NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 13
LISIMU 4 “Yehovha I Murisi wa Mina”
Voko La Yehovha A Li Komanga
“Voko la Yehovha li yo koma ke?” — TIN. 11:23.
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZA
Nhlokomhaka leyi, yi ta hi pfuna kuva hi ya hi tshemba swaku Yehovha minkama hinkwayu a ta hi nyika leswi hi swi lavaka leswaku hi tama hi hanya.
1. Moxe a swi kombisise ku yini swaku a a tshemba Yehovha nkama a nga humesa Vayisrayele aGibita?
BUKU la Vaheberu li vulavula hi vanhu va vanyingi lava va nga va ni lipfumelo la ku tiya ka Yehovha, mun’we wa vanhu volavo i Moxe. (Heb. 3:2-5; 11:23-25) Moxe a kombise lipfumelo la ku tiya ka Yehovha hi ku humesa Vayisrayele aGibita. Phela yena a nga mu chavanga Faru ni masonchwa ya yena, kambe a kombise swaku a a mu tshemba hi ku helela Yehovha hi ku pfuna Vayisrayele leswaku va tlulela Lwandle la ku Pshuka ni ku va kongomisa amananga. (Heb. 11:27-29) Hambi hi nkama lowu ku tala ka Vayisrayele va nga kanakana swaku Yehovha a a ta va hlayisa, Moxe a tame a tshemba Yehovha funtshi a nga danisekanga, hikusa Yehovha minkama hinkwayu a va hlayisile Vayisrayele hi ku va nyika swakudla ni mati hi ndlela ya singita. Leswo swi yendle swaku Vayisrayele va nga fi nkama a va li mananga, ku nga ndhawu ya ku woma ya ku kala yi nga na nchumu.a — Eks. 15:22-25; Ps. 78:23-25.
2. Hi mhaka muni Yehovha a vutisile Moxe a ku: “Voko la Yehovha li yo koma ke”? (Tinhlayo 11:21-23)
2 Siku lin’wani se na ku hundze lembe na Vayisrayele se va humile ka tiko la Gibita, Yehovha a va tshembise swaku a a ta va nyika nyama. Hambileswi Moxe a a ni lipfumelo la ku tiya, yena a nga swi kholwanga hi ku helela leswi Yehovha a nga va tshembisa swona. Leswi Vayisrayele a va li vanyingi, swi nga yendleka Moxe a tivutisile leswaku Yehovha a a ta swi kotisa ku yini ku va nyika nyama hikusa mananga a ku nga na swakudla. Se Yehovha a hlamule Moxe a ku: “Voko la Yehovha li yo koma ke?” (Lerha Tinhlayo 11:21-23.) Ka ndzimana leyi, a rito leli nge: “Voko la Yehovha” li vula moya wa ku kwetsima kumbe matimba ya Xikwembu. Hi marito man’wani, Yehovha a vutise Moxe a ku: ‘U pimisa swaku a ni nge swi koti ku hetisisa leswi ni nga swi tshembisa?’
3. Hi mhaka muni hi fanele hi pimisa hi xivutiso lexi Yehovha a nga xi yendla Moxe?
3 U tshame u kanakana swaku Yehovha a nga ku hlayisa wena ni ndjangu wa wena? Hambiloko u nge se tshama u kanakana, xivutiso lexi Yehovha a nga xi yendlela Moxe xi nga ku pfuna na wena. Ka nhlokomhaka leyi hi ta vona swaku hi mhaka muni Moxe ni Vayisrayele va kanakanile swaku Yehovha a a ta va hlayisa. Hi ta tlhela hi vona matshinya ya minawu ya Bibele lawa ma nga ta hi yendla hi ya hi tiyiseka swaku voko la Yehovha a li komanga.
DJONDZA KA LESWI NGA YENDLEKELA MOXE NI VAYISRAYELE
4. Ku yendleke yini nkama Vayisrayele a va li mananga?
4 I mpsini swi nga yendla Vayisrayele va kanakana swaku Yehovha a a ta va hlayisa? Mhaka yi sungulise xileswi: Vayisrayele ni “ntlawa wawukulu wa vanhu va ku kala va nga li Vayisrayele” se a va ni nkama wa wunyingi na va li mananga na va suka hi Gibita va ya ka Tiko la Xitshembiso. (Eks. 12:38; Det. 8: 15) Se vanhu lava a va nga li Vayisrayele va sungule ku khala va vula swaku va karhalile hi ku dla mana; leswo swi yendle swaku Vayisrayele na vona va sungula ku khala. (Tin. 11: 4-6) Vona a va khumbuka swakudla leswi a va swi kuma aGibita. Se leswo swi yendle swaku Moxe a titwa na a boheka ku lavetela nyama, kambe a a nga swi tivi swaku a a ta yi kuma kwini. — Tin. 11:13, 14.
5-6. Ku yendleke yini hi Vayisrayele hileswi vanhu van’wani a va tshamela ku khala, naswona hina hi djondza yini?
5 Swi tikomba ingaku leswi vanhu lava kalaka va nga li Vayisrayele a va tshamela ku khala swi yendle swaku ni Vayisrayele va khala va tlhela va nga swi khensi leswi Yehovha a a va yendlela swona. Leswo swi nga hi yendlekela na hina namuntlha. Loko hi tshama ni vanhu lava kalaka va nga khensi, swi nga yendleka na hina hi nga ha tsaki hi leswi Yehovha a hi yendlelaka swona hi tlhela hi tshamela ku pimisa hi leswi a hi li na swona khale kumbe hi kweleta van’wani hi leswi va nga ni swilo leswi hi kalaka hi nga li na swona. Kambe loko hi vona swaku leswi hi nga na swona swa yenela, hi ta tsaka hikakunene.
6 Vayisrayele a va fanele va khumbuka leswaku Yehovha a a va tiyisekise swaku a a ta va nyika hinkwaswu leswi va swi lavaka loko se va fike ka Tiko la Xitshembiso, ku nga li nkama na va ha yendza amananga. Na hina hi fanele hi tshamela ku pimisa hi leswi Yehovha a tshembisaka ku hi nyika swona ka misava ya nyuwani, ku nga li ku tshamela ku pimisa hi swilo leswi hi kalaka hi nga li na swona ka misava leyi. Naswona i swa lisima leswaku hi pimisa hi tindzimana ta Bibele leti nga hi pfunaka swaku hi ya hi mu tshemba hintamu Yehovha.
7. I yini lexi nga hi tiyisekisaka swaku voko la Yehovha a li komanga?
7 Hi mhaka muni Yehovha a byele Moxe swaku ‘voko la yena a li komanga?’ Swi nga yendleka Yehovha a a lava ku pfuna Moxe kuva a twisisa swilo swimbirhi: Xa ku sungula, matimba ya Yehovha a ma heli; xa wumbirhi, a nga ma tirhisa swaku a pfuna vanhu va yena ku nga na mhaka swaku va kwini. Hambileswi Vayisrayele a va li mananga ka ndhawu leyi kalaka yi nga na nchumu, Yehovha a a ta swi kota ku va nyika nyama ya yinyingi ni swilo leswi a va swi lava. “Hi voko la yena la matimba ni matimba ya yena yamakulu,” Yehovha a swi kombisile swaku a ni matimba. (Ps. 136:11, 12) Na hina hi nga tiyiseka leswaku voko la Yehovha li nga kuma mun’wani ni mun’wani, ku nga na mhaka swaku a kwini kumbe a kumana ni swikarhatu swa ku gama kwini. — Ps. 138: 6, 7.
8. Hi xini xihoxo lexi Vayisrayele va vanyingi va nga xi yendla amananga, naswona hi nga yendla yini swaku hi fambela kule na xona namuntlha? (Vona mufoto.)
8 Yehovha a swi hetisisile leswi a nga swi tshembisa Vayisrayele, hi ku va nyika swinyanyani swa swinyingi leswi vitaniwaka tin’hwarhi, kambe Vayisrayele a va swi khensanga leswi Yehovha a nga va yendlela swona. Ku hambana ni leswo, ku tala ka vona va kombise swaku a va pimisa hi vona ntsena hi ku heta siku ni hafu na va hlengeletela swinyanyani swa swinyingi. Yehovha a va kwatelile lava “va nga navela swakudla swa ku yampsa”, hi mhaka leyo a va khatisile. (Tin. 11:31-34) Xikombiso xa Vayisrayele xi hi djondzisa swaku hi fanele hi tivonela swaku hi nga phasiwi hi wunavenave. Ku nga na mhaka swaku hi ganyile kumbe hi swisiwana, hi fanele hi rhangisa ku tihlengeletela “tshomba atilweni” naswona hi nga yendla leswo hi ku tiyisa wunghanu la hina na Yehovha na Yesu. (Mat. 6:19, 20; Luk. 16:9) Se hi nga tiyiseka swaku Yehovha a ta hi nyika hinkwaswu leswi hi swi lavaka.
I mpsini leswi Vayisrayele va vanyingi va nga swi yendla amananga, naswona wena u djondza yini ka leswo? (Vona paragrafu 8)
9. Hi nga tiyiseka hi yini?
9 Ninamuntlha Yehovha a pfula voko la yena swaku a pfuna vanhu va yena. Hambileswo, minkama yin’wani hi nga ha pfumala male kumbe hi pfumala swakudla.b Kambe hi nga tiyiseka swaku Yehovha a nga ta tshuka a hi tshika. Minkama hinkwayu a ta hi nyika matimba kuva hi tiyisela xikarhatu xin’wana ni xin’wani. Hi nga tiyiseka swaku Yehovha minkama hinkwayu a ta hi hlayisa. A hi voneni swiyimu swimbirhi leswi Yehovha a hi pfunaka ka swona: Xa ku sungula, loko hi pfumala male; xa wumbirhi, loko hi karhateka hi swaku hi ta tihlayisisa ku yini loko se hi gugile.
LOKO U PFUMALA MALE
10. I swiyimu swini leswi nga ha hi yendlaka hi pfumala male?
10 Leswi hi yaka hi va kusuhi ni magamu, hi ta kumana ni swikarhatu. Phela misava yi ya yi biha hintamu hi mhaka swikarhatu leswi vangiwaka hi politika, tinyimpi, tinghozi ta ntumbuluku ni mavabyi lawa ma hangalakaka hi ku hantlisa. Swilo leswi swi nga yendla swaku hi luzekeliwa hi ntirho, hi luzekeliwa hi swilo leswi hi nga na swona kumbe swi hi yendla hi rhurha hi ya tshama ka ndhawu yin’wani naswona swi nga tlhela swi hi karhatela ku wundla mindjangu ya hina. Se i mpsini swi nga ku pfunaka swaku u yendla xiboho xaxinene na wu tiyiseka swaku Yehovha a ta ku pfuna?
11. I mpsini leswi nga ku pfunaka loko u nga na male? (Luka 12:29-31)
11 Xa ku sungula lexi u nga xi yendlaka i ku byela Yehovha hinkwaswu leswi swi ku karhataka. (Swiv. 16:3) Khongela ka Yehovha u mu kombela swaku a ku nyika wutlharhi swaku u yendla swiboho swaswinene, a tlhela a ku pfuna u rhula u nga karhateki hintamu. (Lerha Luka 12:29-31.) Tama u khongela u kombela Yehovha a ku pfuna swaku u tama u tsaka hi leswi se u nga na swona. (1 Tim. 6:7, 8) Xin’wani xi nga ku pfunaka i ku yendla mapexkiza ka mabuku ya nhlengeletanu lawa ma vulavulaka hi leswi hi nga swi yendlaka loko hi nga na male. Ka site la jw.org ku ni tinhlokomhaka ni mavhidiyo lama nga pfuna vanhu va vanyingi lava a va nga na male, lawa na wena ma nga ku pfunaka.
12. Hi swini swivutiso leswi nga ku pfunaka ku yendla xiboho xaxinene lexi nga ta pfuna ndjangu wa wena?
12 Van’wani leswaku va kuma ntirho swi lave va ya tshama kule ni mindjangu ya vona, kambe minkama ya yinyingi va game va vona swaku xiboho lexi va nga xi yendla a xi vanga xa wutlharhi. Se na u nge se pfumela ntirho wa ku tshamisa xileswi u fanele u pimisa hi leswi wunghanu la wena na Yehovha li nga ta tshamisa xiswona, ku nga li ku pimisa ntsena hi male leyi u nga ta yi kuma. (Luk. 14:28) U nga ha tivutisa leswi: ‘Wukati la mina li ta khumbekisa ku yini loko no pfumela ntirho lowu? Ku nga va leswaku ni ta wu kuma nkama wa ku yenela wa ku va kona ka mintlhanganu hinkwayu, ku ya ka ntirho wa ku chumayela ni ku va ni vamakwerhu?’ Loko u ni vana u nga ha tivutisa u ku: ‘Ni ta swi kota ku “djondzisa [vana va mina] minawu ya Yehovha”, kuve ni tshama kule na vona?’ (Efe. 6:4) Loko u yendla swiboho, pimisa hi leswi Yehovha a swi lavaka ku nga li leswi maxaka kumbe vanghanu va wena lava kalaka va nga yi hloniphi minawu ya Yehovha va swi vulaka.c Tony lweyi a tshamaka Ásia a nyikiwe mintirho ya yinyingi leyi a yi ta mu holela kahle, kambe a swi ta lava leswaku a ya tshama ka tiko lin’wani. Loko se a khongelile hi mhaka leyi a tlhela a bula ni nsati wa yena, va vone swi yampsa a nga yi pfumeli mintirho leyi, va tlhela va vevukisa wutomi la vona va hanya hi male yayitsongo. Yena a li: “Ni ve ni nkateko wa ku pfuna vanhu va vanyingi swaku va tiva Yehovha naswona vana va mina va wu rhandza hintamu ntiyiso. Mina ni ndjangu wa mina hi vone swaku loko hi landza leswi nga ka Matewu 6:33, minkama hinkwayu Yehovha a ta hi hlayisa.”
LOKO U KARHATEKA HI LESWI U NGA TA TIHLAYISISA XISWONA LOKO SE U GUGILE
13. I mpsini hi nga swi yendlaka swaku hi va ni swa ku tihlayisa hi swona loko se hi gugile?
13 Hi nga tlhela hi kombisa swaku hi tshemba Yehovha nkama hi yendlaka maplanu ya ndlela leyi hi nga ta tihlayisa hi yona loko se hi gugile. I ntiyiso swaku Bibele li hi byela swaku hi fanele hi rhandza ku tirha kuva hi va ni male leswaku hi tihlayisa ka nkama lowu taka. (Swiv. 6:6-11) Loko swi koteka, hi nga veka male leyi yi nga ta hi pfuna swaku hi tihlayisa, hikusa Bibele li vula swaku male i xivhikelo. (Ekl. 7: 12) Kambe a hi fanelanga hi rhangisa male ka wutomi la hina.
14. Leswi nga ka Vaheberu 13:5 swi hi pfunisa ku yini swaku hi nga karhateki hintamu?
14 Yesu a tirhise xifaniso kuva a kombisa wuphunta la ku landzelela ku ganya ku tlula ku “tihlengeletelela tshomba . . . ka Xikwembu.” (Luk. 12:16-21) Phela a nga kona lweyi a tivaka leswi nga ta yendleka mundzuku. (Swiv. 23:4, 5; Yak. 4:13-15) Hi kumana ni xikarhatu xin’wani hileswi hi nga valandzeli va Kreste; Yesu a vule swaku hi fanele hi tinyimisela ku tshika swilo swa hina hinkwaswu swaku hi tama hi mu landzela. (Luk. 14:33, ntlhamuselo) Hi leswo Vakreste va le minkameni ya vapostolo lava a va tshama Yudiya va nga swi yendla; va tame va tsaka hambileswi a va luzekeliwe hi swilo swa vona. (Heb. 10:34) Ninamuntlha vamakwerhu va vanyingi va luzekeliwe hi mintirho ya vona ni swilo swa vona hileswi va kalaka va nga tipeti ka politika. (Nhl. 13:16,17) I ntxini xi nga va pfuna ku yendla leswo? Vona va tshembe xitshembiso xa Yehovha lexi nge: “A ni nga ta tshuka ni ku tshika naswona a ni nga ta tshuka ni tshika ku ku pfuna.” (Lerha Vaheberu 13:5) Se hi yendla leswi hi nga swi kotaka swaku hi va ni swilo swa ku yenela swa ku tihlayisa hi swona ka nkama lowu taka, kambe hi nkama wolowu wa wun’we ha tshemba swaku Yehovha a ta hi hlayisa loko ku yendleka swilo leswi hi kalaka hi nga swi nyimelanga.
15. I mpsini leswi vapsali lava va nga Vakreste va swi nyimelaka ka vana va vona? (Vona mufoto.)
15 Ka tindhawu tin’wani nuna na nsati va psala vana ngopfungopfu hileswi va lavaka ku hlayisiwa loko se va gugile. Kambe Bibele li djondzisa swaku i vapsali lava va faneleke va hlayisa vana va vona. (2 Kor. 12:14) I ntiyiso swaku loko vapsali se va gugile va nga ha lava ku hlayisiwa naswona vana va vanyingi va tsaka hintamu hi ku hlayisa vapsali va vona. (1 Tm. 5:4) Kambe vapsali lava tshembaka Yehovha va swi tiva swaku va ta tsaka hi ku vona vana va vona na va tirhela Yehovha, ku tlula ku va wundla hi ku lava ku hlayisiwa loko se va gugile. — 3 Yo. 4.
Vapsali lava tshembaka Yehovha va landzela matshinya ya minawu lawa ma nga ka Bibele nkama va yendlaka swiboho swa leswi va nga ta swi yendla ka nkama lowu taka (Vona paragrafu 15)d
16. I mpsini leswi vapsali va nga swi yendlaka kuva va pfuna vana va vona? (Vaefeza 4:28)
16 Nkama lowu u djondzisaka n’wana wa wena leswi a nga swi yendlaka swaku a tihlayisa, mu vekeli xikombiso xaxinene xa ku tshemba Yehovha. Ku sukela na wa ha li mutsongo mu pfuni ku vona lisima la ku tirha hi matimba. (Swiv. 29:21; lerha Vaefeza 4:28.) Pfuna n’wana wa wena leswaku a tikarhatela ku twisisa leswi a swi djondzaka axikolweni. Yendla mapexkiza leswaku u kuma matshinya ya minawu ya Bibele, u gama u pfuna n’wana wa wena swaku a yendla swiboho swaswinene swa djondzo leyi a nga ta yi langa. Leswo swi ta pfuna n’wana wa wena swaku a kota ku tihlayisa loko se a kulile a tlhela a yendla hinkwaswu leswi a nga swi kotaka ka ntirho wa ku chumayela, kumbe a va mupfuli wa ndlela loko swi koteka.
17. Hi nga tiyiseka hi yini?
17 Hina hi tirhelaka Yehovha hi ku tshembeka hi nga tiyiseka swaku Yehovha wa swi lava funtshi a na wona matimba ya ku hi hlayisa. Hi fanele hi khumbuka swaku leswi magamu ya misava leyi ma yaka ma tshinela, swi ta ya swi laveka hintamu swaku hi tshemba Yehovha. Ku nga na mhaka swaku ku yendleka yini, hi lava ku tama hi tiyiseka swaku Yehovha a ta tirhisa matimba ya yena kuva a hi hlayisa. Leswi voko la Yehovha li kalaka li nga komanga, hi nga tiyiseka swaku minkama hinkwayu a ta hi pfuna.
LISIMU 150 Lavani Xikwembu Mita Ntshuxeka
a Vona “Swivutiso Swa Valerhi” ka Murindzi wa Outubro wa 2023
b Vona “Swivutiso Swa Valerhi” ka Murindzi wa 15 ka Setembro wa 2014 (hi Xitsonga).
c Vona nhlokomhaka leyi nge: “Ku Hava Loyi A Nga Vaka Hlonga Ra Tihosi Timbirhi” ka Murindzi wa 15 ka Abril wa 2014 (hi Xitsonga).
d NTLHAMUSELO WA MUFOTO: Vapsali lava nga Timboni ta Yehovha na va bula ni n’wana wa vona lweyi a tirhaka ni nuna wa yena ka ku yaka Tiyindlo ta Wugandzeli.