Ziwutiso Za Vagonzi

Xana a vaJuda ka zana ga malembe go sangula va wa rinzela Messia na va ti seketela ka yini?

Masikwini ya Johani Mubapatizi, ‘a vanhu va wa kari va langutela, va fembela timbilwini tabye ha Johani, lezaku kutani hi yena Kristu.’ (Luka 3:15) Hikuyini a vaJuda va nga rinzele lezaku Messia a woneka hi xikhati lexo ke? Ku na ni zigelo zo tala.

Anzhako ka kubelekwa ka Jesu, a ngelosi ya Jehova yi lo woneka ka varisi lava va nga kari va rinzela mitlhambi yabye mafusini kusuhani ni Betlehema. A ngelosi yi lo huwelela yiku: “Nyamutlha mu belekelwe a Muhanyisi le mutini wa Davida, loyi a nga Kristu a Hosi.” (Luka 2:8-11) Anzhako ka lezo, ku lota mabutho ya le tilweni ma ta ti patsa ni ngelosi leyi ma dumisa Nungungulu maku:a “A wudzunzo a give ka Nungungulu le hehla matilweni, ni kurula misaveni xikari ka vanhu lava a xaleleko ha vona.” — Luka 2:13, 14.

A xitiviso lexo xi lo khumba nguvu a varisi lavo vo ti koramisa. Zalezo va lo suka vaya Betlehema, niku a xikhati lexi va nga kuma Josefa na Maria ni nwanana Jesu, “va lo hlawutela a mhaka leyi va byelilweko yona xungetano ni xinwanana lexi.” Kota mbhanzu wa lezo, “vontlhe lava va nga zizwa va lo hlamala hi timhaka leti ti wulawulilweko hi varisi.” (Luka 2:17, 18) A magezu lawa yaku “vontlhe lava va nga zizwa” ma komba lezaku a varisi va lo byela vanwani ahandle ka Josefa na Maria. Zonake laha a varisi va nga tlhela kaya va lo simama ku “dumisa va bonga Nungungulu hi kota ya zontlhe lezi va nga zi zwile va zi wona, khwatsi hilezi va byelilweko zona.” (Luka 2:20) Ahandle ka lezo, a varisi lava a va lovelangi a mahungu yo saseka lawa va nga mazwa xungetano hi Kristu!

A xikhati lexi Maria a nga famba ni n’wana wakwe wa matewula Jerusalema kasi ku ya mu nyikela ka Jehova kota kulaya ka Nayo wa Mosi, Ana, a muprofeti wa xisati “i lo bonga Nungungulu, a wulawula hi nwanana ka vontlhe lava va nga cuwukela a kutirulwa ka Jerusalema.” (Luka 2:36-38; Ekso. 13:12) Hikwalaho, a mahungu ya kuchikela ka Messia ma lo simama ku hangalaka.

Anzhako ka xikhati, “a vanhu vo tlhariha va le Mutsuwuka-gambo va lota le Jerusalema, vaku: Yi kwihi a hosi ya vaJuda leyi yi belekilweko? Hakuva hi wonile a nyeleti ya yona le Mutsuwuka-gambo, hi tile ku ta yi khozela.” (Mat. 2:1, 2) “Laha hosi Herodi na zi zwile, i lo karateka zinwe ni Jerusalema gontlhe. I lo tsombanyisa vontlhe vapristi va hombe ni vatsali va tiko, a va wutisa aku hi kwihi a ta nga belekelwa kona Kristu.” (Mat. 2:3, 4) Hikwalaho, a vanhu vo tala nguvu va lo zi tiva lezaku Messia loyi a tsumbisilweko i chikele!b

Luka 3:15, a tshahilweko mahlweni, i komba lezaku a vaJuda vo kari va wa alakanya ku Johani Mubapatizi kuzilava hi Kristu. Kanilezi, Johani i lo mbheta kukanakana loko hi magezu lawa: “Loyi a tako nzhako ka mina i na ni ntamu ku nzi hunza mina; a nzi faneli ni ku rwala zilato zakwe; yena i ta mu bapatiza hi Moya wa ku Basa ni nzilo.” (Mat. 3:11) A magezu lawa ya Johani yo ti koramisa ma lo hlanganyeta timbilu ta vanhu lezaku va rinzela Messia.

Xana a vaJuda va zana ga malembe go sangula va wa hlayele a xikhati xa kuchikela ka Messia na va ti seketela ka xiprofeto xa 70 wa maviki xi tsalilweko ka Danieli 9:24-27 ke? Hambu lezi zi nga ha vako zona, a ku na xiseketelo xa lezo. A xa kutiya hi lezaku ku wa hi ni matlhamuselela yo tala ma nga zwananiko ya 70 wa maviki masikwini ya Jesu, niku ne ginwe a gi tshineli kusuhani ni mazwisisela ya hina ya nyamutlha.c

A ntlawa wo kari wa vaJuda wu wa gonzisa lezaku ku wa ta humelela vaMessia vambiri kumbheleni ka 490 wa malembe, kanilezi a hi tiyiseki lezaku a ntlawa lowo wu wa hlayela a malembe lawo na wu ti seketela ka xiprofeto xa Danieli. Hambu loku zi hi lezo, za karata a ku alakanyela lezaku a vaJuda laha va yileko va wa taza va kucetelwa hi mahlayela ya malembe ya ntlawana lowo.

Ka zana ga malembe ga wumbiri Nguveni ya Hina, a vaJuda vo kari va wa kholwa lezaku a 70 wa maviki ma wa sukela xikhatini xa kuhahlulwa ka tempeli yo sangula hi 607 Mahlweni ka Nguva ya Hina kala ka kuhahlulwa ka tempeli ya wumbiri hi 70 Nguveni ya Hina, kuveni a vanwani va wa zwananisa a kutatiseka ka xiprofeto lexi ni xikhati xa vaMakabeu va zana ga malembe ga wumbiri Mahlweni ka Nguva ya Hina. Hikwalaho, ku wa nga hi na kuzwanana xungetano hi lezi a 70 wa maviki ma nga fanele ku hlayiswa zona.

Loku a xikhati lexi a 70 wa maviki ma nga wa ta xi mbheta xi wa lo zwisisiwa hi kumbhelela ka zana ga malembe go sangula Nguveni ya Hina, a wokari a nga ha alakanya lezaku a vapostoli ni maKristu manwani ya zana ga malembe go sangula ngha va tirisile xona kasi ku komba lezaku Messia loyi a tsumbisilweko i chikele hi xikhati xi faneleko na a hi Jesu Kristu. Hambulezo, a ku na xikombiso xa lezaku a maKristu yo sangula ma mahisile lezo.

Ku na ni xinwani xigelo kambe. A vatsali va tiIvangeli a kutala ka zikhati va wa komba lezaku a ziprofeto zo kari zi nga ka Mitsalo ya xiHeberu zi tatisekile ka Jesu Kristu. (Mat. 1:22, 23; 2:13-15; 4:13-16) Hambu zi hi tano, i hava a zwananisako a kuta ka Jesu laha misaveni ni xiprofeto xa 70 wa maviki.

Hi kusonga: A hi nge tiyisi lezaku a vanhu masikwini ya Jesu va wa xi zwisisa hi kufaneleko a xiprofeto xa 70 wa maviki. Hambulezo, a tiIvangeli ti nyika zigelo zinwani zo zwala zaku hikuyini a vanhu “va nga kari va langutela” Messia.