NDZIMA YA CIGONDZO N.° 41
LISIMU 108 A lirandzo la Nungungulu a li mbheli
A lirandzo la Nungungulu la kala kupindzuka
“ Bongani Jehovha, hakuva mu nene; a lirandzo lakwe li nga mbheliko li simama kala kupindzuka.” — LIS. 136:1.
LEZVI HI TO GONDZA
Hi ta tlhamuselwa lezvi a kuva ni mawonela ya Mitsalo xungetano hi lirandzo la Jehovha zvi nga hi vhunisako zvona a ku lwisana ni kumbhela ntamu a cikhati leci hi kumanako ni zvikarato.
1-2. Cikarato muni leci a maKristu yo tala ma kumanako naco?
HI NGA alakanyela ngalava yi nga lomu cikari ka bhubhutsa ga hombe. A ngalava leyo yi biwa hi mavingo ya hombe yiya ni kwihi lomu ma yako kona ahandle ka loku ku tirisiwa cirikhiso. A cirikhiso ci maha ku a ngalava yi nga ndlengandlengi ni ku kokiwa hi moya.
2 A cikhati leci u kumanako ni zvikarato, kuzvilava u nga ti zwisa ku khwatsi i ngalava leyo. Lezvi u ti zwisako zvona zvi nga kwela ni ku relela hi ndlela yo fananisa. Ka siku go kari u nga tsumba lezvaku Jehovha wa ku randza ni ku ku vhuna; ka siku gin’wani u ti wutisa ku xana wa zvi wona lezvi u kumanako nazvo. (Lis. 10:1; 13:1) Kuzvilava a vanghana va wena va nga ku chavelela u tlhela u tizwa khwatsi zva cikhatana. (Mav. 17:17; 25:11) Kanilezvi, a kukanakana loko ku tlhela ku wuya. U nga ti wutisa hambu hi ku a ku Jehovha i no ku tsika. Makunu, ka ciyimo leco, u nga ci tirisisa kuyini a cirikhiso ca wena co fananisa? Hi magezu man’wani, u nga tiyisekisa kuyini ni ku simama u tiyiseka lezvaku Jehovha wa ku randza ni ku ku vhuna?
3. Kota lezvi zvi wuliwako ka Lisimu 31:7 ni 136:1, ma wula yini a magezu ‘lirandzo li nga mbheliko’, niku hikuyini hi nga wulako ku Jehovha hi yena cikombiso ca hombe? (Wona ni mufota.)
3 A yin’we ya tindlela ta ku tirisa cirikhiso ca hina a cikhati leci hi kumanako ni zvikarato ku alakanya a lirandzo li nga mbheliko la Jehovha. (Lera Lisimu 31:7; 136:1.) A magezu ‘lirandzo li nga mbheliko’ ma wula kubohana ka hombe ni ka pindzukelwa loku a munhu a nga vako nako ni mun’wani. Jehovha hi yena cikombiso ca hombe ca lirandzo li nga mbheliko. A Bhibhiliya gi mu tlhamusela kota loyi “a teleko hi lirandzo li nga mbheliko”. (Ekso. 34:6, 7) A Bhibhiliya gi tlhela gi wula lezvi hi Jehovha: “U tele hi lirandzo li nga mbheliko ka vontlhe lava va khongelako ka wena.” (Lis. 86:5) Hi nga ehleketa hi ku zvi wula yini lezvo: Jehovha a nga tshuki a tsika malandza yakwe yo tsumbeka! A ku alakanya ku Jehovha i tsumbekile zvi nga ku tiyisa laha u kumanako ni zvikarato. — Lis. 23:4.
A ku khwatsi hi lezvi a cirikhiso ci mahako ku a ngalava yi nga ndlengandlengi loku kuba bhubhutsa, a ku tiyiseka ku Jehovha wa hi randza zvi ta hi vhuna ku simama hi tiya hi ku nde laha hi kumanako ni zvikarato (Wona paragrafo 3)
EHLEKETA HI LIRANDZO LA JEHOVHA KOTA GONDZO-TSHINYA YA BHIBHILIYA
4. Nyika zvikombiso zva tigondzo-tshinya ta Bhibhiliya u tlhela u tlhamusela ku hikuyini zvi kalako zvi nga olovi ku a munhu a hi tsikisa ku ti kholwa.
4 A ndlela yin’wani ya ku tirisa cirikhiso ca wena ku alakanya a lirandzo la Jehovha kota gondzo-tshinya ya Bhibhiliya. A magezu “gondzo-tshinya ya Bhibhiliya” ma wula yini ka wena? Kuzvilava u ehleketa hi tigondzo-tshinya leti u ti gondzileko lomu ka Mhaka ya Nungungulu. Hi cikombiso, u gondzile ku a vito ga Nungungulu hi Jehovha, niku Jesu i N’wana a pswalilweko yece wa Nungungulu, niku a vafileko a va tivi nchumu, ni lezvaku ku tava ni paradhise laha misaveni laha a vanhu va to hanya kona kala kupindzuka. (Lis. 83:18; Mutsh. 9:5; Joh. 3:16; Kuv. 21:3, 4) Zvalezvi u nga kholwa a tigondzo leto, a zva ha olovangi ku a munhu a ku tsikisa ku ti kholwa. Hikuyini? Hi ku u zwisisile lezvaku a tigondzo leto ti seketelwa ka zvilo zva lisine. A hi bhuleni hi lezvi a ku wona lirandzo la Jehovha kota gondzo-tshinya ya Bhibhiliya zvi nga hi vhunisako zvona a ku hlongola maalakanyo ya ku Jehovha a nga khatali kutani a nga zvi woni lezvi hi kumanako nazvo.
5. Tlhamusela lezvi hi nga tsikisako zvona a tigondzo ta mawunwa.
5 A cikhati leci u nga sangula ku gondza Bhibhiliya, zvini zvi nga ku vhuna ku tsika tigondzo ta mawunwa? Kuzvilava u vhunilwe hi ku fananisa lezvi u nga gondzisilwe ka wukhongeli ga wena ni lezvi a Mitsalo yi gondzisako. Wona cikombiso cin’we: A hi zvi veke laha ka ku u wa kholwa ku Jesu i Nungungulu wa Ntamu Wontlhe. Hambulezvo, laha u nga gondza Bhibhiliya, u no ti wutisa ku: ‘A ku futsi lezvo lisine?’ Andzhako ka ku hlolisisa a zvikombiso zva Mitsalo, u zvi kotile a ku hlamula ku ahihi. Andzhako ka lezvo, u no vhaleta gondzo leyo ya mawunwa hi lisine la Mitsalo, laku: Jesu “matewula ya zvivangwa zvontlhe”, a “N’wana a pswalilweko yece wa Nungungulu”. (Kol. 1:15; Joh. 3:18) Kunene, a tigondzo ta mawunwa ti nga zima timitsu a ku fana ni “makhokhola” zvi tlhela zvi karata ku ti tsika. (2 Kor. 10:4, 5) Kanilezvi, neti u nga zvi kota a wa ha tlhelelangi ka tigondzo leti u ti tsikileko. — Filp. 3:13.
6. Hikuyini u nga tiyisekako lezvaku “a lirandzo li nga mbheliko [la Jehovha] li simama kala kupindzuka”?
6 U nga maha zvo fana xungetano hi lezvi a Bhibhiliya gi gondzisako hi lirandzo la Jehovha. Laha u kumanako ni cikarato, loku u sangula ku kanakana ku Jehovha wa ku randza, ti wutise lezvi: ‘Zva zwala lezvi ndzi zvi pimisako?’ Fananisa kukanakana ka wena hi lirandzo la Jehovha ni magezu ya Lisimu 136:1, ku nga mutsalo-tshinya wa ndzima leyi. Hikuyini Jehovha a tlhamuselako lirandzo lakwe kota leli “li nga mbheliko”? Hikuyini a magezu lawa ya ku “a lirandzo lakwe li nga mbheliko li simama kala kupindzuka” ma phindilweko 26 wa makhati ka lisimu leli? Kota lezvi hi zvi wonileko, a lirandzo li nga mbheliko la Jehovha hi vanhu vakwe i gondzo-tshinya ya Bhibhiliya a ku fana ni tigondzo tin’wani ta Mhaka ya Nungungulu leti u sinako u ti kholwile. A maalakanyo ya ku a wu wa lisima ka Jehovha niku a nga ku randzi mawunwa. Kaneta mawunwa lawo, a ku khwatsi hi lezvi u nga wa ta kanetisa zvona hi kutiya ni yihi gondzo yin’wani ya mawunwa!
7. Nyika zvikombiso zva mitsalo yo kari yi hi tiyisekisako ku Jehovha wa hi randza.
7 A Bhibhiliya gi na ni zvikombiso zvin’wani zvo tala zva lirandzo la Jehovha. Hi cikombiso, Jesu i byelile vapizani vakwe, aku: “Mu va lisima nguvhu a ku hundza zvinjingiri zvo tala”. (Mat. 10:31) Jehovha wutsumbu i byelile vanhu vakwe, aku: “Ndzi ta ku tiyisa, ina, ndzi ta ku vhuna, hakunene ndzi ta ku khoma hi canja ga mina ga cinene ga kululama.” (Isa. 41:10) Hi ngazwa a ntamu wa magezu lawo. Phela Jesu a nga wulangi ku ‘kuzvilava mu va lisima nguvhu’, ne Jehovha a nga wulangi ku ‘kuzvilava ndzi ta ku vhuna’. Kanilezvi va te: “Mu va lisima nguvhu” niku “ndzi ta ku vhuna”. Loku u tshuka u kanakana ku Jehovha wa ku randza laha u kumanako ni zvikarato, a mitsalo leyi yi nga ku vhuna nguvhu a ku hundza ku ku tangalisa basi; yi nga ku tiyisekisa ku Jehovha wa ku randza. A mitsalo leyi lisine. A ku khongela ni ku ehleketa hi yona zvi ta ku maha u wula magezu ma nga ka 1 Johani 4:16, yaku: “Hina ha zvi tiva niku ha kholwa lezvaku Nungungulu wa hi randza.”a
8. Zvini u nga mahako loku u tshuka u kanakana ku Jehovha wa ku randza?
8 Kanilezvi, ahati loku ka zvikhati zvo kari u simama ku kanakana ku Jehovha wa ku randza? Fananisa lezvi u ti zwisako zvona ni lezvi u zvi tivako. Lezvi hi ti zwisako zvona zvi nga cicacica kanilezvi a lirandzo la Jehovha, leli hi li gondzako lomu ka Mitsalo lisine. Loku hi nga kholwi ku Jehovha wa hi randza hi tava hi kanyisa a tshamela gakwe ga lisima nguvhu, ku nga lirandzo. — 1 Joh. 4:8.
EHLEKETA HI LEZVI JEHOVHA A KU ‘RANDZISAKO ZVONA’
9-10. Hi wihi a mongo wa magezu ya Jesu, yaku: “Papayi wa mu randza”, ma tsalilweko ka Johani 16:26, 27? (Wona ni mufota.)
9 Hi nga gondza zvotala hi lirandzo la Jehovha hi ku kambisisa lezvi Jesu a byelileko valandzeli vakwe. I te: “Papayi wa mu randza”. (Lera Johani 16:26, 27.) Jesu a nga wulangi magezu lawa hi ku fela ku tsakisa vapizani vakwe. Hi lisine, a mongo wu komba ku Jesu i wa nga wulawuli hi lezvi va nga ti zwisa zvona ka cikhati leco. Kanilezvi i wa wulawula hi mhaka yin’wani, ku nga mukhongelo.
10 Jesu i wa ha hi ku byela vapizani vakwe lezvaku va fanele ku khongela hi vito gakwe kanilezvi na va nga khongeli kakwe. (Joh. 16:23, 24) Zvi wa hi zva lisima ku va tiva lezvo. Andzhako ka loku a vhuxilwe hi ka vafileko, kuzvilava a vapizani na va ringilwe ku khongela kakwe. A ku tsika lezvo, Jesu va wa mu wona kota munghana. Kuzvilava na va alakanyile ku a lirandzo lakwe hi vona li wa ta mu kuca kuzwa mikhongelo yabye ni ku yi chiketa ka Papayi. Kanilezvi Jesu i va byelile lezvaku va wa nga faneli ku ehleketa hi ndlela leyo. Hikuyini? Hakuva i va byelile lezvi: “Papayi wa mu randza”. A lisine lelo li maha cipandze ca gondzo-tshinya xungetano hi mukhongelo. Wona ku zvi wula yini lezvo ka wena: Ka cigondzo ca wena ca Bhibhiliya u tivile Jesu u tlhela u mu randza. (Joh. 14:21) Kanilezvi a ku fana ni vapizani vo sangula u nga khongela hi kutiya ka Nungungulu na u tiva lezvaku Yena ‘wa ku randza’. U kombisa ku wa kholwa magezu lawa khati ni khati u khongelako ka Jehovha. — 1 Joh. 5:14.
U nga khongela ka Jehovha hi kutiya na u tiva lezvaku Yena ‘wa ku randza’ (Wona maparagrafo 9-10)b
TIVA KU CINI CI KU VANGELAKO KUKANAKANA
11. Hikuyini Sathani a nga wa ta tsaka loku hi kanakana ku Jehovha wa hi randza?
11 Cini ci hi mahako hi kanakana ku Jehovha wa hi randza? Kuzvilava u nga hlamula ku a maalakanyo lawo mata hi ka Sathani niku lelo lisine. Dhiyabho i ‘hlota tindlela ta ku hi khadamula’, niku i wa ta tsaka hi ku hi wona na hi kanakana ku Jehovha wa hi randza. (1 Ped. 5:8) A ca hombe ka zvontlhe, a lirandzo la Jehovha hi hina li mu kucile ku hi nyika hakhelo ya kutlhatlhisa, ku nga nchumu wa ku Sathani i lava ku hi ti wona na wu nga hi ringani. (Mah. 2:9) Kanilezvi, himani a vhunekako loku hi kanakana ku Jehovha wa hi randza? Hi Sathani. Kona himani a tsakako loku a zvikarato zvi hi maha hi tsika ku tirela Jehovha? Hi Sathani, a ku na mun’wani. Sathani i lava ku hi alakanya ku Jehovha a nga hi randzi kanilezvi lawo mawunwa. Sathani hi yena a kalako a nga randziwi hi Jehovha. A gin’we ga “mano” yakwe ya hombe ku hi maha hi ti zwisa ku khwatsi Jehovha a nga hi randzi niku wa hi nyika nandzu. (Efe. 6:11) Loku hi pola lezvi a nala wa hina a zamako ku maha hi nga tiyisa kutiyimisela ka hina ka ku ‘kaneta Dhiyabho’. — Jak. 4:7.
12-13. A ciyimo ca hina ca kungambheleli ci nga hi mahisa kuyini hi kanakana ku Jehovha wa hi randza?
12 Ku na ni cin’wani ci nga hi mahako hi kanakana ku Jehovha wa hi randza. Cini? Kungambheleli ka hina. (Lis. 51:5; Rom. 5:12) A ciwonho ci hambanisa vanhu ni Muvangi wabye ci tlhela ci goha maalakanyo yabye, ni timbilu tabye, ni mimiri yabye.
13 A ciwonho ci khumba lezvi hi ti zwisako zvona hi ndlela ya hava, ci hi vangela ku tizwa nandzu, ni kukarateka, ni kuchava, ni tingana. Hi ti zwisa lezvo loku hi wonhile. Kanilezvi, hi nga tshuka hi ti zwisa lezvo kambe hi kota ya lezvi hi tshamako na hi alakanya a ciyimo ca hina ca ku hi vawonhi, a ciyimo ca ku ne a ci yelani ni lezvi hi nga vangisiwa zvona. (Rom. 8:20, 21) A ku khwatsi hi lezvi a movha wu bohlileko a pinewu wu kalako wu nga fambi khwatsi, kota vanhu vo kala kumbhelela a hi nge zvi koti ku maha zvontlhe hi mahelweko zvona. Hikwalaho, a zvi hlamalisi lezvi ka zvikhati zvo kari hi tako hi kanakana ku Jehovha wa hi randza. Loku lezvo zvi maheka, hi fanele ku alakanya ku Jehovha i “Nungungulu wa hombe ni wo hlamalisa, loyi a . . . [kombisako] lirandzo li nga mbheliko ka lava va mu randzako ni ku hlayisa a zvileletelo zvakwe”. — Neh. 1:5.
14. A ku ehleketa hi hakhelo ya kutlhatlhisa zvi hi vhunisa kuyini a ku hlongola maalakanyo ya ku Jehovha a nge tshuki a hi randza? (Va Le Roma 5:8) (Wona ni kwadru “Ti wonele a ‘ntamu wa kukanganyisa ka ciwonho.’”)
14 Ka zvikhati zvokari hi ta tshuka hi ti zwisa ku khwatsi a hi ringanelwi hi kurandziwa hi Jehovha. Niku kasi ku wula lisine, a zvi hi ringani, hi caleco ci mahako ku giva thomo ga hombe a ku randziwa hi Jehovha. Ci hava hi nga mahako kasi hi ringanelwa hi ku randziwa hi Jehovha. Kanilezvi, a hakhelo ya kutlhatlhisa yi fenengeta zviwonho zva hina niku Jehovha i hi nyikile cinyikiwo leco hakuva wa hi randza. (1 Joh. 4:10) Alakanya kambe lezvaku Jesu i tele ku ta ponisa vawonhi, na ku nga hi vanhu vo mbhelela. (Lera Va Le Roma 5:8.) Cikari ka hina i hava a nga mahako zvilo zvo mbhelela, niku Jehovha a nga rindzeli ku hi zvi kota. A ku zwisisa ku a kungambheleli ka hina ku nga hi maha hi kanakana ku Jehovha wa hi randza zvi ta hi kuca ku hi ti yimisela a ku hi nga tsiki a maalakanyo lawo ma zima timitsu hlokweni ya hina. — Rom. 7:24, 25.
HLAWULA KU SIMAMA U TSUMBEKILE
15-16. Loku hi simama ku tsumbeka ka Jehovha, cini hi nga tiyisekako, niku hikuyini? (2 Samuweli 22:26)
15 Jehovha i lava ku hi maha ciboho ca cinene ca ku “namarela kakwe”. (Dhewu. 30:19, 20) Loku hi maha lezvo, hi nga tiyiseka ku yena i ta simama a tsumbeka ka hina. (Lera 2 Samuweli 22:26.) Loku hi simama ku tsumbeka ka Jehovha, contlhe cikhati yena i ta hi vhuna ku hlula ni cihi cikarato hi to kumana naco wutomini ga hina.
16 Kota lezvi hi bhulileko hi zvona, hi na ni zvigelo zvo zwala zva ku simama hi tiya hi ku nde hi nga ndlengandlengi laha hi kumanako ni zvikarato. Ha zvi tiva ku Jehovha wa hi randza niku i ta hi seketela. Hi zvalezvo a Bhibhiliya gi gondzisako. Loku hi tshuka hi kanakanela lirandzo lakwe, hi nga ehleketa hi lisine leli hi li tivako wutshan’wini ga ku veka kupima ka lezvi hi ti zwisako zvona ka cikhati leco. A hi simameni ku tsumba a lisine li gondzisiwako hi Bhibhiliya la lezvaku a lirandzo li nga mbheliko la Jehovha li simama kala kupindzuka.
LISIMU 159 Dhumisa Jehovha
a A zvin’wani zvikombiso zvi ka Dhewuteronome 31:8, Lisimu 94:14, na Isaya 49:15.
b TLHAMUSELO WA MUFOTA: Makabye a khongelako a kombela ku Jehovha a mu vhuna ku khatalela sati wakwe a babyako, ni ku mu nyika wutlhari ga ku yi tirisa khwatsi mali, ni ku mu vhuna ku gondzisa nhanyana wakwe a ku randza Jehovha.