Dezembro

Jesu i fananisile a kuzwanana a nga hi nako ni vapizani vakwe ni loku ka murisi ni tiyivhu takwe. (Joh. 10:14) Lezvo zva yelana nguvhu. Phela a tiyivhu ta gi tiva a gezu ga murisi wa tona ti tlhela ti maha lezvi a ti byelako. A turista wo kari i zvi wonile ha yece lezvo. I gumile a wula lezvi: “Hi wa lava ku filmara a tiyivhu to kari, hi se pima ku ti vitana. Kanilezvi a ti tangi hi ku a ti ma tivi a magezu ya hina. Ku no guma kuta cifanyana ca murisi. Zvalezvi a nga ti vitana, ti no tekela kuta.” Lezvi zvi nga humelela a turista loye zvi hi alakanyisa lezvi Jesu a nga wula xungetano hi tiyivhu takwe, ku nga vapizani vakwe. I te: “Ti ta ingisa a gezu ga mina.” Zvezvi Jesu i le tilweni. Makunu, hi nga mu ingisisa kuyini? A ndlela-tshinya ya ku ingisa gezu ga Hosi ya hina Jesu ku hanya hi lezvi a nga gondzisa. — Mat. 7:24, 25. w21.12 16 ¶¶1-2

Mupostoli Pawule i wa xanisa vanhu va Nungungulu hi ndlela ya xapi. Kanilezvi hi ndzhako ka cikhati, i no zvi zwisisa ku lezvi a nga maha zvi bihile niku i wa ti yimisele ku cica wumunhu gakwe. (1 Tim. 1:12-16) Hi ku vhuniwa hi Jehovha, Pawule i nova murisi wa lirandzo, wo zwisisa ni wo ti koramisa. I wa tsumba ku Jehovha i ta mu tsetselela. (Rom. 7:21-25) I wa nga rindzeli lezvaku ava munhu wo mbhelela. Kanilezvi, i ti tsitsiritile nguvhu kasi ku chukwatisa a matshamela yakwe ya wuKristu a tlhela a ti koramisa a tsumba Jehovha kasi ku maha ntiro wakwe. (1 Kor. 9:27; Filp. 4:13) A madhota a ma yimisiwangi hi ku ma no mbhelela. Hambulezvo, Jehovha i rindzela ku va vhumela lezvaku va maha zvihoxo va tlhela va ti karatela ku chukwatisa a matshamela yabye ya wuKristu. (Efe. 4:23, 24) A dhota gi fanele ku ti hlola hi ku tirisa Mhaka ya Nungungulu gi tlhela gi chukwatisa ni cihi ci lavekako. Loku gi maha lezvo, Jehovha i ta gi vhuna ku kuma litsako ni kuva dhota ga ginene. — Jak. 1:25. w22.03 29-30 ¶¶13-15

Zvini hi faneleko ku maha loku hi wona ku ha solasola makabye wokari? Zvi lava ku hi alakanya ku hi fanele ku randza vamakabye va hina. (Jak. 2:8) A cin’wani, hi fanele ku khongela ka Jehovha hi mbilu yontlhe, hi mu kombela ku a hi vhuna ku tsika ku lamula van’wani. Loku hi khongele, a hi faneli ku guma hi kondla mawoko, hi fanele ku ti karatela ku mu tiva khwatsi a makabye loye hi mu solasolako. Hi nga maha lezvo hi ku ti nyika cikhati ca kuva naye hi bhula. Hi nga mu kombela ku tira naye kuchumayeleni kutani ku taga naye cokari. Laha hi mu tivako khwatsi a makabye loye, hi nga zama ku pimanyisa cikombiso ca Jehovha na Jesu, hi ku wona zva zvi nene ka van’wani. Loku hi maha lezvo, hi komba lezvaku ha ingisa lezvi a nga laya Jesu, a murisi wa mu nene, zvaku tsikani ku lamula. A vapizani va Jesu va ingisa a gezu gakwe, a ku fana ni lezvi a tiyivhu ti ingisako a gezu ga murisi wa tona. Kani hi va “ntlhambi wu tsongwani”, kani hi va “tiyivhu tin’wani”, a hi simameni ku ingisa a gezu ga Jesu, a murisi wa mu nene. — Luka 12:32; Joh. 10:11, 14, 16. w21.12 19 ¶11; 21 ¶¶17-18

A cikhati leci Rehobhowamu a nga maha hosi ya Izrayeli, a vanhu va no ta mu kombela zvokari. Va no kombela ku a nga va bindziseli a ku fana ni lezvi a papayi wakwe Solomoni nga maha. I no wutisa madhota ya ka Izrayeli kasi a tiva lezvi a nga wa ta va hlamulisa zvona. Lezvi a nga maha zvi wa dzundzeka. A madhota ma no mu byela ku loku a maha lezvi a vanhu va nga mu kombela, va wa ta mu tirela contlhe cikhati. (1 Tih. 12:3-7) Ko khwatsi Rehobhowamu a nga xalalangi hi wusungukati lego. Hikwalaho, i no ya wutisa vavanuna lava a nga kula navo. Va no mu byela ku a engeta ku va bindzisela wutomi a vanhu. (1 Tih. 12:9-11) Rehobhowamu na a wutisile Jehovha ku hi gihi wusungukati a nga wa ta gi tirisa. Kanilezvi, i no ingisa majaha-kuloni. Hi kota ya lezvo, Rehobhowamu i no tshovela kubava, ni vaIzrayeli vonawu va xaniseka. Na hinawu, a wusungukati legi hi nyikiwako a hi contlhe cikhati gi to hi tsakisa. Hambulezvo, loku gi seketelwa ka Mhaka ya Nungungulu, hi fanele ku gi ingisa. w22.02 9 ¶6

A munhu wo ti koramisa ni wa ku tiva kugumelwa kakwe loku a wona vaswa a nga veki kupima ka lezvi va nga hava wutlhari, kanilezvi i veka kupima ka ntamu wabye. A nga va wonisi ku va lava ku mu banga citshamu; kanilezvi i va wona kota vatiri-kuloni. A vamakabye va kulileko hi tanga va wona vaswa kota zvinyikiwo zvi tako hi ka Jehovha niku va mu bonga nguvhu Jehovha hi kota ya vona. Laha a ntamu wa vamakabye va kulileko hi tanga wu yako wu mbhela, va tsaka nguvhu hi ku wona vaswa va nga ni ntamu na va ti yimisele ku simama ni ntiro laha bandleni. Lomu ka Bhibhiliya, Nawomi mun’we wa lava va kulileko hi tanga a nga cikombiso ci nene mhakeni ya ku vhumela ku vhuniwa hi muswa a tlhela a bonga. Kusanguleni, Nawomi i no khongotela Rute, a katamwane wakwe, lezvaku a tlhela ka maxaka yakwe. Kanilezvi, a cikhati leci Rute a nga ala ku tlhela, Nawomi i no vhumela ku famba naye Bhetlehema a tlhela a ya vhumela ku a mu vhuna. (Rute 1:7, 8, 18) Vontlhe va vambiri va vhunene nguvhu! (Rute 4:13-16) Ni nyamutlha, a vamakabye va kulileko hi tanga lava va ti koramisako va ta pimanyisa cikombiso ca Nawomi. w21.09 11-12 ¶¶9-11

A Papayi wa hina wa le tilweni wa zvi tiva ku a hi nge zvi koti ku maha zvilo zvo fana. Kuzvilava wa zvi kota ku maha zvo tala a ku hundza van’wani u va tivako ni ku va randza. Kutani a wu zvi koti ku maha zvotala a ku fana ni van’wani, kuzvilava hi kota ya tanga, lihanyo kutani wutihlamuleli ga ngango. U nga mbheli ntamu. (Gal. 6:4) Jehovha a nga ta tshuka a rivakelwa a ntiro wa wena. Loku u maha zvontlhe zvi nga ntan’wini wa wena, hi zvigelo zva zvinene, Jehovha i ta tsaka hi ntiro wa wena. Jehovha wa yi wona a mixuvo ya mbilu ya wena. I lava ku u tsaka u tlhela u xalala hi lezvi u zvi kotako ku maha kasi ku mu khozela. Hi sina hi hi ni kurula hakuva ha zvi tiva ku Jehovha wa vhuna vakhozeli vakwe loku va kumana ni zvikarato. (Isa. 41:9, 10) Hakunene hi na ni zvigelo zvo zwala zva ku khozela a Papayi wa hina wa lirandzo, loyi a ringanelwako “hi ku amukela kudhumiswa ni wudzundzo” hi ka zvivangwa zvakwe zvontlhe! — Kuv. 4:11. w22.03 25 ¶16, ¶18

Hi zvi lava nguvhu a ku pimanyisa Jesu. Kanilezvi hi nga mbheli ntamu loku hi zvi tsandzeka ku mu pimanyisa khwatsi. (Jak. 3:2) A cigondzani a ci fani ni mugondzisi wa cona. Kanilezvi, laha ci gondzako hi zvihoxo zva cona, ci simama ku pimanyisa mugondzisi wa cona hi laha ci zvi kotako hi kona, ci ta simama ku chukwatisa. Loku hinawu hi maha lezvi hi gondzako lomu ka Bhibhiliya, hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku chukwatisa lomu hi phazamako, hi nga zvi kota ku ci landzela khwatsi a cikombiso leci Jesu a hi vekeleko. (Lis. 119:59) Hi hanya ka tiko gi teleko hi vanhu vo ti lavela lezvi zvi vhunako vona basi — va nga hi na mhaka ni van’wani. Kanilezvi, a vanhu va Jehovha va hambene nguvhu ni vanhu lavo! A cikombiso ca Jesu ca ku randza ku vhuna van’wani ca hi khumba nguvhu, niku hi ti yimisele ku mu pimanyisa. (1 Ped. 2:21) Laha hi mahako zvontlhe hi zvi kotako kasi ku pimanyisa Jesu, hinawu hi tava ni litsako la ku tsakelwa hi Jehovha. w22.02 24 ¶16; 25 ¶18

A yin’we ya tindlela leti Jehovha a rangelako hi tona a vanhu vakwe nyamutlha i Mhaka yakwe, a Bhibhiliya. Loku hi ti nyika cikhati ca ku ehleketa hi lezvi Jehovha a hi gondzisako, hi ta zvi kota ku landzela wurangeli gakwe ni ku maha ntiro wa hina wa kuchumayela. (1 Tim. 4:15, 16) A ndlela yin’wani leyi Jehovha a hi nyikako hi yona wurangeli ku tirisa a “nandza go tsumbeka ni go tlhariha”. (Mat. 24:45) Ka zvikhati zvin’wani, a nandza gi nga nyika wurangeli go kala hi nga gi zwisisi khwatsi. Hi cikombiso, hi nga nyikiwa wurangeli go kongoma kasi ku hi vhuna ku ti longisela kasi ku pona a mhango ya ntumbuluko ya ku a hi kholwi ku yi nga humelela cipandzeni ca hina. Zvini hi faneleko ku maha loku hi alakanya ku a zvileletelo lezvi hi nyikiwako zvi nga ta vhuna? Ehleketa hi matimu ya Bhibhiliya. Ka zvikhati zvin’wani, a vanhu va Nungungulu va amukele zvileletelo zva ku, hi mawonela ya vanhu, zvi wa wonekisa ku khwatsi a zvi vhuni, hambulezvo zvi ponisile wutomi gabye. — Vala. 7:7; 8:10. w22.03 18 ¶¶15-16

Jesu i wulile magezu ya mutsalo wa nyamutlha na a tiyile. I wa zvi tiva ku a wutomi gakwe gi wa hi mandleni ya Jehovha. I wa nga kanakani ku a Papayi wakwe i ta mu vhuxa. Lezvi hi gondzako ka magezu lawa ya Jesu: Ti yimisele ku veka wutomi ga wena mandleni ya Jehovha. Kasi u maha lezvo, zvi lava ku u ‘tsumba Jehovha hi mbilu ya wena yontlhe’. (Mav. 3:5) Wona lezvi zvi nga humelela Joshua, a jaha ga 15 wa malembe, gi nga babyela kufa. I no ala ku tiriwa hi ndlela yi lwisanako ni nayo wa Nungungulu. Laha a nga lava kufa, i no byela mamani wakwe aku: “Mama, u nga karateki, ndzi le mandleni ya Jehovha. . . . Ndzi ku byela na ndzi nga kanakani ndziku: Ndza kholwa hi mbilu yontlhe a ku Jehovha i ta ndzi vhuxa. Wa zvi wona lezvi zvi nga mbilwini ya mina, wa zvi wona ku ndza mu randza.” I chukwana ku a mun’we ni mun’wani wa hina a ti wutisa lezvi: ‘Loku ndzo kumeka ka ciyimo zvi lavako ku ndzifa, ndzi wa ta zvi kota ku veka wutomi ga mina mandleni ya Jehovha, ndzi tsumba ku i ta ndzi vhuxa ke?’ w21.04 12-13 ¶¶15-16

A vanu va Jehovha va tiyisiwa hi ntiro wa kuchumayela. Loku hi va bhulela lisine la Bhibhiliya van’wani, zva hi tangalisa zvi tlhela zvi hi nyika ntamu, kani va tsakela kani a va tsakeli. A vokari va nga zvi wonisa ku a va nge zvi koti ku maha zvotala ntirweni wa kuchumayela hi kota ya zviyimo zvabye. Loku u ti zwisa lezvo, alakanya lezvaku Jehovha wa tsaka loku u maha zvontlhe zvi nga ntan’wini wa wena. Jehovha wa zvi tiva ku a vokari va hina va zvi lava kuya kuchumayeleni, kanilezvi a va zvi koti ku huma va fambafamba. A nga hi vhulela ndlela ya ku hi chumayela lava va hi hlayisako kutani vadhokodhela hambu va enfermeiro. Loku hi fananisa lezvi hi mahako zvezvi ni lezvi hi nga zvi kota ku maha kale, hi nga tshuka hi mbhela ntamu. Kanilezvi, loku hi zvi zwisisa lezvi Jehovha a hi vhunisako zvona zvezvi, hi tava ni ntamu wu lavekako kasi ku timisela zvikarato zvontlhe na hi tsakile. A hi zvi tivi ku hi yihi mbewu ya lisine ka leti hi byalako yi to mila yi sangula ku kula. — Mutsh. 11:6. w21.05 24-25 ¶¶14-17

A kuva ni wunavenave zvi mahile ku Hosi Dhavhidha a rivala lezvi Jehovha a nga mu nyikile, ku nga wutomi ga gi nene, titshomba, ni ku mu vhuna ku hlula valala vo tala. Ka cikhati co kari i kombisile kubonga hi zvontlhe lezvi Nungungulu a nga mu mahele, aza aku zvi tele laha ka ku a zvi “na ku hlayiwa”. (Lis. 40:5) Hambulezvo, ka cikhati co kari, i no zvi rivala lezvi Jehovha a nga mu nyikile. Hambu lezvi a nga hi ni vasati vo tala, i no sangula ku navela sati wa vambe, hambu lezvi Jehovha a nga sina a wulile ku zvi bihile. A wasati loyi a nga mu navela hi Bhatexebha, kata Uriya, a muHiti. Dhavhidha i no hluliwa hi kunavela kakwe, a hlengela masango na Bhatexebha a xura nyimba. Dhavhidha a nga kolwangi hi ciwonho leci ca wubhayi, i no guma a maha ciwonho cin’wani hi ku dayisa Uriya! (2 Sam. 11:2-15) Kasi hikuyini Dhavhidha a ngaza a maha lezvo? Ku ngava lezvaku i wa pimisa ku Jehovha a nga zvi woni? Hambu lezvi Dhavhidha a nga tsumbekile a tirela Jehovha hi malembe yo tala, ive ni wunavenave, a guma a wela zvikaratweni. A ya ku tsakisa hi ku Dhavhidha i gumile a vhumela ciwonho cakwe, a ti sola. I tsakile nguvhu hi lezvi Jehovha a nga mu tsetselela, a simama ku mu tsakela. — 2 Sam. 12:7-13. w21.06 17 ¶10

Loku hi ti wona na hi nga hi na wutlhari ga ku fambisa cigondzo. Kuzvilava hi zvi wonisa ku hi fanele ku ranga hi ku engetela wutivi ni wutlhari ga hina hi kona hi to sangula ku fambisa cigondzo. Loku ci hi leco a cikarato ca wena, wona zvilo zvinharu zvi nga ku vhunako ku u nga chavi. Co sangula, Jehovha i wona ku wena u nga zvi kota ku fambisa cigondzo ca Bhibhiliya. Ca wumbiri, Jesu, loyi a ‘nyikilweko ntamu wontlhe le tilweni ni laha misaveni,’ i ku chusile ku u gondzisa van’wani. (Mat. 28:18) Ca wunharu, u nga vhuniwa hi vamakabye van’wani. Jesu i wa wula lezvi Papayi wakwe a nga mu gondzisa; maku wenawu u nga maha zvezvo. (Joh. 8:28; 12:49) Ahandle ka lezvo, u nga kombela a muwoneleli wa ntlawa wa wena, phayona go kari gi nga ni wutlhari, kutani muhuweleli wo kari wo buvha kasi a ku vhuna ku sangula ni ku fambisa cigondzo ca Bhibhiliya. A yin’we ya tindlela ta gondza ku fambisa zvigondzo ku cuwukela a mun’we wa vahuweleli lavo vo buvha na a fambisa zvigondzo zvakwe. w21.07 6 ¶12

A tiko legi gi laha kusuhani ni ku lovisiwa. Hikwalaho, zvi lava ku hiya hi zvi tsumba nguvhu lezvi Jehovha a mahisako zvona zvilo. Hikuyini? Hi ku kuxanisekeni ka hombe, kuzvilava hi ta nyikiwa zvileletelo zvi wonekisako ku khwatsi zva karata ku zvi zwisisa, zvo khwatsi a zvi vhuni, kutani zvo khwatsi a zvi na hloko. Hi lisine, Jehovha a nga ta wulawula na hina hi kukongoma. Zvontlhe zvi komba ku i ta hi nyika zvileletelo hi ku tirisa lava a va yimisileko kasi ku rangela. Leco ci nga tava cikhati ca ku kanakanela zvileletelo, kutani ca ku ti wutisa ku: ‘A cileletelo leci cita hi ka Jehovha hakunene kutani mawonela ya vamakabye lava va rangelako?’ A ciwutiso hi leci: U ta mu tsumba Jehovha ni hlengeletano yakwe ka cikhati leco co bindza ke? Lezvi u zvi wonisako zvona zvileletelo zva Jehovha zvezvi, zvi nga ku vhuna ku tiva hlamulo. Loku hi tsumba zvileletelo lezvi hi nyikiwako nyamutlha hi tlhela hi tekela ku ingisa, hi ta maha zvezvo ni kuxanisekeni ka hombe. w22.02 6 ¶15

Gidheyoni ni masochwa yakwe ya 300 va hlulile yimpi ya hombe nguvhu hi ku vhuniwa hi Jehovha, lezvi zvi nga wa ta maha ku vava ni matshandza ya hombe nguvhu. A vavanuna va ka Efrayime va no yela Gidheyoni. Va wa nga yeli ku ya mu dzundza; kanilezvi va wa yela ku ya mu holovisa hi lezvi Gidheyoni a nga kala ku va ramba kasi vonawu va yalwa. (Vala. 8:1) Gidheyoni i no va byela zvilo zvo kongoma zvi kombako lezvi Jehovha a nga va katekisisa zvona. Lezvo zvi mahile ku a va ka Efrayime va “bohla zanga yabye”. (Vala. 8:3) Gidheyoni i no ti koramisa kasi kuva ni kurula cikari ka vanhu va Nungungulu. Ka cikombiso ca va ka Efrayime, hi gondza lezvaku a hi faneli ku karatekela ku hina hi kuma wudzundzo, kanilezvi hi fanele ku karatekela a ku ku dzundziwa Jehovha. Kota tihloko ta mingango kutani madhota, hi nga gondza cokari ka Gidheyoni. Loku a wokari a swireka hi zvokari hi nga maha, hi fanele ku zama ku wona zvilo hi mawonela yakwe. Hi nga tlhela hi mu dzundza hi zvokari a nga maha khwatsi. Lezvo zvi ta lava ku hi ti koramisa. Kanilezvi, zva lisima nguvhu a ku hiva ni kurula ni vamakabye va hina a ku hundza ku kuma razawu. w21.07 16-17 ¶¶10-12

Jehovha i hi nyikile wudzundzo hi ku hi vanga hi mufananiso wakwe. Lezvi hi nga vangiwa hi mufananiso wa Jehovha, hi nga zvi kota kuva ni matshamela yakwe ya ma nene hi tlhela hi ma kombisa, yo kota lirandzo, kuzwela wusiwana, kutsumbeka ni kululama. (Lis. 86:15; 145:17) Loku hi ti karatela kuva ni matshamela lawo, hi dzundza Jehovha hi tlhela hi komba lezvaku ha mu bonga. (1 Ped. 1:14-16) Loku hi maha zvilo zvi tsakisako a Papayi wa hina wa le tilweni, hi xalala nguvhu hi tlhela hi tsaka. Lezvi Jehovha a hi vangileko hi mufananiso wakwe, zvi maha ku zvi koteka a ku hiva ni matshamela lawa a ma lavako kambe ka zviro zva ngango wakwe. Jehovha i hi longisele wutshamu ga gi nene kasi hi hanya ka gona. Na ka ha kiyela cikhati co leha nguvhu kasi Jehovha a vanga vanhu vo sangula, i no ranga hi ku longisela misava va ta tshama ka yona. (Joba 38:4-6; Jer. 10:12) Kota lezvi Jehovha a nga munhu wo hana ni wo khatala hi van’wani, i vangile zvilo zva talela ga cima kasi hi ti buza hi zvona. (Lis. 104:14, 15, 24) Laha a nga ti nyika cikhati a cuwuka lezvi a nga zvi vanga, i no guma a ‘wona lezvaku zvi sasekile’. — Gen. 1:10, 12, 31. w21.08 3 ¶¶5-6

Hontlheni hi nyikilwe ntiro wa ku gondzisa ni ku maha vapizani. (Mat. 28:19, 20; Rom. 10:14) Wa zvi lava ku engetela wutlhari ga wena ntirweni lowu? Ti vekele mixuvo yo kongoma laha u gondzako u tlhela u zama ku tirisa lezvi u lerako lomu ka broxura Gondzisa khwatsi. Laha u ti vekelako mixuvo, u nga rivali a nchumu wa lisima nguvhu — ku nga kuva ni mixuvo ya kuva ni matshamela ya wuKristu. (Kol. 3:12; 2 Ped. 1:5-8) A mhaka yo tiya hi ku hontlheni hi xuva ku maha zvo hundza lezvi hi mahako zvezvi ntirweni wa Jehovha. Misaveni yiswa ya Nungungulu zvi ta koteka a ku hi maha zvotala nguvhu ntirweni wakwe. Na ha ha rindzela cikhati leco, hi nga kuma litsako hambu ku li engetela futsi hi ku tira hi ntamu wontlhe ka ni cihi hi mahako ntirweni wa Jehovha. A ca lisima ka zvontlhe, loku hi maha lezvo hi ta dzundza hi tlhela hi dhumisa Jehovha, a “Nungungulu [wa hina] wo tsaka.” (1 Tim. 1:11) Hikwalaho, a hi tsakeni hi lezvi hi zvi kotako ku mahela Jehovha! w21.08 24-25 ¶¶18-20

Loku u pswalelwe ka ngango wa Vakustumunyu va Jehovha, zva koteka ku na va ku gondzisile ku tiva Jehovha kusukela wun’wananeni. U gondzisilwe lezvaku hi yena a nga vanga zvilo zvontlhe, i na ni wumunhu ga gi nene nguvhu, niku i lava ku cica misava yiva paradhise. (Gen. 1:1; Miti. 17:24-27) A vanhu vo tala a va kholwi lezvaku Nungungulu i kona ne a ku hi yena a nga vanga zvilo zvontlhe. Kanilezvi, va kholwa lezvaku a wutomi gi no halahala giva kona; vaku a zvilo lezvi zvi hanyako zva zvitsongwani zvi no sangula ku cica hi kutsongwani-kutsongwani kuza ku humelela zvilo zva hombe ni zvo karata. A vokari va kholwako lezvo vanhu va gondzileko nguvhu. A vanhu lavo va nga ha wula ku a siyensiya ya dlunyatisa lezvaku lezvi a Bhibhiliya gi zvi wulako a hi lisine niku lava va kholwako lezvaku a zvilo zvi no vangiwa a va gondzangi, a va tivi niku va mathile. Hambu hi hi ni malembe yo tala na hi hi Vakustumunyu va Jehovha, hontlheni zvi lava ku hi simama ku tiyisa kukholwa ka hina. Loku hi maha lezvo, hi nga ta pengisiwa hi “filozofiya ni kukanganyisa”, lezvi zvi gondzisiwako hi vanhu va kanetako Bhibhiliya. — Kol. 2:8. w21.08 14 ¶¶1-3

Abheli, na Nowa, na Abrahama, na Joba va wa mu komba cichavo va tlhela va mu randza Jehovha hi ku mu ingisa, va kholwa kakwe, va tlhela va mu mahela miphahlo. Zvi te dlunya ku va wa maha zvontlhe va nga zvi kota kasi ku mu nyika wudzundzo Jehovha niku a wukhozeli gabye gi wa amukeleka ka yena. Hi kufamba ka masiku, Jehovha i no va nyika Nayo wa Mosi a vaIzrayeli. A xaxameto lowo wa milayo wu wa patsa zvileletelo xungetano hi lezvi Jehovha a nga lava ku va mu khozelisa zvona. Andzhako ka kufa ka Jesu ni kuvhuka kakwe, Jehovha i wa nga ha lavi lezvaku a vanhu va ingisa Nayo wa Mosi. (Rom. 10:4) A maKristu ma wa fanele ku ingisa a nayo wuswa, wu nga “nayo wa Kristu”. (Gal. 6:2) Kasi ku ingisa “nayo” lowo, zvi wa nga lavi ku vava ni xaxameto wa lezvi va faneleko ku maha ni lezvi va nga faneliko ku zvi maha. Kanilezvi va wa ta wu ingisa hi ku pimanyisa cikombiso ca Jesu ni ku landzela tigondzo takwe. Ni nyamutlha kambe, a maKristu ma ti karatela ku landzela Kristu kasi ku tsakisa Jehovha ni ku kuma ‘kuhumula’. — Mat. 11:29. w22.03 21 ¶¶4-5

Jehovha wa demba ndleve a ingisela vana vakwe. I ingisele mikhongelo yo tala nguvhu ya N’wana wakwe. I zwile Jesu na a khongela loku a lava ku maha zviboho zva lisima, zvo fana ni cikhati a nga lava ku hlawula a vapostoli vakwe va 12. (Luka 6:12, 13) I zwile Jesu kambe na a khongela na a karatekile nguvhu. Laha Jesu a nga lava ku tokometiwa a dawa, i khongele hi mbilu yontlhe ka Papayi wakwe xungetano hi tixanisa leti a nga lava ku kumana nato. Jehovha i wu zwile a mukhongelo lowo a tlhela a rumela ngilozi yi ya tiyisa N’wana wakwe wo randzeka. (Luka 22:41-44) Ni nyamutlha Jehovha wa ha simama ku ingisela mikhongelo ya malandza yakwe a tlhela a va hlamula hi cikhati ca ci nene ni hi ndlela ya yi nene. (Lis. 116:1, 2) Wona lezvi Jehovha a nga hlamulisa zvona a mikhongelo ya makabye wokari wa le Índia. A makabye loye wa cisati i wa xaniseka hi kukarateka ku hundza mpimo, a se khongela ka Jehovha hi mbilu yontlhe xungetano hi mhaka leyo. I tlhamusela lezvi: “A vhidhio ya JW Broadcasting^® ya hweti ya Maio wa 2019, yi nga komba lezvi hi nga mahako loku hi karateka, yi ndzi vhunile nguvhu. Yive hlamulo wa mikhongelo ya mina.” w21.09 21-22 ¶¶6-7

Hi nga alakanyela lezvi zvi nga ma karatelisa zvona a maKristu lawo ya zana ga malembe go sangula a ku tsika zvontlhe ma nga hi nazvo ma sangulisa wutomi hi ka zero. Zvi wa lava kukholwa kasi va tsumba lezvaku Jehovha i ta va khatalela. Kanilezvi va wa hi ni ca ku va vhuna. Na ku kiyela ntlhanu wa malembe kasi a vaRoma va randzela Jerusalema, mupostoli Pawule i wa va nyikile wusungukati legi ga lisima a vaHebheru. “A mahanyela ya n’wina ma ngavi ya ku randza mali, kanilezvi tsakani hi lezvi mu nga nazvo. Hakuva Nungungulu i ngalo: ‘Ndzi nga ta tshuka ndzi ku tsika hambu ku ku fularela.’ Hikwalaho hi nga wula na hi tiyile hiku: ‘Jehovha hi yena muvhuni wa mina; ndzi nga ta chava nchumu. A munhu a nga ndzi maha yini ke?’” (Mah. 13:5, 6) Handle ko kanakana lava va ingisileko wusungukati ga mupostoli Pawule na va nga se dhumelwa hi vaRoma, zvi va olovele ku ti zwananisa ni wutomi lego ga giswa ga ku hanya na va nga hi na zvotala. Va wa tiyiseka lezvaku Jehovha i ta khatalela zvilaveko zvabye zva tshinya. w22.01 4 ¶7, ¶9

Loku hi alakanyela munhu wa wuxinji, hi nga wona munhu wa mu nene, wa lirandzo, wo zwela wusiwana, ni wo hana. Hi nga alakanya mufananiso wa muSamariya mu nene lowu Jesu a nga hlawutela. A muSamariya loye, i ‘mu mahele wuxinji’ a muJudha loyi a nga hlakatilwe hi zvigevenga. I no “mu zwela wusiwana” a kombisa lirandzo hi ku maha lezvi zvi nga laveka kasi a khatalelwa. (Luka 10:29-37) A mufananiso lowu wu khanyisa tshamela go saseka nguvhu ga Nungungulu wa hina — a wuxinji. A tshamela lego yin’we ya tindlela leti Jehovha a kombisako hi tona lirandzo ka hina, niku i gi kombisa siku ni siku ka hina ka lezvi a hi mahelako. Ku na ni zvin’wani a nga mahako munhu wa wuxinji. A ku mahela wuxinji munhu zvi patsa ku nga mu tsayisi loku a mahile nchumu wu ringanako ku tsayisiwa, loku ku hi ni cigelo ca ku nga mu tsayisi. Mhakeni leyi, hi nga wula na hi nga kanakani hiku Jehovha wa hi mahela wuxinji futsi. A mutsali wa tisimu i te Jehovha a ‘nga hi maheli nchumu hi lipimo la zviwonho zva hina’. (Lis. 103:10) Hambulezvo, ka zvikhati zvin’wani Jehovha a nga mu tsayisa futsi loyi a nga wonha. w21.10 8 ¶¶1-2

Jehovha i kombisa lirandzo li nga mbheliko ka lava va nga ni wunghana go tiya naye basi — ku nga malandza yakwe. Lezvo zvi woneka ka lezvi a nga wula Hosi Dhavhidha na muphrofeti Dhaniyeli. Hi cikombiso, Dhavhidha i te: “Engetela a wuxinji ga wena ka lava va ku tivako.” A tlhela aku: ‘A wuxinji ga Jehovha ga kala kupindzuka ka vona lava va mu chavako.’ Dhaniyeli i te: ‘Hosi, Nungungulu wa hombe, loyi a hlayisako a civhumelwano ni tipswalo ka lava va mu randzako, ni lava va hlayisako zvileletelo zvakwe.’ (Lis. 36:10; 103:17; Dan. 9:4) Hi kuya hi magezu lawa, Jehovha i kombisa lirandzo li nga mbheliko ka malandza yakwe hakuva ma mu tiva, ma mu kombisa cichavo, ma mu randza, ma tlhela ma hlayisa zvileletelo zvakwe. Makunu, Jehovha i kombisa lirandzo li nga mbheliko ka lava va mu tirelako hi ndlela ya yi nene basi. Na hi nga se sangula ku tirela Jehovha, hi wa kuma lirandzo lakwe leli a kombisako ka vanhu vontlhe. (Lis. 104:14) Hambulezvo, kota vakhozeli vakwe, hi tlhela hi vhuneka hi lirandzo lakwe li nga mbheliko. w21.11 4 ¶¶8-9

Hambu koba leci dhumako, hi ti yimisele ku ingisa lezvi a nga wula Jesu ka mutsalo wa nyamutlha. Inyamutlha a vanhu vo tala va tsaka hi ku ingisela varangeli va wukhongeli va nduma. Va va randza laha ku khwatsi vo va khozela. A vanhu vo tala nguvhu vaya tichichini tabye, va maha mihlengo hi mali ya talela ga cima kasi ku nyika vona kutani ku seketela tihlengeletano leti vona va ti seketelako. A vokari va kholwa ni cihi a varangeli lavo va ci wulako. Loku va wona varangeli lavo va tsaka ku khwatsi hi loku va no wona Nungungulu! A kuhambana ni vanhu lavo, lava hakunene va khozelako Jehovha a va fevheli vanhu ne ku va landzela. Hambu lezvi hi kombisako cichavo ka lava va rangelako, hi hanya hi magezu yo dlunyateka lawa Jesu a nga wula, yaku: “N’wina n’wentlhe mu vamakabye.” (Mat. 23:8-10) A hi khozeli munhu, kani murangeli wa wukhongeli kani murangeli wa politika. A hi seketeli lezvi va zamako ku zvi maha, ne a hi ti ngheniseli ka zvona niku a hi va tiko. Mhakeni leyi, hina Vakustumunyu va Jehovha hi hambene nguvhu ni vontlhe lava va ti byelako ku maKristu. — Joh. 18:36. w21.10 20 ¶¶6-7

A maKristu wontlhe ma lavako ku basa, a ma faneli ku tsika nchumu ne munhu ava wa lisima a ku hundza wunghana gabye na Jehovha. Kota Vakustumunyu va Jehovha hi ti yimisele ku nga tshuki hi maha ni wihi nchumu wu nga chakisako kutani ku nyenyezisa vito go basa ga Jehovha. (Levi 19:12; Isa. 57:15) Kasi a vaIzrayeli va komba lezvaku Jehovha i Nungungulu wabye, zvi wa lava ku va ingisa milayo yakwe. Levi 18:4 i wula lezvi: ‘Mu ta ingisa zvileletelo zva mina, mu landzela milayo ya mina, mu famba ha yona. Hi mina Jehovha, Nungungulu wa n’wina.’ Ka Levi cipimo 19 ku na ni milayo yo kari leyi Jehovha a nga nyika vaIzrayeli. Hi cikombiso, a vhesi 5 kala 8, ni 21, ni 22 ma wulawula hi miphahlo ya zvihari. A miphahlo leyo, yi wa fanele ku mahiwa hi ndlela ya ku yi nga nyenyezisi ‘lezvi zvi basiselweko Jehovha’. A ku lera mavhesi lawo, zvi fanele ku hi kuca ku lava ku tsakisa Jehovha ni ku mu mahela miphahlo yi mu tsakisako kasi ku mu dhumisa, khwatsi hi lezvi hi kuciwako ka Mahebheru 13:15. w21.12 5-6 ¶¶14-15

Lava va ha hiko ku chadha va nga vhuneka hi matshango ya van’wani va gondzileko ku tsumba Jehovha. A vokari va vona zva koteka ku va mbhetile malembe yo tala na va hi ntirweni wa cikhati contlhe. Zvi ngo yini ku kombela wusungukati ka vona loku ku hi lezvaku u lomu ko lava ku ti vekela mixuvo? Leyo i ndlela yo komba lezvaku wa mu tsumba Jehovha. (Mav. 22:17, 19) Alakanya ku a wukati cinyikiwo ci tako hi ka Jehovha. (Mat. 19:5, 6) I lava ku lava va nga chadha va ti buza hi cinyikiwo leco. N’wina ma ha hiko ku chadha, zvi ngo yini a ku mu hlola lezvi mu ci tirisisako zvona a cikhati ca n’wina? Ma maha zvontlhe mu zvi kotako kasi ku komba Jehovha lezvaku ma mu bonga hi cinyikiwo leci? Bhulani na Jehovha hi mukhongelo. Lavani matshinya ya milayo lomu ka Mhaka yakwe lawa ma nga mu vhunako ka ciyimo ca n’wina, mu guma mu ingisa a wusungukati legi Jehovha a mu nyikako. Loku wutomini ga n’wina kota nuna ni sati mu rangisa ku tirela Jehovha, mu ta hanya wutomi go nandziha nguvhu! w21.11 19 ¶16, ¶18

Jakobe i simamile ava ni mawonela ma nene hi yena wutsumbu. Jakobe a nga pimisangi ku a ngango lowu a nga kulela ka wona kutani a malungelo lawa a nga hi nawo ma mu mahile ava wo hlawuleka kutani wa chukwana ku hundza vamakabye vakwe. I wa wona makholwa-kuloni kota ‘vamakabye vakwe va randzekako’. (Jak. 1:16, 19; 2:5) I wa nga ti mahi ku khwatsi i mbhelele. Cigondzo: Alakanya lezvaku hontlheni ni vawonhi. Hi nga alakanyi lezvaku hi chukwana ku hundza lava hi va gondzisako. Hikuyini? Loku hi ti maha ku khwatsi hi vanhu vo mbhelela mahlweni ka cigondzani ca hina, ci nga ha alakanya ku ci nga ta tshuka ci zvi kota ku ingisa milayo ya Nungungulu. Kanilezvi loku hi vhumela lezvaku a hi contlhe cikhati zvi hi olovelako ku ingisa matshinya ya milayo ya Bhibhiliya hi tlhela hi tlhamusela lezvi Jehovha a hi vhunisako zvona ku hlula zvikarato zva hina, hi ta vhuna cigondzani ca hina a ku wona lezvaku conawu ci nga zvi kota ku mu tirela Jehovha. w22.01 11-12 ¶¶13-14

Laha hi yako hi pimisa ku khwatsi hi Jesu, hi taya hi maha zvilo a ku khwatsi hi yena niku hi taya hi zvi kota khwatsi ku pimanyisa a wumunhu gakwe. (Mah. 1:3) Hi nga ti byela lezvi: ‘Jesu i mbhelele. Ndzi nga ta tshuka ndzi zvi kota ku fana naye!’ Loku u ti zwisa lezvo, alakanya zvilo lezvi. Co sangula, hi vangilwe hi ndlela yaku hi zvi kota ku pimanyisa Jehovha na Jesu. Hikwalaho hi nga hlawula ku va pimanyisa, niku hi nga zvi kota kala ka mpimo wo kari. (Gen. 1:26) Ca wumbiri, a moya wo basa wa Nungungulu hi wona ntamu wa hombe ka yontlhe. Hi ku vhuniwa hi moya lowo, u nga maha zvilo zvaku u wa nga ta tshuka u zvi kota hi ntamu wa wena n’winyi. Ca wunharu, Jehovha a nga rindzeli lezvaku u kombisa mihandzu ya moya hi kumbhelela zvezvi. Hi lisine, a Papayi wa hina wa lirandzo i ta va nyika 1000 wa malembe lava va to hanya misaveni lezvaku va mbhelela. (Kuv. 20:1-3) Leci Jehovha a ci lavako ka hina zvezvi ku hi maha zvontlhe hi zvi kotako hi tlhela hi mu tsumba kasi a hi vhuna. w22.03 9 ¶¶5-6

A mukhongelo a hi wona woce wu hi vhunako ku tiyisa a wunghana ga hina na Jehovha. A ku gondza Mhaka ya Nungungulu ni kuya mitlhanganweni zvi nga hi vhuna ku tshinela ka Nungungulu. Zvi kona u nga mahako kasi u ci tirisa khwatsi a cikhati ca wena ca cigondzo ni ca mitlhangano ya bandla? Ti wutise lezvi: ‘Cini ci tolovelako ku ndzi colopetela a cikhati ndzi nga mitlhanganweni kutani a cikhati ndzi zamako ku gondza?’ Ku ngava ku fonelwa kutani ku tsalelwa timesaji ka fone ya wena kutani muchini wun’wani? Loku u wona lezvaku a kupima ka wena ka pengapenga a cikhati u gondzako kutani u nga mitlhanganweni ya bandla, kombela Jehovha lezvaku a ku vhuna kasi u veka kupima ka zvilo zva moya. Loku u karatekile, zvi nga tshuka zvi nga olovi a ku veka zvikarato zva wena hi tlhelo kasi u veka kupima ka zvilo zva moya, kanilezvi zva lisima ku u maha lezvo. Khongela u kombela kurula loku ku to hlayisa a mbilu ya wena ni “maalakanyo” ya wena.— Filp. 4:6, 7. w22.01 29-30 ¶¶12-14

Hosi Uziya i alile wusungukati. I nghenile ka wutshamu go kari lomu tempeleni ya Jehovha, lomu ku nga nghena vapristi basi, a zama ku hisa libani. A vapristi va Jehovha va no mu byela lezvi: ‘Uziya, lowu a hi ntiro wa wena, a ku hisela Jehovha a libani! Lowu i ntiro wa vapristi.’ Zvini lezvi Uziya a nga maha? Loku i wa no ti koramisa a ingisa wusungukati, a tekela ku huma lomu tempeleni, kuzvilava Jehovha na a mu tsetselele. Kanilezvi ‘Uziya i no zangara’. Hikuyini a nga ala wusungukati? Zvi wonekisa ku i wa ti byela ku lezvi a nga hosi a nga maha ni cihi a ci lavako. Kanilezvi Jehovha i wa nga zvi wonisi lezvo. Lezvi Uziya a nga maha zvilo a nga kala a nga hi na fanelo, i no biwa hi hlokonho — a tshama ni “hlokonho” leyo kala afa. (2 Kro. 26:16-21) A cikombiso ca Uziya ci hi gondzisa ku kani hi vanhu vo tshamisa kuyini loku hi ala wusungukati gi seketelwako ka Bhibhiliya hi ta luza wunghana ga hina na Jehovha. w22.02 9 ¶7

A munhu a nga ni matshamela ya “munhu wa kale” i tolovela ku pimisa ni ku maha zvilo zva nyama. (Kol. 3:9) A ngava munhu wa ku ti alakanyela ga yena basi, wa cizangazangani, wo kala a nga bongi kutani wa matshandza. A ngava munhu a randzako ku wona pornografia ni ku sixtira mafilmi yo kala ku hlazveka kutani ya tihanyi. Lisine ku i na ni matshamela yo kari ya manene, niku kuzvilava wa tizwa nandzu hi zvilo zvo biha lezvi a wulako kutani a mahako. Kanilezvi a ngabi mazambo lawa ma lavekako kasi ku cica kupima kakwe ni mahanyela yakwe. (Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5) Hontlheni a hi mbhelelangi, hikwalaho a hi nge zvi koti ku susa wontlhe maalakanyo ni kunavela ko biha timbilwini ta hina. Hi ta tshuka hi maha kutani ku wula zvilo hi to gumesa hi ti laya hi zvona. (Jer. 17:9; Jak. 3:2) Kanilezvi loku hi tlhatlha a munhu wa kale, a kupima ni mahanyela ya nyama zvi nga ta ha hi fumela. Hi tava vanhu van’wani makunu. — Isa. 55:7. w22.03 3 ¶¶4-5

Madhota, vekani kupima ka matshamela ma nene lawa a vamakabye va nga nawo. Vontlhe a va mbhelelangi, kanilezvi a mun’we ni mun’wani wabye i na ni matshamela ya manene. Lisine ku ka zvikhati zvin’wani zvi ta lava ku a madhota ma nyika wusungukati vamakabye. Kanilezvi a ku fana na mupostoli Pawule, a madhota a ma faneli ku veka kupima ka zvilo zva hava lezvi a makabye loye a nga wula kutani ku maha. Va fanele ku veka kupima ka lezvi a munhu loye a mu randzisako zvona Jehovha, kutimisela kakwe ntirweni wa Nungungulu, ma tlhela ma tsumba ku a nga zvi kota ku maha zvazvinene. A madhota ma vekako kupima ka matshamela ma nene ya van’wani ma maha ku a vamakabye vontlhe lomu bandleni va tizwa na va randziwa. Madhota, alakanyani lezvaku Jehovha a nga lavi ku mu mbhelela, kanilezvi i lava lezvaku mu tsumbeka. (1 Kor. 4:2) Tiyisekani lezvaku Nungungulu wa tsaka hi lezvi mu mu mahelako. Jehovha a nga ta tshuka “a rivala a mitiro ya n’wina, ni lirandzo leli mu nga li kombisa vitweni gakwe hi lezvi mu tireleko vobasa”.— Mah. 6:10. w22.03 31 ¶19, ¶21