NDZIMA YA CIGONDZO N.° 11
LISIMU 57 Chumayela vanhu va tixaka tontlhe
Pimanyisa a kuhiseka ka Jesu kuchumayeleni
“A Hosi yi no . . . va ruma hi vambiri vambiri mahlweni ka yona vaya ka madhoropa wontlhe ni matshamu lawa yi nga lava kuya ka wona.” — LUKA 10:1.
LEZVI HI TO GONDZA
Hi ta wona a mune wa tindlela hi nga pimanyisako hi tona a kuhiseka ka Jesu kuchumayeleni.
1. Cini ci hambanisako a vanhu va Jehovha ni maKristu ya mawunwa?
A CIN’WE ca zvilo ci hambanisako a malandza ya Jehovha ni maKristu ya mawunwa kuhisekaa loku ma nga nako hi ntiro wa kuchumayela. (Tit. 2:14) Hambulezvo, ka zvikhati zvin’wani zvi nga ku karatela a ku hisekela a ntiro wa kuchumayela. Kuzvilava u ti zwisa ku khwatsi i dhota go kari gi tirako hi kutitsitsirita, gi ngaku: “Ka zvikhati zvo kari a ndzi na kuxuva ka kuya kuchumayeleni.”
2. Zvini zvi nga mahako ku ka zvikhati zvo kari zvi hi karatela ku hisekela a ntiro wa kuchumayela?
2 Kuzvilava hi tsakisiwa nguvhu hi ku maha mitiro yin’wani ntirweni wa Jehovha a ku hundza ku patseka ntirweni wa kuchumayela. Hikuyini? Hi ku a cikhati leci hi akako kutani ku hlayisa a tiSalawu ta Mufumo, ni ku vhuna vamakabye lava va welweko hi timhango ta ntumbuluko kutani ku va tiyisa ka zvikhati zvin’wani, hi tekela ku wona mihandzu ya kona zvi tlhela zvi hi maha hi tsaka. A cikhati leci hi tirako ni vamakabye va hina hizwa kurula ni lirandzo niku ha zvi tiva lezvaku va zvi nyika lisima lezvi hi va mahelako. Hambulezvo, zvi nga maha na hi hi ni malembe yo tala na hi chumayela kwalomu ka cipandze caleci ca cin’we kanilezvi na hi nga woni mihandzu, kutani ku kuma vanhu lava va kanetako a mahungu ya hina. Ha zvi tiva kambe lezvaku laha a magumo ya tiko legi ma yako ma tshinela nguvhu a mahungu ya hina ma ta kanetiwa nguvhu. (Mat. 10:22) Zvini zvi to hi vhuna a ku hi simama kutani ku engetela a kuhiseka loku hi nga nako hi ntiro wa kuchumayela?
3. Zvini hi gondzako ka Jesu ka mufananiso wu nga ka Luka 13:6-9?
3 A cikombiso ca Jesu ci nga hi gondzisa a ku hisekela a ntiro wa kuchumayela. A cikhati leci a nga hi laha misaveni, Jesu a nga tshukangi a tsika ku hiseka. Hi lisine, laha a cikhati ci ngaya ci famba, i wo engetela ku hiseka. (Lera Luka 13:6-9.) A ku fana ni muhlayisi wa civhina loyi a nga mbheta malembe manharu na a zama ku rimela a nkuwu wu nga kala wu nga pswali mihandzu, Jesu i mbhetile cipimo ca malembe manharu na a chumayela vaJudha, lava a kutala ka vona va nga kala ku ma amukela khwatsi a mahungu yakwe. Kanilezvi, a ku fana ni lezvi a muhlayisi wa civhina a nga kala ku tsukula a nkuwu lowo, Jesu a nga tsukulangi vanhu kutani ku a sangula ku loloha ntirweni wa kuchumayela. Wutshan’wini ga lezvo, i no engetela ku ti karata kasi a khumba timbilu tabye.
4. Zvilo muni zva mune hi nga gondzako ka cikombiso ca Jesu?
4 Ka ndzima leyi, hi ta bhula hi lezvi Jesu a kombisileko zvona kuhiseka, nguvhunguvhu ka 6 wa tihweti to gumesa ta ntiro wakwe. (Wona nota ya cigondzo “Depois disso” laha ka Luka 10:1.) A ku gondza ka lezvi Jesu a gondzisileko ni ku pimanyisa lezvi a nga maha zvi ta hi vhuna a ku hi simama hi hiseka. A hi woneni mune wa zvilo hi nga gondzako ka cikombiso ca Jesu: 1) i wa veka kupima ka ku maha kurandza ka Jehovha, 2) i wa chela kota hi zviphrofeto zva Bhibhiliya, 3) i wa tsumba civhuno ca Jehovha, ni 4) i wa tsumba lezvaku a vokari va ta mu ingisela.
I WA VEKA KUPIMA KA KU MAHA KURANDZA KA JEHOVHA
5. Jesu i zvi kombisile kuyini lezvaku i wa veka kupima ka ku maha kurandza ka Nungungulu?
5 Jesu i chumayele hi kuhiseka a “mahungu ya manene ya Mufumo” hakuva i wa zvi tiva lezvaku hi zvalezvo Nungungulu a nga lava ku a maha. (Luka 4:43) A ntiro wa kuchumayela wu wa hi wona wa lisima nguvhu ka Jesu. Hambu kugumeseni ka ntiro wakwe, i fambafambile “madhoropeni ni zvidhoropaneni a gondzisa” van’wani. (Luka 13:22) Jesu i no tlhela a gondzisa a vapizani van’wani kasi vonawu va chumayela. — Luka 10:1.
6. A ntiro wa kuchumayela wu yelanisa kuyini ni mitiro leyi yin’wani ya moya? (Wona ni mufota.)
6 Nyamutlha kambe, a ku chumayela a mahungu ya manene hi wona ntiro wo ranga lowu Jehovha na Jesu va lavako lezvaku hi maha. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Ku na ni kuyelana ka hombe cikari ka ntiro wa kuchumayela ni mitiro leyi yin’wani ya moya. Hi cikombiso, hi aka tiyindlu ta hlengeletano ni tiSalawu ta Mufumo kutani ku tira Bheteli kasi ku seketela a ntiro wa kuchumayela. Hi lamulela timhango na hi nga feli ku vhuna a vamakabye va hina hi tlhelo ga nyama basi, kanilezvi ni ku va vhuna lezvaku va vhuxetela mitiro yabye ya moya, a ku patsa ni ntiro wa kuchumayela. Loku hi zwisisa a lisima la ntiro wa kuchumayela ni ku alakanya lezvaku hi wona a ntiro-tshinya lowu Jehovha a lavako lezvaku hi maha zvi ta hi kuca ku hi chumayela hi kukhandzakanya. János, a dhota go kari ga le Hungria, gi wula lezvi: “Ndzi ti alakanyisa lezvaku a ku na ntiro wa moya wu vhaletako a ntiro wa kuchumayela; a ku chumayela hi wona ntiro wa hina wo ranga.”
Nyamutlha, a ku chumayela a mahungu ya manene hi wona ntiro wo ranga lowu Jehovha na Jesu va lavako lezvaku hi maha (Wona paragrafo 6)
7. Hikuyini Jehovha a lavako lezvaku hi simama hi chumayela? (1 Timote 2:3, 4)
7 Hi nga engetela ku hiseka ntirweni wa kuchumayela hi ku wona vanhu kota lezvi Jehovha a va wonisako zvona. Jehovha i lava lezvaku a vanhu vo tala nguvhu hi laha zvi kotekako hi kona vazwa a mahungu ya manene va tlhela va vhumela lisine. (Lera 1 Timote 2:3, 4.) Kasi lezvo zvi koteka, i hi vhuna ku chukwatisa a ndlela leyi hi bhulako hi yona ni van’wani hi mahungu lawa ma ponisako wutomi. Hi cikombiso, a broxura Randza vanhu — Maha vapizani gi hi nyika mawonela ya manene ma nga hi vhunako ku sangula mabhulo hi kungo ga ku maha vapizani. Hambu loku a vokari va nga vhumeli lisine zvezvi, kuzvilava va ta li vhumela na ku nga se gumesa a kuxaniseka ka hombe. Lezvi hi va byelako zvezvi kuzvilava hi zvona zvi to va kuca ku va vhumela lisine cikhatini ci tako. Kanilezvi, lezvo zvi ngo humelela ntsena loku hi simama ku chumayela.
I WA CHELA KOTA HI ZVIPHROFETO ZVA BHIBHILIYA
8. A ku tiva zviphrofeto zva Bhibhiliya zvi khumbisile kuyini lezvi Jesu a nga ci tirisisa zvona cikhati cakwe?
8 Jesu i wa zvi zwisisa lezvi a zviphrofeto zva Bhibhiliya zvi nga wa ta tatisekisa zvona. I wa zvi tiva lezvaku a ntiro wakwe wa kuchumayela wu wa ta teka malembe manharu ni khihlanya basi. (Dhan. 9:26, 27) I wa zvi tiva kambe lezvi zvi nga phrofetilwe xungetano hi cikhati leci a nga wa tafa hi cona ni lezvi a nga wa ta fisa zvona. (Luka 18:31-34) Lezvo zvi khumbile lezvi a nga ci tirisisa zvona a cikhati cakwe. Hi kota ya lezvo, i chumayele hi kuhiseka kasi a mbheta ntiro lowu a nga nyikilwe.
9. A ku zwisisa zviphrofeto zva Bhibhiliya zvi hi vhunisa kuyini ku simama hi chumayela hi cihatla?
9 A ku zwisisa zviphrofeto zva Bhibhiliya zvi nga hi kuca ku chumayela hi kuhiseka. Ha zvi tiva lezvaku a cikhati ci saleleko tiko legi ci tsongwani. Ha zvi zwisisa lezvaku lezvi zvi mahekako ni matshamela ya vanhu nyamutlha zvi tatisa lezvi a Bhibhiliya gi nga zvi phrofetile lezvaku zvi ta maheka masikwini yo gumesa. Ha zvi wona lezvaku a livengo leli li nga kona cikari ka Mufumo wa misava yontlhe wa Anglo-America ni Rússia zvin’we ni lava va va seketelako zvi tatisa a ciphrofeto ca Bhibhiliya xungetano hi hosi ya dzongeni ni hosi ya n’walungu “cikhatini ca magumo”. (Dhan. 11:40) Ha zvi zwisisa kambe lezvaku a Mufumo wa misava yontlhe wa Anglo-America wu yimelwa hi mikondzo ya cifananiso ci tlhamuselwako ka Dhaniyeli 2:43-45. Ha tiyiseka hi kumbhelela lezvaku, kota lezvi a ciphrofeto leco ci kombako, zvezvanyana — zvezvanyana futsi — a Mufumo wa Nungungulu wu ta lovisa mifumo yontlhe ya vanhu. A zviphrofeto lezvi zvontlhe zvi komba ku hi hanya ka cikhati muni niku zvi hi vhuthela ku hi chumayela hi cihatla.
10. A zviphrofeto zva Bhibhiliya zvi nga hlanganyetelisa kuyini a kuhiseka ka hina?
10 A cin’wani kambe, a zviphrofeto zva Bhibhiliya zvi na ni mahungu lawa hi zvi xuvako nguvhu a ku byela van’wani. A makabye wo kari wa ku hi Carrie, a tirako República Dominicana, i wulile lezvi: “Loku ndzi ehleketa hi zvilo zvo tsakisa lezvi Jehovha a tsumbisako ku hi mahela cikhatini ci tako zvi ndzi kuca ku byela van’wani.” I tlhela aku: “Loku ndzi wona lezvi a vanhu va kumanako nazvo nyamutlha, ndzi zwisisa lezvaku a zvitsumbiso lezvi a hi zva mina basi kanilezvi zva vonawu.” A zviphrofeto zva Bhibhiliya zvi hi kuca ku hi nga tlheleli ndzhako hakuva ha zvi tiva lezvaku Jehovha wa hi vhuna ntirweni wa hina. Leila, a tshamako le Hungria, i wulile lezvi: “Isaya 11:6-9 i ndzi kuca ku chumayela mahungu ya manene hambu ka vanhu lava va wonekisako ku khwatsi va nga ta vhumela. Ndza zvi tiva lezvaku ni wihi munhu a nga cica hi ku vhuniwa hi Jehovha.” A makabye mun’wani wa le Zâmbia wa ku hi Christopher, i wulile lezvi: “Kota lezvi zvi phrofetilweko ka Marku 13:10, a mahungu ya manene ma hangalaka misaveni yontlhe niku ndzi gi wona gi hi thomo a ku vhunetela kutatisekeni ka ciphrofeto leci.” Wena ke, hi cihi a ciphrofeto ca Bhibhiliya ci ku kucako ku simama u chumayela?
I WA TSUMBA CIVHUNO CA JEHOVHA
11. Hikuyini zvi nga lava ku Jesu a tsumba civhuno ca Jehovha kasi a simama a chumayela hi kuhiseka? (Luka 12:49, 53)
11 Jesu i wa tsumba lezvaku Jehovha i ta mu vhuna ku simama a chumayela hi kuhiseka. Hambu lezvi Jesu a nga wulawula hi ndlela ya yinene i wa zvi tiva lezvaku a mahungu ya manene ya Mufumo ma wa ta vhuxa livengo ma tlhela ma kanetiwa hi vanhu vo tala. (Lera Luka 12:49, 53.) A varangeli va wukhongeli va wa nga zvi tsakeli lezvi Jesu a nga kari a chumayela, hikwalaho va no zama ku mu daya makhati yo tala. (Joh. 8:59; 10:31, 39) Kanilezvi Jesu i simamile a chumayela hakuva i wa zvi tiva lezvaku Jehovha i wa hi zvin’we naye. Yena wutsumbu i wulile lezvi: “A ndzi ndzoce, kanilezvi Papayi, loyi a ndzi rumileko, i zvin’we na mina. . . . A nga ndzi tsikangi ndzoce hakuva contlhe cikhati ndzi maha lezvi zvi mu tsakisako”. — Joh. 8:16, 29.
12. Jesu i va longiselisile kuyini a vapizani vakwe kasi va simama va chumayela hambu loku va vhukelwa?
12 Jesu i alakanyisile a vapizani vakwe lezvaku va fanele ku tsumba civhuno ca Jehovha. I va tiyisekisile hi kuphindaphinda lezvaku Jehovha i ta va vhuna hambu loku va vhukelwa. (Mat. 10:18-20; Luka 12:11, 12) Hi kota ya lezvi Jesu a nga zvi tiva lezvaku a vanhu vo tala va wa ta vhukela a mahungu ya manene i byelile vapizani vakwe lezvaku va ti wonela. (Mat. 10:16; Luka 10:3) Jesu i gondzisile vapizani vakwe lezvaku va nga kurumeti munhu a ku ingisela mahungu ya manene. (Luka 10:10, 11) Niku i va byelile lezvaku va tsutsuma loku va xanisiwa. (Mat. 10:23) Hambu lezvi Jesu a nga hiseka ni ku tsumba Jehovha a nga ti mahangi matisungi hi ku ti veka mhangweni na ku nga hi na cigelo. — Joh. 11:53, 54.
13. Hikuyini u nga tiyisekako lezvaku Jehovha i ta ku vhuna?
13 Ni nyamutlha, hi lava ku vhuniwa hi Jehovha kasi hi simama ku chumayela hi kuhiseka loku hi vhukelwa. (Kuv. 12:17) Hikuyini hi nga tiyisekako lezvaku Jehovha i ta hi vhuna? Wona mukhongelo wa Jesu wu tsalilweko ka Johani, cipimo 17. Jesu i kombelile Jehovha lezvaku a hlayisa a vapostoli vakwe niku Jehovha i hlamulile mukhongelo wakwe. A bhuku ga Mitiro gi hi byela lezvi Jehovha a vhunisileko zvona vapostoli a ku va simama va chumayela hi kuhiseka hambu lezvi va nga vhukelwa. Ka mukhongelo wakwe, Jesu i tlhelile a kombela Jehovha lezvaku a hlayisa ni lava va to kholwa ka lezvi a vapostoli va nga chumayela. Lezvo zvi patsa na wenawu. Jehovha wa ha simama ku hlamula a mukhongelo wa Jesu; i ta ku vhuna a ku fana ni lezvi a vhunileko vapostoli. — Joh. 17:11, 15, 20.
14. Hi zvi tivisa kuyini lezvaku hi ta zvi kota ku simama ku chumayela hi kuhiseka? (Wona ni mufota.)
14 Hambu loku zvi bindza nguvhu a ku chumayela mahungu ya manene hi kuhiseka laha a magumo ya tiko legi ma yako ma tshinela kusuhani nguvhu, ha tiyiseka lezvaku hi tava ni civhuno leci ci lavekako. (Luka 21:12-15) A ku fana na Jesu ni vapizani vakwe, hi tsika vanhu va ti hlawulela ku va ta hi ingisela kutani ahihi niku hi potsa ku holovisana navo. Hambu loku a ntiro wa hina wu betelwa, a vamakabye va hina va simama ku chumayela mahungu ya manene hakuva va tsumba Jehovha na ku nga hi ntamu wa vona venyi. A ku fana ni lezvi ka zana ga malembe go sangula Jehovha a nga ma nyika ntamu a malandza yakwe, nyamutlha konawu wa hi nyika ntamu kasi “a ntiro wa kuchumayela wu mahiwa hi kumbhelela” kala yena n’winyi a ku zvi ringene! (2 Tim. 4:17) Tiyiseka lezvaku loku u tsumba Jehovha u ta zvi kota ku simama ku chumayela hi kuhiseka.
Hambu loku a ntiro wa hina wu betelwa, a vahuweleli vo hiseka va hlota tindlela ta ku chumayela van’wani na va ti wonela (Wona paragrafo 14)b
I SIMAMILE A TSUMBA LEZVAKU A VOKARI VA TA INGISELA
15. Zvini zvi kombako lezvaku Jesu i simamile ni mawonela ma nene?
15 Jesu i wa hi ni mawonela ma nene xungetano hi ntiro wa kuchumayela. Lezvo zvi mu vhunile ku a simama a tsakile a tlhela a ti tsitsirita ntirweni wa kuchumayela. Hi cikombiso, kumbheleni ka lembe ga 30 Nguveni ya Hina, Jesu i no wona lezvaku a votala va wa longile ku ingisela mahungu ya manene niku i va fananisile ni masimu ma longileko ku tshovelwa. (Joh. 4:35) Andzhako ka cipimo ca lembe, i no byela a vapizani vakwe, aku: “A ntiro wa kutshovela wa hombe”. (Mat. 9:37, 38) Andzhako ka lezvo a tlhela a khanyisa, aku: “A ntiro wa kutshovela wa hombe . . . kombelani a N’winyi wa ntiro lezvaku a rumela vatiri kutshoveleni kakwe”. (Luka 10:2) Jesu a nga tshukangi a mbhelelwa hi kutsumba ka lezvaku a vanhu va ta ingisela a mahungu ya manene niku i wa tsaka loku va maha lezvo. — Luka 10:21.
16. A mifananiso ya Jesu yi hi vhunisa kuyini ku hiva ni mawonela ma nene hi ntiro wa kuchumayela? (Luka 13:18-21) (Wona ni mufota.)
16 Jesu i gondzisile a vapizani vakwe lezvaku va simama ni mawonela ma nene hi mahungu ya Mufumo. Lezvo zvi wa ta va vhuna ku va simama va hiseka. Hi cikombiso, wona mifananiso yimbiri ya Jesu. (Lera Luka 13:18-21.) Jesu i tirisile a mbewu ya cinapi kasi ku gondzisa lezvaku a mahungu ya Mufumo ma wa ta andza nguvhu hi ndlela yo hlamalisa na ma nga vhalelwi hi nchumu. Niku i tirisile a comelo kasi ku fananisa lezvi a mahungu ya Mufumo ma hangalakisako zvona misaveni yontlhe ni ku cica wutomi ga vanhu hambu loku a kucica loko ku nga tekeli ku woneka. Hi ndlela leyo, Jesu i vhunile a vapizani vakwe a ku wona lezvaku a mahungu ya Mufumo ma wa ta pswala mihandzu.
A ku fana na Jesu, hi simama hi tsumba lezvaku a vokari va ta ingisela a mahungu ya manene (Wona paragrafo 16)
17. Zvigelo muni hi nga nazvo zva ku simama ni mawonela ma nene hi ntiro wa kuchumayela?
17 Loku hi wona lezvi a ntiro wo chumayela wu va vhunisako zvona a vanhu misaveni yontlhe zva hi kuca ku simama hi chumayela hi kuhiseka. Lembe ni lembe, a vanhu vo tala nguvhu va wona Cialakanyiso ca kufa ka Jesu va tlhela va vhumela ku hi gondza navo Bhibhiliya. A makume ya mazanazana ya vanhu va bhabhatisiwa va tlhela va ti patsa na hina ntirweni wa kuchumayela. A hi va tivi ku vangani van’wani va to vhumela a mahungu ya manene kanilezvi ha zvi tiva lezvaku Jehovha i kari a hlengeleta citshungu ca hombe, leci ci to pona a kuxaniseka ka hombe. (Kuv. 7:9, 14) A N’winyi wa ntiro wa kutshovela wa zvi wona ku ka ha hi ni vanhu vo tala va to vhumela a mahungu ya manene; hikwalaho, hi na ni cigelo ca cinene ca ku simama hi chumayela.
18. Zvini lezvi hi lavako lezvaku a van’wani va zvi wona laha ka hina?
18 Contlhe cikhati, a vapizani va Jesu va tiviwa hi ku hisekela ntiro wa kuchumayela. A cikhati leci a vanhu va nga wona a kutiya ka vapostoli “va no zvi pola lezvaku va wa hanyile zvin’we na Jesu”. (Miti. 4:13) Ngha a vanhu va zvi wona ku hinawu hi pimanyisa a kuhiseka ka Jesu laha va hi wonako ntirweni wa kuchumayela.
LISIMU 58 Hlota lava va randzako kurula
a TLHAMUSELO: Ka ndzima leyi, a gezu “kuhiseka” gi patsa litsako ni kuchivirika loku a maKristu ma nga nako laha ma khozelako Jehovha.
b TLHAMUSELO WA MUFOTA: Makabye a chumayelako wanuna laha mabhombeni na a ti wonela.