NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA YA VU 46
Yehovha Wa Hi Tiyisekisa Leswaku U Ta Endla Misava Yi Va Paradeyisi
“Loyi a tikombelelaka mikateko emisaveni u ta katekisiwa hi Xikwembu xa ntiyiso.”—ESA. 65:16.
RISIMU 3 Matimba, Ntshembo Ni Mutiyisi Wa Hina
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZAa
1. Muprofeta Esaya u va byele yini Vaisrayelekulobye?
MUPROFETA Esaya u vule leswaku Yehovha i “Xikwembu xa ntiyiso.” Rito leri hundzuluxeriweke ri va “ntiyiso,” hi ku kongoma ri vula “amen.” (Esa. 65:16, nhlamuselo ya le hansi.) “Amen” swi vula leswaku “a swi ve tano” kumbe “hakunene.” Loko eBibeleni ku tirhisiwa rito “amen” loko ku vulavuriwa hi Yehovha kumbe Yesu, i xitiyisekiso xa leswaku nchumu wo karhi i ntiyiso. Kutani rungula leri Esaya a ri byeleke Vaisrayelekulobye a ri tiyisekisa leswi: Loko Yehovha a vula swo karhi, mikarhi hinkwayo swa endleka. Yehovha u swi kombisile leswaku sweswo i ntiyiso hi ku va a hetisisa switshembiso swakwe hinkwaswo.
2. Hikwalahokayini hi fanele hi tshemba switshembiso swa Yehovha mayelana ni vumundzuku bya hina naswona hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa?
2 Xana hi nga swi tshemba switshembiso leswi Yehovha a tshembisaka ku hi endlela swona enkarhini lowu taka? Endzhaku ka malembe ya kwalomu ka 800 Esaya a vule sweswo, muapostola Pawulo u hlamusele leswaku hikwalahokayini mikarhi hinkwayo switshembiso swa Xikwembu ku ri ntiyiso. Pawulo u te: ‘A swi koteki leswaku Xikwembu xi hemba.’ (Hev. 6:18) Ku fana ni leswi swi nga kotekiki leswaku xihlovo xi humesa mati lamanene ni yo dzunga, hilaha ku fanaka Yehovha loyi a nga Xihlovo xa ntiyiso a swi koteki leswaku a hemba. Hikwalaho, hi nga swi tshemba hi ku helela swilo hinkwaswo leswi Yehovha a swi vulaka, ku katsa ni switshembiso swakwe hinkwaswo mayelana ni vumundzuku bya hina. Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi swivutiso leswi nge: Xana Yehovha u hi tshembisa ku hi endlela yini enkarhini lowu taka? Nakambe hi xihi xitiyisekiso lexi Yehovha a hi nyikeke xona ku tiyisekisa leswaku switshembiso swakwe swi ta endleka?
YEHOVHA U HI TSHEMBISE YINI?
3. (a) Hi xihi xitshembiso lexi rhandziwaka ngopfu hi malandza ya Xikwembu? (Nhlavutelo 21:3, 4) (b) Van’wana va ri yini loko hi va byela hi xitshembiso xexo?
3 Xitshembiso lexi hi nga ta bula hi xona i xitshembiso lexi rhandziwaka swinene hi malandza ya Xikwembu emisaveni hinkwayo. (Hlaya Nhlavutelo 21:3, 4.) Yehovha u hi tshembisa leswaku ku ta va ni nkarhi lowu “rifu [ri nga taka ri nga ha] vi kona, hambi ku ri nkosi, ku rila ni switlhavi a swi nge he vi kona.” Vo tala va hina hi tirhisa ndzimana leyi yo tsakisa ya le Bibeleni leyi vulavulaka hi ndlela leyi vutomi byi nga ta va hayona eParadeyisini loko hi chumayela vanhu. Xana vanhu van’wana va ri yini loko hi va byela hi xitshembiso lexi? Va nga ha ku, “A ndzi tshembi leswaku sweswo swi nga pfuka swi endlekile.”
4. (a) Loko Yehovha a byela vanhu hi xitshembiso xa Paradeyisi, i yini leswi a a tiva leswaku swi ta endleka enkarhini wa hina? (b) Loko Yehovha a vule xitshembiso xakwe, i yini swin’wana leswi a swi endleke?
4 I ntiyiso leswaku loko Yehovha a huhutela muapostola Yohane ku tsala hi xitshembiso lexi xa Paradeyisi, a a swi tiva ku na hina namuntlha hi ta byela van’wana hi ntshembo lowu loko hi chumayela mahungu lamanene ya Mfumo. Nakambe Yehovha a a swi tiva leswaku vo tala swi ta va tikela ku tshemba xitshembiso lexi xa mayelana ni “swilo leswintshwa.” (Esa. 42:9; 60:2; 2 Kor. 4:3, 4) Hikwalaho, i yini lexi nga hi tiyisekisaka ku katsana ni van’wana leswaku mikateko leyi boxiweke eka Nhlavutelo 21:3, 4 yi ta endleka? Yehovha a nga lo hi byela hi xitshembiso lexi xo tsakisa ntsena kambe u tlhele a hi nyika ni swivangelo leswi khorwisaka leswi endlaka hi xi tshemba. Hi swihi swivangelo swa kona?
YEHOVHA WA HI TIYISEKISA LESWAKU LESWI A HI TSHEMBISAKA SWONA SWI TA ENDLEKA
5. Hi ni swivangelo swihi swo tshemba xitshembiso xa Xikwembu hi Paradeyisi naswona hi swi kuma kwihi swivangelo leswi?
5 Tindzimana leti landzelaka ti hi nyika swivangelo swo tshemba xitshembiso xa Yehovha xa Paradeyisi. Hi hlaya leswi eka tona: “Loyi a tshameke exiluvelweni a ku: ‘Vona, ndzi endla swilo hinkwaswo swi va leswintshwa.’ A tlhela a ku: ‘Tsala, hikuva marito lawa ma tshembeka naswona i ya ntiyiso.’ A tlhela a ku: ‘Swi endlekile! Hi mina Alfa na Omega, masungulo ni makumu.’”—Nhlav. 21:5, 6a.
6. Hikwalahokayini leswi boxiweke eka Nhlavutelo 21:5, 6 swi endla hi ya hi tshemba xitshembiso xa Xikwembu?
6 Hikwalahokayini marito lawa ya le Bibeleni ma endla hi ya hi tshemba xitshembiso xa Xikwembu? Buku leyi nge, Nhlavutelo—Ku Chaputa Ka Yona Loku Hlamarisaka Ku Tshinele! yi vula leswi landzelaka hi tindzimana leti: “Swi fana ni loko Yehovha hi yexe a sayina xitiyisekiso xa switshembiso leswi swa le nkarhini lowu taka.”b Xitshembiso xa Xikwembu xi tsariwe eka Nhlavutelo 21:3, 4. Kambe eka tindzimana 5 na 6 Yehovha u engeta hi ku sayina leswaku a hi tiyisekisa ku leswi a hi tshembiseke swona swi ta endleka. A hi ma kambisiseni hi vukheta marito lawa Yehovha a ma tirhisaka ku hi tiyisekisa.
7. I mani loyi a sungulaka ku vulavula eka ndzimana ya vuntlhanu naswona hikwalahokayini leswi swi hlawulekile?
7 Xitiyisekiso xa Xikwembu xi sungula hi marito lama nge: “Loyi a tshameke exiluvelweni a ku.” (Nhlav. 21:5a) Marito lawa ma hlawulekile hikuva leyi hi yin’wana ya tindzimana eka tinharhu ebukwini ya Nhlavutelo laha Yehovha a vulavulaka hi yexe. A hi nyikiwi xitiyisekiso lexi hi ntsumi ya matimba kumbe hi Yesu loyi a pfuxiweke kambe hi nyikiwa xona hi Yehovha hi yexe! Mhaka leyi yi kombisa ndlela leyi marito lama landzelaka ma tshembekaka hayona. Hikwalahokayini hi vula tano? Hikuva Yehovha a ‘nga hembi.’ (Tito 1:2) Kutani marito lawa hi hlayaka ha wona eka Nhlavutelo 21:5, 6, ma ta hetiseka hakunene.
“VONA, NDZI ENDLA SWILO HINKWASWO SWI VA LESWINTSHWA”
8. I yini leswi Yehovha a swi vulaka ku kandziyisa leswaku xitshembiso xakwe xi ta hetiseka? (Esaya 46:10)
8 Sweswi a hi buleni hi rito “Vona,” (Nhlav. 21:5) Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “vona,” ri tirhisiwe hi ku phindhaphindha ebukwini ya Nhlavutelo. Buku yin’wana yi vula leswaku rito “vona!” ri tirhisiwe hi “ndlela leyi nga ta endla leswaku muhlayi a swi tekela enhlokweni leswi nga ta landzela.” Rito leri ri landzeriwa hi yini? Xikwembu xi ri: “Ndzi endla swilo hinkwaswo swi va leswintshwa.” I ntiyiso leswaku Yehovha u vulavula hi swilo leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka kambe eka yena a swi koteki leswaku swi nga endleki lerova u vulavula hi swona onge hiloko se swi endlekile.—Hlaya Esaya 46:10.
9. (a) Xiga lexi nge, “ndzi endla swilo hinkwaswo swi va leswintshwa” xi kombetela eka swilo swihi swimbirhi leswi Yehovha a nga ta swi endla? (b) Ku ta endleka yini hi “tilo” ni “misava” leswi nga kona sweswi?
9 A hi kambisiseni xiga lexi kumekaka eka Nhlavutelo 21:5, leyi nge: “Ndzi endla swilo hinkwaswo swi va leswintshwa.” Eka ndzimana leyi ya Bibele, xiga xexo xi vulavula hi swilo swimbirhi leswi Yehovha a nga ta swi endla, ku nga ku siva ni ku vuyetela. Xo sungula, xana Yehovha u ta siva yini? Eka Nhlavutelo 21:1 hi hlaya leswi: “Tilo ro sungula ni misava yo sungula a swi nga ha ri kona.” “Tilo ro sungula” i mifumo ya tipolitiki leyi lawuriwaka hi Sathana ni madimona yakwe. (Mat. 4:8, 9; 1 Yoh. 5:19) Hilaha rito “misava” ri tirhisiweke hakona eBibeleni, ri nga tlhela ri vula vanhu. (Gen. 11:1; Ps. 96:1) Hikwalaho, “misava yo sungula” i vanhu vo homboloka. Yehovha a nge lunghisi “tilo” ni “misava” leswi nga kona namuntlha; ku ri na sweswo, u ta swi lovisela makumu. U ta siva tilo ni misava leswi nga kona sweswi hi “tilo lerintshwa ni misava leyintshwa,” ku nga mfumo lowuntshwa lowu nga ta fuma vanhu vo lulama.
10. I yini leswi Yehovha a nga ta swi endla swi va leswintshwa?
10 Hi yihi ndlela yin’wana leyi hayona Yehovha a endlaka swilo hinkwaswo swi va leswintshwa? (Nhlav. 21:5) Leswi misava yi rhukaniweke, Yehovha u ta susa ndzhukano wolowo ni ku tlhela a endla leswaku vanhu va nga ha vi ni xidyoho. Hilaha Esaya a profeteke hakona, Yehovha u ta endla leswaku misava hinkwayo yi va ndhawu yo xonga leyi fanaka ni ntanga wa Edeni. Hi ta endliwa lavantshwa hi ku va hi horisiwa hilaha ku heleleke. Lava lamaleke, lava nga voniki ni lava nga twiki va ta horisiwa hambi ku ri lava feke va ta pfuxiwa.—Esa. 25:8; 35:1-7.
“MARITO LAWA MA TSHEMBEKA NASWONA I YA NTIYISO. . . . SWI ENDLEKILE!”
11. Yehovha u byele Yohane ku endla yini naswona hikwalahokayini?
11 I yini swin’wana leswi Xikwembu xi swi vuleke leswaku xi hi tiyisekisa hi tshemba xitshembiso xa xona? Yehovha u byele Yohane a ku: “Tsala, hikuva marito lawa ma tshembeka naswona i ya ntiyiso.” (Nhlav. 21:5) Yehovha a nga lo lerisa Yohane leswaku a “tsala” swi helela kwalaho. U tlhele a boxa ni xivangelo xa kona. U te: “Hikuva marito lawa ma tshembeka naswona i ya ntiyiso,” leswi vulaka leswaku marito ya Xikwembu i ya ntiyiso naswona hi nga ma tshemba. Ha swi tlangela leswi Yohane a yingiseke xileriso xexo xa leswaku a “tsala.” Hikwalaho ka sweswo, hi kota ku hlaya hi xitshembiso xa Xikwembu xa Paradeyisi ni ku anakanyisisa hi mikateko yo xonga leyi hi nga ta yi kuma.
12. Hikwalahokayini Yehovha a ri ni mfanelo yo vula a ku: “Swi endlekile!”
12 Xikwembu xi vule yini endzhaku ka sweswo? Xi te: “Swi endlekile!” (Nhlav. 21:6) Sweswi Yehovha u vulavula onge hiloko swilo hinkwaswo leswi a swi vuleke hi Paradeyisi se swi endlekile. Naswona u ni mfanelo yo vula sweswo hikuva a xi kona lexi nga n’wi sivelaka ku hetisisa xikongomelo xakwe. Yehovha u tlhela a vula swin’wana leswi hi tiyisekisaka leswaku xitshembiso xakwe xi ta endleka. U ri yini?
“HI MINA ALFA NA OMEGA”
13. Hikwalahokayini Yehovha a vule a ku: “Hi mina Alfa na Omega”?
13 Hilaha se swi boxiweke hakona eku sunguleni, Yehovha u vulavule kanharhu eswivon’weni swa Yohane. (Nhlav. 1:8; 21:5, 6; 22:13) Mikarhi hinkwayo Yehovha a a vula marito lawa lama fanaka: “Hi mina Alfa na Omega.” Rito Alfa i rito ro sungula eka tialfabete ta Xigriki kasi Omega i ro hetelela. Hi ku tirhisa nhlamuselo ya “Alfa na Omega,” Yehovha u kombisa leswaku loko a sungula nchumu wo karhi wa tiyiseka leswaku wa wu heta.
Loko Yehovha a sungula nchumu wo karhi, a nga wu tshiki a nga si wu heta (Vona tindzimana 14, 17)
14. (a) Vula xikombiso xa loko Yehovha hi ndlela yo fanekisela a ku “Alfa” ni loko a ta vula a ku “Omega.” (b) Hi kuma xitiyisekiso xihi eka Genesa 2:1-3?
14 Endzhaku ka loko Yehovha a vumbe Adamu na Evha, u va byele hi xikongomelo xakwe hi vanhu ni misava. Bibele yi vula leswi: “Xikwembu xi va katekisa xi ku: ‘Tswalanani mi andza mi tata misava, mi yi fuma.’” (Gen. 1:28) Entiyisweni a swi fana ni loko Yehovha a ku, “Alfa.” U xi veke erivaleni xikongomelo xakwe xa leswaku a ku ta fika nkarhi lowu vatukulu va Adamu na Evha lava yingisaka naswona va nga ha riki na xidyoho va nga ta tata misava ni ku yi endla paradeyisi. Loko ku fika nkarhi wolowo, entiyisweni swi ta fana ni loko Yehovha a ku, “Omega.” Endzhaku ka loko Yehovha a hete ku tumbuluxa “matilo ni misava ni hinkwaswo leswi nga eka swona” u vule swin’wana leswi a swi kombisa leswaku xikongomelo xakwe a xi ta hetiseka. Swi kumeka eka Genesa 2:1-3. (Yi hlaye.) Yehovha u hlawule siku ra vunkombo ku ri leri kwetsimaka eka yena. Xana leswi swi vula yini? Yehovha u tiyisekise leswaku u ta hetisisa xikongomelo xakwe hi vanhu ni hi misava. Xi ta hetiseka hilaha ku heleleke loko siku ra vunkombo ri hela.
15. Hikwalahokayini swi nga ha vaka swi vonake onge Sathana u endle leswaku xikongomelo xa Xikwembu hi vanhu xi nga ha hetiseki?
15 Endzhaku ka loko Adamu na Evha va nga xi yingisanga Xikwembu, va dyohile ni ku tlhela va tluleta vana va vona xidyoho ni rifu. (Rhom. 5:12) Hikwalaho ka sweswo, swi nga vonaka onge Sathana u endle swi nga koteki leswaku ku hetiseka xikongomelo xa Xikwembu xa leswaku misava yi tala hi vanhu lava yingisaka naswona va nga riki na xidyoho. Swi vonake onge Sathana u endle swi nga koteki leswaku Yehovha a vula a ku “Omega.” Sathana a nga ha va a tibyele leswaku Yehovha a nge swi koti ku hetisisa xikongomelo xakwe. A nga ha va a tibyele leswaku Xikwembu a xi ta dlaya Adamu na Evha ivi xi tivumbela vatekani van’wana lava nga riki na xidyoho leswaku ku ta hetiseka xikongomelo xa xona hi vanhu. Kambe loko Xikwembu a xi lo endla sweswo, Diyavulosi a a ta vula leswaku xa hemba. Hikwalahokayini? Hikuva hilaha Genesa 1:28 yi vulaka hakona, Yehovha u byele Adamu na Evha leswaku vana va vona a va ta tata misava.
16. Hikwalahokayini Sathana a nga ha vaka a tibyele leswaku a nga hehla Yehovha hi ku vula leswaku u tsandzeke ku hetisisa xitshembiso xakwe?
16 I yini swin’wana leswi Sathana a nga ha vaka a tibyele swona leswaku Xikwembu a xi ta swi endla leswaku xi hetisisa xikongomelo xa xona? Kumbexana Sathana u tibyele leswaku Yehovha u ta pfumelela Adamu na Evha leswaku va va ni vana lava nga ni xidyoho naswona va nga ta tshama va ri ni xidyoho hilaha ku nga heriki. (Ekl. 7:20; Rhom. 3:23) Loko a swi lo va tano, a swi kanakanisi leswaku Diyavulosi a a ta vula leswaku Yehovha i mutsandzeki. Hikwalahokayini? Hikuva loko Xikwembu a xi lo endla sweswo, a xi nga ta swi kota ku hetisisa xikongomelo xa xona xa leswaku misava leyi nga Paradeyisi yi tala hi vatukulu va Adamu na Evha lava yingisaka naswona va nga riki na xidyoho.
17. Yehovha u yi tlhantlhe njhani mhaka ya ku xandzuka ka Sathana ni vanhu vo sungula naswona ku ta va ni vuyelo byihi eku heteleleni? (Nakambe vona xifaniso.)
17 Yehovha u endle leswi Sathana a a nga swi ehleketi hi ku va a lulamisa xiyimo xexo leswaku xikongomelo xakwe xi hetiseka hambiloko Sathana ku katsa na Adamu na Evha va xandzukile. (Ps. 92:5) Yehovha u kombise leswaku u tshembekile hi ku pfumelela Adamu na Evha leswaku va va ni vana naswona sweswo swi kombise leswaku a hi muhembi. Nakambe ematshan’weni ya ku vonaka onge Yehovha i mutsandzeki, swi ve erivaleni leswaku u hlurile. U endle leswaku xikongomelo xakwe xi hetiseka hi ku nyikela hi “n’wana” loyi a a ta ponisa vana lava yingisaka va Adamu na Evha. (Gen. 3:15; 22:18) Swi fanele swi n’wi hlamarise ngopfu Sathana loko Yehovha a endla leswaku ku va ni lunghiselelo ra nkutsulo! Hikwalahokayini? Hikuva lunghiselelo leri ri kombisa rirhandzu ra ntiyiso. (Mat. 20:28; Yoh. 3:16) Rirhandzu rero ri le kule swinene na Sathana. Xana ku ta endleka yini hikwalaho ka lunghiselelo leri ra nkutsulo? Loko ku hela Malembe ya Gidi ya ku Fuma ka Kreste, vatukulu va Adamu na Evha lava yingisaka naswona va nga riki na xidyoho, va ta hanya emisaveni leyi nga paradeyisi, hilaha Yehovha a a lava hakona ku sukela eku sunguleni. Hi nkarhi wolowo, swi ta fana ni loko Yehovha a vule a ku “Omega.”
LESWI HI PFUNAKA HI YA HI TSHEMBA XITSHEMBISO XA YEHOVHA XA PARADEYISI
18. Xikwembu xi hi byela swilo swihi swinharhu leswaku xi hi tiyisekisa? (Nakambe vona bokisi leri nge, “Swivangelo Swinharhu Leswi Endlaka Hi Tshemba Xitshembiso Xa Yehovha.”)
18 Hilaha hi buleke hakona, u nga va tiyisekisa njhani lava kanakanaka leswaku xitshembiso xa Xikwembu xa mayelana na Paradeyisi xi ta endleka? Xo sungula, hi tshembisiwa hi Yehovha. Buku ya Nhlavutelo yi ri: “Loyi a tshameke exiluvelweni a ku: ‘Vona, ndzi endla swilo hinkwaswo swi va leswintshwa.’” U ni vutlhari, matimba naswona u swi lava hi mbilu hinkwayo ku hetisisa xitshembiso lexi. Xa vumbirhi, Yehovha wa tiyiseka leswaku xitshembiso xakwe xi ta hetiseka lerova eka yena swi fana ni loko xi hetisekile. Hi yona mhaka a vulaka a ku: “Marito lawa ma tshembeka naswona i ya ntiyiso. . . . Swi endlekile!” Xa vunharhu, loko Yehovha a sungula nchumu wo karhi, a nga wu tshiki a nga wu hetanga hilaha a tiyisekisaka hakona loko a ku: “Hi mina Alfa na Omega.” Yehovha u ta swi kombisa leswaku Sathana i muhembi ni mutsandzeki.
19. Loko vanhu va nga xi tshembi xitshembiso xa Xikwembu xa Paradeyisi, u nga endla yini?
19 Tsundzuka leswaku loko nkarhi ni nkarhi u byela van’wana hileswi Yehovha a hi tiyisekiseke swona mayelana ni ku hetiseka ka switshembiso swakwe, sweswo swi endla leswaku switshembiso swakwe swi ya swi va swa xiviri eka wena. Loko enkarhini lowu taka u hlayela un’wana hi xitshembiso xo tsakisa xa Paradeyisi lexi nga eka Nhlavutelo 21:4 ivi a ku, “Sweswo a swi nge pfuki swi endlekile,” xana u ta endla yini? Swi nga va njhani u n’wi hlayela tindzimana 5 na 6 ni ku tlhela u n’wi hlamusela tona. Kombisa ndlela leyi Yehovha a tiyisekisaka xitshembiso xakwe hi ku xi sayina onge hiloko a xi sayina hi voko rakwe.—Esa. 65:16.
RISIMU 145 Xitshembiso Xa Xikwembu Xa Paradeyisi
a Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi xitiyisekiso lexi Yehovha a hi nyikeke xona leswaku hi tiyiseka ku xitshembiso xakwe xa ku tisa Paradeyisi xi ta hetiseka. Nkarhi ni nkarhi loko hi byela van’wana hi xitiyisekiso lexi mayelana ni switshembiso swa Yehovha, hi endla leswaku swi ya swi va swa xiviri eka hina.
b Vona buku leyi nge, Nhlavutelo—Ku Chaputa Ka Yona Loku Hlamarisaka Ku Tshinele! matl. 303-304, tindzim. 8-9.