Xana a Pasika mubuzo wa wuKristu hakunene?

Lomu ka bhuku Encyclopædia Britannica a Pasika gi tlhamuselwa kota “ximaho xa hombe xa chechi ya wuKristu xi mahelwako ku alakanya a Kuvuka ka Jesu Kristu.” Hambulezo, xana mubuzo wa wuKristu?

Kasi ku tiyisa a kutsumbeka ka nchumu wo kari wa kale wu vevulilweko, ku laveka ku wu hlola khwatsi. Hi kufanana, kasi hi tiva ku a Pasika mubuzo wa wuKristu ke, ku laveka lezaku hi kambisisa khwatsi a mitlhamuselo yi wulawulako hi Pasika.

Xo sangula, Jesu i byelile a valanzeli vakwe lezaku va alakanya a kufa kakwe na ku nga hi kuvuka kakwe. Mupostoli Paule i vitanile ximaho lexi lezaku “Xilalelo xa Hosi.” — 1 Va Le Korinte 11:20; Luka 22:19, 20.

Ahandle ka lezo, a mikhuwo yo tala ya Pasika “yi yelana ku tsongwani” ni kuvuka ka Jesu, “kanilezi yi sukela ka mikhuwo ya vanhu,” ku wula a bhuku Encyclopædia Britannica. Hi xikombiso, xungetano hi zilo zi tolovelako ku tirisiwa matikweni manwani xikhatini xa Pasika, zo kota tanza ni xigwaja, a bhuku Encyclopedia of Religion gi ngalo: “A tanza gi yimela a wutomi giswa gi humako hi kufa ko kari (kunonoha) ka xikhambati xa tanza.” Gi engeta giku: “A xigwaja xi tiveka kota xihari xo hlamalisa hi ku nonisa, niku hi kota ya lezo xi wa yimela a kuchikela ka ximumu.”

Philippe Walter, mugonzisi wa mabhuku ma tsalilweko kwalomo ka va 476 kuya ka 1500 Nguveni ya Hina, i lo tlhamusela lezi zi nga mahisa zona a kuza a mikhuwo leyo yi maha xipanze xa mubuzo wa Pasika. I tlhamusela lezaku va zwananisile a kuvuka ka Jesu ni mubuzo wa wuhedeni wa kuhunza ka wuxika zi yimelako ‘kufa’ ziya ka ximumu zi yimelako a ‘wutomi’ kasi zi olova ku hunzulusa mahedeni lezaku ma maha maKristu. Walter i lo engeta a wula lezaku lego give zambo go sangula ga ku nghenisa a “ku alakanya kufa ka Kristu” lomu ka kalendari ga mahedeni, lezi zi vululileko ndlela ya lezaku ku hunzuluka a mahedeni yo tala.

A “kuhunzuluswa” loko ka mahedeni lezaku mava maKristu” a ku mahekangi a xikhati lexi a vapostoli va Jesu va nga ha hanya, hakuva va wa tira kota lava va nga ‘tsimbetela’ a wuhedeni. (2 Va Le Tesalonika 2:7) Mupostoli Paule i lo tlharihisa lezaku anzhako ka kuva a “sukile,” ku wa ta ‘vuka vanhu, va nga wa ta kanela zilo zi gombonyekileko, kasi ku ti kokela vapizani.’ (Mitiro 20:29, 30) Niku kumbheleni ka zana ga malembe go sangula, mupostoli Johani i tsalile lezaku a vanhu vo kari makunu va wa khohlisa maKristu. (1 Johani 2:18, 26) Makunu ku wa vululekile ndlela ya lezaku ku tirisiwa mikhuwo ya wuhedeni.

Hambulezo, a vanwani va nga alakanya lezaku a ku tsika mikhuwo yo kari ya Pasika lezaku yi nghena ka wuKristu zi wa nga bihangi, hakuva zi wa vuna “mahedeni” a ku zwisisa khwatsi lezi a kuvuka ka Jesu ku wulako zona. Kanilezi Paule i wa nga ta tshuka a yima ni mawonela lawo. Hambu lezi a nga wona mikhuwo yo tala ya wuhedeni a xikhati lexi a nga kari a fambafamba Mufunweni wa Roma, a nga tshukangi a vumelela ni wunwe wa mikhuwo leyo kasi ku maha vanhu va mu tiva khwatsi Jesu. A kuhambana ni lezo, i lo tlharihisa maKristu aku: “Mu nga bohelwi ntsungwa munwe ni va nga kholwiko; hakuva kuhlengela muni xikari ka kululama ni kubiha ke? Kutani hi kwihi a kutlhangana ka kuwonekela ni munyama ke? Hikwalaho ti hambanyiseni mu huma xikari ka vona, ku wula Hosi; mu nga khumbi a xilo xo nyenyeza.” — 2 Va Le Korinte 6:14, 17.

Zini hi zi kumileko hi ku kambisisa a mitlhamuselo leyi? Zi dlunyatekile lezaku a Pasika a hi mubuzo wa wuKristu.