Hi zisiwana hi tlhelo ga nyama, kanilezi hi ganyile hi tlhelo ga moya

A xikhati lexi nzi nga hi ni 3 wa malembe, papai, na tio na kokwani, va lo khonwa va rumelwa xibhalweni hi ku ala ku khoma zibhamu hi kota ya lezi va nga hi maKristu. Hi papai yece a nga pona kufa. Hi 1947, anzhako ka Yimpi ya Wumbiri ya Misava, i lo wuya kaya na a tshovekile longo. Hambu lezi a nga babya, i simamile ava ni kukholwa ko tiya.

KUCICA KA HOMBE WUTOMINI GA HINA

A xikhati nzi nga hi ni ntlhanu wa malembe ni mune, a ngango wa hina wu lo khonwa zinwe ni mazanazana ya Timboni tinwani ta Moldávia hi yisiwa wukhumbini le Sibéria. Hi 6 ka Julho wa 1949, hi lo petiwa mimoveni ya ku pakela tihomu. Anzhako ka ku mbheta 12 wa masiku na hi famba pfhuka wa 6.400 wa tikilometro, hi lo ya nyima ka paraji ya zitimela le Lebyazhe. A tihosana ta lomo ti wa hi rinzele. Va lo hi avelela hi mitlawa ya yi tsongwani va tekela ku hi hangalasa wutshanwini lego. A ntlawa wa hina wu lo ya tshama ka xikola xo kari xi nga kala xi nga ha tiri. Hi wa karele nguvu hi tlhela hi mbhela ni litsako. A wasati wo kari wo khosahala hi nga hi naye i lo sangula ku yimbelela a lisimu li nga yimbelelwa hi Timboni xikhatini xa Yimpi ya Wumbiri ya Misava, kanilezi na a nga vululi nomu. Khalekhale, hontlheni hi lo sangula ku yimbelela naye a magezu lawa hi mbilu yontlhe:

“A vamakabye vo tala va lo khonwa vaya kule.

Va va rumela nwalungu ni mutsuwuka-gambo.

Hi kota ya ku maha kuranza ka Nungungulu, va lo konelwa ku xaniswa, seyo va lo ya timisela hlomulo wo fana ni kufa.”

Hi kufamba ka xikhati, hi lo sangula ku wona mitlhangano hi tiSonto ka wutshamu gi nga kumeka ka pfhuka wa ku ringana 13 wa tikilometro. A kutala ka zikhati hi wa suka na ga ha phumile xikhatini xa xirami niku hi wa famba lomu ka gapongo yi nga chikela lomu ka xiwunu loku a xirami xi hi xa 40 wa magrawu hasi ka zero (-40°C). Hi wa manyana xipimo xa 50 wa vanhu kutani ku hunza lomu ka yindlu ya xipimo xa 5 wa timetro hi kuleha ni 4 wa tona hi kuanama. Hi wa sangula hi ku yimbelela lisimu linwe, timbiri kutani tinharu, zonake ku lanzela mukhongelo wu humako mbilwini hi gumesa hi sangula ku bhulisana hi ziwutiso zi seketelweko ka Biblia. Hi wa mbheta hora ni ku hunza, hi gumesa hi yimbelela tisimu tinwani hi tlhela hi bhulisana hi zinwani ziwutiso. Lezo zi wa tiyisa nguvu a kukholwa ka hina!

ZIKARATO ZINWANI HI KUMENEKO NAZO

Hi 1960, a Timboni leti ti nga hi wukhumbini ti lo nyikwa kutlhatlheka ka hombe. Hambu lezi hi nga hi zisiwana, nzi zi kotile ku enza nziya Moldávia, laha nzi nga ya tivana na Nina, loyi a vapswali vakwe ni vakokwani vakwe va nga hi Timboni na vonawu. Na ku nga se hunza xikhati xo leha, hi lo chada hi tlhela hi rura hiya Sibéria hi ya pswala nhanyana wa hina Dina hi 1964 ni jaha ga hina Viktor, hi 1966. Anzhako ka malembe mambiri, hi lo rura hiya Ucrânia hi ya hanya ka muti wa wu tsongwani ka xidoropana xa Dzhankoy xi nga ka pfhuka wa xipimo xa 160 wa tikilometro kusukela Yalta, le Criméia.

A ntiro wa Timboni ta Jehova le Criméia wu wa beletelwa, kota lezi va nga ha maha xipanze xa União Soviética. Kanilezi va wa nga levi nguvu niku va wa nga hi hlongoliseli. Hikwalaho, a Timboni to kari ti lo sangula ku nga ha hiseki. Ti wa alakanya ku lezi ti nga xanisekile nguvu le Sibéria, ti wa hi ni xigelo makunu xa ku kulula ti nwatseka kasi ku kuma titshomba.

ZIMAHO ZO TSAKISA

Hi 27 ka Março wa 1991, a mufumo wa xipanze lexi xi nga tiviwa kota União Soviética wu lo hi vumelela ku maha a ntiro wa hina. Zalezo, ku lo longiselwa 7 wa migotsovanyano yo hlawuleka ya masiku mambiri tikweni gontlhe ga União Soviética. Hina hi waya ka lowu wa le Odessa, Ucrânia, wu nga wa ta sangula hi 24 ka Agosto. Mina nzi chikele na ka ha kiyela hweti kasi nzi ya vunetela ku longisela a wutshamu legi wu nga wa ta mahelwa kona, ku nga hi kapu ya hombe ya bhola.

Anzhako ka ku tira mumu wontlhe, hi wa tolovela ku etlela lomu ka tibako ta lomu kapwini. A mitlawa ya vamakabye va xisati yi wa tira ku basisa lahandle ka kapu. Ku lo susiwa chaka gi nga peza xipimo xa 70 wa matonelada. Lava va nga tira ka xipanze xa kururela vapfhumba va wa renzelekela lomu doropeni va lavetela matshamu ya ku veka 15.000 wa vamakabye. Ka xikhati lexo ku lo zwala yakubiha hi xitshuketi!

Hi 19 ka Agosto — na ko kiyela a ntlhanu wa masiku basi kasi a gotsovanyano wu sangula — Mikhail Gorbachev, loyi hi hosi ya USSR, i lo khonwa kusuhani ni le Yalta, ku nga gamekene ni laha hi nga hi kona. Va lo hi beletela ku maha gotsovanyano. A vamakabye va lo sangula ku fonela a hofisa ya gotsovanyano, vaku, “Hi ta ku yini hi mathikithi ya hina ya zibhomba ni zitimela?” Anzhako ka ku va rilile ka Jehova hi mukhongelo, a vamakabye va Kometi ya Gotsovanyano va lo va byela lezi, “Ngoneni nwina!”

Va lo simama ku longisela ni ku khongela. A xipanze xa kururela vapfhumba xi lo sangula ku amukela vamakabye lava va ngata hi ka zipanze zo hambanahambana za União Soviética va va yisa lomu va nga fanele ku tshama kona. Siku ni siku, a ziro za Kometi ya Gotsovanyano zi wa vuka ni mixo zi ya wulawula ni tihosi, niku va wa wuya ni wusiku na va nga hi na yamaswa.

HLAMULO WA MIKHONGELO YA HINA

Hi Wazihlanu, 23 ka Agosto — na hiku manziko ho sangula a gotsovanyano — a vamakabye va Kometi ya Gotsovanyano va lo wuya ni yamaswa, yaku: Ha vumelelwa ku maha gotsovanyano! Ka siku go sangula ga gotsovanyano, a xikhati lexi hi nga yimbelela lisimu lo sangula, ku mahiwa mukhongelo wo sangula, a timbilu ta hina ti wa tele hi kutsaka. Kumbheleni ka xipanze xa Mulongiso, hi lo xuxa kala phinzulani na hi bhula ni ku tiyisa wunghana. Ku wa hi ni maKristu ya kukholwa ko tiya lawa ma nga timisele zikarato za hombe nguvu.

Nzeni ka 22 wa malembe lawa ma lanzeleko a gotsovanyano lowo, ku mahekile zilo zo tala za zi nene. Ku akilwe tiSalawu ta Mufumo lomu Ucrânia, niku a ntsengo wa vahuweleli va Mufumo wu engetelekile wuva xipimo xa 150.000 ku hunza lava va 25.000 va nga hi kona hi 1991!

HA HA GANYILE HI TLHELO GA MOYA

A ngango wa hina wa ha hanya ka muti walowu wa wunwe lomu Dzhankoy, ku nga doropa gi nga ni xipimo xa 40.000 wa vanhu. A xikhati lexi hi nga chikela hi 1968 na hita hi Sibéria, ku wova ni mingango yi tsongwani ntsena ya Timboni. Hambulezo, nyamutlha ku na ni 6 wa mabandla ya Timboni lomu Dzhankoy.

A ngango wa mina wonawu wu kulile. Zalezi, ku na ni mune wa zizukulwana za ha hanyako zi tlhela zi tirela Jehova — ku nga vana va hina, ni vazukulu va hina ni vana vabye.