Indjhe Wa Xi Tiva “Xihundla” Xa Ku Tsaka Hi Leswi U Nga Na Swona?

1. Swi vula yini ku va munhu a tsaka hi leswi a nga na swona?

INDJHE u tsakile hi leswi u nga na swona? Lweyi a tsakaka hi leswi a nga na swona wa rhula loko a pimisa hi minkateko leyi a nga na yona, naswona a nga kwati hi swilo leswi a kalaka a nga li na swona. Kambe leswo a swi vuli swona swaku a nga na mhaka ni leswi swi yendlekaka ka wutomi la yena. Hi xikombiso, a swi bihanga kuva Mukreste a navela ku yengesela ntirho lowu a mu yendlelaka wona Yehovha. (Rom. 12:1; 1 Tm. 3:1) Hambileswo, a nga kwati loko a nga nyikiwi mintirho leyi a a yi navela hi nkama lowu a a wu lava.

2. Ku nga yendleka yini loko hi nga tsaki hi leswi hi nga na swona?

² Loko hi nga tsaki hi leswi hi nga na swona hi nga ha yendla swiboho swa ku kala swi nga li swinene. Vanhu lava kalaka va nga tsaki hi leswi va nga na swona va tirha yi nga chayi leswaku va ta xava swilo swin’wani leswi va swi navelaka hambiloko swi nga bohi. Xa ku biha xa kona, Vakreste van’wani va yive male ni swilo swin’wani leswi a va swi navela. Swi nga yendleka Vakreste volavo a va tibyela va ku ‘phela leswi swa ni fanela,’ kumbe va ku ‘ni nyime nkama wa ku leha leswaku ni swi kuma leswi;’ kumbe va ku ‘ni ta gama ni yi tlhelisa male leyi.’ Kambe ku nga na mhaka swaku i swinyingi kumbe i switsongo, ku yiva swa mu nyenyentsa Yehovha swi tlhela swi chimisa vito la yena. (Swiv. 30:9) Van’wani va tshike ni ku tirhela Yehovha hi mhaka leswi va kalaka va nga nyikiwanga mintirho leyi a va yi navela ka nhlengeletanu. (Gal. 6:9) Kambe swi nga kotekisa ku yini swaku munhu lweyi a tirhelaka Yehovha a pimisa hi ku yendla swilo swa ku biha swa ku fana ni leswi? Vanhu lava va yendlaka swilo swa ku fana ni leswo hi kutsongokutsongo va tshike ku tsaka hi leswi a va li na swona.

3. Hi nga djondza yini ka marito lawa ma nga ka Vafilipiya 4:11, 12?

³ Hinkwerhu hi nga swi kota ku tsaka hi leswi hi nga na swona. Mupostolo Pawulo a vule swaku a ‘djondze ku tsaka ka leswi a a tikuma na a li ka swona.’ (Lerha Vafilipiya 4:11, 12.) Nkama lowu a nga tsala marito lawa a a li djele. Hambileswo a a nga tshami na a xukuvalile, phela yena se a a djondzile “xihundla” xa ku tsaka hi leswi a a li na swona. Se loko swi hi karhatela ku tsaka hi leswi hi nga na swona, leswi Pawulo a nga swi vula ni ku swi yendla swi nga hi pfuna ka mhaka leyi. I ntiyiso swaku minkama yin’wani ku yendla leswo a swi vevuki, kambe hi fanele hi djondza. Se ka nhlokomhaka leyi hi ta vona wumunhu leli li nga hi pfunaka kuva hi tsaka hi leswi hi nga na swona.

KHENSA LESWI U NGA NA SWONA

4. Ku khensa swi hi pfunisa ku yini kuva hi tsaka hi leswi hi nga na swona? (1 Vatesalonika 5:18)

⁴ Hi ntolovelo munhu lweyi a khensaka wa tsaka hi leswi a nga na swona. (Lerha 1 Vatesalonika 5:18.) Hi xikombiso, loko hi swi khensa hi mbilu hinkwayu swilo leswi hi nga na swona leswi hi swi lavaka swaku hi hanya, a hi nga ta karhateka hintamu hi leswi hi swi navelaka leswi hi kalaka hi nga li na swona. Naswona loko hi yi khensa mintirho leyi hi nga na yona ka nhlengeletanu ya Yehovha swoswi, swi ta hi pfuna swaku hi yi yendla kahle mintirho yoleyo, ku nga li ku karhateka hi mintirho leyi hi navelaka ku yi fikelela. Phela Yehovha wa swi tiva swaku i swa lisima kuva hi va vanhu va ku khensa, funtshi a hi kanakani swaku hi swona swi nga mu yendla a hi byela swaku hi fanele hi khensa ka swikhongelo swa hina. Ku khensa swi hi pfuna ku va ni “ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka ku twisisa hinkwaku”. — Filp. 4:6, 7.

5. I mpsini leswi Vayisrayele a va fanele va mu khensa hi swona Yehovha? (Vona mufoto.)

⁵ Pimisa hi leswi swi nga yendlekela Vayisrayele. Makhambi ya manyingi va khalile ka Yehovha va vula swaku a va lava swakudla leswi a va swi dla aGibita. (Tin. 11:4-6) I ntiyiso leswaku wutomi a li nga vevuki amananga, kambe lexi a xi ta pfuna Vayisrayele a ku li ku pimisa hi leswi Yehovha se a a va yendlele swona. Phela Yehovha a a tirhise 10 wa makhombo leswaku a va humesa ka tiko la Gibita lani a va hluphiwa tanihi swikarawa. Naswona nkama va nga suka aGibita, Yehovha a yendle leswaku “va tekela Vagibita” mpahla ni swilo leswi nga yendliwa hi prata ni woru. (Eks. 12:35, 36) Nkama Vayisrayele a va hlongolisiwa hi Vagibita, Yehovha a pfule Lwandle la Ku Pshuka hi ndlela ya singita kuva Vayisrayele va famba ka misava ya ku woma. Nkama lowu na va li mananga, Yehovha a a va nyika swakudla leswi vitaniwaka mana siku ni siku. Se hi mhaka muni Vayisrayele a va ngurangurela Yehovha? Va yendle leswo ku nga li hileswi a va pfumala swakudla, kambe hileswi a va nga swi khensi leswi Yehovha a a va yendlele swona.

6. I mpsini leswi hi nga swi yendlaka swaku hi va vanhu va ku khensa?

⁶ I yini lexi xi nga ku pfunaka ku va munhu wa ku khensa? Xa ku sungula, siku ni siku tinyiki nkama wa ku pimisa hi swilo leswi ku yendlaka u tsaka, funtshi zama ku tsala swimbirhi kumbe swinharhu ka swilo swoleswo. (Swir. 3:22, 23) Xa wumbirhi, u nga tshami na swona ambilwini, va byeli lava va nga ku yendlela swona swaku wa va khensa; funtshi ku tlula hinkwaswu, khensa Yehovha siku ni siku. (Ps. 75:1) Xa wunharhu, langa vanghanu lava va rhandzaka ku khensa. Leswo swi nga yendla swaku na wena u rhandza ku khensa; kambe loko u tlanga ni vanhu lava tshamelaka ku ngurangura, na wena u ta fana na vona. (Det. 1:26-28; 2 Tm. 3:1, 2, 5) Loko minkama hinkwayu hi tikarhatela ku va vanhu va ku khensa, a hi nga ta tshamela ku pimisa hi swikarhatu swa hina ni swilo leswi hi kalaka hi nga li na swona.

7. I mpsini leswi nga pfuna makwerhu Aci leswaku a va munhu wa ku khensa?

⁷ Vona leswi swi nga yendlekela Aci, makwerhu wa xisati lweyi a tshamaka aIndonésia. Yena a li: “Hi nkama wa Korona, ni sungule ku tifananisa ni vamakwerhu van’wani, leswo swi yendle swaku ni nga ha tsaki.” (Gal. 6:4) I mpsini swi nga mu pfuna leswaku a txintxa mapimiselo ya yena? A tlhele a ku: “Ni sungule ku pimisa hi minkateko leyi Yehovha a ni nyikaka yona siku ni siku ni swilo hinkwaswu leswi ni swi kumaka hileswi ni lumbaka nhlengeletanu ya Yehovha, se ni game ni khensa Yehovha hi mhaka swilo swoleswo; leswo swi yendle leswaku ni tsaka hikakunene.” Se na wena loko u nga tsaki hi swiyimu leswi u kumanaka na swona, zama ku yendla leswi swi nga yendliwa hi makwerhu Aci.

PIMISA HI LESWI U NGA NA SWONA SWOSWI U TLHELA U TIVEKA HANSI

8. I mpsini swi nga yendlekela Baruki?

⁸ Baruki lweyi a a li sekretariyu wa muprofeta Yeremiya, a sungule ku kala a nga ha tsaki hi leswi a a li na swona. Baruki a a ni ntirho wa ku karhata wa ku pfuna Yeremiya ku byela Vayisrayele leswi a swi ta va yendlekela hileswi va nga tshika ku yingisa Yehovha. Phela ku fike nkama lowu Baruki a nga tshika ku hisekela ntirho lowu Yehovha a a mu nyike wona se a sungula ku pimisa hintamu hi mintirho leyi a a navela ku yi fikelela. Hi ku tirhisa Yeremiya, Yehovha a byele Baruki a ku: “Wena u tilavela swilo swaswikulu. Tshika ku lava swilo swoleswo.” (Yer. 45:3-5) A swo fana ni loko Yehovha a byela Baruki a ku: “Tsaka hi leswi u nga na swona swoswi.” Baruki a xi yamukelile xitsundzuxu xolexo naswona a tame a va munghanu wa Yehovha.

9. Hi djondza yini ka 1 Vakorinto 4:6, 7? (Vona mafoto.)

⁹ Minkama yin’wani Mukreste a nga ha pimisa swaku ku ni ntirho lowu mu fanelaka ka nhlengeletanu. A nga ha pimisa leswo hi mhaka ya nyiko leyi a nga na yona, a tirhaka hi matimba kumbe hileswi se a nga ni malembe ya manyingi na a tirhela Yehovha. Hambileswo, swi nga yendleka ntirho lowu a wu navelaka wu nyikiwa makwerhu mun’wani; se leswo swi nga mu yendla a sungula ku kala a nga ha tsaki. Loko makwerhu a li ka xiyimu lexo a nga pfuneka hintamu loko a pimisa hi leswi Pawulo a nga swi tsala ka 1 Vakorinto 4:6, 7. (Lerha.) Phela mintirho hinkwayu leyi hi nga na yona ka nhlengeletanu, ku patsa ni tinyiko leti hi nga na tona hi yo nyikiwa hi Yehovha. Naswona Yehovha a nga hi nyiki swilo leswi hileswi hi nga hlawuleka ku tlula van’wani, kambe hi mhaka leswi a hi rhandzaka ni hileswi a nga ni timpsalu tatikulu. — Rom. 12:3, 6; Efe. 2:8, 9.

10. I yini lexi nga hi pfunaka swaku hi tiveka hansi?

¹⁰ Ku pimisa hi leswi Yesu a nga swi yendla swi nga hi pfuna leswaku hi tiveka hansi. Hambileswi a a swi tiva swaku a a li N’wana wa Xikwembu a va hlambise minenge vapostolo va yena. Mupostolo Yohani a te: “Yesu a a swi tiva swaku Papayi a veke minchumu hinkwayu ka mavoko ya yena ni swaku a te hi ka Xikwembu naswona a a ta tlhelela ka xona, . . . a sungula ku va hlambisa minenge vadjondzisiwa va yena”. (Yoh. 13:3-5) Phela Yesu a nga pimisanga leswaku vadjondzisiwa va yena hi vona a va fanele va mu hlambisa minenge. Naswona hambileswi a a swi tiva swaku i N’wana wa Xikwembu, a nga zanga a pimisa swaku a a fanele a va ni yindlo ya ku tshamiseka, a va ni male ya yinyingi kumbe swilo hinkwaswu swi mu fambela kahle ka wutomi la yena. (Luk. 9:58) Phela Yesu a hi vekele xikombiso xa kahle xa ku tiveka hansi ni ku tsaka hi leswi a a li na swona. — Yoh. 13:15.

11. I mpsini leswi nga pfuna makwerhu Dennis leswaku a tsaka hi leswi a nga na swona?

¹¹ Makwerhu Dennis, lweyi a tshamaka aHolanda a zama ku tekelela xikombiso xa Yesu xa ku tiveka hansi, kambe ku yendla leswo a swi mu vevukeli. Yena a li: “Loko makwerhu mun’wani a yamukela ntirho ka nhlengeletanu ya Yehovha lowu mina a ni wu navela, minkama yin’wani na kwata ni tlhela ni hela ni ntamu hikusa ni pimisa leswaku hi mina a ni fanele ni yamukela ntirho wolowo. Loko leswo swi yendleka, ni tolovela ku djondza hi tinhlokomhaka leti vulavulaka hi ku tiveka hansi. Ka JW Library^® wa mina, ni hlengelete tindzimana leti vulavulaka hi ku tiveka hansi leswaku ni ta hantla ni ti kuma ni tlhela ni ti lerha. Ni tlhele ni baxara madixkursu lawa ma vulavulaka hi ku tiveka hansi naswona nkama ni nkama ni tshamela ku ma sixtira.a Phela ni djondze leswaku mintirho hinkwayu leyi hi yi yendlaka ka nhlengeletanu, hi yi yendla leswaku Yehovha a dzunisiwa ku nga li hina. Hi lirhandzu, Yehovha a hi pfumelela swaku hi yendla xan’wanchumu ka ntirho wa yena kambe hi yena a yendlaka swaku ntirho wu famba kahle.” Se na wena loko u tshuka u nga tsaki hileswi u kalaka u nga nyikiwanga ntirho lowu a wu wu lava, i nkama wawunene wa ku lwela ku tiveka hansi. Phela loko u yendla leswo wunghanu la wena na Yehovha li ta ya li tiya naswona u ta tsaka hileswi u nga na swona. — Yak. 4:6, 8.

PIMISA HI SWITSHEMBISO SWA YEHOVHA

12. Hi swini switshembiso leswi hi pfunaka ku tsaka hi leswi hi nga na swona? (Esaya 65:21-25)

¹² Ku pimisa hi switshembiso swa Yehovha swa hi pfuna swaku hi tsaka hi leswi hi nga na swona. Leswi Yehovha a nga swi vula ka buku la Esaya swi kombisa swaku wa swi twisisa leswaku hi kumana ni swikarhatu swa swinyingi, naswona a tshembisa swaku swikarhatu swoleswo a ta swi helisela magamu. (Lerha Esaya 65:21-25.) Phela hi ta va ni tiyindlo ta ku saseka ni ta ku tshamiseka, hi ta hanya na hi vhikelekile, naswona hi ta va ni mintirho leyi nga ta hi yendla hi tsaka hi tlhela hi va ni swakudla swa swinyingi swa ku nandzika. Naswona a hi nga ha ta karhateka hi leswaku hina kumbe vana va hina hi ta tshuka hi humeleliwa hi swilo swa ku biha. (Esa. 32:17, 18; Ezek. 34:25) Ha tiyiseka swaku swilo hinkwaswu swa ku saseka leswi Yehovha a hi tshembisaka swona swi ta yendleka hikakunene.

13. Hi swini swikarhatu leswi hi kumanaka na swona, naswona ku pimisa hi ntshembo wa hina swi nga hi pfunisa ku yini?

¹³ Namuntlha swi laveka hintamu leswaku hi pimisa hi ntshembo wa hina. Hi mhaka muni? Hikusa hi hanya “ka masiku ya wugamu” naswona hi kumana ni swikarhatu leswi “swi tikaka” ku swi tiyisela. (2 Tm. 3:1) Xa ku tsakisa hileswaku siku ni siku Yehovha wa hi pfuna leswaku hi tiyisela hi ku hi nyika minkongomiso a tlhela a hi nyika ntamu. (Ps. 145:14) Loko hi kumana ni swikarhatu hi nga pfuniwa hi ntshembo. Swi nga yendleka swi lava u balha swi phela leswaku u hlayisa ndjangu wa wena. Indjhe leswo swi lava ku vula swaku u ta tshama na u li xisiwana? Nada! Yehovha a tshembisa leswaku a ta hi nyika hinkwaswu leswi hi swi lavaka aparadesini. (Ps. 9:18; 72:12-14) Van’wani va hina, siku ni siku hi twa ku vava hi mhaka mavabyi lawa ma kalaka ma nga daheki, hi ni depressão naswona hi hluphiwa hi mavabyi man’wani ya ku karhata. Leswo swi lava ku vula swaku hi ta tshamisa swoleswi? A hi swona leswo. Phela Bibele li vula swaku Yehovha a ta helisa mavabyi ni lifu ka misava ya nyuwani. (Nhl. 21:3, 4) Ntshembo wa hina wu nga hi pfuna leswaku hi nga tshameli ku kwata kumbe ku hela ntamu hi mhaka swikarhatu leswi hi kumanaka na swona. Phela hambiloko vanhu va hi khoma hi ndlela ya ku biha, hi luza swilo swa hina, hi vabya, hi feliwa hi lava hi va rhandzaka kumbe hi kumana ni swikarhatu swin’wani, hi ta tama hi nyima hi tiyile hikusa ha swi tiva leswaku swikarhatu leswi hi kumanaka na swona swoswi ‘i swa nkamanyana’, naswona ka misava ya nyuwani Yehovha a ta swi helisa hinkwaswu. — 2 Ko. 4:17, 18.

14. Hi nga wu tiyisisa ku yini ntshembo wa hina?

¹⁴ Leswi ku pimisa hi ntshembo lowu hi nga na wona swi nga hi pfunaka leswaku hi tsaka hi leswi hi nga na swona, hi nga wu tiyisisa ku yini? Ku fana ni leswi swi nga ha lavaka swaku munhu a yambala mawokolo swaku a swi vona kahle swilo leswi nga kule, na hina hi fanele hi tiyisa ntshembo wa hina leswaku hi swi vona kahle swilo swa ku tsakisa leswi Yehovha a nga ta hi yendlela swona ka nkama lowu taka. Hi xikombiso, loko hi vilela hileswi swi hi karhatelaka ku kuma male kuva hi tihlayisa, hi nga pimisa hi leswi wutomi li nga ta tshamisa xiswona ka misava ya nyuwani lani ku nga ta kala ku nga na male, swikweneti kumbe wusiwana. Funtshi loko hi hela ntamu hileswi hi kalaka hi nga yi kumi mintirho leyi a hi yi navela ka nhlengeletanu ya Yehovha, hi nga pfuneka swinene loko hi khumbuka swaku mintirho yoleyo a hi ya lisima hintamu loko hi yi fanisa ni wutomi la ku tsakisa leli hi nga ta va na lona ka misava ya nyuwani na hi nga ha na xidjoho ni loko se hi mu tirhele malembe ya manyingi Yehovha. (1 Tm. 6:19) Minkama yin’wani swi nga ha hi karhatela ku pimisa hi swilo swa ku tsakisa leswi nga ta yendleka ka nkama lowu taka; kambe loko hi tikarhatela ku yendla leswo, swi nga hi pfuna leswaku hi nga tshameli ku vilela hi leswi hi kalaka hi nga li na swona swoswi.

15. U djondza yini ka xiperiyensiya xa makwerhu Christa?

¹⁵ Hi nga djondza swilo swa lisima ka xiperiyensiya xa makwerhu Christa, nsati wa makwerhu Dennis, lweyi se hi nga vulavula hi yena. Yena a li: “Ni ni mavabyi ya ku karhata lawa ma yendlaka leswaku ni hela ntamu. A ni swi koti ku famba hi minenge ya mina, se ni tirhisa xikarinyani naswona ni tshamela ku yetlela nkama wa wunyingi. Siku ni siku ni twa ku vava. Dotori wa mina wa ha ku ni byela swaku mavabyi ya mina a ma nge yampsi. Kambe ni tekele ku pimisa swaku ‘mina na yena hi vona swilo leswi nga ta yendleka ka nkama lowu taka hi ndlela ya ku hambana hikusa mina ni pimisa hintamu hi ntshembo wa mina lowu yendlaka swaku ni va ni ku rhula ka mimpimiso.’ I ntiyiso swaku namuntlha swi lava ni tiyisela mavabyi ya ku karhata ka misava leyi, kambe ni ta tikhorisa hi wutomi la ku tsakisa ka misava ya nyuwani!”

“LAVA MU CHAVAKA A VA PFUMALI NCHUMU”

16. Hi mhaka muni Hosi Davhida a vule leswaku lava chavaka Yehovha “a va pfumali nchumu”?

¹⁶ Hambiloko hi tsaka hi leswi hi nga na swona hi ta kumana na swona swikarhatu. Pimisa hi leswi swi nga yendlekela Hosi Davhida: A feliwile hi vana va yena vanharhu, a lumbetiwa hi swilo swa ku biha, a djikeliwa hi vanghanu va yena naswona a hete malembe ya manyingi na a hanya hi ku baleka hileswi a ku ni hosi leyi a yi lava ku mu dlaya. Hambileswi Davhida a nga kumana ni swikarhatu hinkwaswu leswi, a vule leswi hi Yehovha: “Lava mu chavaka a va pfumali nchumu.” (Ps. 34:9, 10) Davhida a vule leswo hikusa a a swi tiva swaku hambileswi Yehovha a kalaka a nga yendli swaku vanhu va yena va nga kumani na swona swikarhatu, minkama hinkwayu a a mu nyika leswi a a swi lava swaku a tama a hanya. (Ps. 145:16) Na hina hi nga tiyiseka swaku Yehovha a ta hi pfuna swaku hi tiyisela swikarhatu naswona hi nga swi kota ku tsaka hi leswi hi nga na swona.

17. Hi mhaka muni u tinyimisele ku djondza xihundla xa ku tsaka hi leswi u nga na swona?

¹⁷ Yehovha a lava leswaku u tsaka hi leswi u nga na swona. (Ps. 131:1, 2) Se swi lava u djondza xihundla xa ku tsaka hi leswi u nga na swona. U nga yendla leswo hi ku tama u tikarhatela ku va munhu wa ku khensa, u tiveka hansi ni ku pimisa hi leswi u nga na swona u tlhela u tiyisa ntshembo wa wena. Loko u yendla leswo, u ta swi kota ku vula u ku: “Mina ni tsakile hi leswi ni nga na swona.” — Ps. 16:5, 6.