Nooha Akaba Ali Mukazi wa Kaini?
Eky’okugarukamu kuruga omu Baibuli
Kaini, omwana w’okubanza owa Adamu na Hawa, nasobora kuba akaswera omu h’abagenzi be rundi omu ha banyabuzaale be. Ensonga habwaki nitugamba tuti n’esigikirra ha bintu Baibuli ebazaaho Kaini hamu n’ab’omu ka ye.
Amananu agarukukwata hali Kaini n’ab’omu ka ye
● Abantu boona bakaruga omuli Adamu na Hawa. Ruhanga “akakora okuruga hali [Adamu] amahanga gona agabantu okuikara hansi embaju zona.” (Engeso Ezabakwenda 17:26) Mukazi wa Adamu, Hawa, akafooka “nyinabo bona abomezi.” (Okubanza 3:20) Nahabweki, Kaini aine kuba yaswire mugenzi we kuruga omu ruzaaro rwa Adamu na Hawa.
● Kaini na mugenzi we Aberi nubo Hawa yabandize kuzaara omu baana be boona. (Okubanza 4:1, 2) Kaini obuyabingirwe habw’okwita mugenzi we, akagamba ati: “Wena alimbona alinyita.” (Okubanza 4:14) Kaini akaba ayeralikiriire oha? Baibuli egamba ngu Adamu “[akazaara] abana abojo nabaisiki.” (Okubanza 5:4) Nikizooka ngu abaana ba Adamu na Hawa abandi nibasobora kuba baatinisiriize Kaini kumuhikyaho akabi.
● Omu byafaayo by’abantu abaakara, abantu kuswera abanyabuzaale baabo kyali kintu ekya buli kiro. Ekyokurorraho, omusaija omwesigwa Iburahimu akaswera mugenzi we. (Okubanza 20:12) Omurundi ogw’okubanza obuswere obwa mulingo gunu bwatangirwe, gwali omu Biragiro bya Musa ebyaizireho hanyuma y’okurabaho emyaka nyingi kuruga omu kasumi ka Kaini. (Ebyabalevi 18:9, 12, 13) Nikizooka ngu abaana abazaarwaga omu buswere obwa mulingo ogu, tibaatungaga ebizibu nk’ebiri hagati y’abaana abazaarwa omu buswere obuli hagati y’abanyabuzaale kasumi kanu.
● Baibuli n’ebazaaho ebyahandiikirwe ebirukukwata hali Adamu, Hawa, hamu n’eka yabo nk’ebyafaayo ebihikire. Ebyafaayo ebirukukwata ha ruzaaro rwa Adamu tibirukusangwa omu kitabu ekya Okubanza ekyahandiikirwe Musa honka, baitu nibisangwa n’omu bihandiiko ebya Ezera na Luka. (Okubanza 5:3-5; 1 Ekyebyomubusinge 1:1-4; Luka 3:38) Abahandiiki ba Baibuli babazaaho ebyafaayo bya Kaini nk’ekintu ekikuru omu byafaayo.—Abaheburaniya 11:4; 1 Yohana 3:12; Yuda 11.