Xipimo Xa Wumune
Loyi A Vaprofeti Vontlhe Va Mu Mahelako Wukustumunyu
1. Xana a mahungu ma wulawulako hi kuvakona ka Jesu Kristu na a nga seva munhu wa nyama ma komba yini xungetano hi kuzwanana kakwe na Jehova?
“DADANI wa mu ranza N’wana, wa mu kombeta zontlhe lezi a zi mahako yena wutsumbu.” (Johani 5:20) A hi kutsakisa ka kuzwanana loku a N’wana a ngave nako ni Dadani wakwe, Jehova! A kubohana ka kuzwanana loko ku sangulile xikhatini xa kuvangiwa kakwe, a malembe ya tsanza-vahlayi mahlweni ka kupswaliwa kakwe kota munhu. Yena i wa hi N’wana wa Nungungulu a belekilweko yece, loyi a nga yena yece a vangilweko hi Jehova wutsumbu. A zilo zontlhe zi nga le tilweni ni laha misaveni zi vangilwe hi kutiriswa ka N’wana loyi wa matewula a ranzekako nguvu. (Va Le Kolosi 1:15, 16) Yena kambe i tirile kota Gezu ga Nungungulu, kutani Muwulawuli wakwe, Loyi a nga tivisa vanwani a kuranza ka Nungungulu. A N’wana loyi, ku nga loyi Nungungulu a nga mu ranza nguvu, i lova yena a wanuna Jesu Kristu. — Mavingu 8:22-30; Johani 1:14, 18; 12:49, 50.
2. Xana a ziprofeto za Biblia zi wulawulile hi Jesu kuya chikela kwihi?
2 A mahlweni ka kupswaliwa ko rewukisa ka N’wana wa Nungungulu wa matewula kota munhu wa nyama, ku tsalilwe ziprofeto zo tala zi pimisilweko xungetano hi yena. Mupostoli Pedro i byelile Korneliu hi kutiyisekileko: “Hi yena loyi a vaprofeti vontlhe va mu mahelako wukustumunyu.” (Mitiro 10:43) A ntiro wa Jesu wu kombisilwe nguvu lomu ka Biblia laha ka kuza a ngelosi yi byela mupostoli Johani yiku: “A wukustumunyu ga Jesu hi moya wa kuprofeta.” (Kuvululelwa 19:10) A ziprofeto lezo zi mu tivekisa khwatsi kota Messia. Zona zi kokele kupima ka mitiro yo tala leyi yena a nga wa ta yi maha kutatiseni ka makungo ya Nungungulu. Zontlhe lezo hi fanele ku zi khatalela nguvu inyamutlha.
Lezi A Ziprofeto Zi Zi Kombisileko
3. (a) Ka xiprofeto lexi xi nga ka bhuku ga Genesisi 3:15, himani a yimelwako hi nyoka, hi “wasati,” ni ‘pswalo wa nyoka’? (b) Hikuyini a malanza ya Jehova ma faneleko ku chela nguvu kota hi ‘kugandliwa ka hloko ya nyoka’?
3 A xiprofeto xo sangula ka lezo xi zwatilwe anzhako ka wuhluwuki ga le Edeni. Jehova i te ngalo ka nyoka: “Nzi ta veka livengo xikari ka wena ni wasati, ni xikari ka pswalo wa wena ni pswalo wa wasati; i ta ku gandla a hloko, na wenawu u ta mu luma a xirenze xakwe.” (Genesisi 3:15) A xiprofeto lexo hakunene xi wa kongoma Satani, loyi a yimelwako hi nyoka. A “wasati” i hlengeletano yo tsumbeka ya Jehova ya le tilweni, leyi yi fanako ni sati wo tsumbeka ka yena. A ‘pswalo wa nyoka’ wu patsa a tingelosi tontlhe ni vanhu vontlhe lava va kombisako a moya wa Satani, lava va vukelako Jehova ni vanhu Vakwe. A ‘kugandliwa ka hloko ya nyoka’ zi wula a kuloviswa ko gumesa ka muhluwuki Satani, loyi a hlevileko Jehova a tlhela a neha hlomulo wa hombe ka vanhu. Kanilezi hi xihi a xipanze-tshinya xa “pswalo” lowu wu nga wa ta gandla a hloko ya nyoka? Hi mazanazana ya malembe a mhaka leyi yi simamile kuva “fihlakalo” wa ku basa. — Va Le Roma 16:20, 25, 26.
4. Xana a lixaka la Jesu li vunisile kuyini a kutiveni ka lezaku hi yena a nga Pswalo wu tsumbisilweko?
4 Anzhako ka xipimo xa 2.000 wa malembe ya matimu ya vanhu, Jehova i lo nyika mitlhamuselo yo engeteleka. Yena i lo wula lezaku a Pswalo wu wa ta huma lixakeni la Abrahama. (Genesisi 22:15-18) Hambulezo, a lixaka leli a Pswalo wu nga wa ta huma ka lona li wa nga ta khegela ka pswalo wa ntumbuluko, kanilezi ka kuhlawula ka Nungungulu. Hambulezi Abrahama a nga kari a ranza n’wana wakwe Ixmaeli, loyi a nga pswalelwa hi Hagari, Jehova i te ngalo: “Nzi ta tiyisa a xivumelwano xa mina na Isaka, loyi u ta nga pswalelwa hi Sara.” (Genesisi 17:18-21) Anzhako ka xikhati a xivumelwano lexo xi lo tiyiswa, na ku nga hi ka Esau, a matewula ya Isaka, kanilezi ka Jakobe, loyi ku humileko ka yena a 12 wa tixaka ta ka Israeli. (Genesisi 28:10-14) Hi kufamba ka xikhati, ku lo kombiwa lezaku a Pswalo wu wa ta pswaliwa lixakeni la Juda, a ndlwini ya Davida. — Genesisi 49:10; 1 Kronekele 17:3, 4, 11-14.
5. A xikhati lexi Jesu a nga sangula a wutireli gakwe laha misaveni, zini zi kombileko lezaku yena i wa hi Messia?
5 Hi xihi a xikombiso xinwani xi nyikilweko kasi ku tiva a Pswalo? A kuhunza 700 wa malembe na ka ha hi mahlweni, a Biblia gi kombile Betlehema kota wutshamu legi a Pswalo lowu wu tsumbisilweko wu nga wa ta pswalelwa kona kota munhu. Gona kambe gi kombile lezaku a Pswalo wu wa sina wu hi kona a “kusukela xikhatini xa pinzukelwa,” cima wu vangilweko le tilweni. (Mika 5:2) A xikhati xalexo wu nga humelela hi xona laha misaveni kota Messia xi wa wulilwe kambe na ka ha hi mahlweni hi muprofeti Danieli. (Danieli 9:24-26) Niku a xikhati lexi Jesu a nga totiwa hi moya wa ku basa, laha hakunene a nga maha a Totilweko wa Jehova, kusukela tilweni a gezu ga Nungungulu ha goce gi lo mu tivekisa hi kudlunyatekileko kota N’wana Wakwe. (Mateu 3:16, 17) A Pswalo wu lo tiveka! Hizalezo, Filipu i wulile lezi hi kutiyiseka: “Hi mu kumile loyi Mosi a nga tsala ha yena nayweni, kambe ni vaprofeti, hi Jesu.” — Johani 1:45.
6. (a) Hi kuyelana ni bhuku ga Luka 24:27, zini lezi a valanzeli va Jesu va kalileko va zi tiva? (b) Himani a xipanze-tshinya xa ‘pswalo wa wasati,’ niku zi wula yini a ku yena a gandla a hloko ya nyoka?
6 Anzhako ka lezo, a valanzeli va Jesu va kalile va zi tiva hi kukongoma lezaku a ziprofeto zo tala lezi zi wulawulako hi yena zi wa maha xipanze xa Mitsalo yi pimisilweko. (Luka 24:27) Zi ti kombile ziku dlunya lezaku Jesu hi yena xipanze-tshinya xa ‘pswalo wa wasati,’ loyi a ta nga gandla a hloko ya nyoka, a fuvisa Satani. Ha Jesu, a zitsumbiso zontlhe za Nungungulu ka vanhu, a zilo zontlhe lezi hi zi navelako hi mbilu yontlhe, zi ta tatiseka. — 2 Va Le Korinte 1:20.
7. Ahandle ka ku tiva Loyi ku wulawulilweko hi yena lomu ziprofetweni, zini kambe zi to hi vuna loku hi zi tiva?
7 Xana a ku tiva lezo zi fanele ku hi khumbisa kuyini? A Biblia gi wulawula hi thenwa wa muEtiopia loyi a nga gonzile a zo kari za ziprofeto lezi zi wulawulako hi kuta ka Mutiruli ni Messia. Hi kuhlamala, yena i lo wutisa muvangeli Filipu aku: “A muprofeti i wula lezo hi mani ke?” Kanilezi a thenwa loye a nga nyimangi kwalaho anzhako ka kuva a amukele a hlamulo. Anzhako ka kuva a ingisele khwatsi a tlhamuselo lowu Filipu a nga wu nyika, a wanuna loye i lo tiva ku ngalo a ku zwisisa ni ku bonga a kutatiseka ka xiprofeto lexo ku wa lava lezaku yena a maha xo kari. Yena i lo tiva lezaku i wa fanele ku bapatizwa. (Mitiro 8:32-38; Isaya 53:3-9) Xana ha hlamula hi ndlela yo fana ni leyo?
8. (a) Xana a kuringeta ka Abrahama ka ku nyikela Isaka ku wa fananisela yini? (b) Hikuyini Jehova a byelileko Abrahama lezaku a matiko wontlhe ma wa ta ti katekisa hi kota ya Pswalo, niku xana lezo zi tirisa kuyini ka hina inyamutlha?
8 Wona kambe a tlhatlhambuto wa kuringeta ka Abrahama ka ku nyikela Isaka, a n’wana wakwe wa munwe a nga pswalelwa hi Sara. (Genesisi 22:1-18) Lezo zi wa fananisela lezi Jehova a nga wa ta zi maha — a ku nyikela a N’wana wakwe a belekilweko yece: “Nungungulu i lo ranza tiko kota lezi, a kala nyikela a N’wana wakwe a belekilweko yece, kasi ni wihi loyi a kholwako kakwe a nga lovi, kanilezi ave ni wutomi ga pinzukelwa.” (Johani 3:16) Lezo zi hi nyika a kutsumba ka lezaku kota lezi Jehova a nyikeleko a N’wana wakwe a belekilweko yece kasi ku tatisa a khungo Gakwe, Yena kambe i ta “hi nyika zilo zontlhe.” (Va Le Roma 8:32) Zini zi lavekako ka tlhelo ga hina? Kota lezi zi tsalilweko lomu ka Genesisi 22:18, Jehova i byelile Abrahama lezaku a matiko wontlhe ma wa ta ti katekisa hi kota ya Pswalo, “hakuva [Abrahama i lo] ingisa a gezu ga [Nungungulu].” Hinawu hi fanele ku ingisa Jehova ni N’wana wakwe: “Loyi a kholwako ka N’wana i na ni wutomi ga pinzukelwa; kanilezi loyi a nga ingisiko N’wana a nga ta wona wutomi, hakuva a khulo ga Nungungulu gi tshamile hehla kakwe.” — Johani 3:36.
9. Loku hina hi bonga a kutsumba ka wutomi ga pinzukelwa loku ku kotekileko hi kota ya muphahlo wa Jesu, xana hi ta maha yini?
9 Loku hina hi bonga a kutsumba ka wutomi ga pinzukelwa loku ku kotekileko hi kota ya muphahlo wa Jesu, hi ta lava ku maha zilo lezi Jehova a hi byelileko hi ku tirisa Jesu. A milayo leyo yi yelana nguvu ni liranzo la hina ka Nungungulu zinwe ni vaakelani va hina. (Mateu 22:37-39) Jesu i kombile lezaku a liranzo la hina ka Jehova li fanele a ku hi kuca ku gonzisa vanwani “a ku gonga zontlhe lezi [Jesu] a [hi] layileko zona.” (Mateu 28:19, 20) Niku hi lava ku hlengela a liranzo la hina ni malanza-kulori ya Jehova hi ku tsombana zinwe na vona. (Maheberu 10:25; Va Le Galatia 6:10) Kambe, a kuingiseni ka hina Nungungulu ni N’wana wakwe, a hi faneli ku alakanya lezaku vona va lava ku hiva vo mbhelela. A bhuku ga Maheberu 4:15 gi ngalo Jesu, kota Mupristi wa hina wa Hombe, wa zi kota a “ku hi zwela wusiwana hi kota ya gome ga hina.” A hi ku tangalisa ka zona, nguvunguvu a xikhati hi tshinelako ka Nungungulu hi mukhongelo ha Kristu kasi ku hi vuna a ku hlula a gome ga hina! — Mateu 6:12.
Kombisa Kukholwa Ka Kristu
10. Hikuyini ku nga hiko kona kuhanyiswa hi ka munwani ahandle ka Jesu Kristu?
10 Anzhako ka kuva a tlhamuselile ka hubye ya hombe ya vaJuda le Jerusalema lezaku a ziprofeto za Biblia zi wa tatisekile ka Jesu, mupostoli Pedro i gumesile hi ku wula magezu lawa ya ntamu: “A ku kona kuhanyiswa hi ka munwani; hakuva a ku na vito ginwani lahasi ka tilo, legi gi nyikilweko xikari ka vanhu, legi hi nga hanyiswako ha gona.” (Mitiro 4:12) Kota lezi vontlhe lava va nga pswalo wa Adamu va nga vaonhi, a kufa kabye a ku na lisima li zi kotako ku tirisiwa kota nzhiho wa ku tirula munhu wo kari. Kanilezi Jesu i wa mbhelele, niku a wutomi gakwe gi wa hi ni lisima la ku maha muphahlo. (Tisimu 49:6-9; Maheberu 2:9) Yena i lo nyikela ka Nungungulu a muphahlo wu yelanako khwatsi ni lisima la wutomi go mbhelela legi Adamu a gi luzileko. (1 Timote 2:5, 6) Lezo zi hi vululele a ndlela ya ku kuma wutomi ga pinzukelwa misaveni yiswa ya Nungungulu.
11. Tlhamusela lezi a muphahlo wa Jesu wu nga hi vunisako zona nguvu.
11 A nzhiho kambe wu hi vululele ndlela ya kuva hi amukela manwani mabhinzu, hambu zalezi. Hi xikombiso, hambulezi hi nga vaonhi, a muphahlo wa Jesu wu maha lezaku zi koteka a ku hi kuma livalo li basileko hi kota ya kutsetselelwa ka zionho. Lezi zi hunza nguvu lezi zi nga kumiwa hi vaIsraeli hi ku nyikela miphahlo ya zihari leyi a Nayo wa Mosi wu nga yi lava. (Mitiro 13:38, 39; Maheberu 9:13, 14; 10:22) Hambulezo, a ku kuma a kutsetselelwa loko zi lava lezaku hi vumela hi mbilu yontlhe lezaku hi lava a muphahlo wa Kristu kala kwihi: “Loku hina hi ku ngalo a hi na kuonha, ha ti khohlisa, ni zinene a zi kona ka hina. Loku hi vumela a zionho za hina, Nungungulu i tsumbekile ni kululama, lezaku a hi tsetselela a zionho za hina, ni ku hi hlaza kontlhe a kungalulami.” — 1 Johani 1:8, 9.
12. Hikuyini a kunyupetwa matini ku nga mhaka ya lisima kasi ku kuma livalo li nene mahlweni ka Nungungulu?
12 Xana a vaonhi va nga zi kotisa kuyini a ku kombisa kukholwa ka Kristu ni muphahlo wakwe? A xikhati lexi a vanhu va vileko makholwa ka zana go sangula ga malembe, va lo zi kombisa laha kubaseni. Hi ndlela muni? Va lo bapatizwa. Hikuyini? Hakuva Jesu i leletele lezaku a vapizani vakwe vontlhe va fanele ku bapatizwa. (Mateu 28:19, 20; Mitiro 8:12; 18:8) A munhu a nga ta tsika ku maha lezo loku a mbilu yakwe hakunene yi kuciwa hi xinyikiwo xa liranzo lexi Jehova a xi nyikileko hi ku tirisa Jesu. I ta lulamisa matshamela ya wutomi gakwe, a ti hendleleta wutsumbu gakwe ka Nungungulu hi mukhongelo, a tlhela a kombisa a kutihendleleta kakwe hi ku nyupetwa matini. Yena i “kombela a livalo li nene ka Nungungulu” hi ku kombisa kukholwa hi ndlela leyo. — 1 Pedro 3:21.
13. Loku hi zi tiva lezaku hi onhile, xana hi fanele ku maha yini xungetano hi zona, niku hikuyini?
13 Hakunene, hambu anzhako ka kuva hi bapatizilwe a kubyekelela ka kuonha ku ta simama ku ti komba. Hi taku yini makunu? Mupostoli Johani i te ngalo: “Nza mu tsalela timhaka leti lezaku kasi mu fela ku kala mu nga onhi. Kanilezi loku munhu a onha, hi na ni Muyimeli ka Dadani, a nga Jesu Kristu a lulamileko. Hi yena a nga nzhiho wa ku susa zionho za hina.” (1 Johani 2:1, 2) Xana lezo zi wula lezaku a ku khataliseki lezi hi zi mahako, loku hi khongelela a ku tsetselelwa hi Nungungulu, zontlhe zi tava zi lulamile? A hi zona lezo. A xa hombe kasi ku tsetselelwa i ku ti sola hi kumbhelela. Kambe, ku nga ha laveka xivuno hi ka masingalakati, ku nga lava va buvileko nguvu lomu bandleni ga wuKristu. Hi fanele ku vumela ni ku zwisisa a kubiha ka lezi hi zi mahileko hi tlhela hi ti sola hi mbilu yontlhe hi kota ya zona kasi hi zi kota ku maha mizamo ya hombe ya ku zi potsa. (Mitiro 3:19; Jakobe 5:13-16) Loku hi maha lezo, ha zi kota ku tiyiseka lezaku Jesu i ta hi vuna niku hi ta tlhela hi amukeleka ka Jehova.
14. (a) Tlhamusela a yinwe ya tindlela ta lisima leti a muphahlo wa Jesu wu hi vunako ha tona. (b) Loku hakunene hi hi ni kukholwa, hi ta maha yini?
14 A muphahlo wa Jesu wu vululile a ndlela ya lezaku a “ntlhambi wu tsongwani,” xi nga xipanze xa wumbiri xa pswalo wu kumbukilweko ka Genesisi 3:15, wu kuma a wutomi ga pinzukelwa. (Luka 12:32; Va Le Galatia 3:26-29) Wona kambe wu vululile a ndlela ya lezaku a vanhu va timiliyoni va kuma a wutomi ga pinzukelwa ka paradise misaveni. (Tisimu 37:29; Kuvululelwa 20:11, 12; 21:3, 4) A wutomi ga pinzukelwa “xinyikiwo xa Nungungulu . . . ha Jesu Kristu a Hosi ya hina.” (Va Le Roma 6:23; Va Le Efesusi 2:8-10) Loku hi hi ni kukholwa ka xinyikiwo lexo na hi bonga a ndlela leyi xi kotekisileko ha yona, hi ta zi kombisa. A ku pima lezi Jehova a tirisisileko zona Jesu hi ndlela yo hlamalisa kumaheni ka kuranza Kakwe ni lezi zi nga za lisima ha zona a ku hina hontlhe hi lanzela khwatsi a nkonzo wa Jesu, hi ta maha lezaku a wutireli ga wuKristu gi hi wunwe wa mitiro ya lisima wutomini ga hina. A kukholwa ka hina ku ta ti komba hi kutiyiseka loku hi bhulelako ha kona vanwani xungetano hi xinyikiwo lexi xo hlamalisa xi tako hi ka Nungungulu. — Mitiro 20:24.
15. Xana a kukholwa ka Jesu Kristu ku tlhanganyisa vanhu hi ndlela muni?
15 A kukholwa ku tlhanganyisa vanhu hi ndlela ya yi nene hakunene! Hi kota ya kukholwa, ha tshinetwa nguvu ka Jehova, ka N’wana wakwe, ni ka munwe ni munwani nzeni ka bandla ga wuKristu. (1 Johani 3:23, 24) Kona ka hi nyika litsako hi lezi Jehova a nyikileko N’wana wakwe hi matsenya a “vito gi nga hehla ka mavito wontlhe [ahandle ka vito ga Nungungulu]; lezaku hi vito ga Jesu a madzolo ya vontlhe lava va nga le tilweni, ni laha misaveni, ni lahasi ka misava, ma ta mu khizamela, kasi a tirimi tontlhe ti fela ku wulela lezaku Jesu Kristu i Hosi, a dumiswa Nungungulu Dadani.” — Va Le Filipi 2:9-11.
Ziwutiso Za Kuvuxeta
• A xikhati lexi Messia a chikeleko, hikuyini a nga tekela ku tiviwa hi lava hakunene va nga kari va kholwa ka Mhaka ya Nungungulu?
• Hi zihi a zo kari za zilo lezi hi faneleko ku zi maha kasi hi kombisa a kubonga ka hina ka muphahlo wa Jesu?
• Xana a muphahlo wa Jesu wu hi vuna hi tindlela muni zalezi? Xana lezo zi hi vunisa kuyini a xikhati lexi hi khongelako ka Jehova lezaku a hi tsetselela zionho?
[Mufota ka phajina 36]
Jesu i byelile valanzeli vakwe lezaku va fanele ku gonzisa vanwani a ku gonga a milayo ya Nungungulu