Umo Visambizgo vya Yesu Vikukhwaskira Ŵanthu pa Caru Cose
“VYOSE ivyo Yesu wakayowoya ku udesi na pa wumba, nga umo mabuku gha Mateyu mupaka Yohane ghakuyowoyera, wakwenera kuti wakayowoya maora ghaŵiri pera,” ndimo wakalembera munthu munyake wakung’anamura Baibolo, Edgar Goodspeed. “Ndipouli, vinthu vicoko waka ivyo wakayowoya vikaŵa vyakucontha comene, mwakuti tingateta cara usange tingati palije munthu munyake uyo wakukhwaska maumoyo gha ŵanthu ntheura pa caru cose.”
Paumaliro wa uteŵeti wake pa caru capasi mu 33 C.E., Yesu Khristu wakaŵa na ŵasambiri pafupifupi 120, ŵanalume na ŵanakazi. (Milimo 1:15) Kweni lero ŵanthu ŵakujumpha mabiliyoni ghaŵiri ŵakuti Mbakhristu. Ndipo ŵanyakeso ŵanandi ŵakuzomera kuti Yesu wakaŵa mprofeti. Nakuti ivyo Yesu wakasambizganga vyawovwira comene ŵanthu.
Ŵalongozgi awo Mbakhristu cara nawo ŵazomerezga kuti visambizgo vya Yesu vikuŵacontha comene ŵanthu pa caru cose. Yumoza wawo ni Hyman Enelow, musambizgi wa Ciyuda. Iyo wakalemba kuti: “Umo ŵanthu ŵali kwambira kusopa, munthu uyo ŵakumumanya comene ndiposo uyo ŵanandi ŵakusambira za iyo ni Yesu.” Kweniso Enelow wakati: “Kasi ninjani wangapenda vyose ivyo ŵanthu ŵasambira kwa Yesu? Wonani citemwa ico wakalongora, cipembuzgo, milimo yiwemi iyo wakacita, na ivyo wakasambizga pakukhwaskana na cigomezgo na cimwemwe. Palije munthu munyake uyo wali kucitapo vyose ivi. Nanga mbanthu ŵakumanyikwa na ŵawemi awo ŵakaŵako, palije uyo wakayana na Yesu. Iyo ni munthu wapadera comene.” Ndipo Mohandas K. Gandhi, mulongozgi wa Cihindu wakati: “Nkhumanya kuti ni Yesu pera uyo wacitira ŵanthu vinandi. Nakuti Cikhristu nchiwemi.” Kweni wakalutizga kuti: “Suzgo ndimwe Ŵakhristu. Cifukwa ivyo mukusambizga ndivyo mukucita cara.”
Cikhristu ca zina waka cili kuleka kale kucita ivyo Yesu wakasambizga. Cecil John Cadoux, wakulemba mdauko wa Cikhristu wakati “kwambira ca mu 140 A.D, . . . ŵalongozgi ŵa Cikhristu” ŵakamba “kuwona kuti makhaliro ghanyake ghaheni ghakucitika mu Chalici.” Iyo wakalutizga kuti: “Makhaliro gha caru ghakanjira cifukwa cakuti ŵakaleka kulondezga ivyo Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakacitanga.”
Makhaliro ghaheni ghakanjira comene mu 300 C.E., apo Constantine Fumu ya Ŵaroma yikanjira Cikhristu. Cadoux wakalemba kuti: “Ŵakulemba midauko ŵawona, ndipo ŵanyake ŵadandaura, pakuwona umo Chalici lanangikira cifukwa ca kukolerana na Constantinus.” Ntheura kwambira pa nyengo yira mupaka sono, awo ŵakuti Mbakhristu ŵakucita vinthu viheni ivyo vikuyuyura zina la Khristu.
Ipo mafumbo ngakuti: Kasi Yesu wakasambizga vici comene? Ndipo ivyo wakasambizga vikwenera kuticiska kucitaci?
[Cithuzithuzi pa peji 3]
“Nkhumanya kuti ni Yesu pera uyo wacitira ŵanthu vinandi.” —Mohandas K. Gandhi
[Cithuzithuzi pa peji 3]
“Palije munthu munyake uyo wakukhwaska maumoyo gha ŵanthu ntheura pa caru cose.” —Edgar Goodspeed
[Kulongosora Cithuzithuzi]
Culver Pictures