Hikuyini a kususa munhu bandleni ku nga lulamiselo ga liranzo?

JULIAN i alakanya lezi: “A xikhati nzi ngazwa a xitiviso xa lezaku a n’wana wa mina i susilwe bandleni, zi wa ku khwatsi zontlhe zi gamile kwalaho. I wa hi yena matewula ya mina, niku hi wa hi vanghana va hombe; hi wa maha a zilo zo tala zinwe. I wa hi n’wana wa mu nene xontlhe xikhati zi taku hi xitshuketi a sangula ku hanya hi ndlela ya hava. A sati wa mina i lo rila hi kuphindaphinda, niku nzi wa nga zi tivi ni ku nzi nga mu chavelelisa kuyini. Hi wa tshama hi ku ti wutisa lezaku xi kona hi nga kala ku xi maha khwatsi kota vapswali ke.”

Hikuyini ku nga wuliwako lezaku a kususa muKristu bandleni i lulamiselo ga liranzo kasi lezo ga vanga kubayisa ka hombe? Zigelo muni lezi a Mitsalo yi nyikako kasi ku maha xiboho lexo xa hombe ke? Niku xini lexi hakunene xi mahako munhu aza a susiwa bandleni?

ZILO ZIMBIRI ZI MAHAKO MUNHU A SUSIWA BANDLENI

Zilo zimbiri zi mahako Mboni ya Jehova yi susiwa bandleni — loku zi kotlana. Xo sangula, a Mboni ya Jehova yi bapatizilweko yi maha xionho xa hombe. Xa wumbiri, a yi ti soli ka xionho xa yona.

Hambu lezi Jehova a nga rinzeliko lezaku hiva vanhu vo mbhelela, i na ni tshinya ga nayo ga kuhlazeka a rinzelako lezaku a malanza yakwe ma hanya hi gona. Hi xikombiso, Jehova i lava lezaku hi potsa zionho za hombe zo kota wubhayi, ku khozela zifananiso, kuyiva, kuphanga, kudaya, ni wungoma.— 1 Kor. 6:9, 10; Kuv. 21:8.

A wu vumeli lezaku a milayo yo basa ya Jehova ya olova niku i yi mahela ku hi vikela ke? Himani a kalako a nga zi lavi ku hanya xikari ka vanhu vo rula ni va mahanyela ma nene lava hi zi kotako ku va tsumba? A matshamela lawo ha ma kuma xikari ka vamakabye va hina va moya — zontlhe lezo hi kota ya xitsumbiso lexi hi xi mahako a xikhati hi ti hendleletako ka Nungungulu kasi hi hanya hi zileletelo za Mhaka yakwe.

Kanilezi, ahati loku a muKristu a bapatizilweko a maha xionho xa hombe hi kota ya kungambheleli? A malanza ya Jehova xikhatini xi hunzileko ma mahile zihoxo zo fana ni lezo, hambulezo Nungungulu a nga ma tsukulangi hi kumbhelela. Hosi Davida xikombiso xo tiveka nguvu. Davida i mahile wubhayi a tlhela a daya; hambulezo, muprofeti Natani i lo mu byela lezi: “Jehova i susile xionho xa wena.” — 2 Sam. 12:13.

Nungungulu i lo tsetselela a xionho xa Davida hakuva i wa ti sola. (Lis. 32:1-5) Hi kufanana, a nanza ga Jehova inyamutlha gi susiwa bandleni ntsena loku gi nga ti soli kutani gi simama ku maha xionho lexo. (Miti. 3:19; 26:20) Loku a muonhi a nga kombisi kutisola ka lisine ka madota lawa ma wumbako a kometi ya kulamula, i fanele ku susiwa bandleni.

Kusanguleni, hi nga ha alakanya lezaku a xiboho xa ku susa muonhi bandleni xive xo hunzeleta hambu kuva wubihi, nguvunguvu loku hi hi ni wuxaka kutani wunghana ga hombe ni munhu loye. Hambulezo, a Mhaka ya Jehova yi hi nyika zigelo zo zwala za ku kholwa lezaku a xiboho lexo xa liranzo.

A KU SUSA MUONHI BANDLENI ZI VUNA VONTLHE VA KARATEKAKO

Jesu i wulile lezaku ‘a wutlhari gi kombisa a kululama ka gona hi mitiro.’ (Mat. 11:19) A xiboho xa wutlhari xa ku susa muonhi a nga ti soliko bandleni xi pswala mihanzu yo lulama. Wona zikombiso zinharu:

A kususa vaonhi bandleni zi neha wudzunzo ka vito ga Jehova. Kota lezi hi vitanwako hi vito ga Jehova, a mahanyela ya hina ma gi khumba nguvu a vito gakwe. (Isa. 43:10) A ku fana ni lezi a mahanyela ya n’wana ma nga nehako wudzunzo kutani xiruko ka vapswali wakwe, a mawonela ya vanhu xungetano hi Jehova, hi ndlela yo kari ma ta khegela ka xikombiso xi nene kutani xo biha lexi va xi wonako ka vanhu lava va vitaniwako hi vito gakwe. A vito gi nene ga Nungungulu ga dumiswa loku lava va vitanwako hi gona va hanya hi milayo yo tlakuka ya Jehova wutomini gabye. Hi ndlela yo kari, hi zalezo zi nga tshamisile zona masikwini ya Ezekieli, laha a vanhu va matiko va nga zwananisa a vito ga Jehova ni vaJuda. — Ezek. 36:19-23.

Loku hi hanya hi ndlela yi nga hlazekangiko hi ta neha xiruko ka vito ga Nungungulu. Mupostoli Pedro i lo khongotela maKristu aku: “Ngha mu maha vanana va kuingisa, lezaku mu nga lanzeli a kunavela ka nwina ka kale, laha mu nga kala mu nga se tiva nchumu. Kanilezi kota lezi a basileko loyi a nga mu vitana, ngha nwinawu mu basa matshamelweni wontlhe ya kuhanya ka nwina; hakuva ku tsalilwe ku ngalo: Ngha mu basa, hakuva mina nzi basile.” (1 Ped. 1:14-16) A mahanyela yo basa kutani ma hlazekileko ma neha wudzunzo ka vito ga Nungungulu.

Kanilezi, loku a Mboni ya Jehova yi maha za kubiha, lezo zi nga ha tiviwa hi vanghana ni vanwani va yi tivako. A ku mu susa bandleni zi komba lezaku Jehova i na ni vanhu va basileko, lava va khomelelako ka zileletelo zakwe za Mitsalo kasi va nga luzi a kubasa loko. Ka siku go kari, ku lota wanuna mitlhanganweni ka Salawu ya Mufumo le Suíça, aku i lava ku maha xiro xa bandla lego. A makabye wakwe wa xisati i wa susilwe bandleni hi kota ya wubhayi. I lo wula lezaku i lava ku lumba a hlengeletano “yi kalako yi nga vumeleli mahanyela yo biha.”

A ku susa muonhi bandleni zi vikela a bandla gi basileko ga wuKristu. Mupostoli Paule i tlharihisile a vaKorinte xungetano hi mhango ya ku simama va tshama ni vaonhi va nga ti soliko. I lo fananisa a kucetelo wo biha wa vanhu lavo ni comelo legi gi kukumukisako mapa wontlhe. I te ngalo: “A comelo gi tsongwani ga vilisa mapa wontlhe.” A engeta aku: “Hlongolani a munhu wa kubiha xikari ka nwina.” — 1 Kor. 5:6, 11-13.

Zi wonekisa ku khwatsi a “munhu wa kubiha” loyi Paule a nga wulawula hi yena i wa maha wubhayi laha kubaseni. Niku a ziro zinwani za bandla zi wa sangulile ni ku mu yimelela ka mahanyela yakwe. (1 Kor. 5:1, 2) Loku ku hi lezaku a xionho lexo xa hombe xi wo tsikwa ha womu, kuzilava a maKristu manwani ma wa navela ni ku tekelela a mahanyela yo biha ya vamatiko lava va nga hi kona doropeni legi va nga hanya ka gona. A ku vumelela zionho zi mahiwako ha womu zi vuvumisa a moya wa ku nga cheli kota hi matshinya ya milayo ya Nungungulu. (Mutsh. 8:11) Ahandle ka lezo, a vaonhi va nga ti soliko va maha “maribye ma fihlilweko hasi ka mati” lawa ma panzako tivalo ta vanwani lomu bandleni. — Juda 4, 12, Tradução do Novo Mundo.

A ku susa muonhi bandleni zi nga mu maha a wuyisela mapimo. Ka khati go kari, Jesu i wulawulile hi jaha gi sukileko kaya ka raru wa gona gi ya xakela tshomba ya gona hi wutomi ga manyala. A n’wana loye a pengileko i lo gonza hi ndlela yo bayisa lezaku a ku hanya handle ka muti wa raru wakwe zi wa nga vuni nchumu niku ku wa hi ku ti xanisa. Hi kugumesa, a n’wana loye i lo wuyisela kupima, a ti sola, zonake a tlhela ngangweni wakwe. (Luka 15:11-24) A magezu ya Jesu xungetano hi raru wa liranzo loyi a tsakako hi ku wona a kucica ka mbilu ya n’wana wakwe ma hi vuna ku zwisisa lezi Jehova a ti zwisako zona. Wa hi tiyisa aku: “A nzi xalaliswi hi kufa ka wakubiha; kanilezi nzi xalaliswa hi kuhunzuluka ka wakubiha a ndleleni yakwe a hanya.” — Ezek. 33:11.

Hi kufanana, a vanhu va susilweko bandleni lava va kalako va nga ha hi ziro za bandla ga wuKristu — wu nga wona ngango wabye wa moya — va nga ha zwisisa lezi va zi luzileko. A mihanzu yo bava ya xionho xabye, zinwe ni ku alakanya a litsako va nga hi nalo a xikhati va nga hi ni wunghana gi nene na Jehova ni vanhu vakwe, zi nga va maha va wuyisela kupima.

Ku laveka liranzo ni kutiyimisela kasi ku humesa mihanzu leyi yi lavekako. Mutsali wa tisimu Davida i te ngalo: “A wakululama a nzibe, gi tava wuxinji; a nzi laye, ku taku khwatsi mafura hlokweni ya mina.” (Tis. 141:5) Kasi ku fananisa: Ehleketa hi munhu a gako zakuga, a tlimbiwa hi xitluwu xa nyama laha nkolweni. Wa tsanzeka ku hefemula khwatsi, niku wa sangula ku mbhela ntamu. Ni ku wulawula a nga ha zi koti. Loku a nga vuniwi hi xihatla i tafa. Hi magumo a munghana wakwe i muba xibhakela seno nzhako kasi a xitluwu lexo xi huma. A xibhakela lexo xi nga ha bayisa, kanilezi xi wa ta ponisa wutomi gakwe. Hi kufanana, Davida i wa zi tiva lezaku a munhu wo lulama a nga ha boheka ku mu nyika tsayiselelo yo bayisa kasi ku mu vuna.

A kutala ka zikhati, a ku susa muonhi bandleni zi mu nyika a tsayiselelo leyi yi lavekako. Anzhako ka khume ga malembe, a n’wana wa Julian, a kumbukilweko kusanguleni, i lo basisa wutomi gakwe, a tlhelela bandleni niku zalezi i tira kota dota. I  ngalo: “A ku susiwa bandleni zi nzi mahile nzi wona khwatsi a mihanzu ya mahanyela ya mina. A tsayiselelo leyo yi wa hi xilaveko ka mina.” — Maheb. 12:7-11.

NDLELA YA LIRANZO YA KU YIMISANA NI KUSUSIWA KA MUNHU BANDLENI

Lisine lezaku a ku susiwa bandleni i khombo ga moya, kanilezi a gi faneli ku maha xirilo xo hunza mpimo. Hontlheni hi na ni xipanze hi faneleko ku xi maha kasi a kususiwa ka munhu bandleni ku tatisa kungo ga kona.

A madota lawa ma nga ni ntiro wo bayisa wa ku bikela munhu loye a xiboho xa kususiwa kakwe bandleni ma ti karatela ku pimanyisa a liranzo la Jehova. A xikhati ma mu tivisako a xiboho lexo, ma mu tlhamusela khwatsi hi liranzo a zilo lezi a faneleko ku maha kasi a wuyela bandleni. Kasi ku alakanyisa lava va susilweko bandleni a ku zini va nga mahako kasi va tlhelela ka Jehova, a madota ma ngata na ma enzela lava va kombisako kucica ko kari ka mahanyela yabye.a

A ziro za ngango zi nga kombisa liranzo hi bandla ni muonhi loye hi ku kombisa xichawo hi xiboho xa kususiwa kakwe bandleni. Julian i ngalo: “I wa simama kuva n’wana wa mina, kanilezi a mahanyela yakwe ma wa vekile xigodo xikari ka hina.”

Vontlhe lomu bandleni va nga kombisa liranzo li seketelwako ka matshinya ya milayo hi ku potsa ku wulawula ni munhu loyi a susilweko bandleni. (1 Kor. 5:11; 2 Joh. 10, 11) Hi ndlela leyo, va tiyisa a tsayiselelo leyi Jehova a mu nyikileko hi ku tirisa madota. Tlhatakumbiri, va nga kombisa liranzo ni kukhatala ko engeteleka hi ziro za ngango wa loyi a susilweko bandleni, lezi zi xanisekako nguvu na zi nga faneli ku ti wonisa ku khwatsi zonawu a zi faneli ku bhula ni makholwa-kulobye. — Rom. 12:13, 15.

Julian i gumesa hi ku wula lezi: “A ku susiwa bandleni i lulamiselo gi lavekako, legi gi hi vunako ku hanya hi milayo ya Jehova. Hi magumo, hambu lezi gi bayisako, gi pswala mihanzu yi nene. Loku nzi wa no vumelela a mahanyela yo biha ya n’wana wa mina, na a nga zangi a cicile.”