Hikuyini hi bongako a kutsetselela ka Jehovha?

1-2. A ciyimo ca hina ci fanisa kuyini ni ca n’wanana loyi a kumbukiwako ka paragrafo 1?

HI NGA alakanyela a n’wanana a wundliwako ka ngango wo ganya. Ka siku go kari ku humelela mhango, a vapswali vakwe vafa. Lezvo zvi mu pandza nguvhu mbilu. Hambulezvo, ku tlhela ku humelela zvin’wani zvilo zvo bayisa nguvhu. A n’wanana loye i tiva lezvaku a vapswali vakwe va wa hi ni mangava ya hombe. Makunu, wutshan’wini ga ku a kuma tshomba ya vapswali vakwe, o sala ni mangava zvi lavako ku ma hakhelwa hi cihatla. Kanilezvi a nga na ndlela ya ku hakhela mangava wontlhe lawo.

² Hi ndlela yo kari, a ciyimo ca hina ca fana ni ca n’wanana loye. A vapswali va hina vo sangula, Adhamu na Evha, va wa mbhelele niku va wa hanya ka paradhise go saseka. (Gen. 1:27; 2:7-9) Va wa hi ni thomo ga ku hanya kala kupindzuka. Kanilezvi, zvontlhe zvi no cica. Va no luza muti wabye wa paradhise ni thomo ga ku hanya kala kupindzuka. I tshomba muni leyi va nyikileko vana vabye? A Bhibhiliya gi hi byela lezvi: “A ku khwatsi hi lezvi hi kota ya munhu mun’we [Adhamu] a ciwonho ci nga nghena tikweni, ni kufa hi kota ya ciwonho, hizvalezvo a kufa ku no thapela vanhu vontlhe hakuva vontlhe va wonhile”. (Rom. 5:12) A tshomba leyi Adhamu a hi siyeleko ciwonho, leci ci mahako ku hifa. A tshomba leyo ya ciwonho yi fana ni mangava ya hombe, lawa ya ku a ku na mun’we wa hina a nga zvi kotako ku ma hakhela. — Lis. 49:8.

3. A zviwonho zva hina zvi fana ni “mangava” hi ndlela muni?

³ Jesu i fananisile zviwonho ni “mangava”. (Mat. 6:12; Luka 11:4) A cikhati leci hi wonhako, zvi fana ni loku hi maha mangava ka Jehovha. Jehovha a nga londza ku hi hakhela mangava lawo. Loku i wa nga mahangi co kari kasi ku hi tsetselela, a mangava lawo ma wa to vhinyiwa ntsena hi kufa. — Rom. 6:7, 23.

4. a) Loku hi wa nga vhuniwangi, zvini zvi nga wa ta humelela vawonhi vontlhe? (Lisimu 49:7-9) b) Lomu ka Bhibhiliya, a gezu “ciwonho” gi wula yini? (Wona kwadru “Ciwonho”.)

⁴ Xana zva koteka ku tlhela hi kuma lezvi Adhamu na Evha va zvi luzileko? Ina, zva koteka, kanilezvi na ku nga hi hi ntamu wa hina. (Lera Lisimu 49:7-9.) Loku hi wa nga vhuniwangi, na hi nga hi na kutsumba ka ku kuma wutomi cikhatini ci tako kutani kutsumba ka ku vhuxiwa ka vafileko. Hi lisine, a kufa ka hina ku wa ta fana ni loku ka zvihari. — Mutsh. 3:19; 2 Ped. 2:12.

5. A Papayi wa hina wa le tilweni i hi vhunisile kuyini ka mangava ya hina ya ciwonho? (Wona wa kapa.)

⁵ Loku u tlhela u ehleketa hi n’wanana loyi hi mu kumbukileko, xana i wa ta ti zwisa kuyini loku a wanuna wo ganya i wo ti yimisela ku hakhela mangava yakwe wontlhe? Handle ko kanakana a n’wanana loye i wa ta bonga nguvhu a tlhela a vhumela cinyikiwo leco. Hi ndlela yo fana, a Papayi wa hina wa lirandzo i hi nyikile cinyikiwo ci hakhelako a mangava ya hina ya ciwonho leci hi ci kumileko ka Adhamu. Jesu i zvi tlhamusele hi ndlela leyi: “Nungungulu i no randza nguvhu tiko laha ka kuza a nyikela N’wana wakwe a pswalilweko yece, kasi ni wihi loyi a kombisako kukholwa kakwe a nga lovisiwi, kanilezvi a kuma wutomi ga pindzukelwa”. (Joh. 3:16) A ku tsika lezvo, a cinyikiwo leco ci hi vhulela ndlela ya ku hiva ni wunghana go tiya na Jehovha.

6. Magezu muni ya Bhibhiliya hi to bhula hi wona ka ndzima leyi, niku hikuyini?

⁶ Hi vhunekisa kuyini hi cinyikiwo leco ca ku hi tsetselelwa a zviwonho zva hina, kutani “mangava”? A hlamulo wa ciwutiso leci hi wu kuma ka lezvi a Bhibhiliya gi ma tirisisako zvona a magezu lawa: kuzwananisa, ku kombela ku tsetselelwa zviwonho, ku hlazva zviwonho, hakhelo ya kutlhatlhisa, kutlhatlhisiwa ni ku wuliwa volulama. Ka ndzima leyi, hi ta wona lezvi a gezu gin’we ni gin’wani ga magezu lawa gi wulako zvona. Laha hi to ehleketa hi mitlhamuselo leyo, hi ta engetela lezvi hi mu bongisako zvona Jehovha hi lezvi a zvi mahileko kasi hi tsetselelwa.

KUNGO: KUZWANANISA

7. a) Zvini zvin’wani lezvi Adhamu na Evha va zvi luzileko? b) Kota pswalo wa Adhamu na Evha, zvini lezvi zvi lavekako? (Va Le Roma 5:10, 11)

⁷ Adhamu na Evha a va luzangi a thomo ga ku hanya kala kupindzuka basi, kanilezvi va tlhelile va luza ni wunghana gabye na Jehovha, a Papayi wabye. Kusanguleni, Adhamu na Evha va wa hi zviro zva ngango wa Jehovha. (Luka 3:38) Kanilezvi a cikhati leci va nga tsika ku ingisa Jehovha, va no hlongoliwa ngangweni lowo na va nga seva ni vana. (Gen. 3:23, 24; 4:1) Lezvi hi nga pswalo wabye, hi fanele ku tlhela hi zwanana na Jehovha. (Lera Va Le Roma 5:10, 11.) Hi magezu man’wani, hi fanele kuva ni wunghana ga ginene naye. Hi kuya hi bhuku go kari, a gezu ga ciGreki gi tirisilweko laha kasi ku wula a “kuzwananisa” gi nga wula “ku maha wunghana ni nala”. A zvo ku hlamalisa, Jehovha i sangulile hi yena a maha co kari kasi ku lezvo zvi koteka. Hi ndlela muni?

LULAMISELO: KU KOMBELA KU TSETSELELWA ZVIWONHO

8. Zvi wula yini a) a ku kombela ku tsetselelwa zviwonho? b) ku hlazva zviwonho?

⁸ A ku kombela ku tsetselelwa zviwonho i lulamiselo legi Jehovha a gi mahileko kasi ku vhuxa wunghana gakwe ni vanhu va vawonhi. Lezvo zvi patsa ku cicisa nchumu hi wun’wani wu nga ni ntsengo wo fana. Hi ndlela leyo, a nchumu lowu wu nga luzilwe kutani ku hohloliwa wu nga tlhela wu kumeka kambe kutani ku vhaletiwa. A Mitsalo ya ciGreki ya wuKristu yi tirisa gezu ku hlazva zviwonho gi nga ni mongo wo fana ni “ku kombela ku tsetselelwa zviwonho”. (Rom. 3:25) A ku hlazva zviwonho i lulamiselo gi mahako ku a munhu ava ni kurula na Nungungulu a tlhela ava ni wunghana ga ginene naye.

9. I lulamiselo muni ga cikhatanyana legi Jehovha a nga maha kasi a vaIzrayeli va tsetselelwa zviwonho zvabye?

⁹ Kasi zvi koteka ku a vaIzrayeli va ti buza hi wunghana ga ginene naye, Jehovha i no yimisa lulamiselo ga cikhatanyana kasi va tsetselelwa zviwonho zvabye. A vaIzrayeli va wa fanele ku maha mubuzo wo hlawuleka wa siku gin’we, khati gin’we hi lembe. A mubuzo lowo wu wa vitaniwa ku i Siku ga Muphahlo wa ku Kombela ku Tsetselelwa Zviwonho. Ka siku lego, a mupristi wa hombe i wa nyikela miphahlo ya zvihari kasi a vanhu va tsetselelwa zviwonho. Kunene, yi wa nga vhinyi hi kumbhelela a zviwonho zva vanhu hakuva a zvihari zvitsongwani ka vanhu. Kanilezvi, laha a vaIzrayeli lava va nga ti sola va nga nyikela miphahlo leyi Jehovha a nga yi lava, i wa ti yimisela ku va tsetselela. (Mah. 10:1-4) A cin’wani kambe, a minyikelo ya ciwonho yi wa alakanyisa a vaIzrayeli lezvaku vawonhi niku ku wa laveka nchumu wa hombe wu nga wa ta fenengeta hi kumbhelela a zviwonho zvabye.

10. I lulamiselo muni ga kala kupindzuka legi Jehovha a mahileko kasi hi tsetselelwa zviwonho?

¹⁰ Maalakanyweni yakwe, Jehovha i wa hi ni lulamiselo ga kala kupindzuka kasi hi tsetselelwa zviwonho. I mahile malulamiselo ya lezvaku a N’wana wakwe wo randzeka a “nyikelwa khati gin’we zvi enela kasi a rwala zviwonho zva votala”. (Mah. 9:28) Jesu i nyikele “wutomi gakwe kota hakhelo ya ku tlhatlhisa votala”. (Mat. 20:28) Cini a hakhelo ya kutlhatlhisa?

NTSENGO: HAKHELO YA KUTLHATLHISA

11. a) Hi kuya hi Bhibhiliya, cini a hakhelo ya kutlhatlhisa? b) Zvini zvi nga laveka kasi ku humesiwa hakhelo ya kutlhatlhisa?

¹¹ Hi kuya hi Bhibhiliya, a hakhelo ya kutlhatlhisa i ntsengo lowu wu hakhelwako kasi ku kombela ku tsetselelwa zviwonho ni ku tlhela hi zwananaa na Nungungulu. Hi kuya hi mawonela ya Jehovha, a hakhelo ya kutlhatlhisa yi vhula ndlela ya ku ku tlheliselwa lezvi zvi luzilweko. Hi ndlela muni? Alakanya lezvaku Adhamu na Evha va luzile wutomi gabye go mbhelela ni thomo ga ku hanya kala kupindzuka. Hikwalaho, a hakhelo ya kutlhatlhisa yi wa fanele kuva ya ntsengo wa ku ringana lezvi zvi luzilweko. (1 Tim. 2:6) A ntsengo lowo wu wa ta rihiwa ntsena hi wanuna wa hombe, 1) wo mbhelela; 2) zvi nga koteka ku a hanya kala kupindzuka laha misaveni; 3) a tlhela a ti yimisela ku hi mahela muphahlo hi wutomi gakwe go mbhelela. Ntsena a wutomi ga munhu wo tshamisa lezvo, hi gona gi nga wa ta zvi kota ku riha lezvi zvi luzilweko.

12. Hikuyini Jesu a zvi kotileko ku riha a ntsengo wa hakhelo ya kutlhatlhisa?

¹² Wona zvigelo zvinharu zvi nga maha ku Jesu a zvi kota ku riha a ntsengo wa hakhelo ya kutlhatlhisa. 1) I wa mbhelele — “a nga wonhangi”. (1 Ped. 2:22) 2) Hi kota lezvo, zvi wa koteka ku a hanya kala kupindzuka laha misaveni. 3) I wa ti yimisele kufa, a hi nyika wutomi lego go mbhelela. (Mah. 10:9, 10) Kota munhu wo mbhelela, Jesu i wa fana ni wanuna wo sangula na a nga se wonha. (1 Kor. 15:45) Hikwalaho, hi kufa ka Jesu, zvi kotekile ku a maha muphahlo wa ciwonho ca Adhamu, zvi wulako ku i vhaletile lezvi Adhamu a zvi luzileko. (Rom. 5:19) Makunu, Jesu i nova “Adhamu wo gumesa”. A ka hi na cilaveko ca ku kuta munhu mun’wani a ta riha lezvi Adhamu a zvi luzileko. Jesu i file “khati gin’we zvi enela”. — Mah. 7:27; 10:12.

13. Hi kwihi a kuhambana ku nga kona cikari ka lulamiselo ga ku kombela ku tsetselelwa zviwonho ni hakhelo ya kutlhatlhisa?

¹³ Makunu, hi kwihi a kuhambana ku nga kona cikari ka lulamiselo ga ku kombela ku tsetselelwa zviwonho ni hakhelo ya kutlhatlhisa? A lulamiselo ga ku kombela ku tsetselelwa zviwonho ku wuliwa lezvi Nungungulu a mahileko kasi ku vhuxa a wunghana ga ginene ni vanhu. A hakhelo ya kutlhatlhisa i ntsengo lowu wu rihilweko kasi zvi koteka ku kombela ku tsetselelwa zviwonho zva vanhu. A ntsengo lowo wu yimelwa hi nkhata wa lisima wa Jesu lowu wu halatilweko hi kota ya hina. — Efe. 1:7; Mah. 9:14.

WUYELO: KUTLHATLHISIWA NI KU WULIWA VOLULAMA

14. Zvini hi to bhula hi zvona zvezvi, niku hikuyini?

¹⁴ Hi wahi a mabhindzu ya lulamiselo ga ku kombela ku tsetselelwa zviwonho? A Bhibhiliya gi tirisa magezu yo hambanahambana kasi ku khanyisa mabhindzu ya kona. Hambu lezvi a tlhamuselo wa magezu lawo wu fanako, a gezu gin’we ni gin’wani gi khanyisa cokari laha ka lulamiselo ga ku kombela ku tsetselelwa zviwonho, legi gi vhulako ndlela ya ku Jehovha a hi tsetselela. Laha hi kambisisako a magezu lawa, hi ta wona lezvi ma hi khumbisako zvona hina wutsumbu.

15-16. a) Lomu ka Bhibhiliya, a gezu “kutlhatlhisiwa” gi wula yini? b) Lezvo zvi hi khumbisa kuyini?

¹⁵ Lomu ka Bhibhiliya, a kutlhatlhisiwa zvi wula ku humesiwa, kutani ku nga ha hlayelwi nandzu hi kota ya lezvi ku humesilweko a hakhelo ya kutlhatlhisa. Mupostoli Pedro i zvi wulisile lezvi: “Ma zvi tiva lezvaku a ku vangi hi zvilo zvi lovako, hi prata kutani ouro, mu nga tlhatlhisiwa mahanyeleni ya n’wina ma nga vhuniko nchumu lawa mu nga tolovetilwe hi vakokwani va n’wina. Kanilezvi kuve hi nkhata wa lisima, wo fana ni nkhata wa yivhana yi nga hiko na cisolo ne cibawa, wu nga wa Kristu”. — 1 Ped. 1:18, 19.

¹⁶ Hi kota ya muphahlo wa hakhelo ya kutlhatlhisa, hi nga humesiwa ka ku fumiwa hi ciwonho ni kufa. (Rom. 5:21) Kunene, hi na ni cigelo ca cinene ca ku hi tizwa na hi nga ha hi na mangava na Jehovha na Jesu hi kota ya kutlhatlhisiwa loku hi ku kumako hi kota ya nkhata wa lisima kutani wutomi ga Jesu. — 1 Kor. 15:22.

17-18. a) Zvi wula yini a ku wuliwa volulama? b) Lezvo zvi hi khumbisa kuyini?

¹⁷ A ku wuliwa volulama zvi wula lezvaku a mangava wontlhe lawa hi nga hi nawo ma hakhelwe niku a zviwonho zva hina zvi vhinyilwe. Jehovha a nga tshovi a milayo yakwe yo lulama hi ku maha lezvo. Jehovha a nga hi wuli volulama hi ku ngha zvi hi ringana; ne a nga tsakisiwi hi zviwonho zva hina. Kanilezvi, hi kota ya kukholwa ka hina ka lulamiselo ga ku kombela ku tsetselelwa zviwonho ni ntsengo lowu wu humesilweko wa hakhelo ya kutlhatlhisa, Jehovha i na ni cigelo ca ku vhinya mangava ya hina. — Rom. 3:24; Gal. 2:16.

¹⁸ Lezvo zvi wula yini ka hina? Lava va hlawulilweko kasi va ya fuma na Jesu le tilweni va sina va wulilwe volulama kota vana na Nungungulu. (Tit. 3:7; 1 Joh. 3:1) A zviwonho zvabye zvi tsetselelwe. Zvi mahisa ku khwatsi hi loku va nga tshukangi va wonha. Hikwalaho, va ringanelwa hi kuva Mufun’weni. (Rom. 8:1, 2, 30) Lava va nga ni kutsumba ka ku hanya laha misaveni va wuliwa volulama kota vanghana va Nungungulu niku a zviwonho zvabye zvi tsetselelwe. (Jak. 2:21-23) A citshungu ca hombe leci ci to pona a Armagedhoni ci na ni thomo ga ku ci nga tshuki cifa. (Joh. 11:26) A “valulamileko ni vangalulamangiko” lava va etleleko kufeni va ta vhuxiwa. (Miti. 24:15; Joh. 5:28, 29) Hi kugumesa, wontlhe a malandza ya Jehovha yo ingisa ya laha misaveni ma tava “ni kutlhatlheka ka kungangamela ka vana va Nungungulu”. (Rom. 8:21) Hi nga wona makatekwa yo tsakisa ma tako hi laha ka lulamiselo ga ku kombela ku tsetselelwa zviwonho, hi kuma kuzwanana ka lisine ni Papayi wa hina, Jehovha!

19. A ciyimo ca hina ci cicisile kuyini civa cinene? (Wona ni kwadru “Lezvo zvi wula yini ka hina?”)

¹⁹ Hi lisine, a ciyimo ca hina ci wa fana ni ca n’wanana loyi hi mu kumbukileko kusanguleni, loyi a nga luza zvontlhe a sala ni mangava ya hombe basi ya ku i wa nga ta tshuka a ma kota ku ma hakhela. Kanilezvi ha bonga Jehovha hi lezvi a hi vhunileko. A ciyimo ca hina ci cicile hi kota ya lulamiselo ga ku kombela ku tsetselelwa zviwonho ni lezvi ku nga nyikeliwa a hakhelo ya kutlhatlhisa. A kukholwa ka hina ka Jesu Kristu ku maha ku hi tlhatlhisiwa ka ciwonho ni kufa. A zviwonho zva hina zva tsetselelwa, zvi mahisa ku khwatsi hi wa nga se tshuka hi wonha. Hambulezvo, a ca lisima ka zvontlhe, makunu zva koteka a ku hiva ni wunghana ga ginene ni Papayi wa hina wa lirandzo wa le tilweni, Jehovha.

20. Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima yi landzelako?

²⁰ Laha hi ehleketako hi lezvi Jehovha na Jesu va hi maheleko, a timbilu ta hina ti tala hi kubonga. (2 Kor. 5:15) Loku va wa nga hi vhunangi na hi nga hi na kutsumba ne ni kutsongwani! Kanilezvi, a kutsetselela ka Jehovha ku wula yini ka wena? Hi ta bhula hi mhaka leyi ka ndzima yi landzelako.