Vhumela lirandzo la Jehovha

1. Hikuyini hi ti nyikeleko ka Jehovha? (Wona ni mufota.)

WA ZVI alakanya a cikhati leci u nga ti nyikela ka Jehovha? U mahile ciboho leco hi kota ya lezvi u nga mu tiva u tlhela u mu randza. U no mu tsumbisa lezvaku u ta rangisa kurandza kakwe wutomini ga wena niku u ta simama ku mu randza hi mbilu ya wena yontlhe, ni muhefemulo wa wena wontlhe, ni kupima ka wena kontlhe, ni ntamu wa wena wontlhe. (Mar. 12:30) Kusukela ka cikhati leco, a lirandzo la wena hi yena li no kula li tlhela li tiya. Makunu u wa ta hlamulisa kuyini loku a wokari i wo ku wutisa lezvi: “Wa tiyiseka lezvaku wa mu randza Jehovha?” U wa ta hlamula na u nga kanakani, uku: “Ndza mu randza nguvhu a ku hundza ni wihi munhu kutani nchumu!”

2-3. Zvini lezvi Jehovha a lavako ku hi vhumela, niku zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi? (Jeremiya 31:3)

² Hambulezvo, u wa ta hlamulisa kuyini loku a wokari i wo ku wutisa ku: “Wa tiyiseka lezvaku Jehovha wa ku randza?” U wa ta kanakana ku hlamula, kuzvilava hi ku alakanya ku a wu ringanelwi hi ku Jehovha a ku randza. A makabye wo kari wa cisati a wundlilweko hi ndlela yo bayisa, i wula lezvi: “Ndza zvi tiva ku ndza mu randza Jehovha. Lezvo a ndzi kanakani ne ni kutsongwani. Kanilezvi a kutala ka zvikhati leci ndzi kanakanako ku Jehovha wa ndzi randza ke.” Kanilezvi, khwatsi-khwatsi Jehovha i ti zwisisa kuyini hi wena?

³ Jehovha i lava lezvaku u tiyiseka ku wa ku randza. (Lera Jeremiya 31:3.) A lisine hi ku i ku kokile u tshinela kakwe. A cikhati leci u nga ti nyikela kakwe u tlhela u bhabhatisiwa u amukele nchumu wa lisima nguvhu, ku nga lirandzo lakwe li nga mbheliko. A lirandzo lelo la hombe nguvhu niku la kala kupindzuka; li mu kuca ku a wona vakhozeli vakwe vo tsumbeka, a ku patsa na wena, kota “tshomba ya lisima”. (Mala. 3:17) Jehovha i lava lezvaku u tiyiseka ku wa ku randza a ku fana ni lezvi mupostoli Pawule a nga tiyiseka ku Jehovha wa mu randza. Pawule i tsalile lezvi hi kutiya: “Ndza kholwa lezvaku hambu ku hi kufa, hambu wutomi, hambu tingilozi, hambu mifumo, hambu zvilo zvi nga kona, hambu zvilo zva ha tako, hambu mintamu, hambu zvilo zva le hehla, hambu zvilo zva lomu kueteni, ne hambu cin’wani civangwa, zvi nga ta zvi kota ku hi hambanisa ni lirandzo la Nungungulu”. (Rom. 8:38, 39) Ka ndzima leyi, hi ta wona ku hikuyini hi faneleko ku tiyiseka lezvaku Jehovha wa hi randza niku zvini zvi nga hi vhunako a ku tiyiseka lezvo.

HIKUYINI HI FANELEKO KU VHUMELA KU JEHOVHA WA HI RANDZA?

4. Hi lwisa kuyini ni mano ya Sathani?

⁴ Hi ku vhumela lezvaku Jehovha wa hi randza hilwa ni man’we ya “mano” ya Sathani. (Efe. 6:1) Sathani i maha zvontlhe a zvi kotako kasi ku hi tsikisa ku tirela Jehovha. A man’we ya mano ya Sathani ma tirako khwatsi ku vhuvhumisa mawunwa ya ku Jehovha a nga hi randzi. U nga tshuki u rivala lezvaku Sathani a nga londzowota ni cihi ciyimo. A kutala ka zvikhati i londzowota a cikhati leci hi nga ni gome, ku ngava ka cikhati leci hi karatekileko hi kota ya zvilo zvo kari zvi hi humeleleko cikhatini ci hundzileko kutani ku ngava cikhati leci hi karatekileko hi zvikarato lezvi hi kumanako nazvo, kutani hi kota ya ku karatekela zva mandziko. (Mav. 24:10) Sathani i fana ni nghala yi hlotako lava va nga hava ntamu. Hikwalaho, i zama ku londzowota a cikhati leci hi mbhelileko ntamu. Kanilezvi loku hi simama hi tiyiseka khwatsi lezvaku Jehovha wa hi randza, hi tava hi longile khwatsi kasi hi ‘yima hiku pshwe hilwa’ na Sathani ni mano yakwe. — 1 Ped. 5:8, 9; Jak. 4:7.

5. Hikuyini hi faneleko ku zvizwa ku Jehovha wa hi randza ni ku hi khatalela?

⁵ Hi ku vhumela lezvaku Jehovha wa hi randza hi tshinela nguvhu kakwe. Wona a ku hikuyini hi wulako lezvo. Jehovha i hi vangile na hi hi ni cilaveko ca ku hi randza van’wani niku hinawu hi kombisiwa lirandzo. Loku a van’wani va hi randza zvi hi kuca ku hinawu hi va randza. Hikwalaho, laha hi ti zwako na hi randziwa nguvhu hi Jehovha ni ku hi khatalela zvi maha ku hinawu hi mu randza. (1 Joh. 4:19) Laha hi engetelako a lirandzo la hina hi yena, yenawu i hi randza nguvhu. A Bhibhiliya gi hi byela khwatsi giku: “Tshinelani ka Nungungulu, na yena i ta tshinela ka n’wina.” (Jak. 4:8) Hambulezvo, zvini hi nga mahako kasi hi tiyiseka khwatsi lezvaku Jehovha wa hi randza?

ZVINI ZVI NGA HI VHUNAKO A KU VHUMELA KU JEHOVHA WA HI RANDZA?

6. Zvini hi nga zvi khongelelako kasi hi vhumela lezvaku Jehovha wa hi randza?

⁶ Khongelela zvilo zvo kongoma u tlhela u khongela hi kuphindaphinda. (Luka 18:1; Rom. 12:12) Siku ni siku, kombela Jehovha lezvaku a ku vhuna a ku ti wonisa lezvi yena a ku wonisako zvona, hambu loku zvi lava ku u maha lezvo makhati yo tala hi siku. Ka zvikhati zvin’wani, u nga ti kona hi wece laha ka kuza zvi ku karatela a ku kholwa lezvaku Jehovha wa ku randza. Kanilezvi, alakanya lezvaku Jehovha wa hombe a ku hundza mbilu ya wena. (1 Joh. 3:19, 20) Jehovha i ku tiva khwatsi a ku hundza wena n’winyi; wa wona lezvi wena u kalako u nga zvi woni. (1 Sam. 16:7; 2 Kro. 6:30) Hikwalaho, u nga kanakani a ku mu ‘chululela’ lezvi u ti zwisako zvona ni ku mu kombela lezvaku a ku vhuna ku vhumela lezvaku wa ku randza. (Lis. 62:8) Andzhako ka lezvo, maha zvilo zvi yelanako ni mikhongelo ya wena hi ku tirisa mawonela lawa ma landzelako.

7-8. Dhavhidha i hi tiyisekisile kuyini lezvaku Jehovha wa hi randza?

⁷ Tsumba lezvi Jehovha a wulako. Jehovha i pimisele a vatsali va Bhibhiliya lezvaku va mu tlhamusela kota lezvi hakunene a tshamisileko zvona. Wona a ndlela yo saseka leyi Dhavhidha a mu tlhamuseleko hi yona Jehovha: “Jehovha i kusuhani ni lava va pandzekileko timbilu; i hanyisa lava va mbhelileko ntamu”. (Lis. 34:18, nota.) A cikhati leci u karatekileko, kuzvilava u nga ti zwisa ku khwatsi a nga kona a zwisisako lezvi u ti zwisako zvona kutani a nga ku vhunako. Kanilezvi, Jehovha i tsumbisa lezvaku ka zvikhati lezvo, i kusuhani na wena hakuva wa zvi wona ku u mu lava nguvhu a ku hundza ka zvikhati lezvi zvin’wani. Ka Lisimu lin’wani Dhavhidha i tsalile lezvi: “Hlengeletela a mihloti ya mina lomu ka nghotso ya wena.” (Lis. 56:8) Jehovha wa zvi wona loku uzwa kubayisa ni loku u karatekile. Wa khatala nguvhu hi wena niku wazwa kubayisa loku u ku zwako. Hi ndlela yokari, Jehovha wa hlengeletela mihloti ya wena a tlhela a yi nyika lisima a ku khwatsi i mati ma nga lomu ka nghotso ya munhu a fambako lomu ciwuleni. Ka Lisimu 139:3 hi lera lezvi: “Tontlhe a tindlela ta mina wa ti tiva khwatsi [Jehovha].” Jehovha wa ti tiva a tindlela ta wena tontlhe, kanilezvi i veka kupima ka zvilo zva zvinene lezvi u mahako. (Mah. 6:10) Hikuyini? Hi ku wa ku nyika lisima a kutikarata kontlhe loku u ku mahako kasi ku mu tsakisa.a

⁸ Hi ku tirisa mitsalo yo chavelela yo kota leyi yi nga lomu ka Mhaka yakwe, hi lisine Jehovha i hi byela lezvi: “Ndzi lava ku u tiva lezvi ndzi ku randzisako zvona ni lezvi ndzi khatalisako zvona hi wena.” Kanilezvi kota lezvi hi zvi wonileko, Sathani i vhuvhumisa mawunwa ya ku Jehovha a nga hi randzi. Hikwalaho, loku ka zvikhati zvin’wani u kanakana lezvaku Jehovha wa ku randza, nyima u ti wutisa lezvi: ‘Himani ndzi to mu kholwa, i “papayi wa mawunwa” kutani i “Nungungulu wa lisine”? — Joh. 8:44; Lis. 31:5.

9. Jehovha i hi tiyisekisisa kuyini lezvaku wa hi randza? (Eksodhusi 20:5, 6)

⁹ Ehleketa hi lezvi Jehovha a mahelako lava va mu randzako. Wona lezvi Jehovha a byelileko Mosi ni vaIzrayeli. (Lera Eksodhusi 20:5, 6.) Jehovha i tsumbisile lezvaku i ta simama ku va kombisa lirandzo li nga mbheliko lava va mu randzako. A magezu lawa ma hi tiyisekisa lezvaku a Nungungulu wa hina wo tsumbeka a nge tshuki a kombisiwa lirandzo hi vakhozeli vakwe yena a nga va randziwu. (Neh. 1:5) Hikwalaho, loku ka zvikhati zvin’wani u lava ku tiyiseka lezvaku Jehovha wa ku randza, nyima u ti wutisa lezvi: ‘Ndza mu randza Jehovha?’ Andzhako ka lezvo, ehleketa hi lezvi: Loku wena u mu randza u tlhela u ti karatela ku maha zvontlhe kasi ku mu tsakisa, Jehovha wa ku tiyisekisa lezvaku wa ku randza nguvhu. (Dhan. 9:4; 1 Kor. 8:3) Hi magezu man’wani, loku u nga kanakani lezvaku wa mu randza Jehovha, hikuyini u kanakanako lezvaku yena wa ku randza? A lirandzo lakwe ni kutsumbeka kakwe zvi hundza a ku kanakana kontlhe.

10-11. Jehovha i lava ku u yi wonisa kuyini a hakhelo ya kutlhatlhisa? (Va Le Galatiya 2:20)

¹⁰ Ehleketa hi hakhelo ya kutlhatlhisa. A hakhelo ya kutlhatlhisa ya Jesu Kristu cinyikiwo ca hombe nguvhu ka vanhu vontlhe. (Joh. 3:16) Kanilezvi, a ku a cinyikiwo leci Jehovha i nyikile wena wutsumbu? Ina! Wona matimu ya mupostoli Pawule. Alakanya lezvaku i wa mahile zviwonho zva hombe na a nga seva muKristu niku i wa fanele a ku simama kulwa ni kungambheleli kakwe wutsumbu. (Rom. 7:24, 25; 1 Tim. 1:12-14) Hambulezvo, i wa wona hakhelo ya kutlhatlhisa kota cinyikiwo leci Jehovha a nga nyikile yena wutsumbu. (Lera Va Le Galatiya 2:20.) A cin’wani kambe, a zvilo zvontlhe zvi nga lomu ka Bhibhiliya zvi tsalelwe ku hi gondzisa. (Rom. 15:4) A magezu ya Pawule ma komba lezvi Jehovha a lavako ku wena u yi wonisa zvona a hakhelo ya kutlhatlhisa, ku nga ku yi wona kota cinyikiwo ka wena wutsumbu. Loku u yi wonisa lezvo a hakhelo ya kutlhatlhisa, u ta tiyiseka lezvaku Jehovha wa ku randza.

¹¹ Ha mu bonga Jehovha hi lezvi a rumeleko Jesu laha misaveni a tafa hi kota ya hina. Kanilezvi, a cigelo cin’wani ci nga maha ku Jesu ata laha misaveni, ku wa hi ku ta byela vanhu a lisine xungetano hi Nungungulu. (Joh. 18:37) Lezvo zvi wa patsa a ku va byela lezvi Jehovha a ti zwisako zvona hi vona.

JESU I HI VHUNISA KUYINI A KU VHUMELA LEZVAKU JEHOVHA WA HI RANDZA?

12. Hikuyini hi tsumbako lezvi Jesu a mu tlhamuselisileko zvona Jehovha?

¹² A cikhati leci a nga hi laha misaveni, Jesu i tivekisile hi kuzvirandza lezvi Jehovha a tshamisileko zvona. (Luka 10:22) Hi na ni zvigelo zvo zwala zva ku tsumba lezvi Jesu a mu tlhamuselisileko zvona Jehovha. A ca hombe ka zvontlhe, hi ku Jesu i wa hanyile zvin’we na Jehovha le tilweni hi malembe yo tala nguvhu na a nga seta laha misaveni. (Kol. 1:15) Jesu i wa zvi wona ni ku zvi hanya lezvi Jehovha a va randzisako zvona a vana vakwe vo tsumbeka. Makunu, Jesu i hi vhunisa kuyini a ku vhumela lezvaku Nungungulu wa hi randza?

13. Jesu i lava ku hi mu wonisa kuyini Jehovha?

¹³ Jesu i lava lezvaku hi wona Jehovha a ku fana ni lezvi yena a mu wonisako zvona. Lomu ka tiIvhangeli, Jesu i wula lezvaku Jehovha i “Papayi” hi 160 wa makhati ni ku hundza. A cikhati leci a nga kari a wulawula ni valandzeli vakwe, i wa tirisa magezu yo kota ku “a Papayi wa n’wina” kutani ku “a Papayi wa n’wina wa le tilweni”. (Mat. 5:16; 6:26) A nota ya cigondzo laha ka Matewu 5:16, yi wula lezvi: “A malandza yo sangula ya Nungungulu ma wa tirisa a zvikhundla ni mavitanela yo hambanahambana kasi ku vitana Jehovha, yo kota ku: ‘Wa ntamu-wontlhe’, ‘a Hundzeleleko Kutlakuka’ niku ‘Muvangi wa hombe’, kanilezvi a kuva Jesu a tirisile a mavitanela yo olova ni yo toloveleka yaku ‘Papayi’ zvi khanyisile a kubohana loku Nungungulu a nga nako ni vakhozeli vakwe.” Kunene, Jesu i lava lezvaku hi wona Jehovha a ku fana ni lezvi yena a mu wonisako zvona, ku nga ku mu wona kota Papayi wa lirandzo loyi a va randzako nguvhu a vana vakwe. A hi woneni zvikombiso zvimbiri zva lezvi Jesu a nga gi tirisisa zvona a gezu “Papayi”.

14. Jesu i kombisile kuyini lezvaku a mun’we ni mun’wani wa hina wa lisima nguvhu ka Papayi wa hina wa le tilweni? (Matewu 10:29-31) (Wona ni mufota.)

¹⁴ A kusangula wona magezu ya Jesu ma tsalilweko ka Matewu 10:29-31. (Lera.) A zvinjingiri zvinyanyani zva zvitsongwani nguvhu zva ku a zvi tshuki zvi randza Jehovha kutani ku mu khozela. Hambulezvo, a Papayi wa hina wa khatala hi cin’we ni cin’wani ca zvona laha ka ku a zvi tiva loku ciwa lahasi. Makunu, a ha ha wuli hi lezvi a mu nyikisako zvona lisima ni ku mu khatalela a mukhozeli mun’we ni mun’wani wo tsumbeka loyi a mu tirelako hi ku mu randza! Xungetano hi magezu lawa yaku “hambu ni misisi ya hloko ya n’wina yi hlayilwe yontlhe” a nota ya cigondzo laha ka vhesi 30, yi wula lezvi: “A kuva Jehovha a tiva hambu hi zvilo zva zvitsongwani nguvhu laha ka vapizani va Jesu zvi komba lezvaku wa khatala nguvhu hi vona.” Handle ko kanakana, Jesu i lava lezvaku hi vhumela ku a mun’we ni mun’wani wa hina wa lisima nguvhu ka Papayi wa hina wa le tilweni.

15. Zvini lezvi a magezu ya Jesu ma nga ka Johani 6:44 ma ku byelako xungetano hi Papayi wa wena wa le tilweni?

¹⁵ Wona a cin’wani cikombiso ca laha Jesu a nga tirisa gezu “Papayi”. (Lera Johani 6:44.) A Papayi wa hina wa le tilweni i kokile a mun’we ni mun’wani wa hina ata lisineni. Hikuyini a ku kokileko? Hi ku i wonile lezvaku a mbilu ya wena yi wa longile a ku maha zvazvinene. (Miti. 13:48) A nota ya cigondzo laha ka Johani 6:44 yi wula lezvaku kuzvilava Jesu i wa tshaha hi ndlela yo kala kukongoma a magezu ya Jeremiya ma kumekako ka mutsalo-tshinya wa ndzima leyi: “Ndzi ku kokile uta ka mina hi lirandzo li nga mbheliko [kutani ndzi simamile ku ku randza hi lirandzo li nga mbheliko”.] (Jer. 31:3; nota; fananisa na Hoseya 11:4.) Ehleketa hi ku zvi wula yini lezvo. A Papayi wa hina wa le tilweni i simama ku wona zvazvinene ka wena zva ku kuzvilava wena n’winyi a wu zvi koti ku zvi wona.

16. a) Zvini lezvi Jesu a nga gondzisa, niku hikuyini hi faneleko ku zvi kholwa? b) Zvini u nga mahako kasi u tiyiseka lezvaku Jehovha i Papayi loyi u mu lavako? (Wona kwadru “Papayi loyi hontlheni hi mu lavako”.)

¹⁶ Hi ku vitana Jehovha kota Papayi wa hina, Jesu i wo hi byela lezvi: “Jehovha a hi Papayi wa mina basi, kanilezvi i Papayi wa n’winawu. Ndza mu tiyisekisa lezvaku wa mu randza nguvhu niku i khatala nguvhu hi mun’we ni mun’wani wa n’wina.” Hikwalaho, loku ka zvikhati zvin’wani u nga tiyiseki ku Jehovha wa ku randza, nyima u ti wutisa lezvi: ‘Xana a ndzi faneli ku tsumba magezu ya N’wana loyi a mu tivako khwatsi a Papayi wa hina ni ku wulawula lisine contlhe cikhati?’ — 1 Ped. 2:22.

U NGA TSHUKI U KANAKANA

17. Hikuyini hi kalako hi nga faneli ku tshuka hi kanakana lezvaku Jehovha wa hi randza?

¹⁷ A hi faneli ku tshuka hi kanakana ku Jehovha wa hi randza. Kota hi zvi wonileko, Sathani, loyi a nga ni mano ya hombe, i maha zvontlhe a zvi kotako kasi ku hi tsikisa ku tirela Jehovha. I zama ku hi mbheta ntamu. Hikwalaho, i simama ku zama ku hi maha hi kholwa ku Jehovha a nga hi randzi. Makunu, a hi faneli ku tsika Sathani a hi kholwisa mawunwa lawo! — Joba 27:5.

18. Zvini u nga mahako kasi u tiyiseka lezvaku Jehovha wa ku randza?

¹⁸ Kasi u tiyiseka lezvaku Jehovha wa ku randza simama ku khongela u kombela Jehovha lezvaku a ku vhuna ku ti wonisa lezvi yena a ku wonisako zvona. Ehleketa hi lezvi a vatsali va Bhibhiliya va li tlhamuselisileko zvona a lirandzo la Jehovha. Ehleketa hi lezvi Jehovha a mahako loku a kombisiwa lirandzo; a nga tshuki a kombisiwa lirandzo yena a nga kombisi lirandzo. Ehleketa kambe hi ku hikuyini hi faneleko ku wona hakhelo ya kutlhatlhisa kota cinyikiwo ka hina wutsumbu. Tsumba magezu ya Jesu ya ku Jehovha i Papayi wa wena wa le tilweni. Makunu, loku a wokari i wo ku wutisa ku: “Wa tiyiseka ku Jehovha wa ku randza?” u wa ta hlamula na u nga kanakani uku: “Ina, wa ndzi randza! Niku siku ni siku ndzi maha zvontlhe ndzi zvi kotako kasi ndzi komba lezvaku ndza mu randza!”