Ndzima 10

Leswi Xikwembu Xi Hlambanyeke Ku Swi Endlela Vanhu —Se Swi Tshinele!

1, 2. (a) Xikwembu xi hlambanya hi ndlela yihi, naswona ha yini? (b) Xana Xikwembu xi vula yini eka Esaya 45:23? (c) I timhaka tihi leti vuriweke hi muprofeta Esaya leti hi nga pfumelelanaka na tona?

XANA Xikwembu xa hlambanya? Ina, Xikwembu xa hlambanya, kambe a xi tirhisi tinhlamba, vukari ni ku pfumala ku tikhoma. Ku hlambanya ka xona minkarhi hinkwayo i ku tiyisa leswi xi nge i xikongomelo xa xona. Swi nyika ntshembo lowu tiyeke eka lava nga ta katseka. Kutani ke, vanhu hinkwavo va endla kahle ku xiya marito ya xona eka Esaya 45:23: “Ndzi hlambanya ha mina—swo lulama swi humile enon’wini wa mina, ri ri rito leri nga taka ri nga kanetiwi—leswaku tsolo rin’wana ni rin’wana ri ta ndzi korhamela, ni leswaku ririmi rin’wana ni rin’wana ri ta hlambanya ha mina.”

² Namuntlha, malembe yo tlula 2 700 endzhaku ka vuprofeta byebyo, xana ha tiyiseka leswaku nhlamuselo ya vuprofeta eka Esaya 45:24 i ntiyiso: “Eka Yehova ntsena ku kumiwa matimba ni ku lulama. Va ta ta ka yena va tele tingana, hinkwavo lava nga n’wi karihela”? Loko swi ri tano, kutani hi nga tlhela hi pfumelelana ni marito lama landzelaka ya Esaya eka ndzimana 25: “Eka Yehova va ta lulamisiwa, va va va dzunisiwa hinkwavo va rixaka ra Israyele.”

3, 4. (a) Ha yini Esaya 45:25 yi nga hi vangeli ku ehleketa hi Riphabliki ra Israyele? (b) Xana ku ve na ku hluleka ko karhi eku hetisekeni ka Esaya 45:23-25, kutani hikwalaho ka yini u hlamula tano?

³ Loko hi hlaya Esaya 45:25, xana hi ta fanela ku ehleketa hi Riphabliki ra Israyele? Doo! Vaisrayele volavo a va yisi ku hlula ka vona eka Xikwembu ka Matsalwa ya vona ya Xiheveru lama hlawulekeke. Hikwalaho ka xichavo xa vona lexi hoxeke va ala hambi ku ri ku vitana vito ra xona.

⁴ Ha leswi, xana hi vula leswaku Esaya 45:23-25 yi hlulekile ku hetiseka ku fikela nan’waka? E-e! A ku vanga ni ku hluleka eku hetisekeni ka vuprofeta enkarhini lowu hlawuriweke wa Yehova. Ha yena, ku hluleka ka vuprofeta byakwe a ku koteki! A hi rito rakwe ntsena leri nga ntiyiso ni ku tshembeka kambe ngopfu-ngopfu ri tano loko Yehova a hlambanya eka rona, a engetela ku hlambanya kakwe, ku tiyisa timhaka.

Xikwembu Xi Nghenelela Hi Ku Hlambanya

5. Xana Vaheveru 6:13-18 yi ku hlamusele njhani ku nghenelela ka Xikwembu ni ku hlambanya eka xitshembiso xa Abrahama?

⁵ Malunghana ni leswi, ha hlaya eka Vaheveru 6:13-18: “Loko Xikwembu xi tshembisile Abrahama, leswi a ku ri hava un’wana la nga nkulu eka xona loyi a xi ta hlambanya hi vito ra yena, xi lo tihlambanya hi xoxe, xi ku: ‘Hakunene ndzi ta ku katekisa, ndzi ku andzisa.’ Hi ndlela yoleyo Abrahama, hi ku lehisa mbilu, ú kumile leswi a tshembisiweke swona. Loko vanhu va hlambanya, va hlambanya hi loyi a nga nkulu eka vona, kutani etimhakeni ta vona ta ku kanetana, ku hlambanya swi ta heta ni ku tiyisa mhaka. Hikokwalaho, loko Xikwembu xi naverile ku kombisa hi ndlela leyi khorwisaka, eka lava a va ri vadyandzhaka va xitshembiso, leswaku xi nga ka xi nga tlheleli endzhaku emakungwini ya xona, xi swi tiyisile hi ku hlambanya. Sweswi ke, ku ni swilo swimbirhi leswi nga hundzukiki, leswi eka swona swi nga endlekiki leswaku Xikwembu xi kumeka xi ri muhembi. Kutani hina lava hi chaveleke eka xona, hi ta tiya nhlana swinene, hi khoma hi mandla mambirhi ku langutela loku ku vekiweke emahlweni ka hina.”

6. (a) I nsusumeto wihi lowu vangeleke Xikwembu ku hlambanya hi xona n’wini mayelana ni xitshembiso xa xona eka Abrahama? (b) Xana Yehova u kotile ku tirhisa “nakulobye” hi ndlela yihi?

⁶ Kahle-kahle, ku na nsusumeto wa matimba wa ku hlambanya, ku vula xihlambanyiso. Leswi ngopfu-ngopfu i ntiyiso loko ku hlambanya ka kona ku ri ka Xikwembu hi xoxe, ka ku tirhandzela. Nsusumeto wo tano wu tirhisiwe emhakeni leyi laha Yehova a vikiwaka tanihi la hlambanyaka, ina, a hlambanya hi yena n’wini. Xitshembiso lexi hlambanyeriweke lexi Yehova a xi endleke eka Abrahama, “nakulobye,” xa hi khumba hinkwerhu namuntlha. Yehova u swi tlangerile loko Abrahama a amukele xirhambo xa Xikwembu kutani a siya tiko ra rikwavo ku ya etikweni leri Yehova a a ta ri nyika vatukulu va Abrahama tanihi rifuwo. Hi ku hlayiseka Yehova a a ta swi kota ku kurisa vito ra “nakulobye” naswona u swi kotile ku n’wi tirhisela ku katekisa van’wana. Yehova u swi kotile ku vula khwatsi eka yena a ku: “Ndzi ta katekisa lava nga ta ku katekisa, ndzi rhuketela lava nga ta ku rhuketela, kambe ha wena ku ta katekisiwa tinxaka hinkwato ta misava.”—Genesa 12:3; Esaya 41:8.

7. (a) I singita rihi leri Xikwembu xi tsetseleleke Abrahama ha rona loko nsati wakwe a ri na 90 wa malembe hi vukhale? (b) Xana Abrahama u kombe ripfumelo rakwe ni ku yingisa hi laha ku hlawulekeke hi ndlela yihi?

⁷ Loko Sara nkata Abrahama a ri na malembe ya 90 hi vukhale, a hundze nkarhi wo veleka, hi singita Xikwembu xi n’wi tsetselele hi ku velekela Abrahama n’wana wa vona la rhandzekaka, Isaka, ku yisa xitshembiso Xakwe lexi hlamarisaka eka Abrahama. Abrahama u tikombe a tiyimiserile ni ku rhandza ku nyikela n’wana loyi wo hlawuleka tanihi gandzelo ra vumunhu eku yingiseni ka xileriso xa Yehova Xikwembu xa yena. Xikombiso lexi xo hlawuleka xa ripfumelo ni ku yingisa xi susumetele Yehova leswaku a ku eka “nakulobye,” Abrahama:

8, 9. (a) Xana Yehova u hlamule hi ndlela yihi eka xikombiso lexi xa ripfumelo ni ku yingisa ka Abrahama? (b) Xana Xikwembu xi tiendle lexi nga ni vutihlamuleri eka mani?

⁸ “Ndzi hlambanyile ha mina, ku vula Yehova, ndzi ri: Leswi u endliseke sweswo, u nga ndzi alelanga n’wana wa wena, loyi a nga swakwe, ndzi ta ku katekisa kunene, ndzi andzisa vatukulu va wena ngopfu-ngopfu, va ta kotisa tinyeleti ta le tilweni, ni sava ra le ribuweni ra lwandle, kambe rixaka ra wena ri ta fuma nyangwa ya valala va rona. Kutani matiko hinkwawo ya misava ma ta tinkhensa ha rixaka ra wena, hikuva u yingisile rito ra mina.”—Genesa 22:15-18.

⁹ Leyi i ndhawu yo sungula eBibeleni laha Yehova a vikiwaka tanihi loyi a hlambanyaka. Hikuva ku ri hava un’wana lonkulu loyi a nga hlambanyaka hi yena, u hlambanya hi yena n’wini, a tiboha eka swona. Hi ndlela leyi a nga tiendlanga la nga ni vutihlamuleri eka un’wana loko ku nga ri eka yena. Ku fanele ku va ku dzuneka kakwe leswi a hetisisaka ku twarisa kakwe ka xikongomelo.

Ku Fikela Kwihi?

10. I nkarhi wo tanihi kwihi lowu hundzeke Xikwembu xi endle ntwanano wa xona na Abrahama, naswona i xivutiso xihi kutani xi tlakukaka?

¹⁰ Abrahama u nghene etikweni ra xitshembiso ra Kanana 4 000 wa malembe lama hundzeke. Kutani sweswi, xana ntwanano lowu endliweke hi 1943 B.C.E. wu hetiseke ku fikela kwihi?

11. (a) Xana vuxirho bya Riphabliki ra Israyele eka UN byi komba yini, naswona ku va ni mimbuyelo yihi? (b) Xana vatukulu va ntumbuluko va Abrahama va fanekela swilaveko swa ku va “rixaka” leri tshembisiweke?

¹¹ Namuntlha, ku na Riphabliki ra Israyele eMiddle East. Lexi ri xi tsakelaka, hi leswaku i xirho xa Nhlangano wa Matiko. UN yi yimela ku ariwa ka Mfumo wa Yehova Xikwembu hi “rixaka” leri tshembisiweke ra Abrahama kutani yi ta herisiwa ‘enyimpini ya siku lerikulu ra Xikwembu xa Matimba Hinkwawo,’ eArmagedoni. Xirho xin’wana ni xin’wana xa UN, ku katsa na Riphabliki ra Israyele, swi ta lovisiwa. Khombo ra kona, vatukulu va Abrahama va nyama, ni va ntumbuluko a va faneli swilaveko swa ku va “rixaka” leri tshembisiweke ra Vumesiya leri Yehova Xikwembu a a ta katekisa vanhu hinkwavo ha rona.—Nhlavutelo 16:14-16.

12, 13. (a) Ku hambana ni kokwa wakwe Davhida, ha yini “Hosana ya ku Rhula” yi ta ka yi nga fumi yi ri yoxe? (b) Xana Vakriste lava totiweke a va fanela ku yima ku fikela loko Mfumo wu tlhomiwa hi 1914 leswaku va kuma nkateko lowu tshembisiweke, naswona hi swi tivisa ku yini?

¹² Hi laha mani na mani a nga swi xiyaka ha kona, Mesiya la tshembisiweke a nga fumi matiko ya Middle East, Yerusalema wa le misaveni ku hetisisa ntwanano wa Abrahama. Ku hambana ni kokwa wakwe Davhida wa khale, Mesiya ni “Hosana ya ku Rhula” a nge fumi a ri yexe. Emfun’weni wakwe u tshembise ku tihlanganisa ni vaapostola lava tshembekaka va 12 ni vadyondzisiwa van’wana vakwe lava tswariweke hi moya, lava nga ta endla nhlayo ya 144 000. (Nhlavutelo 7:1-8; 14:1-4) Ka ha ri na masalela ya vadyondzisiwa vo tano emisaveni. Va endleriwe yini eku hetisiseni ka ntwanano wa Abrahama lowu Xikwembu xi hlambanyeleke eka wona? Loyi a a ri mukongomisi, loyi a a ta hlanganyela eMfun’weni wolowo, muapostola Pawulo, u tsarile eka Vagalatiya 3:8: “Matsalwa ma swi vonile khale leswaku Xikwembu a xi lava ku endla vamatiko va va lava lulameke hi ku pfumela; hikokwalaho, Abrahama ú tivisiwile Mahungu Lamanene loko swa ha ri kule, hi marito lama nge: ‘Tinxaka hinkwato ta misava ti ta katekisiwa hikwalaho ka wena.’”

¹³ Vakriste lava hlawuriweke exikarhi ka matiko a va nga ta rindza ku fikela endzhaku ka ku tlhomiwa ka Mfumo hi 1914 ku amukela mikateko leyi tshembisiweke, hikuva muapostola Pawulo u ye emahlweni a ku: “Hikokwalaho, lava nga ni ku pfumela va kuma nkateko wun’we na Abrahama mupfumeri.” (Vagalatiya 3:9) Pawulo a a ri Mukriste naswona u katekisiwile, a swi ri tano na hi Vakriste lavan’wana hinkwavo lava tswariweke hi moya va siku ra yena.a Hi ku fanana namuntlha, masalela, lama endliweke hi Vakriste lava tswariweke hi moya lava namarhelaka ripfumelo eka Mesiya tanihi “rixaka” lerikulu ra Abrahama ro katekisa vanhu hinkwavo, ya tokota nkateko lowu tshembisiweke.

14. (a) Xana Vakriste lava totiweke kahle-kahle va katekisiwe njhani mayelana ni ntwanano wa Abrahama? (b) Leswi swi lwele Yehova hi ndlela yihi?

¹⁴ Hi ku tinyiketela eka Yehova ni ku kombisa ku tinyiketa loku hi nkhuvulo wa mati kutani va tswariwa hi moya wa Xikwembu va va eka xiyimo xa moya, Vakriste lava va ve vana va moya va Abrahama Lonkulu, Yehova Xikwembu. Nakambe va ve vadyandzhaka swin’we na Yesu Kriste, Isaka Lonkulu. (Varhoma 8:17) Hakunene va katekisiwile hi ndlela yo hlawuleka hi ku ya hi ntwanano wa Abrahama. Yehova a a ri karhi a endla leswi a hlambanyeke ku swi endla, hikwalaho a a tikomba tanihi muvuri wa ntiyiso, Loyi a swi kotaka hi ku hetiseka ku hetisisa leswi a hlambanyeke ku swi endla hi vito ra yena.

15. Xana muapostola Pawulo u vula leswaku xirho xin’wana ni xin’wana xa masalela ya Vakriste lava tswariweke hi moya i yini?

¹⁵ Xirho xin’wana ni xin’wana xa masalela ya Vakriste lava tswariweke hi moya i Muyuda hi tlhelo ra moya. Hi laha muapostola Pawulo a vuleke ha kona: “Ku va Muyuda wa xiviri, a swi tikombi hi le handle ntsena; ni ku yimba ka xiviri, a ku vonaki ehandle, emirini. Kambe Muyuda wa xiviri, hi loyi a nga yena exihundleni xa mbilu, ni ku yimba ka xiviri, i ku yimba ka mbilu, loku endliwaka emoyeni, ku nga ri hi leswi tsariweke swa Nawu.”—Varhoma 2:28, 29.

16. Vayuda va moya va endla ntlawa wihi lowu vhumbiweke eka Zakaria 8:23?

¹⁶ Eka ‘makumu lawa ya mafambiselo ya swilo,’ Vakriste volavo lava tswariweke hi moya, lava nga Vayuda exihundleni hi ku yimba ka timbilu ta vona, va endla ntlawa wa Vayuda lowu vhumbiweke eka Zakaria 8:23, laha ku tsariweke: “Yehova wa tinyimpi u ri: Emasikwini lawa vavanuna va khume va tindzimi hinkwato ta matiko, va ta tikhomelela hi ndzhungo wa nguvu ya Muyuda, va ku: Hi ta ya na n’wina, hikuva hi twile leswaku Yehova u na n’wina.”

17. (a) I vamani lava yimeriwaka hi “vavanuna va khume” lava lavaka ku gandzela Yehova ni masalela ya manguva lawa ya Vayuda va moya? (b) Hi ku hlanganyela ni Vayuda va moya eka vugandzeri bya Yehova, xana swirho swa “tinyimpfu tin’wana” sweswi swi tsakela yini?

¹⁷ ‘Vanhu’ lava ‘vavanuna volavo va khume’ va lavaka ku ya gandzela Yehova Xikwembu na vona i masalela ya manguva lawa ya lava va nga Vayuda va moya, ntlawa lowu endlaka “nandza lowo tshembeka, lowa vutlhari” wa Matewu 24:45-47. Tanihi leswi nhlayo ya khume yi yimelaka ku helela ka muxaka wa le misaveni, “vavanuna va khume va tindzimi hinkwato ta matiko” a va ta yimela tinyimpfu hinkwato to fanekisela leti vhumbiweke eka Matewu 25:32-46. Lava i va ntlawa wa “tinyimpfu tin’wana” leti Yesu a nge te u ta va hlanganisa ni masalela lama fanaka ni tinyimpfu ku vumba “ntlhambi wun’we” na vona eku khathaleleni ka “murisi un’we,” hi yexe. (Yohane 10:16) Hi ndlela leyi va nantswa mikateko ya ntwanano wa Abrahama hi “rixaka” ra Abrahama Lonkulu, Yehova Xikwembu. Kunene ke, leswi Xikwembu xi hlambanyeke ku swi endlela vanhu se swi tshinele!

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 89]

Bibele yi vhumbe leswaku vanhu va matiko hinkwawo a va ta hlanganyela na Israyele wa moya