Wa xi wona a xilaveko xa ku gonzisa vanwani ke?

1, 2. Hikuyini hi faneleko ku gonzisa vanwani ku khatalela mitiro ya moya?

JESU i tirile nguvu kasi ku xumayela Mufumo. I mbhetile xikhati xo tala kambe na a gonzisa vapizani vakwe, a va komba ndlela yo gonzisa ni ku khatalela vanhu va Nungungulu. A vapizani va lo gonza ku fana ni varisi va khatalelako khwatsi tiyivu tabye. (Mateu 10:5-7) Filipu i wa khomekile nguvu hi ntiro wa kuxumayela, hambulezo i gonzisile vanhanyana vakwe kambe a ku maha a ntiro walowo. (Mitiro 21:8, 9) Hinawu nyamutlha hi fanele ku gonzisa vanwani. Hikuyini?

² Mabandleni wontlhe misaveni, ku na ni vanhu va kalako va nga se bapatiziwa. A vanhu lavo va ha hiko vaswa lisineni va lava ku gonzisiwa. Hi fanele ku va vuna ku zwisisa lezaku hikuyini zi nga zi nene a ku ti lerela ni ku ti gonzela Biblia ha voce. Hi fanele ku va gonzisa kambe a ku xumayela mahungu yo saseka ni ku gonzisa vanhu. A vamakabye va xinuna va ha hi ku bapatizwako va fanele ku gonzisiwa kasi hi kufamba ka xikhati va zi kota ku tira kota malanza ya wutireli kutani madota. Vontlhe lomu bandleni va fanele ku ti karatela nguvu ku gonzisa lava va ha hiko vaswa lisineni. — Mavingu 4:2.

VA GONZISE KU TI MAHELA XIGONZO XA BIBLIA

3, 4. a) Hi kuya hi lezi Paule a nga wula, a ku gonza Mitsalo zi yelanisa kuyini ni ku humelela wutirelini? b) Na hi nga se kuca zigonzani za hina lezaku zi ti mahela xigonzo xa Biblia, zini hi faneleko ku maha?

³ Wontlhe malanza ya Jehova ma fanele ku lera ni ku gonza Biblia kasi ma tiva kuranza ka Nungungulu. Mupostoli Paule i tlhamusele mhaka leyo ka vamakabye vakwe le Kolosi a xikhati a ngaku: “A hi tsikangi a ku mu khongelela ni ku mu kombelela, lezaku mu fela ku tatiswa hi ku tiva a kuranza kakwe.” Hikuyini zi nga hi za lisima a kuva va lera ni ku gonza Mitsalo? Zi wa ta va vuna ku kuma wutlhari zi tlhela zi va vuna ku tiva ndlela ya ‘ku famba hi laha ku faneleko Jehova, va mu xalalisa ka zontlhe.’ Zi wa ta va vuna kambe “mitirweni yontlhe” leyi Jehova a nga lava lezaku va yi maha, nguvunguvu a ku xumayela mahungu yo saseka. (Va Le Kolosi 1:9, 10) Hikwalaho, loku hi gonza ni munhu, hi fanele ku mu vuna ku zwisisa lezaku a ku lera ni ku gonza Biblia xikhati xontlhe zi nga mu vuna ku tirela Jehova.

⁴ A hi nge zi koti ku vuna zigonzani za Biblia lezaku zi zwisisa a lisima la xigonzo xa Biblia loku hina wutsumbu hi nga gonzi. Hi lisine, loku hi gonza Biblia xikhati xontlhe hi tlhela hi ehleketa hi lezi hi gonzako, zi ta hi vuna wutomini ni wutirelini ga hina. Hi xikombiso, loku hi hi kuxumayeleni, a munhu a hi maha xiwutiso xo karata, hi ta zi kota ku tirisa Biblia kasi ku mu hlamula. A xikhati hi gonzako lezaku Jesu, na Paule, ni vanwani a va tsukulangi a ntiro wabye wa kuxumayela, hi ta tiyiswa hi tlhela hi simama ku xumayela hambu loku zi karata. Niku a xikhati lexi hi byelako vanwani lezi hi zi gonzileko ka xigonzo xa hina ni lezi zi hi vunisileko zona, hi nga va kuca ku gonza Biblia hi laha kuetileko kasi vonawu va vuneka.

5. Wula mawonela ma nga vunako xigonzani xa Biblia lezaku xi ti mahela xigonzo xa Biblia xo khanzakanya.

⁵ Ti wutise lezi, ‘Nzi nga maha yini kasi nzi gonzisa xigonzani xa mina lezaku xi gonza Biblia hi ku khanzakanya?’ Kuzilava u nga mu komba lezi a nga longiselisako zona a mahungu ma nga lomu ka bhuku u gonzako zinwe naye. U nga mu nyika mawonela ya lezaku a gonza mahungu ma yelanako ni mhaka leyi mu gonzako ma nga ka xiengetelo xa bhuku Zini lezi a Biblia gi zi gonzisako hakunene? ni mavesi ya Biblia lawa ma kumbukilweko. Hi kulanzela, u nga mu komba lezi a nga longiselisako zona mitlhangano kasi a zi kota ku hlamula. Mu kuce ku lera marevista wontlhe ya Murinzeli ni Despertai! U nga tlhela u mu komba lezi a nga yi kumisako zona mihlamulo ya ziwutiso za Biblia. Hi xikombiso, u nga mu gonzisa ku tirisa Watchtower Library kutani BIBLIOTEKA YA SAITE. Loku a ringisa a mamahela lawa yo hambanahambana ya xigonzo xa munhu wutsumbu, zi nga mu xalalisa a navela ku gonza zinwani.

6. a) U nga xi vunisa kuyini a xigonzani xa wena lezaku xi ranza ku gonza a Biblia? b) Zini zi nga mahekako loku a xigonzani xa Biblia xi ranza Mitsalo?

⁶ A xikhati hi gonzako ni munhu, hi lava ku a tiva lezaku a Biblia ga lisima hakuva gi ta mu vuna ku a mu tiva khwatsi Jehova. Wutshanwini ga ku mu kurumeta ku gonza, hi nga mu komba lezi zi tsakisisako zona a ku gonza. Laha a gonzako nguvu a Biblia, i taya a ti zwisa ku khwatsi hi muyimbeleli wa tisimu loyi a nga yimbelela aku: “Zi nzi sasekele a ku tshama kusuhi ni Nungungulu; nzi mahile Hosi Jehova a kuva wuchavelo ga mina.” (Tisimu 73:28) Hakunene, a moya wa Jehova wu ta vuna munhu a lavako ku tshinela ka yena.

VA GONZISE KU XUMAYELA NI KU GONZISA

7. Jesu i gonzisisile kuyini a vaxumayeli va mahungu yo saseka? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.)

⁷ Hi nga gonza zotala ka ndlela leyi Jesu a gonzisileko hi yona vapostoli vakwe. Jesu i wa famba navo kuxumayeleni va wona lezi a nga gonzisisa zona. I tlhelile a va nyika zileletelo zo kongoma xungetano hi lezi va nga fanele ku xumayelisa zona. (Mateu xipimo 10)^[1] (Wona tlhamuselo le magumo ka nzima.) Hi xikhati xitsongwani, a vapostoli va lo gonza ka Jesu lezi va nga fanele ku gonzisisa zona vanhu a lisine. (Mateu 11:1) A hi woneni zilo zimbiri hi nga zi gonzisako vanhu va ha hiko vaswa lisineni kasi va zi maha loku va hi ntirweni wa kuxumayela.

8, 9. a) Jesu i wa wulawulisa kuyini ni vanhu wutirelini gakwe? b) Hi nga vunisa kuyini vahuweleli va vaswa ku bhula ni vanhu a ku fana na Jesu?

⁸ Ku bhula ni vanhu. Jesu i wa nga bhuli ni mitlawa ya vanhu basi. I wa tolovela ku wulawula ni vanhu va ku ngha va hi voce, lezo na a zi maha hi ndlela ya wunghana. Hi xikombiso, i vile ni mabhulo yo tsakisa ni wasati a ngata a takha mati ka hlowo yi nga hi kusuhani ni doropa ga Sikari. (Johani 4:5-30) Jesu i wulawulile kambe na Mateu Levi, a nga hi muhlengisi wa khupo, a guma a mu ramba kuva mupizani wakwe. Mateu i lo vumela, niku hi nzhako ka xikhati i lo ramba Jesu ni vanwani lezaku va yaga zinwe le kaya kakwe. Kwaseyo, Jesu i lo wulawula ni vanhu vo tala. — Mateu 9:9; Luka 5:27-39.

⁹ Jesu i wulawulile hi ndlela ya wunghana na Nataneli kambe, hambu lezi Nataneli a nga wulawulile kubiha hi vanhu va le Nazareta. Kota lezi Jesu a nga wulawula naye hi ndlela ya wunghana, Nataneli i lo cica lezi a nga mu wonisa zona Jesu, loyi a nga hi wa le Nazareta. Niku Nataneli i wa lava ku gonza zotala ha Jesu. (Johani 1:46-51) Ka xikombiso xa Jesu, hi gonza lezaku loku hi wulawula ni vanhu hi ndlela ya wunghana ni wunene, va ta ingisela lezi hi lavako ku wula.^[2] [Wona tlhamuselo le magumo ka nzima.] Loku hi gonzisa lava va ha hiko vaswa lisineni a ku wulawula hi ndlela leyi, va ta wu ranza nguvu ntiro wa kuxumayela.

10-12. a) Jesu i va khatalelisile kuyini lava va nga tsakela a mahungu yo saseka? b) Hi nga vunisa kuyini vahuweleli vaswa kasi va humelela ntirweni wa ku gonzisa lisine la Biblia?

¹⁰ Ku gonzisa lava va zi lavako. Jesu i wa khomekile nguvu. Kanilezi loku a vanhu va lava ku mu ingisela, i wa tshama navo a va gonzisa zilo zo tala. Hi xikombiso, ka siku go kari a xidlemo xo kari xi lo tlhangana laha mbhirini ya bimbi kasi ku mu ingisela. Hikwalaho Jesu i lo nghena ngalaveni na Pedro a gonzisa vanhu na a hi lomo. Anzhako ka lezo, i lo maha zokari kasi ku gonzisa Pedro kambe. Jesu i lo maha xihlamaliso xa ku Pedro a phasa tinjhanjhi to tala, a gumesa aku ka Pedro: “Ku sukela lezi u ta kukuta vanhu.” Zalezo Pedro ni lava a nga hi navo va lo humesa tingalava tabye, va “siya zontlhe” va lanzela Jesu. — Luka 5:1-11.

¹¹ Nikodemusi yenawu i wa lava ku gonza zotala ka Jesu. Kanilezi kota lezi a nga hi xiro xa hubye, i wa chava lezi vanhu va nga wa ta mu wonisa zona loku va mu wona na a wulawula na Jesu. Hikwalaho i lo enzela Jesu ni wusiku. Jesu a nga mu hlongolangi. Wutshanwini ga lezo i lo tshama naye a mu tlhamusela a lisine la lisima. (Johani 3:1, 2) Xontlhe xikhati Jesu i wa tirisa xikhati xakwe hi ku zi ranza kasi ku gonzisa vanhu lisine ni ku tiyisa kukholwa kabye. Hinawu hi fanele ku enzela vanhu hi xikhati xi nga xi nene ka vona, hi tlhela hi tshama navo hi va vuna ku zwisisa a Biblia.

¹² Loku hi tira zinwe ni vahuweleli vaswa ntirweni wa kuxumayela, hi nga va gonzisa ku tlhelela lava va kombisileko kutsakela. Hi nga va ramba kambe kasi hi ya maha navo tienzo to wuyela ni ku fambisa zigonzo za Biblia. Hi ndlela leyo, va ta gonza lezi va nga gonzisisako zona vanwani va tlhela va wona lezi zi tsakisisako zona a ku vuna vanhu ku gonza lisine ha Jehova. Kota wuyelo ga kona, va ta zi tsakela nguvu ku maha tienzo to wuyela ni ku gonzisa Biblia. Va ta gonza kambe kuva vanhu va lihlaza-mbilu ni ku nga tekeli ku tsukula loku va nga ha va kumi a vanhu lavo mitini yabye. — Va Le Galatia 5:22; wona kwadru “A nga tsukulangi.”

VA GONZISE KU TIRELA VAMAKABYE

13, 14. a) U gonza yini hi zikombiso za Biblia zi wulawulako hi vanhu va ti karatileko kasi ku vuna vanwani? b) Hi tihi tindlela u nga gonzisako hi tona a vaswa ni vahuweleli vaswa lezaku va ranza vamakabye?

¹³ Jehova i lava lezaku a malanza yakwe ma ranzana ni ku tirelana kota vamakabye. (Gonza Luka 22:24-27; 1 Pedro 1:22.) A Biblia gi tlhamusela lezaku Jesu i nyikele zontlhe, a ku patsa ni wutomi gakwe kasi ku vuna vanwani. (Mateu 20:28) Dorkasi i wa “tele hi mitiro yo saseka, ni ku nyika zinyikiwo.” (Mitiro 9:36, 39) Maria i wa “tira nguvu” kasi ku vuna vamakabye vakwe le Roma. (Va Le Roma 16:6) Hi nga va vunisa kuyini lava va ha hiko vaswa a ku zwisisa lezaku zi na ni lisima ku mahela zilo za zi nene vamakabye?

¹⁴ Hi nga famba navo loku hi ya vuxela lava va khosaheleko kutani lava va babyako. A xikhati a vapswali va vuxelako vanhu lavo, va nga famba ni vana vabye loku zi ringana. A madota ma nga kombela vaswa kutani lava va ha hiko vaswa lisineni lezaku va famba zinwe loku vaya nyika zakuga lava va vakhosaheleko kutani ku va lungisela zokari mitini yabye. Loku a vaswa ni lava va ha hi ku nghenako lisineni va wona lezi vamakabye va khatalelanisako zona, va ta gonza ku maha zalezo na vonawu. Hi xikombiso, loku gi kari gi xumayela le handle ka doropa, a dota go kari gi wa tolovela ku vuxela vamakabye va hanyako seyo, niku loku aya seyo i wa tolovela ku famba ni jaha go kari. Hi ku wona zilo za zi nene lezi a dota legi gi nga maha, a makabye loyi wa jaha i lo ehleketa hi lezi a nga mahako kasi ku vuna vamakabye. — Va Le Roma 12:10.

15. Hikuyini zi nga za lisima lezaku a madota ma tsakela ku vuna a vavanuna lomu bandleni?

¹⁵ Jehova i nyikile vavanuna a ntiro wa ku gonzisa a Mhaka yakwe lomu bandleni. Hikwalaho za lisima ku a vamakabye va xinuna va ti karatela ku gonzisa khwatsi loku va veka tikanelo. Loku u hi dota, kuzilava u nga ha ingisela a nanza ga wutireli na gi vuxeta kanelo ya gona, u gi vuna ku chukwatisa. (Nehemia 8:8)^[3] — Wona tlhamuselo magumo ka nzima.

16, 17. a) Paule i khatalelisile kuyini a kukula ka Timote hi tlhelo ga moya? b) A madota ma nga gonzisisa kuyini a majaha lawa ma tova varisi hi kufamba ka masiku lomu bandleni?

¹⁶ Ku na ni xilaveko xa ku gonzisa vamakabye vo tala va xinuna lezaku va maha varisi lomu bandleni. Paule i gonzisile Timote a tlhela a mu kuca ku gonzisa vanwani. I te: “Ngha uva ni ntamu tipswalweni leti ti nga ka Kristu Jesu. Lezi u zi zwileko ka mina mahlweni ka vakustumunyu vanyingi, zi veke ka vavanuna va tsumbekileko, lezaku va fela ku zi kota ku gonzisa vanwani.” (2 Timote 2:1, 2) Timote i gonzile zotala ka Paule, loyi a nga hi dota ni mupostoli. I gonzile ku chukwatisa a maxumayelela yakwe ni ndlela yo vuna vanwani lomu bandleni. — 2 Timote 3:10-12.

¹⁷ Paule i mbhetile xikhati xo leha na a hi na Timote hakuva i wa lava ku mu gonzisa kala a buva. (Mitiro 16:1-5) A madota ma nga pimanyisa Paule hi ku famba zinwe ni malanza ya wutireli ma ringanelwako ka tienzo tabye ta wurisi. Hi ndlela leyo, a malanza ya wutireli ma ta gonza ku gonzisa vanwani, kuva ni lihlaza-mbilu ni liranzo, ni ku tsumba Jehova a xikhati ma khatalelako a ntlhambi wakwe. — 1 Pedro 5:2.

A KU GONZISA VANWANI ZA LISIMA

18. Hikuyini a ku gonzisa vanwani ntirweni wa Jehova zi faneleko kuva za lisima ka hina?

¹⁸ Masikwini lawa ya magumo, ku na ni vanhu vo tala va nga vaswa lisineni lava va faneleko ku gonzisiwa kasi ku engetela wutlhari gabye ntirweni wa kuxumayela. Ku laveka ku gonzisa vamakabye va xinuna kambe kasi va khatalela bandla. Jehova i lava lezaku wontlhe malanza yakwe ma gonzisiwa khwatsi niku i hi nyikile lungelo go vuna lava va ha hiko vaswa lisineni. Hikwalaho za lisima ku ti karatela ku gonzisa vanwani, a ku fana na Jesu na Paule. Hi fanele ku gonzisa votala hi laha zi kotekako hi kona hakuva ka ha hi ni zotala hi faneleko ku maha ntirweni wa kuxumayela a kugumesa na ku nga se chikela.

19. Hikuyini u faneleko ku tiyiseka lezaku a ku ti karata ka wena kasi ku gonzisa vanwani ntirweni wa Jehova ku ta pswala mihanzu ke?

¹⁹ A ku gonzisa vanhu va nga vaswa lisineni zi lava xikhati ni kutikarata. Kanilezi hi nga tiyiseka lezaku Jehova na Jesu va ta hi vuna ku tiva ndlela ya chukwana ya ku gonzisa vanwani. Hi ta tsaka loku hi wona lava hi va gonzisileko na va tira hi kutikarata lomu bandleni kutani ntirweni wa kuxumayela. (1 Timote 4:10) Hi tlhelo ginwani, hi fanele ku maha zontlhe hi zi kotako kasi hi kula hi tlhelo ga moya, hi chukwatisa matshamela ya hina ya wuKristu ni ku tshinela nguvu ka Jehova.