Nk’oku Yahandiikirwe Matayo
13 Ha kiro eki, Yesu akaruga omu nju yagenda yaikarra ha musa gw’enyanja. 2 Ekitebe ky’abantu baingi baija nambere ali, yatemba eryato yaikarra, kandi abantu boona baali beemeriire ha musa gw’enyanja. 3 Yabeegesa ebintu bingi naakozesa enfumo, yabagambira ati: “Omusigi akagenda kusiga. 4 Obu akaba naasiga, embibo ezimu zaagwa ha muhanda rubaju, ebinyonyi byaija byazisoma. 5 Ezindi zaagwa ha mwandara, nambere itaka likaba liri litaito, kandi ahonaaho zaarahuka kumera, habwokuba itaka likaba liri litaito. 6 Baitu izooba obu lyaturukire, zaahotoka kandi zaayoma habwokuba zikaba zitaine mihama. 7 Ezindi zaagwa omu mahwa, kandi amahwa obu gaakuzire, gaazinyoroza. 8 Ezindi zaagwa ha itaka erirungi kandi zaatandika kwana ebijuma, emu yateezaamu emirundi 100, endi emirundi 60, kandi endi emirundi 30. 9 Ow’aine amatu ahurre.”
10 Abeegeswa baija nambere ali baamukaguza bati: “Habwaki noobaza na bo nookozesa enfumo?” 11 Yabagarukamu ati: “Inywe mwikiriziibwe kwetegereza eby’ensita ezirukwera ez’Obukama obw’omu iguru, baitu bo tibahairwe omugisa ogu. 12 Habwokuba ogu weena anyakwine alyongerwaho abe na bingi, baitu ogu weena ow’ataine, n’eki aine kirimwihwaho. 13 Egi niyo ensonga habwaki nimbaza na bo ninkozesa enfumo, habwokuba barora baitu tibahweza, bahuliiriza baitu tibahurra, kandi tibeetegereza amakuru gaabyo. 14 Obunabbi* bwa Isaaya nibuhikiirizibwa hali bo, oburukugamba buti: ‘Okuhurra mulihurra baitu timulyetegereza amakuru gaabyo, kandi mulirora baitu timulihweza. 15 Habwokuba omutima gw’abantu banu gugumangaine.* Bahuliire n’amatu gaabo baitu busaho eki bakozereho, kandi bazibiiriize amaiso gaabo nukwo batarora, noobu kwakuba kuhurra n’amatu gaabo, nukwo beetegereze n’emitima yabo, bahinduke mbakize.’
16 “Baitu inywe mwine okusemererwa habwokuba amaiso ganyu nigahweza, n’amatu ganyu nigahurra. 17 Mananu kwo nimbagambira nti, banabbi baingi n’abasaija ab’okuhikirra bakeegomba kurora ebintu inywe ebi murukurora, baitu batabirole. Kandi bakeegomba kuhurra ebintu inywe ebi murukuhurra, baitu batabihurre.
18 “Hati muhurre amakuru g’orufumo rw’omusigi. 19 Omuntu obu ahurra ekigambo ky’Obukama, akalemwa kukyetegereza, omubi aija amwihaho ekibyairwe omu mutima gwe. Ezi nizo embibo ezaagwire ha muhanda rubaju. 20 Kandi embibo ezaagwire ha mwandara, nuwe omuntu ow’ahurra ekigambo kandi ahonaaho akiikiriza n’okusemererwa. 21 Baitu tagira emihama omuli uwe, aikaraho habw’akaire kake, kandi obu ahikwaho emihito rundi okuhiiganizibwa habw’ekigambo, ahonaaho atabaijuka. 22 Kandi ezi ezaagwire omu mahwa, nuwe ogu ow’ahurra ekigambo, baitu okwetuntura okw’ensi enu* hamu n’amaani ag’ebisuba b’itungo, binyoroza ekigambo kandi kiremwa kwana. 23 Kandi embibo ezaagwire omu itaka erirungi, nuwe ogu ow’ahurra ekigambo, naayetegereza amakuru gaakyo, kandi naayana ebyana bingi. Omu ayana naateezaamu emirundi 100, ondi emirundi 60, kandi ondi emirundi 30.”
24 Akabagambira orufumo rundi, naagamba ati: “Obukama bw’omu iguru nibusobora kulengesanizibwa n’omusaija ayabyaire omu musiri gwe embibo enungi. 25 Abantu obu bakaba bagwijagiire, omunyanzigwa akaija yasiga embibo y’ebinyansi* omu musiri gw’engano, yagenda. 26 Engano obu yakuzire kandi yateekaho entwe, ebinyansi nabyo byazooka. 27 Kandi abairu baija baagambira mukama w’omusiri bati: ‘Mukama waitu, otasige embibo enungi omu musiri gwawe? Hati nikiija kita ngu harumu ebinyansi?’ 28 Yabagarukamu ati: ‘Omunyanzigwa nuwe yakozere eki.’ Baamukaguza bati: ‘Noogonza tugende tubyomberemu?’ 29 Na uwe yabagarukamu ati: ‘Nangwa, habwokuba obu muraaba nimwomberamu ebinyansi, nimusobora n’okutwarramu engano. 30 Muleke byona bikurre hamu, kuhikya omu kasumi ak’amagesa. Kandi omu kasumi ako, ndigambira abagesi nti: Mubanze musorooze ebinyansi mubibohe emiganda kandi mubyokye. Hanyuma musorooze engano, mugiteeke omu lyahurro lyange.’”
31 Yesu yabagambira orufumo orundi, naagamba ati: “Obukama obw’omu iguru buli nk’akajuma aka karadaali, omuntu akayatwaire yabyara omu musiri gwe. 32 Nuko akajuma akarukukirayo obutaito omu njuma zoona, baitu obu kakura, kakira ebimera eby’emikubi kandi kafooka omuti nambere ebinyonyi eby’omu mwanya biija nibiikara omu mataagi gaagwo.”
33 Akongera yabagambira orufumo orundi ati: “Obukama obw’omu iguru buli nk’ekitumbisa omukazi eki yatabwire omu bipimo bisatu eby’ensaano kuhikya yoona obu yatumbire.”
34 Ebintu binu byona, Yesu akabigambira abantu naakozesa enfumo. Mali, buli kubaza na bo, yakozesaaga enfumo, 35 nukwo kihikiirize ebyabaziibwe kuraba omu nabbi ayagambire ati: “Ndibaza ninkozesa enfumo, kandi ndimanyisa ebyaserekerwe kuruga ha kutandika.”*
36 Hanyuma y’okuraga ekitebe ky’abantu, yataaha omu nju. Abeegeswa be baija nambere ali, baamugambira bati: “Tusoborre amakuru g’orufumo orw’ebinyansi omu musiri.” 37 Yabagarukamu ati: “Ayasigire embibo enungi nuwe Omwana w’omuntu, 38 kandi omusiri niyo ensi. Embibo enungi nubo abaana b’Obukama, ebinyansi nubo abaana b’omubi, 39 kandi omunyanzigwa ayabibyairemu nuwe Sitaani.* Akasumi ak’okugesa niyo empero ey’enteekaniza ey’ebintu,* kandi abagesi nubo bamalaika. 40 Nahabweki, nkooku ebinyansi bisoroozebwa hamu kandi byokebwa omu murro, nukwo kiriba kiti ha mpero ey’enteekaniza ey’ebintu. 41 Omwana w’omuntu alituma bamalaika be, balisorooza kuruga omu Bukama ebintu byona ebirukuleetaho kutabaijuka hamu n’abantu boona abarukukora ebibi, 42 kandi balibanaga omu murro omwingi. Oku nuho baliririrra kandi banene ensaya zaabo. 43 Omu kasumi ako, abahikiriire balyangasana muno nk’izooba omu Bukama bwa Isebo. Ow’aine amatu ahurre.
44 “Obukama obw’omu iguru buli nk’eky’omuhendo ekyaserekerwe omu kibanja, omuntu eki yazoire yayongera yasereka. Habw’amasemererwa maingi, yagenda yatunda byona ebi akaba aine, yagura ekibanja eki.
45 “Kandi Obukama obw’omu iguru nibusisana n’omusuubuzi arukuserra eruuru enungi. 46 Obu yazoire eruuru emu ey’omuhendo omwingi, ahonaaho yagenda yatunda byona ebi akaba aine yagigura.
47 “Ekindi, Obukama obw’omu iguru nibusisana nk’ekitimba ekyategerwe omu nyanja kandi kyakwata encu eza buli mulingo. 48 Kandi obu kyaijwire, baakisikayo baakireeta ha musa gw’enyanja, baikarra baasoroozaamu encu enungi baazita omu bigega, baitu embi baazinaga. 49 Kinu nikyo kiribaho ha mpero y’enteekaniza ey’ebintu. Bamalaika baliija babaganize abantu ababi hali abahikiriire, 50 kandi ababi balinagwa omu murro omwingi. Oku nuho baliririrra kandi banene ensaya zaabo.
51 “Mwetegeriize amakuru g’ebintu binu byona?” Baamugarukamu bati: “Ego.” 52 Hanyuma yabagambira ati: “Eki obu kiraaba nukwo kiri, buli mwegesa weena ow’ayegesebwa ebirukukwata ha Bukama obw’omu iguru, naasisana nka mukama w’enju ow’aiha omu lyahurro lye ebintu ebihyaka n’ebikuru.”
53 Yesu obu yamazire kubagambira enfumo zinu, yarugayo oku. 54 Obu yahikire omu kicweka ky’owabu, yatandika kubeegesa omu isorrokaniro lyabo, kandi baahunirra nibagamba bati: “Omusaija onu akaiha nkaha amagezi ganu n’amaani ag’okukora ebyamahano? 55 Onu tali nuwe mutabani w’omubaizi? Nyina tali nuwe arukwetwa Malyamu, n’abagenzi be tinubo Yakobbo, Yusufu, Simooni, na Yuda? 56 Kandi na banyaanya boona, tituli na bo hanu? Hati binu byona akabiiha nkaha?” 57 Nahabweki, baatandika kutabaijuka habwe. Baitu Yesu yabagambira ati: “Nabbi ateebwamu ekitiinisa buli hamu hoona, baitu tateebwamu ekitiinisa omu kiikaro ky’owabu n’ab’omu nju ye.” 58 Kandi atakoleyo ebyamahano bingi habwokuba baali bataine okwikiriza.