Watchtower LAIBURALE EYA HA MUKURA
Watchtower
LAIBURALE EYA HA MUKURA
Rutoro
  • BAIBULI
  • EBITABU
  • ENSORROKANO
  • w25 Maayi rup. 14-19
  • Lindirra n’Ekihika Orubuga Orurukwija Kwikaraho

Ekicweka kinu tikiine vidiyo yoona.

Otuganyire, haroho ekisobere kyalemesa vidiyo kutandika.

  • Lindirra n’Ekihika Orubuga Orurukwija Kwikaraho
  • Omunaara gw’Omulinzi Ogurukurangirra Obukama Bwa Yahwe (OgwʼOkwega)—2025
  • Emitwe Emitaito
  • Ebirukusisana na Binu
  • WESIGE YAHWE OW’ATALIKULEKAHO
  • YOROBERA ABO ABARUKWEBEMBERA
  • YOLEKA OKUGONZA N’AMAKUNE
  • KIKI EKIRAABAHO OMU KASUMI AK’OMUMAISO
  • Ebbaruha ey’Esobora Kutukonyera Kugumiisiriza n’Obwesigwa Kuhika ha Mpero
    Omunaara gw’Omulinzi Ogurukurangirra Obukama Bwa Yahwe (OgwʼOkwega)—2024
  • Encwamu Ezooleka ngu Nitwesiga Yahwe
    Obwomeezi n’Obuheereza Bwaitu nk’Abakristaayo—Akatabu k’Enso’rokano—2023
  • Yoleka Obwebundaazi Obu Haraaba Haroho Ebintu Ebi Otarukumanya
    Omunaara gw’Omulinzi Ogurukurangirra Obukama Bwa Yahwe (OgwʼOkwega)—2025
  • Serra eby’Okukugarukamu eby’Ebikaguzo Binu
    Puroguramu y’Orusorrokano orw’Ekiro Kimu orw’Omwaka 2025-2026 Oruroho Omuroleerezi w’Ekicweka
Rora Ebirukukiraho
Omunaara gw’Omulinzi Ogurukurangirra Obukama Bwa Yahwe (OgwʼOkwega)—2025
w25 Maayi rup. 14-19

EKICWEKA KY’OKWEGA 21

EKIZINA 21 Webembezege Obukama

Lindirra n’Ekihika Orubuga Orurukwija Kwikaraho

“Ntuserra orubuga oru orurukugenda okuija.”—BAHEB. 13:14.

EBI TURAYEGA

Nitwija kurora omulingo Abaheburaniya esuura 13 esobora kutugasira kasumi kanu n’omu kasumi ak’omumaiso.

1. Kiki Yesu eki yagambire ngu kyakuhikire hali Yerusalemu?

EBIRO bike Yesu atakafiire akagambira abahondezi be obunabbi. Obunabbi bunu bukabanza kuhikiirizibwa Yerusalemu hamu na yekaru obu byahwerekereziibwe. Akabateererra ngu kiro kimu amahe gakaba nigaija ‘kwehinguliiriza orubuga rwa Yerusalemu.’ (Luk. 21:20) Yesu akagambira abahondezi be ngu obu balirora amahe ga Rooma gehinguliiriz Yerusalemu, bakaba basemeriire kukimanya ngu akasumi ak’okwiruka kakaba kairire haihi.—Luk. 21:​21, 22.

2. Kwijukibwa kwa mulingo ki omukwenda Paulo oku yahaire Abakristaayo Abaheburaniya ab’omu Buyudaaya na Yerusalemu?

2 Emyaka nke amahe ga Rooma gatakehinguliirize Yerusalemu, omukwenda Paulo akahandiika ebbaruha hati ey’erukumanywa nk’ekitabu ekya Abaheburaniya. Omu bbaruha egi, Paulo akaha Abakristaayo ab’omu Buyudaaya na Yerusalemu obuhabuzi obwakubakonyiire kweteekaniriza ekikaba nikigenda kubahikaho. Kiki ekikaba nikigenda kubahikaho? Yerusalemu ekaba niija kuhwerekerezebwa. Kusobora kukiraho, Abakristaayo abo kikaba nikiija kubeetaagisa kulekaho amaka gaabo na bizineesi zaabo. Paulo akahandiikaho orubuga rwa Yerusalemu ati: “Titunyina orubuga orwokuikaraho.” Hanyuma akongera yahandiika ati: “Ntuserra orubuga oru orurukugenda okuija.”—Baheb. 13:14.

3. Orubuga orunyakwine emisingi yonyini nurwo ruha, kandi habwaki turulindiriire n’ekihika?

3 Abakristaayo abaacwiremu kuruga Yerusalemu na Buyudaaya baine kuba baasekereziibwe baitu encwamu ei baakozere ekajuna obwomeezi bwabo. Na itwe kasumi kanu abantu batusekeereza nibateekereza ngu tuli badoma habwokuba titutaire obwesige bwaitu omu sente kandi titwesiga abantu kumaraho ebizibu byona ebiri omu nsi. Hati habwaki tutateeka obwesige bwaitu omu sente rundi omu bantu? Habwokuba tukimanyire ngu obusinge bunu buroho habw’akacu kake. Baitu itwe tulindiriire n’ekihika ‘orubuga orunyakwine emisingi yonyini,’ “oru orurukugenda okuija,” kandi obu nubwo Obukama bwa Ruhanga.a (Baheb. 11:10; Mat. 6:33) Buli mutwe omutaito oguli omu kicweka kinu nigwija kubazaaho: (1) omulingo obuhabuzi bwa Paulo obwatereekereziibwe omwoyo ogurukwera bwakonyiire Abakristaayo ab’omu kyasa eky’okubanza kwikara balindiriire n’ekihika “orubuga oru orurukugenda okuija,” (2) omulingo Paulo yabakonyiire kweteekaniriza ebintu ebikaba nibigenda kubahikaho, hamu (3) n’omulingo obuhabuzi bwe butukonyera kasumi kanu.

WESIGE YAHWE OW’ATALIKULEKAHO

4. Habwaki Yerusalemu ekaba y’omugaso hali Abakristaayo?

4 Orubuga rwa Yerusalemu rukaba ruli rukuru muno hali Abakristaayo. Ekitebe Ekikristaayo eky’omu kyasa eky’okubanza kikatandikwaho omu rubuga oru omu mwaka 33 Y.A.K., kandi n’akatebe akalemi nuho kakaba kali. Kandi Abakristaayo baingi omu rubuga oru bakaba baine amaka gaabo hamu n’itungo lingi. Baitu Yesu akateererra abahondezi be ngu bakaba basemeriire kuruga omu Yerusalemu n’omu Buyudaaya.—Mat. 24:16.

5. Paulo akakonyera ata Abakristaayo kweteekaniriza ekikaba nikigenda kwija?

5 Kusobora kukonyera Abakristaayo kweteekaniriza ekikaba nikigenda kubahikaho, Paulo akabakonyera kuta omutima ha mulingo Yahwe yaroramuga orubuga orwa Yerusalemu. Paulo akabaijukya ngu Yahwe akaba atakyasiima banyakatagara abakaba bali ha yekaru rundi kwikiriza ebihongwa ebyaheebwayoga ha yekaru. (Baheb. 8:13) Kandi abaikazi abarukikira obwingi omu Yerusalemu bakaba bangire kwikiririza omuli Masiya. Nahabweki, kikaba kitakyayetaagisa abantu kugenda ha yekaru omu Yerusalemu kuramya Yahwe kandi egi niyo ensonga habwaki Yerusalemu na yekaru yayo bikaba nibiija kuhwerekerezebwa.—Luk. 13:​34, 35.

6. Habwaki Abakristaayo baali nibetaaga obuhabuzi Paulo obu yabahaire oburukusangwa omu Abaheburaniya 13:​5, 6?

6 Omu kasumi nambere Paulo yahandiikiire Abaheburaniya ebbaruha, abantu baingi baagonzaaga kwikara omu Yerusalemu n’okubungamu. Omuhandiiki omu Omurooma ow’omu kasumi ako akagamba ngu Yerusalemu “nurwo rubuga orukaba nirukirayo kumanywa omu burugaizooba.” Abayudaaya kuruga omu nsi nyingi baagendaga Yerusalemu emirundi esatu buli mwaka kubaho ha bijaguzo, ekyaleetiire eby’entaahya omu rubuga oru kukurakurana. Hataroho kugurukyagurukya, bamu h’Abakristaayo baakoraga sente nyingi ha bijaguzo ebi. Obundi egi niyo nsonga habwaki Paulo yabagambiire ati: “Omu kutekereza kwanyu muleke okwegomba erupiya; ebimunyinabyo nibyo bibamale.” Hanyuma akajuliza ebigambo bya Yahwe kuruga omu Byahandiikirwe ebirukwoleka omulingo Yahwe afaaho abaheereza be, ebirukugamba biti: “Tindikuleka na kake kunu tindikuhemukira na kake.” (Soma Abaheburaniya 13:​5, 6; Bir. 31:6; Zab. 118:6) Mali Abakristaayo abakaba nibaikara omu Yerusalemu n’omu Buyudaaya bakaba nibeetaaga ebigambo binu. Habwaki? Habwokuba hanyuma y’akacu kake batungire ebbaruha enu, bakaba nibaija kulekaho amaka gaabo, bizineesi zaabo hamu n’ebintu byabo ebirukukira obwingi. Hanyuma bakaba baine kutandika obwomeezi obuhyaka omu kiikaro ekindi.

7. Habwaki tusemeriire kugumya obwesige bwaitu omuli Yahwe kasumi kanu?

7 Isomo ki eruturukwega: Omu kasumi ak’omumaiso, nitunihira kuhikwaho empero ey’obusinge bunu erukwija kubaho omu kasumi “ak’omuhito omwingi.” (Mat. 24:21) Kusisanaho n’Abakristaayo ab’omu kyasa eky’okubanza, na itwe tusemeriire kwikara tuli bulindaara kandi tweteekaniize. (Luk. 21:​34-36) Omu kasumi ak’omuhito omwingi nikisobora kutwetaagisa kulekaho ebintu byaitu ebimu rundi byona obu nitukigumiza kimu ngu Yahwe talitulekaho. Na kasumi kanu omuhito omwingi ogu gutakahikire, twine omugisa ogw’okwoleka ngu mali nitwesiga Yahwe. Nosobora kwekaguza, ‘Ebikorwa byange n’ebigendererwa byange nibyoleka ngu ninyesiga Ruhanga ow’araganiize kundolerra, hatali kwesiga itungo?’ (1 Tim. 6:17) Kyamananu ngu noobu kiraaba ngu nitusobora kwega amasomo kuruga ha kyahikire h’Abakristaayo ab’omu kyasa eky’okubanza, akasumi “ak’omuhito omwingi” nikaija kuba kasumi akagumire muno akatakabahoga omu bwomeezi bw’Abakristaayo. Hati nitwija kumanya tuta ekyokukora omuhito ogu obu guraatandika?

YOROBERA ABO ABARUKWEBEMBERA

8. Buragirizi ki Yesu obu yahaire abegeswa be?

8 Hanyuma y’emyaka nke Abakristaayo batungire ebbaruha Paulo yahandiikiire Abaheburaniya, Abakristaayo bakarora ihe ly’Abarooma lyehinguliiriizre orubuga rwa Yerusalemu. Eki obu kyabaireho, Abakristaayo bakakyetegereza ngu ako kakaba kasumi ak’okwiruka kuruga omu Yerusalemu na Buyudaaya, habwokuba omu kaire kake orubuga rwa Yerusalemu rukaba nirwija kuhwerekerezebwa. (Mat. 24:3; Luk. 21:​20, 24) Baitu bakaba nibaija kwirukira nkaha? Yesu akabagambira ati: “Abo abali omu Buyudaaya batandike kwirukira omu nsozi.” (Luk. 21:21) Omu kicweka eki hakaba harumu ensozi nyingi. Hati ninkaha nambere baakwirukiire?

9. Habwaki Abakristaayo nibasobora kuba bakaba batamanyire orusozi oru bakaba basemeriire kwirukiramu? (Rora na maapu.)

9 Wetegereze zimu ha nsozi Abakristaayo ezi bakaba nibasobora kwirukiramu: ensozi ez’omu Samaliya, ensozi ez’omu Galiraaya, Orusozi Heremoni, ensozi ez’omu Lebanooni hamu n’ensonzi eza nseeri y’Ekyambu Yorudaani. (Rora maapu.) Zimu ha mbuga ezikaba ziri omu biikaro ebi eby’ensozi, zikaba nizizooka nk’ezitarumu akabi kandi ziri nungi kwirukiramu. Ekyokurorraho, Orubuga rwa Gamla rukaba nirusangwa ha rusozi oruraihire muno kandi kikaba kigumire kuhikayo. Abayudaaya abamu baaroraga orubuga oru nk’ekiikaro ekirungi eky’okwirukiramu. Baitu omu Gamla nuho haabaire obulemu obw’amaani hagati y’Abarooma n’Abayudaaya kandi abantu baingi ab’omu rubuga oru bakafa.b

Maapu ey’erukwoleka ensozi ezimu hamu n’embuga ez’omu Isaleeri omu kyasa eky’okubanza. Omu matemba ga Yerusalemu hariyo enzosi eza Lebanoni, Galiraaya, Samaliya, na Gireadi, otwaliiremu n’Orusozi Heremoni na Orusozi Tabora. Embuga z’omumatemba ga Yerusaleemu nizo Gamla, Kaisaliya, na Pella. Omu masirimuka ga Yerusalemu hariyo ensozi eza Buyudaaya na Abalimu, hamu n’orubuga rwa Masada. Ekindi, maapu neeyoleka ebiikaro nambere Abarooma baarwaniire, hamu n’ebiikaro Abayudaaya kuruga 67 Y.A.K. kuhika 73 Y.A.K.

Hakaba haroho ensozi nyingi nambere Abakristaayo bakaba nibasobora kwirukira, baitu tiziri zoona ezikaba ziri nungi kwirukiramu (Rora akacweka 9)


10-11. (a) Yahwe naasobora kuba yayebembiire ata Abakristaayo? (Abaheburaniya 13:​7, 17) (b) Abakristaayo bakagasirwa bata habw’okworobera abo abarukwebembera? (Rora n’ekisisani.)

10 Nikizooka ngu Yahwe akeebembera Abakristaayo obu naakozesa abo abakaba nibebembera omu kitebe. Omunyabyafaayo omu ow’arukwetwa Eusebius akahandiika ati: “Abantu ab’omu kitebe ky’omu Yerusalemu, bakatunga okwolekwa kuruga hali Ruhanga okwahairwe abasaija abakaba bakomerwemu. Abasaija banu abakomerwemu bakaragira abantu ab’omu kitebe ky’omu Yerusalemu . . . kuruga omu rubuga obulemu butakatandikire, kandi bairukire omu rubuga rwa Perea orurukwetwa Pella.” Abantu kwirukira mu rubuga rwa Pella, neezooka kuba ekaba eri ncwamu enungi. Habwokuba orubuga runu rukaba rutali hara na Yerusalemu, ekyakukonyiire abantu kwanguhirwa kuhikayo. Abantu abarukukira obwingi omu Pella bakaba batali Bayudaaya kandi ekiikaro ekirukukira obukooto omu rubuga oru kikaba kitakwasirweho habw’obulemu obukaba buli hagati y’Abayudaaya n’Abarooma.—Rora maapu.

11 Abakristaayo abairukiire omu nsozi bakateeka omu nkora obuhabuzi bwa Paulo oburukugamba ngu ‘Muhurrege abo abarukubebembera’ omu kitebe. (Soma Abaheburaniya 13:​7, 17.) Ekyarugiremu, bakakiraho. Ebyafaayo nibikigumya ngu Ruhanga atalekeho abo ‘abakaba nibanihira orubuga orunyakwine emiganda’ kandi obu nubwo Obukama bwa Ruhanga.—Baheb. 11:10.

Guruupu y’Abakristaayo ab’omu kyasa ky’okubanza bahimbire emigugu yabo nibaraba omu kiikaro eky’ensozi.

Pella rukaba ruli rubuga orurungi Abakristaayo kwirukiramu habwokuba rukaba rutali hara (Rora akacweka 10-11)


12-13. Yahwe aikaire naayebembera ata abantu be omu busumi obugumangaine?

12 Isomo ki eruturukwega: Yahwe akozesa abo abarukwebembera omu kitebe kuhikyaho abantu be oburagirizi. Ebyahandiikirwe biijwiremu ebyokurorraho ebirukwoleka omulingo Yahwe aikaire naakozesa abasaija abeesigwa kwebembera abantu be omu busumi obugumangaine. (Bir. 31:23; Zab. 77:20) Kandi na itwe kasumi kanu, tweroliire obwakaiso oburukwoleka ngu Yahwe naakyagumizaamu kukozesa abo abarukwebembera.

13 Ekyokurorraho, obu haacwekereho oburwaire bwa Korona ab’oruganda abarukwebembera bakaha ekitebe oburagirizi. Abagurusi bakatunga oburagirizi ha mulingo ab’oruganda na banyaanya itwe basemeriire kusorrokana hamu kandi bakagumizaamu nibaramya Yahwe. Hanyuma y’obwire buke oburwaire bwa Korona butandikire, tukatunga orusorrokano orukooto omu ndimi ezirukuhingura omu 500 kuraba ha intaneeti, tiivi hamu na rediyo. Omu kasumi ka Korona tukagumizaamu nitutunga ebyokulya eby’omwoyo kandi ekyarugiremu tukaikara tuli omu bumu. Nitusobora kukigumya ngu noobu twakuhikwaho ebirengo bya mulingo ki omu kasumi ak’omumaiso, Yahwe naija kugumizaamu naakonyera abo abarukutwebembera kukora encwamu enungi. Oihireho kwesiga Yahwe n’okworobera ebiragiro bye, miringo ki endi ey’eratukonyera kweteekaniriza omuhito omwingi kandi tukakora encwamu enungi omu kasumi ako akagumangaine?

YOLEKA OKUGONZA N’AMAKUNE

14. Kusigikirra omu Abaheburaniya 13:​1-3, miringo ki Abakristaayo ei bakaba baine kwoleka omu biro eby’okumalirra Yerusalemu na yekaru yayo bitakahwerekereziibwe?

14 Omuhito omwingi obu guraatandika, nikiija kutwetaagisa kwolekangana okugonza kukira na kara. Omu kasumi ako, nikiija kutwetaagisa kuhondera eky’okurorraho eky’Abakristaayo abakaba bali omu Yerusalemu n’omu Buyudaaya. Bakasangwa niboolekangana okugonza. (Baheb. 10:​32-34) Baitu omu myaka nke ey’ekaba esigaireyo nukwo Yerusalemu na yekaru yayo bihwerekerezebwe, Abakristaayo bakaba baine kweyongera kwolekangana okugonza n’amakune.c (Soma Abaheburaniya 13:​1-3.) Na itwe nikiija kutwetaagisa kwoleka ab’oruganda na banyaanya itwe okugonza okurukukiraho omu kasumi ak’omuhito omwingi.

15. Habwaki kikaba nikyetaagisa Abakristaayo Abaheburaniya kwolekangana okugonza n’amakune hanyuma y’okuruga omu Yerusalemu?

15 Amahe g’Abarooma obu gayehinguliriize Yerusalemu kandi hanyuma gaagenda, Abakristaayo bakasobora kwiruka n’ebintu byabo ebike. (Mat. 24:​17, 18) Bakaba baine kukonyerangana obu bakaba nibagenda omu nsozi kandi noobu baahikire omu Pella bakaba baine kukonyerangana kusobora kutandika obwomeezi bwabo obuhyaka. Hataroho kugurukyagurukya, ab’oruganda na banyaanya itwe baingi bakaba nibeetaaga ebyokulya, ebyokujwara hamu n’oburaaro. Kandi kinu kyakuhaire Abakristaayo omugisa ogw’okwolekangana okugonza okw’amaani hamu n’amakune kuraba omu kusagikangana n’okugaba.—Tit. 3:14.

16. Nitusobora tuta kwoleka okugonza hali Abakristaaayo bagenzi baitu abali omu bwetaago? (Rora n’ekisisani.)

16 Isomo ki eruturukwega: Okugonza kutwekambisa kusagika Abakristaayo bagenzi baitu obu baba bali omu bwetaago. Ab’oruganda na banyaanya itwe baingi basoboire kukonyera Abakristaayo bagenzi baabo abalekereho amaka gaabo kandi baagenda kwikara omu biikaro ebindi habw’obulemu hamu n’ebigwererezi. Munyaanya itwe arukuruga omu Ukraine ayalekereho eka ye habw’obulemu akagamba ati: “Turozere omulingo Yahwe akozeseze ab’oruganda kutwebembera n’okutukonyera. Bakatutangirra kandi baatukonyera muno obu tukaba tukyali omu Ukraine, omu Hungary, na hanu omu Germany.” Abo abooleka ab’oruganda na banyaanya itwe amakune kandi bakafaaho ebyetaago byabo, baba nibakorra hamu na Yahwe.—Nfu. 19:17; 2 Kol. 1:​3, 4.

Ow’oruganda na mukazi we abakuzire omu myaka n’okusemererwa nibatangirra omu ka yabo eka y’abo abairukire baalekaho amaka gaabo. Bakairuka n’ensaho emu enkooto ey’engoye hamu n’ensaho nke etaito.

Kasumi kanu Abakristaayo abalekereho amaka gaabo nibetaaga obukonyezi bwaitu (Rora akacweka 16)


17. Habwaki kikuru kwoleka ab’oruganda na banyaanya itwe okugonza n’amakune kasumi kanu?

17 Hataroho kugurukyagurukya, omu kasumi ak’omuhito omwingi nikiija kutwetaagisa kukonyerangana kukira nkooku turukukora omu kasumi kanu. (Hab. 3:​16-18) Kasumi kanu, Yahwe naatutendeka kukurakuraniza okugonza hamu n’okwoleka amakune, emiringo ey’erukwija kutukonyera muno omu kasumi ako.

KIKI EKIRAABAHO OMU KASUMI AK’OMUMAISO

18. Nitusobora tuta kwegera hali Abakristaayo ab’omu kyasa eky’okubanza?

18 Nkooku ebyafaayo birukwoleka, Abakristaayo abairukiire omu nsozi bakasobora kukiraho Yerusalemu obu yahwerekereziibwe. Bakalekaho orubuga rwabo baitu Yahwe atabalekeho. Kandi kasumi kanu? Titumanyire buli kimu kyona ekiraabaho omu kasumi ak’omumaiso, baitu Yesu akatuteererra kwikara tweteekaniize kugira eki twakoraho. (Luk. 12:40) Ekindi, twine n’obuhabuzi Paulo obu yahaire omu bbaruha ei yahandiikiire Abaheburaniya kandi obuhabuzi obu nibutukonyera n’omu kasumi kanu nkooku bwakonyiire Abakristaayo ab’omu kyasa eky’okubanza. Kandi Yahwe wenyini akatugumya ngu talitulekaho. (Baheb. 13:​5, 6) Leka tucweremu kimu kilindirra n’ekihika orubuga orurukwija kwikaraho. Kandi obu nubwo Obukama bwa Ruhanga kandi twegondeze omu migisa ei bulireeta.—Mat. 25:34.

WAKUGARUKIREMU OTA?

  • Habwaki tusemeriire kugumya obwesige bwaitu omuli Yahwe hati?

  • Habwaki nikiija kutwetaagisa kuba bahulizi omu kasumi ak’omuhito omwingi?

  • Habwaki kikuru kukurakuraniza okugonza n’amakune kasumi kanu?

EKIZINA 157 Halibaho Obusinge!

a Omu busumi bwa Baibulli, orubuga rwakiraga kulemwa omukama. Orubuga nk’oru rwarorwaga nk’obukama.—Kub. 14:2.

b Kinu kikabaho omu 67 Y.A.K., hanyuma y’akaire kake Abakristaayo bamazire kwiruka kuruga omu Buyudaaya na Yerusalemu.

c Okugonza okurukubazibwaho hanu, nukwo okugonza oku tuba twiniire ab’omu maka gaitu, baitu Paulo akabazaaho okugonza kunu kumanyisa okugonza okw’amaani oku twiniire ab’oruganda na banyaanya itwe boona.

    Ebitabu byʼOrutoro (1996-2023)
    Rugamu
    Taahamu
    • Rutoro
    • Gabana
    • Setingi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ebiragiro by'Okuhondera
    • Ebiragiro Ebirukulinda Ebirukukukwataho
    • Ebirukukukwataho
    • JW.ORG
    • Taahamu
    Gabana