NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 37
LISIMU 118 ‘Hi Yengeteli Kupfumela’
Karta Leli Nga Ta Hi Pfuna Ku Tiyisela Anze Magamu
“Hi khoma swi tiya ka ntshembo lowu a hi li na wona ku sunguleni, anze ku fika magamu.” — HEB. 3:14.
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZA
Ka nhlokomhaka leyi hi ta vona swaku leswi Pawulo a nga swi tsalela Vakreste va Vaheberu swi nga hi pfunisa ku yini leswaku hi tama hi tiyisela anze magamu.
1-2. a) A swilo a swi tshamise ku yini ka tiko la Yudiya nkama Pawulo a nga tsala karta la Vaheberu? b) A karta leliyani a li ta va pfunisa ku yini Vakreste lavayani?
NDZHAKU ka lifu la Yesu Kreste, Vakreste va Vaheberu lava a va tshama Yerusalema ni Yudiya, va kumane ni swikarhatu swa swinyingi. Xin’we xa kona ku ve leswaku a ku ni vanhu lava a va hlupha Vakreste ankameni lowuyani. (Min. 8:1) Kolomuyani ka 20 wa malembe loko Yesu se a file, va kumane ni xikarhatu xin’wani: Ku nga wusiwana lalikulu. Swi nga yendleka wusiwana lolelo li tisiwile hi ndlala yayikulu leyi nga va kona ka tiko leliyani. (Min. 11:27-30) Kolomuyani ka lembe la 61 E.C., swilo se a swi tikomba swi famba kahle. Hi nkama wolowo mupostolo Pawulo a va tsalele karta leli nga va pfuna. Naswona karta lolelo li fike hi nkama wawunene hikusa ka malembe lawa a ma ta landzela, Vakreste lavayani a va ta kumana ni swikarhatu swaswikulu hintamu leswi a va nge se tshama va kumana na swona.
2 A karta leli Pawulo a nga li tsalela Vaheberu a li fike hi nkama, hikusa ku nga li khale a swilo a swi ta djima hi nhloko ka Vakreste lavayani. Leswi Pawulo a nga va tsalela swona a swi ta va pfuna ku tiyisela minkama ya ku karhata swinene leyi a va ta kumana na yona. Leswi Yesu a a swi profetile swaku a tiko la Yerusalema a li ta helisiwa, a swi li kusuhi swinene ni ku yendleka. (Luk. 21:20) I ntiyiso swaku a ku na munhu lweyi a a swi tiva swaku a swi ta yendleka siku muni hi ku kongoma, hambi hi Pawulo kumbe Vakreste lavayani a va tshama Yudiya. Kambe Vakreste lavayani a va ta swi kota ku tilunghiselela hi ku va va tiyisa lipfumelo la vona ni ku tiyisela ka vona. — Heb. 10:25; 12:1, 2.
3. Hi mhaka muni swi li swa lisima ku djondza hi leswi Yehovha a nga va pfunisa xiswona Vaheberu?
3 A Vaheberu va kumane ni swikarhatu swa ku tika hintamu, kambe hina hi ta kumana ni swikarhatu swa ku tlula leswi vona va nga kumana na swona. (Mat. 24:21; Nhl. 16:14, 16) Kambe hi ta djondza swaku Yehovha a va pfunise ku yini leswaku va hlula swikarhatu leswi a va kumana na swona. Kutani loko hi djondza hi leswo hi ta vona swaku hina hi nga swi tirhisa ndjhani ka swikarhatu leswi hi nga ta kumana na swona ka nkama lowu taka.
A HI LWELENI KU TAMA HI WUPFA
4. Hi swini swikarhatu leswi Vayuda lava va nga va Vakreste a va kumana na swona? (Vona mufoto.)
4 Vayuda lava a va djondza ntiyiso va va Vakreste a va fanele va yendla ku txintxa kakukulu ka wutomi la vona. Phela ku ringana nkama wa wunyingi, Vayuda a ku li vanhu lava va nga langiwa hi Yehovha. A Yerusalema a ku li doropa leli a nga li langa naswona tempele leyi a yi li lahayani a ku lani Vayuda a va fanele va gandzela kona. Vayuda hinkwavu, ku ringana nkama wa wunyingi swinene a va landzela Nawu wa Moxe ka wutomi la vona. Minawu yoleyo a yi va pfuna ka leswi a va fanele va swi dla ni leswi a va nga fanelanga va swi dla, loko swi ta ka mhaka ya ku tsema nsuvu ni ka mhaka ya ku hanyisana ni vanhu lava kalaka va nga li Vayuda. Kambe ku fike nkama lani Yehovha a nga yi helisa minawu liyani naswona a yi txintxa hi gandzelo la Yesu Kreste. Lexo a xi ta va xikarhatu xaxikulu ka Vayuda lavayani hikusa a va tolovele ku hanya hi minawu liyani ku ringana nkama wa wunyingi swinene. (Heb. 10:1, 4, 10) Leswo swi karhatele hambi hi Vakreste van’wani va ku wupfa va ku fana na Pedru, ku yamukela ku txintxa koloko. (Min. 10:9-14; Gal. 2:11-14) Phela hi mhaka ya ku txintxa kolokuyani, a vafundhisi va wukhongeli la Xiyuda a va ta va hlasela Vakreste lavayani hikusa a va ta yendla swilo hi ndlela ya ku hambana.
A Vakreste va ntiyiso a va fanele va khomelela swinene ka Rito la Xikwembu, va tlhela va tivonela ka tidjondzo ta mavunhwa leti a ti chocheliwa hi vafundhisi wa wukhongeli la Xiyuda (Vona maparagrafu 4-5)
5. A Vakreste a va fanele va tivonela ka yini?
5 Ku ni mintlawa yimbirhi leyi a yi yendla swaku swi va karhatela Vakreste lavayani swaku va tama va tshembeka ka Yehovha. A wa ku sungula, a ku li vafundhisi va wukhongeli la Xiyuda lava a va vona Vakreste na va djikela Xikwembu hileswi a va nga ha wu yingisi Nawu wa Moxe. Kasi ntlawa wa wumbirhi, i Vakreste lava a va sindzisa van’wani swaku xikolokolo a va fanele va landzela Nawu wa Moxe. Swi nga yendleka Vakreste volavo a va vula leswo hi ku chava swaku va nga hluphiwa loko va nga wu landzeli Nawu. (Gal. 6:12) Se, i yini lexi a xi ta pfuna Vakreste lavayani swaku va tama va tshembeka?
6. I mpsini leswi Pawulo a nga pfuna Vakreste leswaku va swi yendla? (Vaheberu 5:14–6:1)
6 Pawulo a khutaze Vakreste leswaku va hisekela ku lerha Matsalwa. (Lerha Vaheberu 5:14–6:1.) Pawulo a tirhise Matsalwa ya Xiheberu leswaku a va komba swaku Nawu wa Kreste i wa lisima ku tlula Nawu wa Moxe.a Pawulo a a swi tiva leswaku Vakreste volavo a va fanele va djondza ntiyiso va tlhela va wu twisisa kahle, leswaku va nga djikisiwi hi tidjondzo ta mavunhwa.
7. Hi swini swikarhatu swin’wani leswi hi kumanaka na swona namuntlha?
7 Ku fana ni Vakreste va Vaheberu, na hina hi hanya ka misava leyi vanhu va vanyingi va vulaka swilo swa swinyingi swa ku kala swi nga li swona. Hi xikombiso, van’wani va vula swaku a swi twali ku landza leswi Bibele li swi vulaka hi timhaka ta masangu. Phela namuntlha wa siku, vanhu va vanyingi va yendla swilo swa ku tala swa ku biha va tlhela va fambela kule swinene na Yehovha. (Swiv. 17:15) Hi mhaka leyo, i swa lisima hintamu ku va hi vona mapimiselo ya ku biha ya misava leyi hi tlhela hi fambela kule na wona leswaku hi tama hi tirhela Yehovha hi mbilu hinkwayu. — Heb. 13:9.
8. I yini lexi nga ta hi pfuna kuva hi va Vakreste va ku wupfa?
8 Mupostolo Pawulo a kutxe Vaheberu leswaku va va Vakreste va ku wupfa. Leswo swa tirha ni ka hina namuntlha. Se leswaku na hina hi va Vakreste va ku wupfa, hi fanele hi li djondza kahle Bibele hi tlhela hi pimisa hi leswi hi swi djondzaka leswaku hi mu tiva kahle Yehovha. Phela ku nga na mhaka swaku i khale na hi tsakamisiwile kumbe hi tsakamisiwe swoswinyana, hi fanele hi tikarhatela a ku djondza Rito la Xikwembu nkama ni nkama. (Ps. 1:2) Loko hi tikarhatela ku yendla leswo, hi ta tiyisa lipfumelo la hina. — Heb. 11:1, 6.
KU VA VANHU LAVA NGA NI LIPFUMELO LESWAKU HI PONISIWA
9. Hi mhaka muni Vakreste a va fanele va va ni lipfumelo la ku tiya?
9 A Vakreste a swi ta lava va va ni lipfumelo la ku tiya leswaku va kota ku pona loko ku fika nkama wa ku helisiwa ka doropa la Yudiya. (Heb. 10:37-39) A swi ta lava swaku va va ni lipfumelo la ku tiya hikusa Yesu a vule swaku loko va vona Yerusalema na a rhendzeliwile, a swi ta lava va baleka va ya tumbela ka tintshava. Leswi nge Vakreste lava a va hanya ndzeni ka doropa ni lava a va li handle a swi ta lava va baleka. (Luk. 21:20-24) Phela ka nkama lowuyani, loko vanhu va hlaseliwa, hi ntolovelo a va tsutsuma va ya tumbela ndzeni ka doropa hikusa hi kona a ku ni mimuru ya ku tiya. Se ku va va baleka va ya ka tintshava a swi tikomba swi nga na nhloko leswo. Se hi kolanu a li laveka kona lipfumelo la ku tiya.
10. I mpsini leswi Vakreste a va ta swi yendla loko va ni lipfumelo la ku tiya? (Vaheberu 13:17)
10 Vakreste lavayani a swi lava va djondza ku tshemba lava va nga vekiwa mabandleni leswaku va rhangela. Swi tikomba Vakreste lava a va rhangela mabandleni va nyikele minkongomiso ya ndlela leyi Vakreste lavan’wani hinkwavu a va fanele va baleka hi yona ni swin’wani leswi a va fanele va swi yendla hi nkama lowuyani wa ku karhata. (Lerha Vaheberu 13:17.) Phela a rito leli nge “ku yingisa,” leli mupostolo Pawulo a nga li tirhisa ka Vaheberu 13:17 li kombetela ka ku yingisa hi ku swi rhandza. Ku nga li ku yingisa lokuyani ka ku munhu a yingisa hi leswi lweyi a mu nyikaka nkongomiso a nga ni ntirho wa ku yendla swoleswo. Hi mhaka leyo, Vakreste lavayani a va fanele va djondza na ka ha li nkama ku yingisa lava rhangelaka leswaku swi ta va vevukela ku yingisa loko nkama wa swikarhatu wu fika.
11. Hi mhaka muni swi li swa lisima kuva Vakreste va va ni lipfumelo la ku tiya namuntlha?
11 Ku fana ni Vakreste va Vaheberu, na hina hi lava lipfumelo la ku tiya hikusa namuntlha ku ni vanhu va vanyingi va ku a va kholwi swaku hi hanya ka masiku ya wugamu, naswona va hi poyila hileswi hina hi kholwaka ka swona leswo. (2 Pe. 3:3, 4) Hambileswi Bibele li vulavulaka hi swilo swa swinyingi leswi nga ta yendleka ka nhlomulu wawukulu, ku ni swilo leswi li kalaka li nga swi vuli. Kambe hi fanele hi tiyiseka swaku nhlomulu wawukulu wu ta fika hi nkama wa kona naswona Yehovha a ta hi vhikela. — Hab. 2:3.
12. I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi pona ka nhlomulu wawukulu?
12 Ku fana ni Vakreste lavayani lava Pawulo a nga va tsalela karta, na hina namuntlha hi fanele hi tiyisa lipfumelo la hina hi tlhela hi tshemba swaku Yehovha a tirhisa “mutirhi wa ku tshembeka ni wa ku tlhariha” leswaku a hi kongomisa. (Mat. 24:45) Leswo i swa lisima hintamu, hikusa swi ta hi pfuna loko nhlomulu wawukulu se wu fikile. Phela hi nkama wolowo hi nga ha yamukela minkongomiso leyi swi nga ta lava hi yi yingisa leswaku hi ponisa wutomi la hina, ku fana ni Vakreste lavayani nkama lowu doropa la Yerusalema a li li kusuhi ni ku helisiwa. Se, swoswi i nkama wawunene wa ku hi ensayara a ku yingisa vamakwerhu lava rhangelaka amabandleni. Loko hi yendla leswo, swi ta hi vevukela a ku yingisa vamakwerhu volavo loko nhlomulu wawukulu se wu sungulile.
13. Hi mhaka muni a xi laveka xitsundzuxu lexi Pawulo a nga xi vula ka Vaheberu 13:5?
13 Nkama lowuyani a Vakreste lavayani va Vaheberu a va ha nyimela xikombiso xa ku kongoma xa leswaku a va fanele va baleka, a va fanele va hanya wutomi la ku vevuka; va tivonela ka moya wa ku ‘rhandza male’; va rhangisa ku tirhela Yehovha ka wutomi la vona. (Lerha Vaheberu 13:5.) Hikusa van’wani va vona va tshame va va swisiwana swaswikulu hintamu swinene. (Heb. 10:32-34) Van’wani va ve swisiwana hi mhaka ya ku lava ku rhangisa mahungu ya ku tsakisa ka wutomi la vona. Se swi nga yendleka va gama va sungula ku lavetela male ya yinyingi na va pimisa leswaku va ta tivhikela hi male liyani loko Yerusalema a hlaseliwa kumbe a swi ta va yendla leswaku va nga ha hanyi ka wusiwana leli a va li ka lona. Kambe a va fanele va khumbuka swaku a male a yi nga ta ponisa wutomi la vona loko Yerusalema a hlaseliwa. (Yak. 5:3) Ku vula ntiyiso, leswo a swi ta yendla leswaku swi va karhatela ku baleka loko ku fika nkama hikusa a va ta pimisa hi minchumu leyi a va li na yona ni miminti leyi se a va yi yakile.
14. Ku va ni lipfumelo la ku tiya swi nga hi pfunisa ku yini swaku hi fambela kule ni ku lavetela male ya yinyingi?
14 Phela loko hi tiyiseka hi tlhela tshemba swaku Yehovha a ta helisa misava leyi ya ku biha ku nga li khale, swi ta hi pfuna hintamu hikusa a hi nga ta karhateka hi ku lavetela male ya yinyingi kumbe hi lava minchumu leyi kalaka yi nga na lisima. Phela a ka nhlomulu wawukulu male a yi nga ta va ni lisima funtshi a yi nga ta tirha nchumu. A Bibele yi li a vanhu “va ta txukumeta prata la vona aswitaratwini naswona va ta nyenya woru la vona,” hikusa va ta tsumbula swaku “prata ni woru la vona a swi nga ta va ponisa hi siku la ku kwata ka Yehovha.” (Eze. 7:19) Se, handle ka ku va hi tshamela ku karhateka hi ku lavetela male ya yinyingi, hi fanele hi teka xiboho lexi nga ta hi pfuna xi tlhela xi pfuna ni ndjangu wa hina, lexi nga ta hi pfumelela leswaku hi tirhela Yehovha. A ku nga ta va wutlharhi ku va hi rhandza male hintamu kumbe hi zama ku lavetela swilo leswi kalaka swi nga pfuni nchumu. Se, hi fanele hi tivonela kuva hi nga tshameli ku lavetela a swilo swa ku kala swi nga pfuni nchumu kumbe hi lava ku ganya hintamu. (Mat. 6:19, 24) Loko nhlomulu wawukulu wu ya wu tshinela, swi ta lava hi langa swaku hi lava ku tshemba Yehovha kumbe hi lava ku lavetela male ya yinyingi.
“MI FANELE MI TIYISELA”
15. Hi mhaka muni Vakreste va Vaheberu a va fanele va tiyisela?
15 Vakreste va Vaheberu a va fanele va tiyisela hikusa ka malembe lawa a ma ta landzela a va ta kumana ni swikarhatu swaswikulu hintamu. (Heb. 10:36) Pawulo a khumbukise Vakreste swaku va tilulamisela swikarhatu swoleswo hikusa van’wani va vona a va djondze ntiyiso hi nkama lowu a ku ni ku rhula bandleni. (Heb. 12:4) Leswi bandla la Wukreste a li ya li kula, Vayuda a va ya va va nyenya hintamu Vakreste va tlhela va va hlupha hintamu swinene. Hambi hi Pawulo a hluphiwile hintamu. Hi xikombiso, ka malembenyana lawa ma nga hundza, Pawulo a a biwile hintamu. Ka khambi lolelo, 40 wa Vayuda a va fungile “va vula swaku a va nge dli nchumu hambi ku nwa na va nge se mu dlaya.” (Min. 22:22; 23:12-14) Hambileswi Vakreste a va kumana ni swikarhatu hinkwaswu leswi, a va fanele va tama va ya mintlhanganwini ya bandla, va chumayela va tlhela va yendla hinkwaswu leswi a va ta swi kota leswaku va tiyisa lipfumelo la vona ka Yehovha.
16. Li nga hi pfunisa ku yini karta la Vaheberu ku vona lisima la ku kanetiwa? (Vaheberu 12:7)
16 I mpsini leswi a swi ta pfuna Vakreste va Vaheberu leswaku va tiyisela hambiloko va xanisiwa? Pawulo a pfune Vakreste leswaku va vona mavuyelo lawa ma vaka kona loko va kanetiwa, hi ku va byela leswaku Xikwembu a xi ta tirhisa swiyimu swoleswo leswaku xi va trenara. (Lerha Vaheberu 12:7.) Ku trenariwa koloko a ku ta va pfuna leswaku va va ni wumunhu la lisima la Wukreste. Loko a va nga tshameli ku tirilarila, a swi ta va vevukela ku tiyisela. — Heb. 12:11.
17. Hi mhaka muni a swi twala leswaku Pawulo a pfuna Vakreste leswaku va tiyisela?
17 Pawulo a pfune Vakreste lavayani leswaku va tiya va nga chavi nchumu, naswona va nga tlheleli ndzhaku hambiloko va xanisiwa. Phela a swi mu fanela Pawulo ku va i li yena a va pfunaka ka mhaka leyo. Na a nge se va Mukreste, a va xanise hintamu Vakreste; se a a swi tiva kahle leswi a va ta hundza hi ka swona loko va xanisiwa. Naswona hambi nkama lowu a nga va Mukreste, na yena a xanisiwe hi tindlela ta ku hambanahambana. (2 Ko. 11:23-25) Se Pawulo a a swi tiva kahle leswaku ku laveka yini leswaku munhu a kota ku tiyisela. A khumbukise Vakreste lavayani leswaku loko xiyimu xi va tikela ka wutomi la vona, a va nga fanelanga va karhateka; a va fanele va tshemba Yehovha naswona Yehovha a a ta va pfuna. Lexi a xi ta va pfuna leswaku va nga chavi nchumu, i ku khumbuka leswaku ‘Yehovha i mupfuni wa hina,’ a hi nge chavi nchumu loko hi na Yehovha kusuhi na hina. — Heb. 13:6.
18. I mpsini leswi nga hi pfunaka ku tiyisela loko hi hluphiwa?
18 Ninamuntlha ku ni vamakwerhu va vanyingi lava hluphiwaka. Hi nga va pfuna vamakwerhu lava hi ku va minkama hinkwayu hi va khongelela. Kambe ka swiyimu swin’wani hi nga swi kota ku va pfuna hi tindlela tin’wani vamakwerhu volavo. (Heb. 10:33) Bibele li hi khumbukisa leswaku “hinkwavu lava navelaka ku hanya hi ku tinyiketela ka Xikwembu na va li vadjondzisiwa va Kreste Yesu, na vona va ta hluphiwa.” (2 Tm. 3:12) Se, hinkwerhu hi fanele hi tilulamisela leswaku hi ta tiyisela loko hi ta kumana ni swikarhatu swaswikulu ka nkama lowu taka. Swoswi i nkama wa leswaku hi ya hi mu tshemba Yehovha hi tlhela hi tiyiseka leswaku ku nga na mhaka swaku hi ta kumana ni xiyimu xini, Yehovha a ta hi pfuna a tlhela a hi vhikela hi nkama wa kona. — 2 Tes. 1:7, 8.
19. Hi nga yendla yini leswaku hi kota ku tiyisela ka nhlomulu wawukulu? (Vona mufoto.)
19 A karta leli Pawulo a nga li tsalela Vakreste lavayani va Vaheberu, li va pfunile leswaku va tilunghiselela ka nhlomulu wawukulu lowu a va ta kumana na wona. Pawulo a va pfunile hi tindlela ta ku hambanahambana. A va pfune leswaku va tiva ku li djondza kahle Rito la Xikwembu va tlhela va li twisiwa hikusa leswo a swi ta va pfuna kuva va fambela kule ni tidjondzo leti a ti ta holisa lipfumelo la vona. A tlhele a va pfuna leswaku va tiyisa lipfumelo la vona, kuva va kota ku landzela kahle minkongomiso hinkwayu leyi a va yi kuma ka Yesu ni ka lava Yesu a a va tirhisa leswaku va rhangela bandla la Wukreste. Pawulo a tlhele a va pfuna leswaku va djondza ku tiyisela loko va kumana ni swikarhatu swa ku tika ka wutomi la vona; va khumbuka swaku Yehovha a a ta tirhisa swiyimu leswiyani leswaku a va trenara. Na hina loko hi landzela swa ku fana ni leswi Pawulo a nga swi byela Vakreste lavayani, swi nga hi pfuna leswaku hi tama hi tirhela Yehovha hi ku tshembeka anze magamu ya misava leyi. — Heb. 3:14.
Vakreste lava va nga tshembeka va katekisiwile hintamu. Loko se va balekile va tame va ya ka mintlhanganu. Hina hi djondza yini ka swona? (Vona paragrafu 19)
LISIMU 126 Hitekani, Nyimani Mi Tiyile, Mi va ni Matimba
a Ntsena ka ndzima ya ku sungula ya Vaheberu, Pawulo a vulavule hi Matsalwa ya Xiheberu makhambi lawa ma tlulaka 7 ku va a kombisa swaku ndlela leyi Vakreste a va gandzela hi yona a yi li ya lisima ku tlula ya Vayuda. — Heb. 1:5-13.