Maha wunghana ga hombe ni vamakabye!

1-2. Hi cihi a cin’we ca zvilo zvi nga zva lisima ka Jehovha, niku zvini lezvi a lavako ku hi maha?

LEZVI hi va khomisa zvona van’wani zva lisima nguvhu ka Jehovha. Jesu i gondzisile lezvaku hi fanele ku randza muakelani wa hina a ku khwatsi hi lezvi hi ti randzisako zvona. (Mat. 22:37-39) Lezvo zvi patsa ku va kombisa wunene hambu lava va kalako va nga kholwi lezvi hina hi zvi kholwako. A cikhati leci hi kombisako wunene lego, hi pimanyisa Jehovha Nungungulu loyi a ‘tsuwukisako gambo gakwe ka vakubiha ni ka vavanene, a tlhela a nisa vhula ka volulama ni vo kala kululama’. — Mat. 5:45.

² Hambu lezvi Jehovha a randzako vanhu vontlhe, i bohene nguvhu ni lava va mahako zvazvinene. (Joh. 14:21) I lava lezvaku hi mu pimanyisa. I hi kuca lezvaku hi ‘randzana nguvhu’ ni vamakabye va hina hi tlhela hi va kombisa “lirandzo la wumakabye”. (1 Ped. 4:8; Rom. 12:10) A cikhati leci hi ehleketako hi ku kombisa lirandzo lelo ka wokari, hi nga alakanyela hi kubohana ka hombe loku hi nga nako ni xaka ga hina kutani munghana wa hina wa hombe.

3. Zvini hi faneleko ku zvi alakanya xungetano hi lirandzo?

³ A ku fana ni citsangi, a lirandzo li lava citromu kasi li kula. Mupostoli Pawule i ma nyikile wusungukati legi a maKristu: “Ngha a lirandzo la n’wina la wumakabye li simama.” (Mah. 13:1) Jehovha i lava lezvaku hi simama ku hlakulela lirandzo la hina hi van’wani. A ndzima leyi yi ta tlhamusela a ku hikuyini hi faneleko ku wumba wunghana ga hombe ni vakhozeli-kuloni niku hi nga zvi mahisa kuyini lezvo contlhe cikhati.

HIKUYINI HI FANELEKO KU WUMBA WUNGHANA GA HOMBE NI VAMAKABYE?

4. Kota lezvi zvi tsalilweko ka Lisimu 133:1, hi nga kombisa kuyini lezvaku ha ku nyika lisima a kuzwanana loku hi nga nako ni vamakabye va hina? (Wona ni mifota.)

⁴ Lera Lisimu 133:1. Ha vhumelelana ni magezu ya mutsali wa Tisimu a ngaku a wunghana ni lava va randzako Jehovha gi ‘sasekile’ niku ga ‘tsakisa’. Kanilezvi, a ku fana ni lezvi a munhu a nga kalako a nga woni a kusaseka ka sinya a yi wonako siku ni siku, hinawu hi nga kala hi nga ku woni a kusaseka ka kuzwanana loku hi nga nako ni vamakabye va hina. Hi wonana ni vamakabye va hina, a kutala ka zvikhati hi makhati yo tala hi vhiki. Hi nga kombisa kuyini lezvaku ha simama ku va nyika lisima? A lirandzo leli hi nga nalo hi vamakabye va hina li ta kula loku hi ti nyika cikhati ca ku ehleketa hi lisima leli a mun’we ni mun’wani wabye a nga nalo ka hina ni lomu bandleni.

5. A lirandzo leli hi nga nalo hi vamakabye va hina li nga va khumbisa kuyini van’wani?

⁵ A vokari lava va wonako mutlhangano wa hina hi khati go sangula va hlamalisiwa nguvhu hi lirandzo leli hi nga nalo hi van’wani. Zvalezvo basi, zvi nga va maha va chikelela magumo ya ku va li kumile lisine. Jesu i wulile lezvi: “Loku mu randzana, a vanhu vontlhe va ta zvi tiva lezvaku mu vapizani va mina.” (Joh. 13:35) Wona tshango ga Chaithra, a nga gondza ni Vakustumunyu va Jehovha na a hi cigondzani ca univhersidhadhe. I no vhumela kovhinte ya gotsovanyano wa muganga. Andzhako ka ku wona siku go sangula ga gotsovanyano, i no byela mugondzisi wakwe wa Bhibhiliya, aku: “A ndzi se tshuka ndzi bharasariwa hi vapswali va mina. Kanilezvi, laha ka gotsovanyano wa n’wina, ndzi bharasarilwe hi 52 wa vanhu hi siku gin’we basi! Ndza zvi wona lezvaku Jehovha i tirisa vanhu vakwe kasi ku ndzi maha ndzi zvizwa lezvaku wa ndzi randza. Ndzi lava kuva ciro ca ngango lowu.” Chaithra i no simama ku kula hi tlhelo ga moya a bhabhatisiwa hi 2024. Kunene, a cikhati leci lava va nga vaswa va wonako a mitiro ya hina ya yinene, a ku patsa ni lirandzo leli hi nga nalo hi mun’we ni mun’wani wa hina, a kutala ka zvikhati zvi va kuca a ku tirela Jehovha. — Mat. 5:16.

6. A kuva ni wunghana ga hombe ni vamakabye va hina zvi hi vhikelisa kuyini?

⁶ A kuva ni wunghana ga hombe ni vamakabye va hina zvi nga hi vhikela. Pawule i tlharihisile maKristu, aku: “Simamani ku tiyisana siku ni siku . . . kasi ne mun’we wa n’wina a nga nonohiswi hi ntamu wa kukanganyisa ka ciwonho”. (Mah. 3:13) Loku hi mbhela ntamu hi lezvi a minenge ya hina yi sangulako ku retemuka ndleleni ya valulamileko, Jehovha a nga kuca makabye wo kari lezvaku a hi vhuna. (Lis. 73:2, 17, 23) A civhuno leco ca lisima nguvhu ka hina.

7. Hi kwihi kuyelana ku nga kona cikari ka lirandzo ni wumun’we? (Va Le Kolosi 3:13, 14)

⁷ Hi lumba ntlawa wa vanhu va kululako va n’watseka kasi va kombisana lirandzo, hikwalaho hi kuma makatekwa yo tala. (1 Joh. 4:11) Hi cikombiso, a lirandzo li hi kuca ku hi ‘simama ku timiselana’, niku lezvo zvi vhuna lezvaku kuva ni wumun’we cikari ka hina. (Lera Va Le Kolosi 3:13, 14; Efe. 4:2-6) Hi kota ya lezvo, ka mitlhangano ya hina, hi ti buza hi kurula ka ku a ku na van’wani va nga nako misaveni yontlhe.

DZUNDZA VAN’WANI

8. Jehovha i hi vhunisa kuyini a ku hiva ni wunghana ga hombe ni van’wani?

⁸ A wumun’we legi hi nga nago misaveni yontlhe cihlamaliso. Jehovha i maha ku lezvo zvi koteka hambu lezvi hi nga vanhu vo kala ku mbhelela. (1 Kor. 12:25) A Bhibhiliya gi wula lezvaku hi “gondzisiwa hi Nungungulu a kuva [hi] randzana”. (1 Tes. 4:9) Hi magezu man’wani, hi ku tirisa Bhibhiliya, Jehovha i hi byela lezvi hi faneleko ku maha kasi hi wumba wunghana ga hombe ni van’wani. Hi nga “gondzisiwa hi Nungungulu” hi ku hlola Mhaka yakwe hi wukheta ni ku tirisa lezvi hi gondzako. (Mah. 4:12; Jak. 1:25) Lezvo hi zvalezvo a Vakustumunyu va Jehovha va ti karatelako ku maha.

9. Zvini hi gondzako ka Va Le Roma 12:9-13 xungetano hi ku dzundza van’wani?

⁹ A Mhaka ya Nungungulu yi hi gondzisisa kuyini a ku wumba wunghana ni vamakabye? Wona lezvi Pawule a wulileko hi mhaka leyi, kota lezvi zvi kombiwako ka Va Le Roma 12:9-13. (Lera.) Wona lezvaku i te “loyi ni loyi i wa range hi yena a mu nyika wudzundzo mun’wani”. Zvi wula yini lezvo? Zvi wula ku hi fanele ku ranga hi hina hi kombisa “lirandzo la wumakabye” ka van’wani hi ku va tsetselela, ku va amukela mitini ya hina, ku va kombisa kuhana, ni zvin’wani. (Efe. 4:32) A ku na cigelo ca ku rindzela lezvaku ku ranga hi vamakabye va wena va maha wunghana na wena. “Loyi ni loyi i wa range hi yena”. Loku u maha lezvo, u ta wona kutatiseka ka magezu ya Jesu, yaku: “Loyi a nyikako wa tsaka nguvhu a ku hundza loyi a amukelako.” — Miti. 20:35.

10. Hi nga ti tsitsiritisa kuyini mhakeni ya ku ‘ranga hi hina hi dzundza van’wani’? (Wona ni mufota.)

¹⁰ Zvalezvi a nga wula lezvaku a mun’we ni mun’wani i fanele ku ranga hi yena a dzundza mun’wani, Pawule i no kuca maKristu lezvaku ma ‘ti tsitsirita, ma nga lolohi’. A munhu loyi a ti tsitsiritako wa hiseka niku i tira hi kutikarata. Loku a nyikiwa ntiro wo kari, i ti karatela ku wu maha. Mavingu 3:27, 28 i hi kuca lezvi: “U nga ali ku va mahela zvazvinene lava u faneleko ku va mahela loku zvi hi ntan’wini wa wena a ku va vhuna.” Hikwalaho, loku hi wona lezvaku a wokari i lava ku vhuniwa, hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku mu vhuna. A hi mahi ku hi ta sina; ne a hi ti byeli ku i ta vhuniwa hi van’wani. — 1 Joh. 3:17, 18.

11. Zvini zvi nga hi vhunako ku wumba wunghana ni vamakabye?

¹¹ A ndlela yin’wani hi nga dzundzako hi yona van’wani ku hatlisa hi va tsetselela loku va hi wonhela. Va Le Efesusi 4:26 i wula lezvi: “A gambo gi nga peli na ma ha zangarile”. Hikuyini? A vhesi 27 gi wula lezvaku a ku maha lezvo zvi wa ta ‘mu nyika cikhati Dhiyabho’. Hi ku tsema, Jehovha i hi byela hi kuphindaphinda lezvaku hi tsetselelana. Va Le Kolosi 3:13 i hi kuca lezvaku hi ‘simama ku . . . tsetselelana hi mbilu yontlhe’. A ku tsetselela zvihoxo zva van’wani zva lisima nguvhu kasi ku wumba wunghana navo. Loku hi maha lezvo, hi vhunetela “ku hlayisa a wumun’we ga moya cibohweni ca kurula”. (Efe. 4:3) Hi magezu matsongwani, a ku tsetselela zvi vhuna ku hiva ni wumun’we ni kurula.

12. Jehovha i hi vhunisa kuyini ku tsetselela van’wani?

¹² Kunene, zvi nga karata a ku tsetselela lava va hi swirileko nguvhu. Kanilezvi hi nga va tsetselela hi ku vhuniwa hi moya wo basa wa Nungungulu. Andzhako ka ku hi kuca lezvaku hiva ni “lirandzo la wumakabye” hi tlhela hi ‘ti tsitsirita, hi nga lolohi’, a Bhibhiliya gi hi byela lezvaku hi ‘vhura moyeni’. Lezvo zvi wula ku a moya wo basa wa Nungungulu wu nga maha ku hi hiseka nguvhu ni ku ti tsitsirita. A moya wo basa wa Nungungulu wu nga hi vhuna ku randza ni ku tsetselela van’wani na zvi sukela mbilwini. Hi cigelo leco hi kombelako Jehovha hi mbilu yontlhe lezvaku a hi vhuna. — Luka 11:13.

“KU NGAVI NA KUHAMBANA CIKARI KA N’WINA”

13. Zvini zvi nga vangako kuhambana cikari ka hina?

¹³ A bandla gi wumbiwa hi “vanhu va tixaka tontlhe” va matshamu yo hambanahambana. (1 Tim. 2:3, 4) Loku hi nga ti woneli, lezvo zvi nga vanga kuhambana ka zvilo lezvi a munhu a nga ni ku ti hlawulela, zvo kota tinguwo ni ku ti sasekisa, ku khatalela lihanyo, ni zvihungato. (Rom. 14:4; 1 Kor. 1:10) Kota lezvi Nungungulu a hi gondzisako ku hi randza van’wani, hi fanele ku ti wonela ku vhuvhumisa lezvi hina hi hlawulako hi zvi maha ku khwatsi zvinene nguvhu a ku hundza lezvi zva van’wani. — Filp. 4:9.

14. Zvini hi faneleko ku ti karatela ku maha contlhe cikhati, niku hikuyini?

¹⁴ Hi nga vhuna bandla kambe lezvaku gi ngavi ni kuhambana hi ku ti karatela ku chavelela ni ku tiyisa van’wani contlhe cikhati. (1 Tes. 5:11) Zvezvi, a kutala ka lava va nga holile hi tlhelo ga moya kutani ku susiwa bandleni va wuyele. Hi va hoyozela hi matsenya a vanhu lavo! (2 Kor. 2:8) Wona lezvi zvi humeleleko a makabye wo kari wa cisati a vhuxeteleko kuya Salawini ya Mufumo andzhako ka 10 wa malembe na a holile. I wula lezvi: “Vontlhe va no ndzi hlekela va tlhela va ndzi khoma mandla.” (Miti. 3:19) A zvilwana lezvo zva zvitsongwani zva lirandzo zvi mu khumbisile kuyini? I wula lezvi: “Zvi ndzi mahile ndzi wona lezvaku a woko ga Jehovha ga ndzi rangela kasi ndzi tlhela ndziva ni litsako.” Loku hi ti karatela ku tiyisa vontlhe, hi nga tirisiwa hi Kristu kasi ku humuta lava va “tirako yi nga chayi ni ku bindziwa”. — Mat. 11:28, 29.

15. Hi yihi ndlela yin’wani hi nga vhuvhumisako hi yona wumun’we? (Wona ni mufota.)

¹⁵ A ndlela yin’wani hi nga vhuvhumisako hi yona wumun’we hi lezvi hi wulako. Joba 12:11 i wula lezvi: “A ndleve a yi ringi magezu a ku khwatsi hi lezvi a lirimi li ringako zvakuga ke?” A ku fana ni lezvi contlhe cikhati a mubhiki wa munene a ringako zvakuga lezvi a bhikako kasi ku tiyiseka lezvaku zva nandziha ke, na a nga se phamela van’wani, hi maha khwatsi hi ku ehleketa hi lezvi hi lavako ku wula. (Lis. 141:3) Contlhe cikhati a kungo ga hina gi fanele kuva ku tiyiseka lezvaku lezvi hi lavako ku wula zvi ta tiyisa, zvi chavelela, ni kuva “cikatekiso ka lava va zvi zwako”. — Efe. 4:29.

16. Hi vamani lava va faneleko ku ti karatela nguvhu a ku tiyisa van’wani hi magezu?

¹⁶ A vanuna ni vapswali va fanele ku veka nguvhu kupima ka ku tiyisa van’wani hi magezu yabye. (Kol. 3:19, 21; Tit. 2:4) A madhota wonawu ma fanele kuva cibuka ca kuchavelela ni ku humuta van’wani kota lezvi va nga varisi va ntlhambi wa Jehovha. (Isa. 32:1, 2; Gal. 6:1) A vingu go kari ga Bhibhiliya gi wula lezvi: A “mhaka yi wuliwako hi cikhati ca yona a yo ku tsakisa”! — Mav. 15:23.

“A HI RANDZENI . . . HI MITIRO NI LISINE”

17. Hi nga tiyisekisa kuyini lezvaku a lirandzo la hina hi vamakabye a hi lo fayelisela?

¹⁷ Mupostoli Johani i hi kucile lezvaku ‘hi nga randzi hi magezu ni lirimi basi, kanilezvi hi randzana hi mitiro ni lisine’. (1 Joh. 3:18) Hi lava lezvaku a lirandzo la hina hi vamakabye li sukela mbilwini. Hi nga zvi kotisa kuyini lezvo? Loku hi mbheta cikhati co tala ni vamakabye va hina hi ta wumba wunghana ga hombe navo hi tlhela hi tiyisa lirandzo leli hi nga nalo hi vona. Hikwalaho, hlota tindlela ta ku tshama zvin’we ni vamakabye, ku ngava mitlhanganweni, ntirweni wa kuchumayela, ni ku ti nyika cikhati ca ku va vhuxela mitini yabye. Loku hi maha lezvo, hi komba lezvaku hi ‘gondzisiwa hi Nungungulu a kuva hi randzana’. (1 Tes. 4:9) Niku hi ta simama ku zvi wona hi lawa ya hina lezvi zvi ‘sasekisako zvona ni kutsakisa loku a vamakabye va hanya zvin’we hi kuzwanana’! — Lis. 133:1.