LESWI NGA PFUNAKA NDYANGU | KU KURISA VANA
Social Media Ni Vana—Xiyenge 2: Dyondzisa Vana Va Wena Ku Tirhisa Social Media Hi Ndlela Leyinene
Hi ku xiya khombo leri vaka kona loko vana va tirhisa social media, vatswari vo tala a va va pfumeleli vana va vona leswaku va yi tirhisa. Hambiswiritano, loko u n’wi pfumelela ku yi tirhisa, u nga n’wi pfuna njhani n’wana wa wena leswaku a papalata makhombo yo yi tirhisa ni ku dyondza ku yi tirhisa kahle Inthanete?
Eka nhlokomhaka leyi
Leswi nga swa nkoka eka n’wana wa wena
Leswi u faneleke u swi tiva: Hikwalaho ka leswi social media yi godzombelaka, swi nga lava u pfuna n’wana wa wena a kota ku pima nkarhi lowu a wu hetaka eka yona.
Nsinya wa nawu wa le Bibeleni: “Mi ta tiva swilo leswi nga swa nkoka swinene.”—Vafilipiya 1:10.
Mhaka yo anakanyisisa hi yona: Xana ndlela leyi n’wana wa wena a tirhisaka social media hayona yi endla leswaku a nga etleli nkarhi lowu eneleke, a nga endli ntirho wa xikolo kumbe a nga heti nkarhi ni ndyangu? Valavisisi va vula leswaku vana va fanele va etlela kwalomu ka tiawara ta kaye kambe lava hetaka nkarhi wo tala va ri eka social media va etlela tiawara leti nga ehansi ka nkombo.
Leswi u nga swi endlaka: Kambisisa leswi nga swa nkoka ni n’wana wa wena u tlhela u bula na yena hi leswaku hikwalahokayini ku ri vutlhari ku pima nkarhi lowu a wu hetaka eka social media. N’wi vekele swipimelo leswi twalaka swo tanihi ku nga tirhisi foni ekamareni nivusiku. Xikongomelo xa wena i ku pfuna n’wana wa wena a kota ku tikhoma, ku nga vumunhu lebyi nga ta n’wi pfuna loko se a kurile.—1 Vakorinto 9:25.
Ndlela leyi n’wana wa wena a titwaka hayona
Leswi u faneleke u swi tiva: Loko a languta swifaniso ni swilo swo tsakisa ntsena leswi vanghana vakwe a va swi endla, swi nga n’wi endla a titwa a ri ni xivundza, a vilela ni ku tshikileleka.
Nsinya wa nawu wa le Bibeleni: “Cukumetani . . . mavondzo.”—1 Petro 2:1.
Mhaka yo anakanyisisa hi yona: Xana social media yi endla leswaku n’wana wa wena a ringanisa ndlela leyi a langutekaka hayona ni ya van’wana? Xana n’wana wa wena u twa onge vutomi bya yena a byi tsakisi loko bya van’wana byi ri karhi byi tsakisa?
Leswi u nga swi endlaka: Bula ni n’wana wa wena hi makhombo yo tiringanisa ni van’wana. Tsundzuka leswaku vanhwanyana va khumbeka ku tlula majaha hikuva vanhwanyana va yi teka yi ri ya nkoka ndlela leyi va langutekaka hayona ni vuxaka lebyi va nga na byona ni vanhu van’wana. U nga tlhela u ringanyeta leswaku n’wana wa wena a wisanyana ku tirhisa social media ku ringana nkarhi wo karhi. Jaha leri vuriwaka Jacob ri ri: “Ndzi suse app ya mina ya social media efonini ku ringana nkarhi wo karhi. Swi ndzi pfune ndzi antswisa leswi a swi ri swa nkoka eka mina ni ndlela leyi a ndzi tilanguta hayona ni van’wana.”
Ndlela leyi n’wana wa wena a tikhomaka hayona eka Inthanete
Leswi u faneleke u swi tiva: Ku tirhisa social media swi fanisiwa ni loko munhu a hanyela ntshungu. Leswi swi nga endla leswaku ku va ni timholovo ni ku nga twisisani.
Nsinya wa nawu wa le Bibeleni: “Cukumetani ku leva hinkwako, ku hlundzuka, vukarhi, huwa ni nhlambha . . . Kombanani musa.”—Vaefesa 4:31, 32.
Mhaka yo anakanyisisa hi yona: Xana social media yi endla leswaku n’wana wa wena a katseka eka rihlevo, timholovo ni mavulavulelo lama nga riki manene?
Leswi u nga swi endlaka: Pfuna n’wana wa wena a twisisa nkoka wo tikhoma kahle loko a tirhisa Inthanete. Buku leyi nge, Digital Kids yi ri: “I ntirho wa hina tanihi vatswari ku dyondzisa vana va hina leswaku ku twisa vanhu van’wana ku vava a swi amukeleki hambi hiloko va vonana kumbe eka Inthanete.”
Tsundzuka leswaku a swo boha ku va ni social media naswona a hi vatswari hinkwavo lava pfumelelaka vana va vona va yi tirhisa. Loko u pfumelela n’wana wa wena leswaku a tirhisa social media, u fanele u tiyiseka leswaku u ta swi kota ku ti pimela nkarhi wo yi tirhisa, a va ni vanghana lavanene ni ku papalata swilo leswi thyakeke.