Zviwutiso Zva Vagondzi
Andzhako ka loku Jesu a pswalilwe, hikuyini Josefa na Mariya va nga tshama Bhetlehema va tsika kuya Nazareta?
A Bhibhiliya a gi wuli nchumu hi mhaka leyi. Kanilezvi, gi kumbuka zvilo lezvi kuzvilava zvi nga maha ku va maha ciboho leco.
Mariya i wa byelilwe hi ngilozi lezvaku i wa ta xura nyimba a pswala n’wana. A cikhati leci a ngilozi yi nga mu byela mahungu lawo, Mariya na Josefa va wa hanya le Nazareta, a dhoropa legi Josefa a nga pswalelwa ka gona, gi nga hi le Galileya. (Luka 1:26-31; 2:4) Hi ndzhako ka cikhati, laha va nga wuya hi Gibhite, va tlhelile le Nazareta. Jesu i kulele seyo a tlhela vitaniwa ku muNazareta. (Mat. 2:19-23) Makunu, loku ku kumbukiwa Jesu, na Josefa, na Mariya zva zwala loku hi alakanyela Nazareta.
Mariya i wa hi ni xaka ga ku hi Elizabheti gi nga tshama le Judha. Elizabheti i wa hi sati wa mupristi Zakariya tlhelo mamani wa Johani Mubhabhatisi. (Luka 1:5, 9, 13, 36) Ka khati go kari, Mariya i no ya vhuxela Elizabheti le Judha a mbheta tihweti tinharu, a gumesa a tlhela Nazareta. (Luka 1:39, 40, 56) Maku lezvo zvi komba ku Mariya i wa ku tivanyana lomu Judha.
Hi kufamba ka cikhati, Josefa i no ingisa nayo wa ku “ya ti tsalelisa.” I no suka le Nazareta aya Bhetlehema, a “dhoropeni ga Dhavhidha”, lomu a zviphrofeto zvi nga wulile ku Mesiya i ta pswalelwa kona. (Luka 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mika 5:2) Loku Mariya a pswalile Jesu seyo, Josefa i zvi wonile zvi hi chukwana ku a nga fambi pfhuka wo leha ni nyamani. Va no tshama le Bhetlehema, ku nga hi ka pfhuka wa cipimo ca 9 wa tikilometro kusukela Jerusalema. Laho zvi wa ta olova ku teka cihlangi cabye va famba naco le tempeleni kasi va ya maha munyikelo lowu a Nayo wu nga leletela. — Levi 12:2, 6-8; Luka 2:22-24.
A ngilozi ya Nungungulu yi wa byelile Mariya lezvaku a n’wana wakwe i wa ta nyikiwa “citshamu ca wuhosi ca Dhavhidha” niku i wa ta ‘fuma’ kota Hosi. A ku Mariya na Josefa va zvi wonile zvi hi zva lisima lezvi Jesu a nga pswalelwa dhoropeni ga Dhavhidha? (Luka 1:32, 33; 2:11, 17) Kuzvilava va zvi wonile zvi hi chukwana ku va tshama seyo kala Nungungulu a va nyika zvileletelo zvin’wani.
A cikhati leci a vahlahluvi va tirisako tinyeleti va nga chikela a hi zvi tivi a ku ku wa hundza cikhati muni na va hi Bhetlehema. Hambulezvo, ka cikhati leco, makunu va wa hanya laha ka muti, niku Jesu i wa hi “n’wanana”, i wa nga ha hi cihlangi. (Mat. 2:11) Zvi wonekisa ku wutshan’wini ga ku tlhela Nazareta, va tshamile Bhetlehema laha ka kuza kuva kaya.
Herodhi i no laya lezvaku “a zvifanyana zvontlhe zva lomu Bhetlehema . . . zvi nga hi ni malembe mambiri kuya hasi” zvi dawa. (Mat. 2:16) A cikhati leci Nungungulu a nga va tivisa lezvi Herodhi a nga laya, Josefa na Mariya va no tsutsuma na Jesu vaya Gibhite, va ya tshama seyo kala Herodhi afa. Hi ndzhako ka cikhati, Josefa i no teka ngango wakwe vaya Nazareta. Hikuyini va nga kala ku tlhela Bhetlehema? Hakuva ka cikhati leco, Arquelau, a n’wana wa Herodhi hi yena a nga kari a fuma le Judhiya, niku i wa hi ni xapi. Ahandle ka lezvo, a ngilozi ya Jehovha yi wa mu tlharihisile lezvaku a kuya seyo zvi wa hi ni mhango. Le Nazareta zvi wa koteka ku Josefa a wundla Jesu kuruleni kota mukhozeli wa lisine wa Nungungulu. — Mat. 2:19-22; 13:55; Luka 2:39, 52.
Zvi wonekisa ku Josefa i file Jesu na a nga se vhulula ndlela ya ku a vanhu vaya tilweni. Hikwalaho, Josefa i ta vhuka a hanya laha misaveni. A votala va ta mu wona va tlhela vava ni thomo ga ku tiva zvin’wani ka yena a ku hikuyini yena na Mariya va nga tshama Bhetlehema andzhako ka loku va pswalile Jesu.