteke swona.” (Yudha 14, 15) Xiya leswaku Enoko a a vulavula onge hiloko Xikwembu se xi byi hetisisile vuprofeta byebyo. Ku sukela kwalaho, vaprofeta a va tirhisa ndlela yoleyo loko va profeta. Lexi endleke va tirhisa ndlela leyi: Hileswi a va profeta swilo leswi a va tiyiseka leswaku swi ta hetiseka, hi yona mhaka leyi a va vulavula onge hiloko swilo sweswo se swi endlekile!—Esaya 46:10.
“U Tsakise Xikwembu Swinene”
Ripfumelo ra Enoko ri nga hi endla hi tivutisa loko hakunene, hi languta misava leyi hi ndlela leyi Xikwembu xi yi langutaka ha yona. Vuavanyisi lebyi Enoko a byi twariseke hi xivindzi, bya ha tirha ni le ka misava leyi hi hanyaka eka yona namuntlha ku fana ni le nkarhini wa Enoko. Hi ku pfumelelana ni vuavanyisi lebyi Enoko a byi twariseke, Yehovha u lovise vanhu lava nga xi xiximiki Xikwembu hi Ndhambi leyikulu hi nkarhi wa Nowa. Kambe ku lovisiwa koloko, i xikombiso xa ndzoviso lowu nga ta endleka enkarhini lowu taka. (Matewu 24:38, 39; 2 Petro 2:4-6) Hilaha ku fanaka, ninamuntlha Xikwembu swin’we ni timiriyadi ta xona to kwetsima va lunghekele ku lovisa vanhu lava nga xi xiximiki Xikwembu. Hinkwerhu hi fanele hi anakanyisisa hi rungula ra vuavanyisi leri Enoko a ri twariseke, hi tlhela hi byela van’wana ha rona. Vanghana ni maxaka ya hina va nga ha hi fularhela, lerova hi titwa hi nga ri na museketeri. Kambe Yehovha a nga n’wi fularhelanga Enoko, hilaha ku fanaka ninamuntlha a nge ma fularheli malandza yakwe yo tshembeka!
Ku Hlayiwa Ka Bibele
(2 Yohane 1-13) Nkulukumba eka wansati la hlawuriweke ni le ka vana va yena, lava ndzi va rhandzaka hi ntiyiso, naswona ku nga ri mina ntsena, kambe ni hinkwavo lava se va tivaka ntiyiso, 2 hikwalaho ka ntiyiso lowu tshameke eka hina, naswona wu nga ta va eka hina hi masiku. 3 Musa lowu nga faneriwiki, ni tintswalo ni ku rhula, leswi humaka eka Xikwembu Tatana ni le ka Yesu Kreste N’wana wa Tatana, swi ta va na hina hi ntiyiso ni hi rirhandzu. 4 Ndzi tsaka ngopfu swinene hikuva ndzi kume van’wana va vana va wena va famba entiyisweni, hilaha hi xi amukeleke hakona xileriso eka Tatana. 5 Kutani sweswi ndza ku kombela, wena wansati, tanihi munhu la ku tsalelaka xileriso lexi nga riki xintshwa, kambe lexi hi veke na xona ku sukela eku sunguleni, leswaku hi rhandzana. 6 Rirhandzu ri vula leswi, ku famba hi ku ya hi swileriso. Xileriso hi lexi, hilaha n’wina mi xi tweke hakona ku sukela eku sunguleni, leswaku mi fanele ku hambeta mi famba eka xona. 7 Hikuva ku humelele vaxisi vo tala emisaveni, vanhu lava nga pfumeriki leswaku Yesu Kreste u tile a ri wa nyama. Loyi i muxisi ni mukaneti wa Kreste. 8 Tivoneleni, leswaku mi nga lahlekeriwi hi swilo leswi hi tirheleke ku swi humesa, kambe mi kuma hakelo leyi heleleke. 9 Mani na mani la hundzelaka emahlweni naswona a nga tshamiki edyondzweni ya Kreste a nga na Xikwembu. Loyi a tshamaka edyondzweni leyi hi loyi a nga na Tatana ni N’wana hi vumbirhi bya vona. 10 Loko un’wana a ta eka n’wina a nga tisi dyondzo leyi, mi nga tshuki mi n’wi amukela emakaya ya n’wina kumbe ku n’wi xeweta. 11 Hikuva loyi a n’wi xewetaka u hlanganyela na yena emintirhweni yakwe yo homboloka. 12 Hambileswi ndzi nga ni swilo swo tala swa ku mi tsalela, a ndzi naveli ku mi tsalela hi phepha ni inki, kambe ndzi langutele ku ta eka n’wina, ndzi vulavula na n’wina hi langutanile, leswaku mi ta tala ntsako. 13 Vana va makwenu wa xisati, lowa muhlawuriwa, va ku rungula.
NOVEMBER 18-24
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | NHLAVUTELO 1-3
“Ndzi Tiva Swiendlo Swa Wena”
(Nhlavutelo 1:20) Loko ku ri xihundla xo kwetsima xa tinyeleti ta nkombo leti u ti voneke ti ri evokweni ra mina ra xinene, ni xa swo tlhoma timboni swa nsuku swa nkombo: Tinyeleti ta nkombo ti vula tintsumi ta mavandlha ya nkombo, kasi swo tlhoma timbhoni swa nkombo swi vula mavandlha ya nkombo.
Xana U Kombisa Moya Wa Njhani?
8 Leswaku hi papalata langutelo ro tano, hi fanele hi tsundzuka leswaku eBibeleni Yesu u hlamuseriwa tanihi loyi “evokweni ra yena ra xinene a a tamele tinyeleti ta nkombo.” “Tinyeleti” ti fanekisela vakulu lava totiweke kambe leswi vuriwaka ha vona swi nga tlhela swi kombetela eka vakulu hinkwavo emavandlheni. Yesu a nga endla xin’wana ni xin’wana lexi a xi lavaka hi “tinyeleti” leti nga evokweni ra yena. (Nhlav. 1:16, 20) Hikwalaho, leswi a nga Nhloko ya vandlha ra Vukreste, Yesu u swi tiva kahle leswi humelelaka exikarhi ka tihuvo ta vakulu. Loko un’wana eka huvo ya vakulu a lava ku lulamisiwa hakunene, Loyi a nga ni ‘mahlo wonge i langavi leri pfurhaka’ u ta tiyiseka leswaku wa lulamisiwa hi nkarhi wa Yena ni hi ndlela ya Yena. (Nhlav. 1:14) Kukondza nkarhi wolowo wu fika, hi fanele hi va kombisa xichavo lexi faneleke lava vekiweke hi moya lowo kwetsima, hikuva Pawulo u tsarile a ku: “Yingisani lava rhangelaka exikarhi ka n’wina naswona mi titsongahata, hikuva va tshama va rindze mimoya-xiviri ya n’wina hikuva hi vona va nga ta hlamusela; leswaku va endla leswi hi ntsako ku nga ri hi ku vilela, hikuva leswi swi nga mi vavisa.”—Hev. 13:17.
(Nhlavutelo 2:1, 2) Tsalela ntsumi ya vandlha ra Efesa, u ku: Loyi a tameleke tinyeleti ta nkombo evokweni rakwe ra xinene, loyi a fambaka exikarhi ka swo tlhoma timboni swa nsuku swa nkombo, u vula leswi, 2 ‘Ndzi tiva swiendlo swa wena, ni ntirho ni ku tiyisela ka wena, ni leswaku a wu swi koti ku tiyiselela vanhu vo biha, naswona u ringa lava tivulaka vaapostola, kambe va nga ri vona, kutani u va kume va ri vahembi.
11 Exivon’weni lexi tsariweke eka Nhlavutelo ndzima ya vumbirhi ni ya vunharhu, Yesu Kreste u kambele mavandlha ya nkombo ya le Asia Minor. U vone swiyimo swo karhi eka wona, ku nga ri mikhuva leyi tolovelekeke ntsena. U boxe swilo leswi a swi humelela naswona u kale a vula ni mavito ya vanhu vo karhi. U tlhele a bumabumela ni ku tshinya vandlha ha rin’we hilaha a swi laveka hakona. Xivono lexi xi vula yini? Mavandlha ya nkombo ma fanekisela Vakreste lava totiweke endzhaku ka 1914 naswona hambileswi ndzayo leyi Kreste a yi nyikeleke a yi kongomisiwe eka vatotiwa, mavandlha hinkwavo ya vanhu va Xikwembu emisaveni namuntlha ma nga vuyeriwa eka yona. Kutani hi nga vula leswaku Yehovha u tirhisa N’wana wakwe leswaku a kongomisa vanhu Vakwe. Hi nga vuyeriwa njhani eka nkongomiso wolowo?
Hambeta U Ri Karhi U Fambisana Ni Nhlengeletano Ya Yehovha
20 Leswaku hi fambisana ni nhlengeletano ya Yehovha leyi yaka emahlweni swi lava leswaku hi xiya ntirho lowu Xikwembu xi wu aveleke Yesu Kreste tanihi “nhloko ya vandlha.” (Vaefesa 5:22, 23) Nakambe tsalwa leri xiyekaka hi leriya ra Esaya 55:4, laha hi byeriwaka leswi: “Maswivo! [Mina Yehovha] ndzi n’wi veke a va mbhoni eka vanhu va matiko, a va murhangeri ni ndhuna ya vanhu va matiko.” Kunene Yesu wa swi tiva ku rhangela. Wa ti tiva tinyimpfu takwe ni mintirho ya tona. Kahle-kahle, loko a kambele mavandlha ya nkombo le Asia Minor, u vule ka ntlhanu a ku: “Ndzi tiva swiendlo swa wena.” (Nhlavutelo 2:2, 19; 3:1, 8, 15) Nakambe Yesu wa swi tiva swilaveko swa hina, ku fana ni Tata wakwe Yehovha. Loko a nga si vula Xikhongelo xa Xikombiso, Yesu u te: “Xikwembu Tata wa n’wina xa swi tiva swilo leswi mi swi lavaka mi nga si swi kombela eka xona.”—Matewu 6:8-13.
Endla Ndzavisiso
(Nhlavutelo 1:7) Maswivo! Wa ta hi mapapa, naswona tihlo rin’wana ni rin’wana ri ta n’wi vona, swin’we ni lava va n’wi tlhaveke; kutani tinyimba hinkwato ta misava ti ta tiba hi gome hikwalaho ka yena. Ina, Amen.
Mfumo Wa Xikwembu Wu Susa Valala Va Wona
10 Ku tivisiwa ka vuavanyisi. Valala hinkwavo va Mfumo wa Xikwembu va ta boheka ku vona xiendlakalo lexi nga ta engetela nhlomulo wa vona. Yesu u ri: “Va ta vona N’wana wa munhu a ta a ri emapapeni hi matimba lamakulu ni ku vangama.” (Mar. 13:26) Ku kombisiwa loku ka matimba lama tlulaka lama tolovelekeke ku ta va xikombiso xa leswaku Yesu u tile ku ta tivisa vuavanyisi. Eka xiphemu xin’wana xa vuprofeta lebyi fanaka bya malunghana ni masiku ya makumu, Yesu u nyikela vuxokoxoko lebyi engetelekeke malunghana ni vuavanyisi lebyi nga ta tivisiwa hi nkarhi wolowo. Hi kuma rungula rero eka xifaniso xa tinyimpfu ni timbuti. (Hlaya Matewu 25:31-33, 46.) Vaseketeri lava tshembekaka va Mfumo wa Xikwembu va ta avanyisiwa tanihi “tinyimpfu” naswona va ta ‘tlakusa tinhloko ta vona,’ hikwalaho ko xiya leswaku “ku kutsuriwa ka [vona] ka tshinela.” (Luka 21:28) Hambiswiritano, vakaneti va Mfumo va ta avanyisiwa tanihi “timbuti” naswona va ta “tiba hi xirilo” hikwalaho ko xiya leswaku “va ta loviseriwa makumu.”—Mat. 24:30; Nhlav. 1:7.
(Nhlavutelo 2:7) Loyi a nga ni ndleve a a yingise leswi moya wu swi byelaka mavandlha: Loyi a hlulaka ndzi ta n’wi pfumelela ku dya emurhini wa vutomi, lowu nga eparadeyisini ya Xikwembu.’
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Nhlavutelo—I
2:7—I yini ‘paradeyisi ya Xikwembu’? Leswi marito lawa ma kongomisiweke eka Vakreste lava totiweke, paradeyisi leyi ku vulavuriwaka ha yona laha ku fanele ku ri xivandla xa paradeyisi ya le tilweni—laha Xikwembu xi tshamaka kona. Vatotiwa vo tshembeka va ta kuma hakelo ya ku dya “emurhini wa vutomi.” A va nge he fi.—1 Kor. 15:53.
Ku Hlayiwa Ka Bibele
(Nhlavutelo 1:1-11) Nhlavutelo ya Yesu Kreste, leyi a yi nyikiweke hi Xikwembu, leswaku a komba mahlonga yakwe swilo leswi faneleke ku endleka hi ku hatlisa. Kutani u rhume ntsumi yakwe, a yi nyikela yi ri swikombiso eka hlonga ra yena Yohane, 2 loyi a nyikeleke vumbhoni malunghana ni rito leri Xikwembu xi ri humeseke ni le ka vumbhoni lebyi Yesu Kreste a byi nyikeleke, ku nga eka swilo hinkwaswo leswi a swi voneke. 3 Wa tsaka loyi a hlayaka swi twakala ni lava twaka marito ya vuprofeta lebyi, kutani va hlayisa swilo leswi tsariweke eka byona; hikuva nkarhi lowu vekiweke wu kusuhi. 4 Yohane, emavandlheni ya nkombo lama nge mugangeni wa Asiya: Onge mi nga va ni musa lowu nga faneriwiki ni ku rhula, leswi humaka eka “Loyi a nga kona ni loyi a a ri kona ni loyi a taka,” ni leswi humaka emimoyeni ya nkombo leyi nga emahlweni ka xiluvelo xa yena, 5 ni le ka Yesu Kreste, “Mbhoni yo Tshembeka,” “Mativula eka lava feke,” ni “Mufumi wa tihosi ta misava.” Eka yena loyi a hi rhandzaka naswona a hi ntshunxeke eswidyohweni swa hina hi ngati yakwe — 6 loyi a hi endleke mfumo wa vaprista eka Xikwembu tlhelo Tata wa yena—ina, ku vangama ni matimba a swi ve eka yena hi masiku. Amen. 7 Maswivo! Wa ta hi mapapa, naswona tihlo rin’wana ni rin’wana ri ta n’wi vona, swin’we ni lava va n’wi tlhaveke; kutani tinyimba hinkwato ta misava ti ta tiba hi gome hikwalaho ka yena. Ina, Amen. 8 “Hi mina Alfa na Omega,” ku vula Yehovha Xikwembu, “Loyi a nga kona ni loyi a a ri kona ni loyi a taka, wa Matimba Hinkwawo.” 9 Mina Yohane, makwenu ni loyi a nga swin’we na n’wina enhlomulweni, emfun’weni ni le ku tiyiseleni swin’we na Yesu, ndzi ve exihlengeni lexi vuriwaka Patmosi hikwalaho ka ku vulavula hi Xikwembu ni ku nyikela vumbhoni mayelana na Yesu. 10 Ndzi ve esikwini ra Hosi hi ku huhuteriwa, kutani ndzi twa rito ra matimba endzhaku ka mina ri fana ni ra mhalamhala, 11 ri ku: “Leswi u swi vonaka swi tsale eka buku-nsongwa kutani u yi rhumela emavandlheni ya nkombo, le Efesa ni le Smirna ni le Pergamo ni le Tiyatira ni le Sarda ni le Filadelfiya ni le Lawodikiya.”
NOVEMBER 25–DECEMBER 1
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | NHLAVUTELO 4–6
“Ku Tsutsuma Ka Vagadi Va Mune Va Tihanci”
(Nhlavutelo 6:2) Hiloko ndzi languta, kutani waswivo, ku humelela hanci yo basa; ehenhla ka yona a ku tshame un’wana a ri ni vurha; hiloko a nyikiwa harhi, a huma a ri karhi a hlula, ni ku hetisa ku hlula ka yena.
I Vamani Vagadi Va Mune Va Tihanci?
I mani mugadi wa hanci yo basa? Nhlamulo ya xivutiso lexi yi kumeka eka buku yoleyo ya Nhlavutelo, leyi hlamuselaka mugadi loyi wa le tilweni tanihi “Rito ra Xikwembu.” (Nhlavutelo 19:11-13) Xithopo lexi nge, Rito, xi kombetela eka Yesu Kreste, hikuva i muvulavuleri wa Xikwembu. (Yohane 1:1, 14) Ku engetela kwalaho, u vuriwa “Hosi ya tihosi ni Mufumi wa vafumi” naswona u tlhela a hlamuseriwa tanihi mufumi “wo Tshembeka ni wa Ntiyiso.” (Nhlavutelo 19:16) Handle ko kanakana, i nhenha ya nyimpi naswona a nga tirhisi matimba ya yena hi ndlela yo biha. Hambiswiritano, ku nga ha va ni swivutiso swin’wana.
I Vamani Vagadi Va Mune Va Tihanci?
Xana vagadi va tihanci va sungule rini ku tsutsuma ha tona? Xiya leswaku mugadi wo sungula, ku nga Yesu, u sungula ku tsutsuma hi yona loko a nyikiwa harhi. (Nhlavutelo 6:2) Xana Yesu u vekiwe rini ku va Hosi etilweni? A nga fikanga a va hosi etilweni endzhaku ka loko a pfuxiwile. Bibele yi kombisa leswaku u sungule ku rindza endzhaku ka loko a tlhelele etilweni. (Vaheveru 10:12, 13) Yesu u byele valandzeri vakwe swilo leswi a swi ta va pfuna ku tiva nkarhi lowu ku rindza kakwe a ku ta hela ha wona ni nkarhi lowu a ta sungula ku fuma etilweni ha wona. U va byele leswaku loko a sungula ku fuma, swiyimo swa misava a swi ta nyanya ku biha. A ku ta va ni tinyimpi, ku kayivela ka swakudya ni mavabyi lama dlayaka. (Matewu 24:3, 7; Luka 21:10, 11) Endzhakunyana ka ku tlhekeka ka Nyimpi yo Sungula ya Misava hi 1914, swi ve erivaleni leswaku se vanhu a va hanya enkarhini wolowo wa maxangu, lowu Bibele yi wu vulaka ‘masiku yo hetelela.’—2 Timotiya 3:1-5.
(Nhlavutelo 6:4-6) Hiloko ku huma hanci yin’wana ya muvala wo tshwuka-xindzilo; kutani loyi a tshameke ehenhla ka yona a pfumeleriwa ku susa ku rhula emisaveni leswaku va dlayana; kutani a nyikiwa banga lerikulu. 5 Kuteloko xi pfula xilemo xa vunharhu, ndzi twa xivumbiwa lexi hanyaka xa vunharhu xi ku: “Tana!” Hiloko ndzi languta, kutani waswivo, ku humelela hanci ya ntima; loyi a tshameke ehenhla ka yona a a tamele xikalo evokweni ra yena. 6 Hiloko ndzi twa rito wonge ri twakala exikarhi ka swivumbiwa swa mune leswi hanyaka ri ku: “Litara ya koroni hi denari, ni tilitara tinharhu ta maxalana hi denari; naswona u nga onhi mafurha ya mutlhwari ni vhinyo.”
I Vamani Vagadi Va Mune Va Tihanci?
Mugadi wa hanci leyi u yimela nyimpi. Xiya leswaku a nga endli leswaku ku nga vi ni ku rhula ematikweni yo karhi ntsena, kambe emisaveni hinkwayo. Hi 1914, ku ve ni nyimpi yo sungula ya misava. Yi landzeriwe hi nyimpi ya vumbirhi ya misava, leyi onheke ku tlula yo sungula. Van’wana va ringanyeta leswaku ku fe vanhu vo tlula 100 wa timiliyoni etinyimpini ku sukela hi 1914! Ku engetela kwalaho, ku ni nhlayo leyikulu ya vanhu lava vavisekeke swinene.
I Vamani Vagadi Va Mune Va Tihanci?
“Hiloko ndzi languta, kutani waswivo, ku humelela hanci ya ntima; loyi a tshameke ehenhla ka yona a a tamele xikalo evokweni ra yena. Hiloko ndzi twa rito wonge ri twakala exikarhi ka swivumbiwa swa mune leswi hanyaka ri ku: ‘Litara ya koroni hi denari, ni tilitara tinharhu ta maxalana hi denari; naswona u nga onhi mafurha ya mutlhwari ni vhinyo.’”—Nhlavutelo 6:5, 6.
Mugadi wa hanci leyi u yimela ndlala naswona u khome xikalo xa swakudya. Swa kala lerova tikomichi ta kwalomu ka mune (0,7 wa tikhilogiramu) ta koroni ti durha denari yin’we, ku nga mali leyi munhu a a yi hola hi siku enkarhini wa vaapostola! (Matewu 20:2) Mali yoleyo a yi kota ku xava tikomichi ta kwalomu ka 12 (2,1 wa tikhilogiramu) ta maxalana ku nga mapa lawa a ma nga ri na ntikelo loko ma pimanisiwa ni koroni. Xana ndyangu lowukulu a wu ta kota ku xurha hi mpimo wa swakudya sweswo? Vanhu va tsundzuxiwa ku nga tlangi hi swakudya hambi ku ri swa siku ni siku, swo fana ni mafurha ya mitlhwari ni wayini leswi a swi toloveleke ngopfu hi minkarhi yoleyo.
(Nhlavutelo 6:8) Hiloko ndzi languta, kutani waswivo, ku humelela hanci yo kwalala; loyi a tshameke ehenhla ka yona u vuriwa Rifu. Naswona Hayidesi a yi n’wi landzela ekusuhi. Hiloko va nyikiwa matimba exiphen’wini xa vumune xa misava, leswaku va dlaya hi ku tirhisa banga ro leha, ni ku kayivela ka swakudya ni ntungu lowu dlayaka ni swivandzana swa misava.
I Vamani Vagadi Va Mune Va Tihanci?
Mugadi wa vumune u yimela rifu leri vangiwaka hi mavabyi ni swin’wana. Endzhaku ka 1914, chachalaza (mukhuhlwana) ya le Spain yi dlaye makume ya timiliyoni ta vanhu. Kumbexana vanhu va 500 wa timiliyoni va khomiwe hi vuvabyi lebyi, ku nga nhlayo ya kwalomu ka 33 wa tiphesente ta vanhu lava a va hanya hi nkarhi wolowo!
Kambe chachalaza yoleyo a ko va masungulo ya mintungu. Vativi va ringanyeta leswaku vanhu va madzana ya timiliyoni va dlayiwe hi vuvabyi bya mpondzo (smallpox) ku sukela hi 1901 ku ya eka 2000. Ku ta fikela namuntlha, vanhu va dlayiwa hi vuvabyi bya AIDS, TB ni malariya, ku nga khathariseki ndzavisiso lowu endliwaka wa swa vutshunguri.
Vanhu va fa, ku nga khathariseki leswaku va dlayiwa hi nyimpi, ndlala kumbe mavabyi. Rifu ri ya emahlweni ri dlaya vanhu ni ku va siya va nga ri na ntshembo.
Endla Ndzavisiso
(Nhlavutelo 4:4) Kutani xiluvelo a xi rhendzeriwe hi swiluvelo swa 24, eswiluvelweni sweswo ndzi vona ku tshame vakulu va 24, va ambale tinguvu to basa ta le handle, va vehele tiharhi ta nsuku etinhlokweni ta vona.
(Nhlavutelo 4:6) Naswona emahlweni ka xiluvelo ku ni lwandle ro kota nghilazi leri fanaka ni kristala. Exikarhi ka xiluvelo ni ku rhendzela xiluvelo ku ni swivumbiwa leswi hanyaka swa mune, leswi teleke mahlo emahlweni ni le ndzhaku.
Vukulukumba Bya Xiluvelo Xa Yehovha eTilweni
Yohane a a swi tiva leswaku a ku ri ni vaprista lava a va hlawuleriwe ku tirha etabernakeleni ya khale. Kutani a nga ha va a hlamarisiwe hi ku vona leswi a swi hlamuselaka sweswi loko a ku: “Kutani xiluvelo a xi rhendzeriwe hi swiluvelo swa 24, eswiluvelweni sweswo ndzi vona ku tshame vakulu va 24, va ambale tinguvu to basa ta le handle, va vehele tiharhi ta nsuku etinhlokweni ta vona.” (Nhlavutelo 4:4) Ina, ematshan’weni ya vaprista, a ku ri ni vakulu va 24, lava vekiweke eswiluvelweni, va vehele tiharhi tanihi tihosi. Vakulu lava i vamani? I vatotiwa va vandlha ra Vukreste, lava pfuxiweke naswona va ri eswikhundlheni swa vona swa le tilweni leswi Yehovha a va tshembiseke swona. Hi swi tivisa ku yini sweswo?
Vukulukumba Bya Xiluvelo Xa Yehovha eTilweni
19 Xana swivumbiwa leswi swi fanekisela yini? Xivono lexi vikiweke hi muprofeta un’wana ku nga Ezekiyele, xi hi pfuna ku kuma nhlamulo. Ezekiyele u vone Yehovha a tshame exiluvelweni ekalichini ya le tilweni, leyi a yi ri ni swivumbiwa leswi hanyaka leswi fanaka ni leswi hlamuseriweke hi Yohane. (Ezekiyele 1:5-11, 22-28) Endzhakunyana, Ezekiyele u tlhele a vona xiluvelo xa kalichi swin’we ni swivumbiwa leswi hanyaka. Kambe loko se a vulavula hi swivumbiwa leswi hanyaka u swi vula makerubu. (Ezekiyele 10:9-15) Swivumbiwa leswi hanyaka swa mune leswi Yohane a swi voneke swi fanele swi yimela makerubu yo tala ya Xikwembu—ku nga swivumbiwa swa xiyimo lexi tlakukeke enhlengeletanweni ya xona ya moya. Yohane a a nga ta hlamarisiwa hi ku vona makerubu ma ri ekusuhi swinene na Yehovha hi xiviri, tanihi leswi etabernakeleni ya khale a ku vekiwe makerubu mambirhi ya nsuku ehenhla ka xifunengeto xa areka ya ntwanano, leyi a yi yimela xiluvelo xa Yehovha. Yehovha u lerise tiko hi rito ra yena a ri exikarhi ka makerubu lawa.—Eksoda 25:22; Pisalema 80:1.
(Nhlavutelo 5:5) Kambe un’wana wa vakulu a ku eka mina: “Tshika ku rila. Waswivo! Nghala leyi nga ya nyimba ya Yuda, rimitsu ra Davhida, yi hlurile leswaku yi pfula buku-nsongwa ni swilemo swa yona swa nkombo.”
“Waswivo! Nghala Leyi Nga Ya Nyimba Ya Yuda”
5 Hakanyingi nghala yi tiviwa hi ku va ni xivindzi. Xana u tshama u langutana ni nkuzi ya nghala? Loko swi ri tano, kumbexana a wu sirheleriwe hi darada leyi yi pfaleriweke eka yona entangeni wa swiharhi. Hambiswiritano, ku langutana ni nghala hi ndlela yoleyo swi chavisa ngopfu. Loko mi langutanile ni xiharhi lexi lexikulu xa matimba, a wu lorhi ni siku ni rin’we leswaku xiharhi lexi xi nga baleka hi ku chava wena. Bibele yi ri, “nghala, yona yi ni matimba exikarhi ka swiharhi naswona a yi tlhentlhi emahlweni ka un’wana ni un’wana.” (Swivuriso 30:30) Kreste na yena u ni xivindzi xa nghala.
6 A hi buleni hi tindlela tinharhu leti Yesu a kombiseke xivindzi xo kota xa nghala: loko a lwela ntiyiso, loko a seketela vululami niloko a langutane ni nkaneto. Hi ta tlhela hi dyondza leswaku hinkwerhu ka hina—hambi hi ni xivindzi hi ntumbuluko kumbe a hi na xona—hi nga tekelela Yesu emhakeni yo va ni xivindzi.
Ku Hlayiwa Ka Bibele
(Nhlavutelo 4:1-11) Endzhaku ka swilo leswi ndzi languta, kutani waswivo, a ku ri ni nyangwa leyi pfulekeke etilweni, kutani rito ro sungula leri ndzi ri tweke a ri fana ni ra mhalamhala, ri vulavula na mina, ri ku: “Tlhandlukela haleno, ndzi ta ku komba swilo leswi fanelaka ku endleka.” 2 Endzhaku ka swilo leswi ndzi ve ematimbeni ya moya hi ku hatlisa: kutani waswivo, a ku ri ni xiluvelo endhawini ya xona etilweni, naswona a ku ri ni loyi a tshameke exiluvelweni. 3 Kutani loyi a tshameke a a languteka ku fana ni ribye ra yaspere ni ribye ra risima ra muhlovo wo tshwuka, naswona ku ni nkwangulatilo lowu rhendzeleke xiluvelo, lowu langutekaka ku fana ni emeralda. 4 Kutani xiluvelo a xi rhendzeriwe hi swiluvelo swa 24, eswiluvelweni sweswo ndzi vona ku tshame vakulu va 24, va ambale tinguvu to basa ta le handle, va vehele tiharhi ta nsuku etinhlokweni ta vona. 5 Kutani exiluvelweni a ku humetela rihati ni marito ni ku dzindza ka tilo; naswona emahlweni ka xiluvelo a ku pfurha timboni ta nkombo ta ndzilo, tona ti vula mimoya ya nkombo ya Xikwembu. 6 Naswona emahlweni ka xiluvelo ku ni lwandle ro kota nghilazi leri fanaka ni kristala. Exikarhi ka xiluvelo ni ku rhendzela xiluvelo ku ni swivumbiwa leswi hanyaka swa mune, leswi teleke mahlo emahlweni ni le ndzhaku. 7 Xivumbiwa lexi hanyaka xo sungula xi fana ni nghala, naswona xivumbiwa lexi hanyaka xa vumbirhi xi fana ni xinkunzana, xivumbiwa lexi hanyaka xa vunharhu xi ni xikandza xo fana ni xa munhu, naswona xivumbiwa lexi hanyaka xa vumune xi fana ni gama leri hahaka. 8 Loko ku ri swivumbiwa leswi hanyaka swa mune, xin’wana ni xin’wana xa swona xi ni timpapa ta tsevu; ti tele mahlo ematlhelweni ni le hansi ka tona. Kutani vusiku ni nhlikanhi swi vula swi nga wisi swi ku: “Wa kwetsima, wa kwetsima, wa kwetsima Yehovha Xikwembu, lowa Matimba Hinkwawo, loyi a a ri kona ni loyi a nga kona ni loyi a taka.” 9 Kutani rini na rini loko swivumbiwa leswi hanyaka swi yisa ku vangama ni xichavo ni ku nkhensa eka Loyi a tshamake exiluvelweni, Loyi a hanyaka hi masiku ni masiku, 10 vakulu va 24 va wa ehansi emahlweni ka Loyi a tshameke exiluvelweni kutani va gandzela Loyi a hanyaka hi masiku ni masiku, naswona va hoxa tiharhi ta vona emahlweni ka xiluvelo, va ku: 11 “Swa ku fanela, Yehovha, wena Xikwembu xa hina, ku amukela ku vangama ni ku xiximiwa ni matimba, hikuva u tumbuluxe swilo hinkwaswo, naswona hikwalaho ka ku rhandza ka wena swi ve kona, swi tumbuluxiwile.”